image

Erzurum: Kırkçeşme Hamamı

0

Kırkçeşme Hamamı; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Rabia Ana Mahallesi, Kırkçeşme Sokak üzerinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Hamamın herhangi bir yerinde yapım tarihi ile ilgili bir kitabe bulunmamaktadır. Yapının kesin tarihi bilinmemekle beraber plan ve mimari özelliklerinden dolayı XVI. yüzyıla tarihlendirilmektedir. Ayrıca hamamın Taşhanı yaptıran Rüstem Paşa’nın hayır eserlerinden biri olduğunu İbrahim Hakkı Konyalı belirtmektedir.

Hamam; soyunmalık, ılıklık, sıcaklık ve külhan kısımlarından oluşmaktadır. Yapının batısında bulunan bir açıklıkla soyunmalık kısmına girilmektedir. Bu kısımda bazalt taşından fıskiyeli bir havuzu ve önünde de suyun aktığı bir kurun yer almaktadır. İki katlı olarak düzenlenen soyunmalık kısmının zemin katında doğu-batı ve güney yönlerini çevreleyen soyunma sekileri, ikinci katta ise soyunma odaları bulunmaktadır. Bu kısmın ikinci katında yer alan pencereleri kapatılarak soyunma hücrelerine dönüştürülmüştür.

Soyunmalığın kuzeybatı yönünde yer alan ortasında şadırvanı bulunan üzeri kubbeyle kapatılmış ılıklık kısmına geçilmektedir. Yapının soyunmalık ve ılıklık kısımları sonraki dönemlerde onarım geçirmiştir.

Klasik Osmanlı hamam plan tipolojisinde inşa edilen ve orijinal halini koruyan sıcaklık kısmı yer almaktadır. Bu kısım, ortada kubbeli merkezi bir mekânla haçvari tarzda sivri kemerli, dört eyvandan meydana gelmektedir. Orta kısmın üzerini örten kubbeye pandantiflerle geçilmekte ve kubbede açılan pencerelerle bu alan aydınlatılmaktadır.

Ortada yer alan kubbenin hemen altında kare formlu bir göbektaşı bulunmaktadır. Haç plan formundaki mekânın köşelerinde kare planlı, kubbeyle örtülü, dört halvet hücresi yer almaktadır. Halvet hücrelerine geçiş eyvanların birleştiği köşelerde yer alan kapılardan sağlanmaktadır. Hamamın kuzey tarafına bitişik bayanlar için hazırlanmış bir bölüm bulunmaktadır.

Hamamın iç ve dış kısmı sade olarak düzenlenmiş olup süsleme unsuru bulunmamaktadır. Yapının beden duvarları kalın tutulmuş, malzeme olarak kesme taş ve moloz taş uygulanmıştır. Hamam suyunu Erzurum Kalesi’nin altından çıkan kaynaktan almaktadır. Bugün mevcut olmayan bir onarım kitabesinin yapının sıcaklık kısmında olduğu belirtilmektedir. V.G.M. tarafından 06.05.1976 tarihinde korunması gereken kültür varlığı olarak tescil edilmiştir. Bugün çift fonksiyonlu hamam olarak kullanılmaktadır.

Paylaşın

Erzurum: Komesli Hanı

0

Komesli Hanı; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Ali Paşa Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Kitabesi olmayan han inşa özelliklerinden dolayı XIX. yüzyıla tarihlendirilmektedir.1960 yılında bir yangın geçirmiş olan han, doğu- batı doğrultusunda uzanan dikdörtgen bir plan şemasında dışa kapalı, etrafı binalarla çevrili bir yapıdır. Oldukça harap bir durumda olan yapı mimari özelliklerini büyük oranda kaybetmiştir.

Güneyde sade ve dışa taşıntısı olmayan kesme taş örgülü duvar yüzeyinde yer alan kapının atkısı alışılmamış bir tarzda kapı boyutlarını da aşan ahşap ve mukarnaslıdır. Kapıdan içeri girilince kuzeye doğru uzanan büyük bir dikdörtgen mekân, mekânın batısında ve kuzeyinde hana ait farklı boyutlarda mekânlar bulunmaktadır. Hanın odalarında üst örtü olarak yan yana sıralanmış üç kırlangıç kubbe kullanılmıştır.

