Erdoğan İle Putin’den Kritik Görüşme: Ortak Bildiri

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, çalışma ziyareti nedeniyle bulunduğu Rusya’nın Soçi şehrinde, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüştü. Görüşmenin basına açık bölümünde konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin’e teşekkür ederek, Tahran ziyaretinin ardından 17 gün aradan sonra tekrar bir araya gelişleri sebebiyle memnuniyet duyduğunu ifade etti.

Haber Merkezi / Her iki ülke heyetinin Türkiye’de yaptığı görüşmelerin de verimli geçtiğini bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Siyasi, ekonomik ve ticari alanlarda birçok konuları ele aldılar ve şimdi de bizim bu konulardan sonra buna bir adeta nokta koymamız inanıyorum ki Türkiye-Rusya ilişkilerinde çok farklı bir sayfayı da açacaktır. Gerek enerjide gerek Karadeniz hattının tarımda, tahılda buradan atılan adımlar, turizmde yapılan görüşmeler, ulaşımla ilgili olarak atılan adımlar ki bütün bunlarla beraber bölgedeki bazı adımların atılması, bunlar gerek heyetlerimizin yaptığı ama bizim de bugün başa baş ikili bu görüşmeyi yapmak suretiyle Türkiye ve Rusya’nın bölgede oynadığı rolü ortaya koyması bakımından çok önemli” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasında şunları kaydetti: “Suriye’deki gelişmeleri bu vesileyle özellikle ele almamız inanıyorum ki bölgeye ayrıca rahatlama getirecektir. Terörle mücadelede dayanışmamız büyük önem arz ediyor ve bu konuyla ilgili olarak da atacağımız adımlar, yapacağımız görüşmelerle inanıyorum ki bir güç kazanacaktır. Yine bugün tabii dünyanın gözü Soçi’de. ‘Acaba Soçi’de ne görüştüler, ne yaptılar?’ Burayı takip ediyorlar. Bizim de yapacağımız bu görüşmelerden sonra da bunlara verilecek olan cevaplar onları belli istikamette yönlendirecektir.”

Akkuyu Nükleer Santrali

Akkuyu konusunun büyük önem arz ettiğine işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti: “Enerji alanında Akkuyu konusunu bugün sizlerle bir noktaya getirmemiz onu belli bir yerde gerçekten değerlendirerek, karara bağlamamız Akkuyu’daki süreci ertelemeye fırsat vermeyecektir. Çünkü belirlenen takvimin işlemesi ve Akkuyu’nun belirlenen zamanda bitirilmesi çok çok büyük önem arz ediyor. Zira Türkiye’nin enerji temininde yüzde 10 enerji potansiyelini Akkuyu Enerji Santrali halledecek ve bu konuyla ilgili olarak da etraflıca bir görüşme yapmamızın faydalı olacağına inanıyorum. Ben de bugün böyle bir fırsatı bulduğumuz için memnuniyetimi özellikle ifade etmek istiyorum.”

Putin’den Erdoğan’a teşekkür

Birleşmiş Milletler ve Türkiye’nin aracılığı sayesinde Ukrayna tahıllarının Karadeniz limanlarından sevkiyatını başlatmak konusunda başarılar elde edildiğini kaydeden Rusya Devlet Başkanı Putin, katkılarından ötürü Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür etti.

Rusya Devlet Başkanı Putin, şöyle devam etti: “Rus gıda ürünleri, Rus gübresi bu şekilde dünyaya açılmış oldu. Özelikle gelişmekte olan ülkeler için bu son derece hassas bir mesele, ciddi problemlerle karşı karşıya gelebilirler gıda krizi yüzünden. Tabi ki bütün bu ülkeler bu aldığınız kararları önemsiyorlar, yani sizin kişisel katkılarınız sayesinde mümkün olabildi bütün bunlar. Ve dediğim gibi, umarım bugün ilgili mutabakat zaptını imzalayabileceğiz ticari ve ekonomik ilişkilerimizin geliştirilmesiyle ilgilidir. Dediğim bu heyetlerimizin Türkiye’de sağlamış oldukları uzlaşılar sayesinde böyle bir mutabakat zaptını imzalama şansımız, fırsatımız oldu.”

