Tokat: Nasuh Paşa (Ulu) Camii
Nasuh Paşa (Ulu) Camii; Tokat’ın Merkez İlçesi, Camii Kebir Mahallesi, Sulu Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Caminin taçkapısında yer alan Selçuklu dönemi kitabesine göre Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında, Mehmet Zaluli isimli bir kişi tarafından H.665 (M.1267) tarihinde inşa ettirilmiştir. Nasuh Paşa Cami adını, H.1000(M.1591) yılında geçirdiği tamir sonucunda almıştır.
Bugün görülen yapı; taçkapının mihrabiye nişlerine karşılıklı olarak yerleştirilmiş kitabelere göre, dönemin kaymakamı ile yörenin ileri gelenlerinden Süleyman Necmi Bey’in girişimleriyle H.1320 (M.1904) yılında eski yapı genişletilerek yenilenmiştir. Kuzey-güney doğrultusunda dikdörtgen planlı harimin kuzey cephesinde üç bölümlü, kubbeyle örtülü son cemaat yeri yer alır. Hemen girişte son cemaat yeriyle aynı düzenlemeye sahip mekan, yapıyı genişletirken ilave edilmiştir.
Ortadaki kubbesi daha büyük üç kubbeyle örtülü bu mekan, harimi kareye dönüştürmektedir. Bu kare bölümün üzeri tromp geçişli sekizgen kasnaklı büyük bir kubbeyle örtülüdür. Kubbe kasnağının çevresinde birer küçük kubbeyle örtülü sekizgen ağırlık kuleleri dikkati çeker. Harime kuzeydeki taçkapıyla doğu ve batı cephelerdeki kapılardan giriş bulunmaktadır. Harimi, cephelerde çift sıra halinde düzenlenmiş pencereler ve kubbe kasnağına yerleştirilmiş pencereler aydınlatmaktadır.
Kuzeybatı köşede beden duvarları üzerine oturtulmuş soğan biçimli pabuçluklu, silindirik gövdeli, tek şerefeli ve soğan kubbeli minare yer alır. Kesme taş malzemeyle inşa edilmiş caminin son cemaat yeri kuzey cephesinde ve portalde iki renkli taş kullanımıyla süslemeler yapılmıştır. Caminin sade bir bezemeye sahip mihrabı taştan, kabaralarla bezeli minberi ise mermerdendir.