Mekânlar kırlangıç kubbelerden gelen ışıkla aydınlatılmıştır. Yapı üzerinde tek bezeme unsuru sade olan kapı üzerinde yer alan ter yumurta dizisidir. Dizinin hemen üstünde ise beş adet eli böğründe ile taşınan giriş saçağına yer verilmiştir. Kesme taş ve yer yer ahşap hatıllar kullanılan, toprak damla örtülü yapı günümüzde oldukça harap durumdadır. 13.11.1976 tarihinde korunması gerekli kültür varlığı olarak tescillenmiştir.

Paylaşın

Erzurum: Hacılar Hanı

0

Hacılar Hanı; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Ayazpaşa Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Kitabesi bulunmayan yapı XVIII. yüzyıla tarihlendirilmektedir. Tek katlı ve açık revaklı avlulu hanlar grubundadır. Açık dikdörtgen bir avlu etrafında sıralanan odalardan oluşan hanın kuzeydoğu ve batı yönde iki girişi bulunmaktadır. Batı giriş açıklığının genişliği ve yüksekliği dikkate alındığında bu kapının araba ve yük hayvanlarının geçişi için kullanıldığı anlaşılmaktadır.

Asıl giriş olan kuzeydoğudaki kapı 4.60 m. lik bir açıklığa sahip olup düz atkı taşı ile biçimlenen kademeli kaval silmeli ve yuvarlak kemerle vurgulanmıştır. Hanın 15.00 x 36.00 m. boyutlarındaki avlu kısmına kuzeydoğudaki girişten, üzeri beşik tonozla örtülen sağ ve solunda odalar bulunan 15.00 m. lik bir koridorla (dehliz) geçilmektedir. Dikdörtgen avluyu çevreleyen yirmi ayakla taşınan revakların gerisinde beşik tonozla örtülü odalar bulunmaktadır. Odaların ön kısımlarındaki revaklar cam mekânla kapatılmıştır.

Hanın avlusunun kuzeybatısında bir çeşme yer almaktadır. Çeşme kesme taştan, burmalı sütunlar üzerine oturtulmuş sivri kemerlidir. Kemerin etrafı iki oluk silme ile çevrelenmiş, kemer içinde tas koymak için kaş kemerli küçük nişe yer verilmiştir. Çeşmenin burmalı sütunlarının üzeri çiçek ve yaprak motifleri ile süslenmiştir. Sütunların üzerinde orta kısmı iç bükey şeklinde olan sütun başlıkları bulunmaktadır.

Kesme taştan yapılmış çeşme yalağında iki adet musluk yer almaktadır. Yapıdaki tek bezeme unsuru kuzey giriş kapısı kemeri üzerinde yer alan palmet motifidir. Avlunun ortasında fıskiyeli bir havuzu bulunan han tamamen kesme taş ve moloz taş malzeme ile yapılmıştır. Yapılan bazı eklemeler hanın genel dokusunu bozmuştur. 10.03.1979 tarihinde korunması gerekli kültür varlığı olarak tescillenmiştir.

Paylaşın

Erzurum: Gümrük Hanı

0

Gümrük Hanı; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Yeğenağa Mahallesinde, Gümrük Camiinin karşısında yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Han, geçmişte Erzurum’un doğusunda İran üzerinden İpek Yolunu takip ederek gelen kervanların şehre girmeden önceki ilk uğrak yeridir. Derviş İbrahim Ağa vakfiyesine göre han, XVIII. yüzyılın ilk çeyreğinde yaptırılmıştır. 2005-2006 yılında Erzurum Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından onarılan han orijinal özelliklerini büyük ölçüde korumuştur.

Han avlusuz ve tek katlıdır. Üzeri düz toprak damla örtülü uzun bir dikdörtgen alan üzerine kurulu hanın batı cephesinde sivri kemerli giriş kapısı bulunmaktadır. Han, doğu-batı doğrultusunda, dikdörtgen bir uzun avluya ve güney kesimde dokuz odaya sahiptir.

