Iğdır: Asma Kaya Yerleşim Alanı
Asma Kaya Yerleşim Alanı; Iğdır’ın Merkez İlçesi, Asma Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İl Merkezi’nden Asma Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.
M.Ö. 4000 bin yıldan beri yerleşim yeri olarak kullanıldığı ve tarih boyunca birçok kavimlerin medeniyet ve kültürlerine ev sahipliği yaptığı bilinen Iğdır’da bir çok tarihi kalıntı bulunmaktadır. Asma Kaya Yerleşim Alanı da Iğdır’da bulanan önemli tarihi kalıntılardandır.
l nolu mekan. Asma Köyü’nün batısındaki kayalıkların güney bölümünde yer almaktadır. Altı odadan oluşan mekana, genişlikleri 0.22-0.27 m yükseklikleri 0.20-0.30 m arasında değişen dik merdivenler ile ulaşılmaktadır. Merdivenler önceden kapalı iken kaya bloğunun kopması nedeni ile merdivenlerin üzeri açılmıştır.
Yumuşak kaya kütleleri zaman içerisinde özellikle şekil verilmiş bölümlerinde yer yer kopmalar görülmektedir. 2 ve 3 nolu mekanlar: kayalıkların orta bölümünde yer alan tek odalı kaya odalarıdır. Köylülerin ifadesine göre önceleri küçük kapılar bulunan tek odalı evler iken kayaların kopması sonucu dışarıdan birer niş şeklinde görülmektedir.
Çok dik kayalığın üst kısımlarında yapıldığından bu mekanlara çıkılamamıştır. 4 nolu mekan: kayalıkların orta bölümünde kısmen girişi çökmüş olan oda zemin seviyesinde yer almaktadır. Köylülerce girişi çökmeden önce koyunlar için barınak olarak kullanılmış olan odanın zemini toprakla dolu olup define arayıcı lan tarafından birkaç kez kazılmış olduğu görülmüştür.
5 nolu mekan: kayalıkların kuzey bölümünde yer alan girişi güney yöne bakan mekan üç odadan oluşmaktadır. Pencereleri silmeli olup girişi (orta bölüm) ise tahrip olmuştur. Ana mekân olarak düzenlenmiş orta bölüm daha geniş ve büyük tutulmuştur. Çok dik kayalığın üst kısımlananda yapıldığından bu mekanın iç mekanları da gezilememiştir.
