Yunis Varon Sendromu Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Teşhisi, Tedavisi
Yunis-Varon sendromu, çoğunlukla iskelet sistemi, sinir sistemi ve ektodermal dokuyu (saç ve dişler) etkileyen, nadir görülen genetik bir çoklu sistem bozukluğudur. Büyük fontaneller, klaviküler hipoplazi, karakteristik yüz özellikleri ve/veya el ve ayak parmaklarında anormallikler ile karakterizedir.
Haber Merkezi / Karakteristik özellikler arasında mikrosefali, kulak anormallikleri, antevert burun delikleri, orta yüz hipoplazisi, eğimli üst dudak ve küçük çene (mikrognati), kaşların ve/veya kirpiklerin seyrek olması veya olmaması yer alabilir. El ve ayak parmaklarındaki anormallikler, el ve ayak parmaklarının yokluğunu (aplazi) veya az gelişmişliğini (hipoplazi) içerebilir. Bu bozukluğu olan çoğu bebek ciddi beslenme sorunları ve solunum güçlükleri yaşar.
Bu zorluklardan bazıları, merkezi sinir sisteminin şiddetli tutulumu ile ilgilidir, çocukların yarısını etkileyen beyin malformasyonları ve hepsini etkileyen hipotoni (düşük ton) ile. Ek olarak, etkilenen bebeklerde kalp kusurları olabilir (örn. kalp kasında anormal genişleme [hipertrofik kardiyomiyopati]). Sıklıkla beslenme sorunları, solunum güçlükleri ve/veya kalp kusurları bebeklik döneminde yaşamı tehdit eden komplikasyonlara neden olabilir. Yunis-Varon sendromu, otozomal resesif bir durum olarak kalıtılır.
Belirtileri ve semptomları
Yunis-Varon sendromu, büyük fontaneller, klaviküler hipoplazi, karakteristik yüz özellikleri ve/veya el ve ayak parmaklarında anormallikler ile karakterize nadir bir genetik çoklu sistem bozukluğudur. Karakteristik özellikler arasında mikrosefali, kulak anormallikleri, antevert burun delikleri, orta yüz hipoplazisi, eğimli üst dudak ve küçük çene (mikrognati), kaşların ve/veya kirpiklerin seyrek olması veya olmaması yer alabilir.
Yunis-Varon sendromlu bebekler olgunlaştıkça kilo alamama veya beklenen hızda büyümeme (gelişememe), ciddi gelişimsel gecikmeler ve/veya zihinsel yetersizlik sergileyebilirler.
Yunis-Varon sendromlu bebeklerde köprücük kemiklerinden (klavikulalar) birinin veya her ikisinin yokluğu veya ciddi azgelişmişliği (hipoplazi) ve bebeğin kafasındaki iki yumuşak zarla kaplı açıklığın (bıngıldak) gecikmeli kapanması ve fibröz eklemlerin anormal ayrılması görülür. (dikişler) kafatasının belirli kemiklerini birbirine bağlar. Köprücük kemiği olmayan veya az gelişmiş köprücük kemiği olan çocukların omuzları “sarkık” olabilir veya aşırı durumlarda omuzlarını vücutlarının önünde birleştirebilirler.
Yunis-Varon sendromlu bebeklerde ayrıca el ve ayak parmaklarında (rakamlarda) anormallikler vardır. Başparmaklar ve parmak uçlarındaki kemikler ve baş parmaklar (distal falankslar) olmayabilir (aplastik) veya az gelişmiş olabilir (hipoplastik). Bazı durumlarda, bilekler ve parmaklar arasındaki kemikler (metacarpals), parmak eklemleri arasındaki kemikler (orta falankslar), ayağa en yakın ayak başparmaklarının kemikleri (proksimal falankslar) dahil olmak üzere diğer kemikler az gelişmiş olabilir.
Diğer ayak parmakları ve/veya ayak bilekleri ile ayak parmakları arasındaki kemikler (metatarsallar). Bu anormalliklerin bir sonucu olarak, el ve ayak parmakları alışılmadık derecede kısa olabilir. Ek olarak, etkilenen bazı bebeklerde el ve/veya ayak tırnaklarında eksiklik veya gelişmemişlik ve/veya el ve/veya ayak parmakları arasında perdelenme (sindaktili) görülebilir.
Etkilenen bazı bebekler, pelvis deformitesi (pelvik displazi), her iki (bilateral) kalçanın çıkması, sternal ossifikasyon eksikliği, ince kaburgalar veya kemik kırıkları dahil olmak üzere ek iskelet anormallikleri sergileyebilir.
Yunis-Varon sendromu ile ilişkili olabilecek ek bulgular, kardiyomiyopati veya konjenital kalp kusurları gibi kalp anormalliklerini içerir.
Bazı çocuklarda, idrar açıklığının (meatus) penisin alt tarafında anormal yerleşimi (hipospadias), testislerin skrotuma inememesi (kriptoşidizm) ve mikropenis dahil olmak üzere idrar yolu anormallikleri meydana gelebilir.
Yunis-Varon sendromlu bireylerde merkezi sinir sistemi anormallikleri ve hipodonti dahil olmak üzere ek bulgular bildirilmiştir.
Nedenleri
Yunis-Varon sendromu, otozomal resesif bir genetik durum olarak kalıtılır. Resesif genetik bozukluklar, bir birey, her bir ebeveynden değiştirilmiş bir geni miras aldığında ortaya çıkar. Bir birey, hastalık için bir çalışan gen ve bir çalışmayan gen alırsa, kişi hastalığın taşıyıcısı olur, ancak genellikle semptom göstermez.