Avluyu on üç çift ahşap sütuna oturan kalın ağaç hatıllarla kapatılmıştır. Hanın güney cephesinde yer alan kapı kanatları orijinal olan odalarının bütün kapıları kapalı avluya açılmaktadır. Avlunun kuzey kısmında da, kendi içinde farklı bölümlere sahip odalar yer almaktadır. Ayıca kuzey yönde bir de açık avlu bulunmaktadır.

Açık avluda sivri kemerli tek lüleli kesme taştan inşa edilmiş bir çeşme mevcuttur. Hanın odalarının üst örtüleri basit kırlangıç, düz ve pasin örtüdür. Yapının malzemesi ön cephede kesme taş, diğer yerlerde moloz taştır. 13.11.1976 tarihinde korunması gerekli kültür varlığı olarak tescillenmiştir.

Paylaşın

Erzurum: Ali Ağa Camii

0

Ali Ağa Camii; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Topçuoğlu Mahallesi, Camii Sokak üzerinde yer almaktadır.

Camiye, yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Ali Ağa Camisi, Erzurum’da görev yapmış Yeniçeri Ocağı ağalarından Zakreci Ali Ağa tarafından 1608 yılında yaptırılmıştır.

Camii, Ali Ağa Camisi olarak da bilinir. 1859 depreminde zarar gören yapının onarımını belgeleyen küçük bir kitabe, sivri kemerli kapı alınlığının üzerinde yer alır.

Caminin önündeki son cemaat yeri, dört sütunun taşıdığı üç kubbe ile örtülüdür. Bu kubbeler dıştan konik bir çatı ile gizlenmiştir. İbadet mekanı kare planlı olan yapıda, köşelerdeki tromplara oturan merkezi bir kubbe kendini gösterir.

Düzgün kesme taştan yapılmış olan caminin içerisi alt tarafta altı, üstte ise dört pencere ile aydınlanır. Minaresi kırmızı kamber taşları ile moloz taştan inşa edilen Gürcü Kapı Ali Ağa Camisi, 2006 yılında restore edilmiştir.

Paylaşın

Erzurum: Kurşunlu Camii

0

Kurşunlu Camii; Erzurum’un Yakutiye Mahallesi, Mirza Mehmet Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. 

Camiye, yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Kurşunlu Camii, İç kalenin kuzeybatı eteğindedir. Kurşunlu Cami, Şeyhülislâm Feyzullah Efendi tarafından 1701 yılında yaptırılmıştır.

Kubbesinin üzeri kurşunla kaplı olduğu için Kurşunlu Cami ismi sonradan verilmiştir. Kesme taştan, kare planlı olarak inşa edilen yapı, sekiz kasnak üzerine oturan bir kubbe ile örtülmüştür.

Caminin son cemaat yeri dört taş sütunlu ve üç kubbelidir. Mihrabı taştan yapılı ve mukarnaslı olan yapının ahşap minberi, Türk ağaç işçiliğinin en güzel örneklerinden biridir.

Paylaşın

Erzurum: Murat Paşa Camii

0

Murat Paşa Camii; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Muratpaşa Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Bulunduğu mahalle ve caddeye adını veren Murat Paşa Camisi, II. Selim’in paşalarından Kuyucu Murat Paşa tarafından 1573 yılında yaptırılmıştır. Yapı, bitişiğinde bulunan hamam, Ana Hatun Türbesi ve Ahmediye Medresesi ile bir bütünlük oluşturmaktadır. Kare planlı caminin ibadet mekânını, köşelerde tromplara oturan mukarnaslı 6 sütunun taşıdığı merkezi bir kubbe örtmektedir.

Son cemaat yerinin kemerlerini ayakta tutan yuvarlak gövdeli altı sütun, depremlerde zarar gördüğünden, çevreleri madeni bileziklerle desteklenmiştir. Kubbe kasnağında 12 pencere ve altında bir ayet işlemesi yer almaktadır. Kubbe tromp ve kemerleri 19. yüzyılda alçı üzerine yağlı boya kullanılarak Avrupa üslubunda çiçek ve yaprak motifleri ile bezenmiştir. Caminin dikdörtgen bir niş içerisine alınmış mihrabı, taştan ve mukarnas süslemelidir.

