Yalvaç Ural Kimdir? Hayatı, Eserleri

24 Temmuz 1945 yılında Konya’da dünyaya gelen Yalvaç Ural, İstanbul Atatürk Lisesi (1974) mezunu olan yazar, Milliyet Yayınları’nda ve ardından Gelişim Yayınları’nda çalıştı. Milliyet Çocuk, Milliyet Kardeş, Güm Güm çocuk dergilerini yönetti.

Eserleri diğer yabancı dillere çevrilen Yalvaç Ural, çocuk edebiyatı alanında ulusal ve uluslararası birçok ödülün sahibidir. Bir hikâyesi, Japonya’da lise ders kitabına alındı. Yine Oxford University Press’in 1992 yılından beri orta öğretimde okutulan bir antoloji ve iki kitabında öyküleriyle yer aldı. Yazar, görme engelli çocuklara yönelik Braielle alfabesiyle basılan ilk çocuk dergisi olan Körebe’yi çıkardı.

1996 yılında Yalvaç Ural’ın Müzik Satan Çocuklar (Çingenece: Gilibaši iviolina) adlı öyküsü, Çingenece basılan ilk çocuk kitabı olma özelliğine sahiptir. Çocuk edebiyatı alanındaki çalışmalarına yurt dışında da devam eden Ural, Hollanda’daki 5. Uluslararası Çocuk Şiir Festivali’nde, “Armonikanın Şairi, Dünya Çocuk Şiirinin Şampiyonu” olarak tanıtılmıştır.

Yazarlık dışında çocuklar için televizyon dizileri ve çocuk tiyatrosu hazırlayan yazarın ilk kitabı Sincap 1977 yılında çıkmıştır. İlk çocuk kitabının yayımlandığı yıldan günümüze kadar onlarca çocuk kitabı yazan Yalvaç Ural, pek çok derginin de editörlüğünü yapmış, dünyanın en çok satılan dergilerinden biri olan Miço’yu çıkarmıştır.

Ulusal ve uluslararası pek çok ödülü bulunan Ural, 2. Uluslararası Çocuk Kitapları Fuarı Şiir Birincilik Ödülünü (1979), Milliyet Sanat Dergisi Oyun Yarışması Ödülünü (1980), Türk-Yunan Dostluğu Abdi İpekçi Dostluk ve Barış Ödülü Yarışması Şiir Başarı Ödülünü (1983), dünya çocuk edebiyatına yaptığı katkılardan dolayı Polonya Uluslararası Gülümseme Nişanı ve Şövalyelik Ödülünü (1986), TRT Yılın En İyi Çocuk Yazarı Ödülünü (1986), Çocuk Vakfı Ödülünü (1992), Ankara Üniversitesi Onur Plaketini (1996),

TÖMER Yılın En İyi On Yazarı Ödülünü (1996), Kosova – Yılın Yazarı Ödülünü (2003), ülkemizin kültürüne katkılarından dolayı Doğuş Üniversitesi Onur Ödülünü (2012), Dil Derneği Beşir Göğüş Türk Dilini ve Çocuk Edebiyatını Geliştirme Ödülünü (2017), Oğuz Tansel Çocuk Yazını Araştırma Ödülünü (2017) ve EÇEV Muzaffer İzgü – Çocuk ve Gençlik Edebiyatına Emek Verenler Ödülünü (2021), kazanmıştır.

Ural’ın çocuklar için yazdığı şiir kitapları başta olmak üzere öykü kitapları, fabl kitapları, deneme ve tatil kitapları ile yardımcı kaynak niteliğindeki kitapları, çocuk edebiyatının en çok okunan eserleri arasındadır. Yazarın çocuklar için kaleme aldığı şiirleri, çocuk gerçekliğini yansıtırken öte yandan yetişkinlere de eleştirel mesajlar taşır. Kulağımdaki Küçük Çan adlı eserindeki “Kelebek Koleysiyoncusu” şiiri ile “Boş Arsalar ve Çocuk Bahçeleri”, yazarın eleştirel üslupla kaleme aldığı şiirlerindendir.

Ural’ın eserleri çocukların okuma alışkanlığına olduğu kadar dil ve kavram gelişimlerine de katkı sunmaktadır. Ayrıca Yalvaç Ural; efsane ve bilmece türlerine yönelik yazdığı eserleri ile giderek zayıflayan sözlü geleneği, çocukların gözünde eğlenceli ve ilgi çekici kılmıştır. Bu bağlamda kaleme aldığı Anadolu Efsaneleri, Zıpır Bilmeceler gibi kitaplar, unutulmaya yüz tutan halk edebiyatının sözlü malzemelerinin çocuklara aktarılmasına katkı sunmaktadır.

Yalvaç Ural’ın eserleri: Kırmızı Kızlar Çatıları Gizler, La Fontaine Orman Mahkemesinde, Yergi, Nükte ve Fıkralarıyla Süleyman Nafiz, Alfabe Boyama, Anadolu Efsaneleri, Zıpır Bilmeceler, Korkulu Bir Gün, Yeni Zıpır Bilmeceler: Dünyanın En Komik Bilmeceleri, Problemli Apartman Çocuğu, Bayraklar Kitabı, Hormonlu Zıpırlar: Kırmızı Kızlar Çatıları Gizler, Kahraman Süvariler, Kayıp Ülkenin Çocuğu, Kedi-Köpek Zıpırları,

Temel Reis Ispanağı Yoğurtsuz Yer, Tekir Noktalama İşaretlerini Öğretiyor, Müzik Satan Çocuklar, Kulağımdaki Küçük Çan, Bir Gök Dolusu Güvercin, Sincap, Alucura Çay Evi, Stephen Hawking Herkül’ü Döver, Dinozopor Bilmeceler, Korkuluğun Kalbi, Mırname Büyüklere Kedi Şiirleri, Gölcüğün Küçük Avcıları, Başarılı Bir Köpek Olmanın Yolları, Teksas Vatansever Çelik Bilek,

Sayıların Dili, Kibrit Oyunları, Mızıkçının Oyunları, Teneffüs Zıpırları, Alfabe’nin Türküsü, Uçurtmam Çaylak Kuyrukları Yarka, Gözü Boynuz ile İzi Yaldız, Küçük Ayı ile Ahlat Ağacı, İyi Geceler Bozi, Bal Avcısı Küçük Piti, Hayvanlar Çıkartma Kitabım / Akıllı Minik ile Obur Dizisi, Akıllı Minik ile Obur / Mevsimler, Küçük Ayının Uzun Yolculuğu, Arkadaşım Küçük Aslan Masal, Tepemde Eşekarısı Gibi Vızıldayıp Durma,

Tembeller Orkestrası – Sakızağacı Çocukları, Başparmak Çocuklar, Kaz Zıpırları, Sümer Hayvan Masalları – Yabanöküzü Boynuzlu Tilki, Hermiyas / Yunus Sırtındaki Çocuk Ege’de Bir Karya Efsanesi, Mavi Eşek ve Tuzakta İki Kişi / Bu Yarışı Kim Kazanacak, Mavi Eşek ile Aylak Aslan / Öyküsünü Arayan Hayvanlar, Çatal Matal Kaç Çatal, Hayvanlar Yalan Söylemez, Tembeller Orkestrası Sakızağacı Çocukları, Mavi Karga İle Aslanın Oyunu.