Taliban Yönetimindeki Afganistan’da Yeni Okul Üniforması: Kara Çarşaf
Ağustos 2021 yılında Afganistan’da kontrolü ele geçiren Taliban, öğrenciler için şeriata uygun giyim kuralları getiren bir yasa tasarısı hazırladı. Tasarıda erkek ve kız çocuklarına farklı renklerde başörtüleri, çarşaflar, uzun tunikler ve bol pantolonlar zorunlu kılınıyor.
Taliban, Afganistan’da yönetimi elinde bulunduran Diyubendi İslamcı hareket ve askeri organizasyondur. Kendilerine Afganistan İslam Emirliği demekte olup ülke içinde bir savaş (veya cihat) sürdürmüştür.
İslam şeriatını yayma amacıyla Molla Muhammed Ömer tarafından 1994 yılında kurulan Taliban’ın 2016’dan beri lideri Mevlevi Hibetullah Ahundzade’dir.
Geçici hükümetin eğitim bakanlığından bir kaynağa atıfta bulunan Kabul News’un haberine göre, hem erkek hem de kız öğrencilerden vücutlarının tamamını örten ve üzerinde Taliban bayrağı taşıyan bir rozet bulunan geleneksel kıyafetler giymeleri istenecek.
5 bölüm ve 13 madde içeren taslağa göre, ilkokula giden erkek çocuklar açık mavi renkte bir geleneksel perahan tunban, ortaokul ve lisedekilerse açık yeşil bir kıyafet giymek zorunda kalacaklar.
Bir Taliban yetkilisinden alıntı yapan Afgan haber kanalı Amu, kız öğrencilerin “kısa, transparan, ince ve dar” kıyafetler giymelerine izin verilmeyeceğini bildirdi.
Kız çocuklarının üniformasında şeriata uygun bir başörtüsü de var ve buna ek olarak öğrenciler okula gidip gelirken çarşaf giymek zorunda kalacak.
Habere göre taslak, 6. sınıfın altındaki kız öğrencilerin “beyaz” başörtüsüyle “koyu fildişi rengi” bir üniforma, daha büyük kızlarınsa siyah bir başörtüsüyle zeytin yeşili bir kıyafet giymelerini zorunlu kılıyor.
Mart 2022’de Taliban, 6. sınıfın üzerindeki kız öğrencilerin okula gitmesini yasaklamıştı.
Yetkilinin, Taliban’ın hâlâ taslak için başkalarına danışıp fikir topladığını ve henüz bir karar vermediğinden, sosyal medyada dolaşanı belgenin son hali olarak tanımlayamayacaklarını söylediği bildirildi.
Taslak, erkek öğretmenlerin de perahan tunban kıyafetleri giymelerini şart koşuyor ve kadın öğretmenler kıyafetin kadınlar için olanını tam uzunlukta bir çarşafla birlikte giymek zorunda kalacak.
Yeni üniforma kurallarının öğrenciler tarafından protesto edildiğini söyleyen aktivistler, taslak bildirimine sert tepki gösteriyor.
Mor Cumartesiler adlı bir sivil hareket, Taliban’ın 6. sınıfın altındaki kızların üniforma giymesini zorunlu kılması nedeniyle, üyelerinin tasarıyı protesto ettiğini söyledi.
Taliban, kadınları parklar dahil kamusal alanlardan ve çoğu iş kolundan men etti ancak bu, üniformalara dair taslak belgede belirtilmedi.
Taliban geçen hafta kapsamlı bir hamleyle Afgan çalışanların Birleşmiş Milletler’le çalışmasını yasakladı.
İslamcı katı rejim, kadınlara ve kız çocuklarına yönelik eğitim kısıtlamalarını yasak yerine geçici bir askıya alma olarak sunmuştu ancak üniversiteler ve okullar martta kız öğrenciler olmadan yeniden açıldı.
Cumartesi günü Afgan din adamları yasağı eleştirirken, Taliban’dan önemli bir bakan da din adamlarına tartışmalı konuda hükümete karşı çıkmama uyarısı yaptı.
Alim Abdul Rahman Abid, ayrı sınıflar, kadın öğretmenlerin işe alınması, ders programlarının çakışmayacak şekilde ayarlanması ve hatta yeni okullar inşa etme yoluyla, eğitim kurumlarının kadınları yeniden kabul etmelerine izin verilmesi gerektiğini söyledi.
(Kaynak: Independent Türkçe)