Ayrıca ahşap kapısı, mimberi ve pencere kapakları Osmanlı ahşap işçiliğinin en güzel örnekleri arasındadır. Murat Paşa Camisinin minaresi yapıdan bağımsız olarak, sekizgen kaide üzerinde yükselir. Cami yanındaki Ahmediye Medresesi ile ortak kullanıma sahip bu minare, daha yüksek ve kalın gövdeli eski minarenin yerine, yakın bir tarihte inşa edilmiştir. Üç kubbe ile örtülü son cemaat yeri ile iç mekânı örten tek kubbeden ibaret caminin duvar yüzeyleri kesme taştan, taç kapı ve pervazları ise kırmızı kamber taşından inşa edilmiştir.

Paylaşın

Erzurum: Kurşunlu Medresesi

0

Kurşunlu Medresesi; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Mirza Mehmet Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. 

Medreseye, , yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Kurşunlu Medresesi Şeyhülislam Feyzullah Efendi tarafından 1701 yılında yaptırılmıştır. Feyziye Medresesi olarak da anılan yapı, Kurşunlu Camisi ile birlikte bir külliye oluşturmaktadır.

Düzgün kesme taştan inşa edilen medresenin on üç hücresi günümüze gelebilmiştir. Güneydoğu köşesindeki üç hücre sonraki yıllarda yapılan onarımlarda buraya eklenmiştir.

Doğu duvarına paralel olarak uzanan sekiz hücrenin üstü beşik tonozlarla örtülmüştür. Hücrelerin her birisinin batı yönüne açılan bir veya iki penceresi bulunmaktadır. Medrese 2006 yılında restore edilmiştir.

Paylaşın

Erzurum: Ebu İshak Kazeruni Türbesi

0

Ebu İshak Kazeruni Türbesi; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Camikebir Mahallesi, Cumhuriyet Caddesi üzerinde yer almaktadır.

Türbeye, yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Büyük İslam düşünürlerinden Ebu İshak Hazretleri’ne ait Ebu İshak Kazeruni Türbesi ne zaman yapıldığı tam olarak bilinmemektedir.

İç kaleyi Çifte Minareli Medrese’ye bağlayan sur duvarı üzerinde bulunan köşeli burçlardan biri, içten kubbe ile örtülerek türbe haline dönüştürülmüştür. Önünde bir de zaviyesi bulunmaktadır.

Zatın asıl mezarı Kazerun’da bulunmakta, burasının bir makam olduğu belirtilmektedir. Türbe, 2006 yılında Kültür Bakanlığı tarafından restore edilmiş ve turizme açılmıştır.

Paylaşın

Erzurum: Ahmediye Medresesi

0

Ahmediye Medresesi; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Muratpaşa Mahallesi, Erzincan Kapı Sokak üzerinde yer almaktadır. 

Ahmediye Medresesi’ne yaya olarak gidilebileceği gibi, şehrin her noktasından toplu taşıma araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.

İlhanlı Devleti zamanında Ahmet bin Ali bin Yusuf tarafından 1314 yılında yaptırılan Ahmediye Medresesi 13 ve 14. yüzyıl dönemi kapalı avlulu medrese tipinin bir örneğidir.

Medrese, 16.50 x 9.75 m. ölçülerinde dikdörtgen planlıdır. Üzeri manastır tonozları ile örtülü avlunun her kenarında ikişer medrese odası yer almaktadır.

Avluya açılan iki eyvanın köşelerine yerleştirilen sütunların bitkisel bezemelerle kaplandığı Ahmediye Medresesi, bu yönüyle Yakutiye ile büyük bir benzerlik göstermektedir.

Girişin karşısına gelen eyvanda bir mihrabın bulunması, bu yapının aynı zamanda mescit olarak kullanıldığını, kuzey cephe duvarında görülen mihrabın da burada daha önce bir caminin bulunduğuna işaret etmektedir.

Paylaşın

KÜNYE

MESAJ

– Borsa ve Döviz
– Finans
– Enerji
– Otomobil
– Emlak
– Diğer Ekonomi

 

0 (537) 883 27 00

haberkaos.com@gmail.com

Sosyal Medyada Haber Kaos