Tokat: Ali Paşa Hamamı
Ali Paşa Hamamı; Tokat’ın Merkez İlçesi, Alipaşa Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Ali Paşa Külliyesinin bir parçası olan hamam, caminin doğusunda yer alır. Kitabesi bulunmayan hamamın, camiyle aynı dönemde yapıldığı kabul edilerek 1572 yılına tarihlenir. 1939 ve 1943 depremlerinde önemli derecede hasar gören yapı onarılmış ve günümüzde de hamam olarak kullanılmaktadır.
Doğu-batı doğrultulu dikdörtgen bir alan üzerine kurulmuş olan hamam, kadınlar ve erkekler bölümünden oluşan çift fonksiyonlu hamamlar grubuna girer. Dört eyvanlı ve köşe halvetli plan şemasında inşa edilmiş hamamda doğudan batıya doğru sırasıyla soyunmalık, soğukluk, sıcaklık, su deposu ve külhan bölümleri simetrik düzende yerleştirilmiştir.
Erkekler bölümünde soyunmalık, soğukluk ve sıcaklık merkezleriyle halvetler ve eyvanlar kubbeyle örtülmüştür. Tepede dışarıya şişkinlik yapacak şekilde düzenlenmiş kubbelerde filgözleri yer almaktadır. Erkekler bölümünde soğukluğun güneyindeki oda ile kadınlar bölümünün sıcaklığa açılan eyvanları aynalı tonoz, su deposu beşik tonozla örtülmüştür. Doğu cephedeki bir taçkapıyla girilen erkekler bölümünün taçkapının iki yanındaki pencereler dışında açıklığı bulunmamaktadır.
Kadınlar bölümüne kuzeydoğu köşede yer alan sade bir kapıyla girilir. Bu bölümün soyunmalığının dışarı açılan hiçbir penceresi yoktur. Tamamen düzgün kesme taş malzemeyle inşa edilmiş olan hamamın örtü sisteminde tuğla kullanılmış olup, dıştan kurşunla kaplanmıştır. Pencere kemer alınlıklarında dolgu malzeme olarak tuğla kullanılmıştır.