Suriye krizi başta olmak üzere bölgedeki güvenlik konularını da ele alma fırsatını bulacaklarını belirten Rusya Devlet Başkanı Putin, “Türkiye ve Rusya oradaki durumun normalleşmesine ciddi katkı sağlıyor. Elbette bu konuyu da ele alacağız” ifadesini kullandı.

Ortak bildiri

Basına kapalı gerçekleşen görüşme, 4 saat sürdü. Görüşmenin ardından ortak bildiri yayınlandı. Bildiride, “Liderler, Suriye’de tüm terör örgütlerine karşı mücadelede dayanışma ve eşgüdüm içinde hareket etme kararlılıklarını teyit etmişlerdir” denildi.

Ukrayna, Türkiye, Rusya ve BM’nin Ukrayna’dan tahıl sevkiyatı konusunda imzaladığı anlaşmaya değinilen bildiride, “İki lider, Rusya’nın tahıl, gübre ve gübre üretimi için gerekli hammaddenin kesintisiz ihracı dahil, İstanbul mutabakatının lafzı ve ruhuna uygun şekilde tam olarak uygulanması lazım geldiğinin altını çizmişlerdir” ifadelerini kullandı.

Erdoğan ve Putin’in Libya’daki siyasi sürece destek verdiği aktarılan bildiride şu ifadelere yer verildi:

İki lider, Türkiye-Rusya ilişkilerinin, mevcut bölgesel ve küresel tüm sınamalara rağmen, karşılıklı saygı ve mütekabil çıkarların tanınması temelinde ve uluslararası yükümlülüklerle uyumlu olarak ilerletilmesi yönündeki ortak iradelerini teyit etmişlerdir.

Bu anlayış çerçevesinde Türkiye-Rusya ikili ilişkilerinin gündeminde yer alan konular üzerinde kapsamlı istişarelerde bulunan liderler; iki ülke arasındaki ticaret hacminin tespit edilen hedefler doğrultusunda ve dengeli bir temelde artırılması; ekonomi ve enerji alanlarında iki ülkenin birbirlerinden beklentilerinin mütekabiliyet çerçevesinde karşılanması; ulaştırma, ticaret, tarım, sanayi, finans, turizm ve inşaat gibi sektörlerde uzun süredir iki ülke gündeminde bulunan konularda işbirliğinin güçlendirilmesi yönünde somut adımlar atılması üzerinde mutabık kalmışlardır.

Bölgesel konular bağlamında, liderler, Türkiye ile Rusya arasında var olan samimi, açık sözlü ve güvene dayalı ilişkilerin bölgesel ve uluslararası istikrarın tesisi açısından taşıdığı kilit öneme işaret etmişledir. İki lider bu çerçevede, Ukrayna limanlarından tahıl ve gıda ürünlerinin emniyetli taşınmasına yönelik İstanbul mutabakatına varılmasında iki ülke arasındaki yapıcı ilişkilerin rol oynadığını teyit etmişlerdir. İki lider, Rusya’nın tahıl, gübre ve gübre üretimi için gerekli hammaddenin kesintisiz ihracı dahil, İstanbul mutabakatının lafzı ve ruhuna uygun şekilde tam olarak uygulanması lazım geldiğinin altını çizmişlerdir.

“Dayanışma ve eşgüdüm içinde hareket etme kararlılığı”

Suriye’deki son gelişmeler üzerinde durulan görüşmede liderler, ülkede kalıcı çözüme ulaşılması için siyasi sürecin ilerletilmesine atfettikleri önemin altını çizmişlerdir. Liderler, Suriye’nin siyasi birliğinin ve toprak bütünlüğünün korunmasına atfettikleri öneme işaretle, Suriye’de tüm terör örgütlerine karşı mücadelede dayanışma ve eşgüdüm içinde hareket etme kararlılıklarını teyit etmişlerdir.

