Yunanistan’da Seçimin Galibi Miçotakis: Büyük Bir Zafer

Yunanistan’da Başbakan Kiriakos Miçotakis ve liderliğini yaptığı muhafazakar merkez sağ Yeni Demokrasi Partisi seçimleri büyük bir farkla önde tamamladı. Miçotakis, seçimler öncesinde yapılan kamuoyu yoklamalarında da istikrarlı bir şekilde önde gidiyordu.

Yeni Demokrasi Partisi, oyların yaklaşık yüzde 40’ını alırken, ana muhalefetteki sol parti Syriza yaklaşık yüzde 20 oy aldı. Yeni Demokrasi’nin zaferi, partinin son 14 yılda aldığı en yüksek oy oranına işaret etti.

Başbakan Kiriakos Mitsotakis, bu sonucun “kendi beklentilerinin de ötesinde olan büyük bir zafer” olduğunu belirtti. Yeni Demokrasi Partisi, bir önceki seçimlerde yüzde 39,9 oy almıştı.

Ancak bu sonuç, Yeni Demokrasi Partisi’nin tek başına hükümet kurmasını sağlayacak vekil sayısına ulaşmasına yetmedi. Bu nedenle Mitsotakis’in bir başka partiyle koalisyon kurma arayışına gitmesi ya da yeni bir seçim çağrısında bulunması gerekecek.

Sonuçların açıklanmasının ardından tercihinin tekrar sandığa gidilmesi olduğunu açıkça ortaya koyan Mitsotakis, gelecek seçimlerde Yeni Demokrasi’nin tek başına iktidara gelmesini sağlayacak aritmetiğe ulaşmak için derhal çalışmalara başlayacaklarını söyledi.

“Bugün atılan ilk adımı tamamlayıp nihai kazanan olmak için cesurca ve durmaksızın ilerleyeceğiz” diyen Mitsotakis, Yunan halkının “güçlü bir hükümet” istediğini belirtti.

Syriza lideri Aleksis Tsipras da seçim sürecinin “henüz bitmediğini” belirtti. Tsipras, bir sonraki seçimin “kritik ve nihai” olacağını ifade etti.

Yunanistan’ın nispi temsile dayalı yeni seçim yasası, herhangi bir partinin 300 üyeli parlamentoda salt çoğunluğu elde ederek kendi başına bir hükümet kurmasını zorlaştırıyor. Yani Miçotakis’in bir koalisyon ortağı bulması gerekebilir.

Ancak, Miçotakis için bunu yapmamanın avantajları da var çünkü ülke ikinci bir seçime giderse Yeni Demokrasi Partisi oylamada açık bir galibiyet elde ederek ülkeyi kendi başına yönetebilir.

Seçimden önce Syriza Partisi birinci olurlarsa bir koalisyon hükümeti kurmaya çalışacaklarını ilan etmişti. Sosyalist Pasok Partisi ise ne Yeni Demokrasi ne de Syriza ile işbirliği yapacağını açıklamıştı. Komünist KKE de benzer şekilde koalisyon kurmak için diğer partilerle işbirliği yapmayacaklarını duyurdu.

Diğer partilerin oy oranları

Seçimde Nikos Andrulakis liderliğindeki sosyalist parti PASOK-KINAL oyların yüzde 11,5’ini aldı. Parti, 2019’da yüzde 8,1 oy almıştı.

Komünist Parti yüzde 7,2 oy alırken sağ popülist Elliniki Lysi yüzde 4,4 oy ile parlamentoya girdi.

Tsipras’ın başbakanlığı döneminde maliye bakanı olan Yanis Varufakis’in sol partisi MeRA25 ise yüzde 3’lük seçim barajını geçemediği için meclise giremedi.

Aşırı muhafazakâr NIKI de barajı aşamadı.

Yurt dışında kayıtlı Yunanlıların ilk kez oy kullanmasına izin verildi

Dünyanın dört bir yanındaki Yunan seçmenlerin, yurtdışında oy kullanmak için kayıt olmalarına ilk kez izin verilen seçimlerde yüksek katılım oldu.

İçişleri Bakanlığı’na göre 35 ülkede 18 bin 203 kişi oy kullandı ki bu da yurtdışındaki kayıtlı seçmenlerin yüzde 79,6’sını temsil ediyor.

Bu şekilde Almanya, İtalya, Fransa, İngiltere ve Belçika’nın yanı sıra Kanada ve ABD’de de sandık başına gidildi.

Ülkeyi neredeyse otuz yıl yönetmiş olan Sosyalistler güç kazandı

Nikos Androulakis liderliğindeki sosyalist Pasok, oylarını yüzde 40 artırdı.

Rakamlar hala 80’ler, 90’lar ve 2000’lerdeki gibi olmasa da geçen seçimdeki yüzde 8 oy oranından yüzde 11.5’e çıkıldı. Bunun sosyalistler için oldukça önemli bir ilerleme olduğu düşünülüyor.

Bir zamanlar Yunan siyasetinde baskın güç olan Pasok’un yerini finansal kriz sırasında Syriza almıştı.

Son yedi yıldır Brüksel’de Avrupa Parlamenteri olan Androulakis’in, telefon dinleme skandalını örtbas etmekle suçladığı Başbakan Miçotakis ile ilişkisi zayıf. Ancak Çipras ile de arası kötü ve Çipras’ı Pasok seçmenlerini “çalmaya çalışmakla” suçluyor.

Yeni seçim yasası

Yapılması beklenen seçimlerde, Yunanistan’daki yeni seçim yasası devreye girecek. Yeni yürürlüğe giren bu yasaya göre, sandıktan birinci çıkan partiye mecliste fazladan 20 ila 50 sandalye daha veriliyor.

Dolayısıyla Yeni Demokrasi’nin ilk seçimdekine benzer bir sonuç elde etmesi hâlinde bu kez tek başına hükümet kuracak sandalye sayısına da ulaşması bekleniyor.

Düzelen ekonomi faktörü

Yeni Demokrasi’nin seçim zaferinde, Mitsotakis’in Yunanistan’a kazandırdığı ekonomik istikrar önemli rol oynadı. Pandemi nedeniyle özellikle turizm sektörünün ağır yara aldığı ülkede geçen yıl yüzde 5,9 ekonomik büyüme kaydedildi.

İşsizliğin azaldığı, enflasyonun ivme kaybettiği ülke, bu yıl da Avrupa Birliği ortalamasının iki katı ekonomik büyüme öngörülüyor.

Yunanistan’da bu yıl patlak verentelekulak skandalıve geçen Şubat ayında 57 kişinin ölümüyle sonuçlanan tren kazası da Yeni Demokrasi’nin sandıktan zaferle ayrılmasına engel teşkil etmedi.

Parti, anketlerdeki beklentinin ötesindekibir farkla seçimi kazandı. Tren kazası sonrası görevinden istifa eden Ulaştırma Bakanı Kostas Karamanlis de yeniden milletvekili seçildi.