Tutuklu Gazeteci Sayısı Rekor Seviyeye Yaklaştı
Gazetecileri Koruma Komitesi’nin (CPJ) yayınladığı yeni rapora göre, 2024 yılında, dünya genelinde tutuklu bulunan gazeteci sayısı neredeyse tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.
Çin, İsrail ve Myanmar, gazetecilerin en çok tutuklayan ülke olurken, onları Belarus ve Rusya takip etti.
CPJ CEO’su Jodie Ginsberg, “Gazeteciler, siyasi yolsuzlukları, çevresel sorunları, mali usulsüzlükleri ifşa ettikleri için tutuklanıyor ve cezalandırılıyorlar; bunların hepsi günlük hayatımızı ilgilendiren konular” dedi.
Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), dünya genelinde basın özgürlüğünü destekleyen bağımsız ve kâr amacı gütmeyen bir kuruluştur.
VOA Türkçe’den Can Kamiloğlu‘nun aktardığı rapora göre, 1 Aralık 2024 itibarıyla dünya genelinde 361 gazeteci hapiste.
Daha önceki yıllarda yayınlanan raporlarda, zirvede ve üst sıralarda bulunan Türkiye, 2024 yılının değerlendirildiği son raporda 9’uncu sırada yer aldı. Gazetecileri Koruma Komitesi, Türkiye’nin artık “dünyanın en çok gazeteci hapseden” ülkelerinden biri olmadığını belirtti.
Gazetecileri Koruma Komitesi’nin 2024 raporunda, Türkiye’de halen 11 gazetecinin hapiste olduğu açıklandı. Türkiye’de hapiste bulunan gazetecilerden dördünün devlete karşı işlenmiş suçlardan müebbet hapis cezasına çarptırılmış kişiler olduğu kaydedildi.
Türkiye’de, 2024 yılında Kürt yanlısı medya kuruluşlarında çalışan gazetecilere yönelik baskının sürdüğü belirtilerek, “Türkiye’de terör örgütü olarak sınıflandırılan yasadışı PKK hakkında haber yapan gazetecilerin hedef alınıyor” ifadesi kullanıldı.
Gazetecileri Koruma Komitesi, Türkiye’de 2016‘da 83, 2017’de 73, 2018’de 68 gazetecinin hapiste olduğunu açıklamıştı. Türkiye, bu dönemde üst üste üç yıl en fazla gazetecinin hapiste tutulduğu ülkeler sıralamasının zirvesinde yer almıştı. Türkiye, 2019 yılında da hapisteki 47 gazeteci ile Çin’in ardından ikinci sırada gösterilmişti.
Gazetecileri Koruma Komitesi, Türkiye’de hapisteki gazetecilerin sayısını 2020 ve 2021 yıllarında 18, 2022’de 40 ve 2023 yılında 13 kişi olarak açıklamıştı.
Gazetecileri Koruma Komitesi, geçtiğimiz yıl en fazla gazetecinin Çin’de hapis tutulduğunu açıkladı. Rapora göre, Çin’de 50, İsrail’de 43, Myanmar’da 35, Belarus’ta 31, Rusya’da 30, Mısır’da 17, Vietnam’da 16, İran’da 16, Eritre’de 16, Azerbaycan’da 13, Türkiye’de 11 ve Suudi Arabistan 10 gazeteci hapiste tutuluyor.
Raporda, yıllardır dünyada en fazla gazetecinin hapiste olduğu ülke olduğu belirtilen Çin’deki sansür mekanizmasının bu ülkede hapsedilen gazetecilerin gerçek sayısını belirlemeyi oldukça zorlaştırdığı vurgulandı.
Gazetecileri Koruma Komitesi CEO’su Jodie Ginsberg, raporla ilgili yaptığı değerlendirmede, hapsedilen gazeteci sayısındaki artışa dikkati çekerek, “Sayılardaki artış herkes için bir uyanış çağrısı olmalı” dedi.
Ginsberg, gazetecilerin siyasi ve mali yolsuzlukları, çevresel sorunlar gibi günlük hayatı ilgilendiren tüm konularda yanlışlıkları ifşa ettikleri için cezalandırıldıklarını kaydetti.
Gazetecileri Koruma Komitesi, en fazla tutuklu gazetecinin Asya ülkelerinde bulunduğunu, 2024 yılı verilerine göre Asya ülkelerinde toplamda 111 gazetecinin hapiste olduğunu bildirdi.
Asya ülkelerinden, Çin, Myanmar ve Vietnam gibi önde gelen ülkelerde hapiste tutulan gazeteci sayısının geçen yılda da yüksek olmaya devam ettiği, Afganistan, Bangladeş, Hindistan ve Filipinler’in de gazetecileri hapseden ülkeler olarak dikkati çektiği belirtildi.
Belarus’ta 31, Rusya’da 30 ve Azerbaycan’da 13 gazetecinin hapiste olduğu, bu ülkelerde bağımsız medyaya yönelik devam eden baskıların 2024 yılında da sürdüğü aktarıldı.