Taşıyıcı iki ebeveynin her ikisinin de çalışmayan geni geçirme ve dolayısıyla etkilenen bir çocuğa sahip olma riski her hamilelikte %25’tir. Ebeveynler gibi taşıyıcı olan bir çocuğa sahip olma riski her hamilelikte %50’dir. Bir çocuğun her iki ebeveynden de çalışma genleri alma şansı %25’tir. Risk erkekler ve kadınlar için aynıdır.
Yunis-Varon sendromunun bazı vakaları, kan yoluyla (akraba) akraba olan ebeveynleri olan çocuklar arasında meydana geldi. Tüm bireyler birkaç anormal gen taşır. Yakın akraba (akraba) olan ebeveynlerin, akraba olmayan ebeveynlere göre her ikisinin de aynı çalışmayan geni taşıma şansı daha yüksektir, bu da resesif genetik bozukluğu olan çocuklara sahip olma riskini artırır.
Bazı ailelerde Yunis-Varon sendromuna neden olan gen, FIG4 olarak tanımlandı. Fosfoinosititler adı verilen molekülleri değiştirerek veziküllerin hücreler içinde taşınmasını düzenleyen bir proteini kodlar. Farklı mutasyonlar, periferik sinirlerin uygun işlevlerini yitirdiği bir durum olan Charcot-Marie-Tooth hastalığına ve beyin malformasyonları olan bir durum olan polimikrojiye de neden olabilir.
Bazı araştırmacılar, FIG4’teki mutasyonların, mutasyon taşıyıcılarını ALS’ye (amiyotrofik lateral skleroz) yatkınlaştırabileceğini düşündüler, ancak sonraki daha büyük çalışmalar bu bulguyu desteklemedi.
Bazı araştırmacılar, Yunis-Varon sendromunun lizozomal depolamadaki kusurların bir sonucu olarak ortaya çıkabileceğini tahmin etmişlerdir. Lizozomal depo hastalıkları, enzim eksikliklerinin bir sonucu olarak vücut hücrelerinde çeşitli toksik maddelerin anormal birikimi ile karakterize edilen bir grup metabolik bozukluğu içerir.
Bu bozukluklar, iskelet, beyin, cilt, kalp ve merkezi sinir sistemi dahil olmak üzere vücudun farklı bölgelerini etkiler. Anormal lizozomal işlevi düşündüren bulguları açıklamaya yardımcı olabilecek lizozomlar dahil olmak üzere çeşitli veziküllerin taşınmasının düzenlenmesinde yer alır.
VAC14 genindeki mutasyonların da Yunis-Varon sendromu ile ilişkili olduğu bulunmuştur.
Teşhisi
Yunis-Varon sendromu, kapsamlı bir klinik değerlendirmeye, karakteristik bulguların tanımlanmasına (örneğin, hipoplastik klavikula, uzuv anormallikleri, seyrek saç, karakteristik yüz özellikleri) dayalı olarak doğumdan sonra teşhis edilebilir veya doğrulanabilir.
Mutasyonlar için yapılan genetik testler de bir teşhisi doğrulayabilir. Yunis-Varon sendromu tanısını önerebilecek bazı bulgular (örn. uzuv ve kemik anormallikleri veya doğuştan kalp kusuru) doğumdan önce (doğum öncesi) ultrasonografi kullanılarak belirlenebilir. Fetal ultrasonografide, gelişmekte olan fetüsün görüntüsünü oluşturmak için yansıyan ses dalgaları kullanılır.
Tedavisi
Yunis-Varon sendromlu bireylere yönelik spesifik tedaviler semptomatik ve destekleyicidir. Tedavi, bir uzman ekibinin koordineli çabalarını gerektirebilir. Çocuk doktorları, iskelet anormalliklerini teşhis eden ve tedavi eden uzmanlar (ortopedistler), fizyoterapistler, kalp bozukluklarının teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış doktorlar (kardiyologlar) ve diğer sağlık profesyonellerinin etkilenen bir çocuğun tedavisini sistematik ve kapsamlı bir şekilde planlaması gerekebilir.
Doktorlar, Yunis-Varon sendromlu bebekleri, hastalıkla ilişkili herhangi bir beslenme veya nefes alma güçlüğünü derhal tespit etmek için yakından izlemelidir. Doktorlar önleyici tedbirler önerebilir ve/veya derhal uygun tedaviyi uygulayabilir.
Beslenme güçlüklerinin tedavisi, besini bir tüp aracılığıyla doğrudan bebeğin midesine veren tüple besleme veya temel besinlerin bir tüp kullanılarak bir damara verildiği intravenöz besleme gibi yapay beslenme yöntemlerini içerebilir. Solunum güçlükleri, şiddetli ve yaşamı tehdit edici olduğunda, solunumu destekleyen (suni solunum) özel bir makinenin (ventilatör) kullanılması gibi özel önlemler gerektirebilir.
Yunis-Varon sendromunda erken müdahale önemlidir. Etkilenen çocuklara faydalı olabilecek özel hizmetler arasında özel iyileştirici eğitim, özel sosyal destek, fizik tedavi ve diğer tıbbi, sosyal ve/veya mesleki hizmetler yer alabilir. Etkilenen bireyler ve aileleri için genetik danışmanlık önerilir. Bu bozukluğun diğer tedavisi semptomatik ve destekleyicidir.
Not: Sunulan bilgilerin amacı herhangi bir hastalığı teşhis veya tedavi etmek, iyileştirmek veya önlemek değildir. Tüm bilgiler yalnızca genel bilginize yöneliktir, tıbbi tavsiye veya belirli tıbbi durumların tedavisinin yerine geçmez. Uygulamadan önce bu bilgileri doktorunuzla görüşün.
