Trabzon: Hızırbey Camii
Hızırbey Camii; Trabzon’un Ortahisar İlçesi, Hızırbey Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Yazılı kaynaklara göre caminin 1553–1562 yılları arasında inşa edilen “Eksotha Mescidi”nin yerinde yapılmış olduğu düşünülmektedir. Yapı, güney cephesinde yer alan kitabeye göre, Hicri 1213 (Miladi 1798/1799) yılında inşa edilmiştir. Diğer kitabelerden anlaşıldığı üzere, Hicri 1253 (Miladi 1837/1838), Hicri 1276 (Miladi 1859/1860) ve Hicri 1321 (Miladi 1903/1904) yıllarında onarım görmüştür.
Yığma yapım sistemiyle inşa edilen yapıda malzeme olarak taş kullanılmıştır. Yapı, kuzey güney doğrultusunda dikdörtgen planlıdır. Yapı, harim, son cemaat yeri ve kadınlar mahfilinden oluşmaktadır. Yapının dıştan üst örtüsü yan duvarlar ve iç mekânda yer alan iki ayağa oturan bir kubbedir. Kubbe, dıştan sağır kemerlerle çevrili dairesel yüksek bir kasnağa oturmaktadır. Minaresi kuzeybatı köşesinde yer almaktadır.
Minare kesme taş malzemeden yapılmış olup tek şerefelidir. Caminin asıl girişi batı cephesinde yer almakta olup doğu cephesinde bir girişi daha bulunmaktadır. Orijinal giriş açıklığı kesme taş söveli ve basık kemerlidir. Basık kemerin kilit taşı dışa doğru çıkma yapmaktadır. Giriş kapısı çift kanatlı ve ahşaptır. Mihrap kademeli nişli olup iki yanında yivli, dışa çıkıntılı ve bitkisel süslemeli başlıklı sütunçelere yer verilmiştir.
Sütunçelerin hemen yanında yine başlıklı şerit geçmektedir. Mihrabının yan yüzlerinde ve nişlerinde bitkisel süslemeleri bulunmaktadır. İç duvarları sıvalı olan caminin kubbe eteklerinde ve iç kısmında, pandantiflerde ve duvarlarda kalem işi süslemeler yer almaktadır. Yapının doğu ve batı cephesinde çift sıra güney cephesinde tek sıra pencere düzeni mevcuttur. Tüm pencereler basık kemerli ve kesme taş pervazlı olup, pencereler ahşap ve çift kanatlıdır.
(Kaynak: karadeniz.gov.tr)