İki lider, Libya’nın egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve ulusal birliğine olan güçlü bağlılıklarını vurgulamışlardır. Libyalılar arasında mümkün olan en geniş mutabakat temelinde serbest, adil ve muteber seçimlerin düzenlenmesinin önemini vurgulamış ve BM himayesinde yürütülen Libya liderliğindeki ve Libya sahipliğindeki siyasi sürece desteklerini yinelemişlerdir.

Liderler, Türkiye-Rusya Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin müteakip toplantısının Türkiye’de gerçekleştirilmesi üzerinde mutabık kalmışlardır.

Paylaşın

Putin: Nükleer Savaşın Kazananı Olmaz; Asla Başlatılmamalı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, nükleer bir savaşta kazanan olamayacağını ve böyle bir savaşın asla başlatılmaması gerektiğini söyledi. Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana, nükleer bir çatışma riskiyle ilgili uluslararası endişeler artmış durumda. 

Euronews Türkçe’de yer alan habere göre, nükleer silahların yayılmasının önlenmesi anlaşması (NPT) konulu bir konferansın katılımcıları için yazdığı mektupta nükleer savaş konusundaki düşüncelerini paylaşan Rus lider, “Nükleer bir savaşın kazananı olmayacağı ve asla başvurulmaması gerektiği gerçeğinden hareket ediyoruz ve dünya topluluğunun tüm üyeleri için eşit ve bölünmez bir güvenliği savunuyoruz” dedi.

Putin bugüne kadar defalarca Rusya’nın nükleer cephaneliğine atıfta bulundu ve tüm dünyada bunu yapan tek lider oldu.

“Kim bize engel olmaya çalışırsa bilsin ki Rusya’dan yanıtını hemen alacaktır ve bu, tarihinizde hiç karşılaşmadığınız sonuçlar doğuracaktır” benzeri söylemleri çokça tekrarlayan Rus lider aynı zamanda Rusya’nın nükleer kuvvetlerinin yüksek alarma geçmesini de emretti.

Rusya Washington’ın teklifini ciddiye almadı

Bu arada ABD Başkanı Joe Biden yaptığı son açıklamada, yönetiminin yeni bir nükleer silah kontrol antlaşması çerçevesini “hızlı bir şekilde” müzakere etmeye hazır olduğunu, ancak Rusya’nın ABD ile bu konuda çalışmaya devam etmeye hazır olduğunu göstermesi gerektiğini söyledi.

Bir Rus Dışişleri Bakanlığı kaynağı ise Biden’ın 2026’da sona erecek Yeni START Antlaşması’nın yerini alacak yeni bir nükleer silah kontrol çerçevesini müzakere etme önerisi hakkındaki şaşkınlığını dile getirdi.

“Bu ciddi bir açıklama mı yoksa Beyaz Saray web sitesi mi hacklendi?” diyen Rus yetkili Reuters’e verdiği demeçte, “Eğer bu hala ciddi bir niyetse, bunu tam olarak kiminle tartışmayı planlıyorlar?” diye sordu.

2011’de imzalanan Yeni START Antlaşması, Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya’yı kıtalar arası balistik füzeleri, denizaltından fırlatılabilenleri ve nükleer silahlarla donatılmış ağır bombardıman uçaklarını konuşlandırmayı planlıyor.

Ayrıca, konuşlandırılan füzeler ve bombardıman uçakları üzerindeki nükleer savaş başlıklarına ve bu füzeler için fırlatıcılara sınırlamalar getiriyor. Antlaşma son olarak 4 Şubat 2026’ya kadar uzatılmıştı.

Paylaşın

Tahran’daki Üçlü Zirvede ‘Suriye’nin Toprak Bütünlüğü’ Vurgusu

“Astana Formatında Yedinci Üçlü Zirve Toplantısı” İran’ın başkenti Tahran’da gerçekleştirildi. Suriye krizine çözüm amaçlı oluşturulan Astana görüşmeleri bağlamında gerçekleştirilen toplantıya Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi katıldı.

Üçlü zirve toplantısı öncesinde Rusya Devlet Başkanı Putin, Erdoğan, Reisi ve İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney ile de bir araya geldi. Tahran Uluslararası Konferans Salonu’nda düzenlenen Astana Formatında Yedinci Üçlü Zirve Toplantısı sonrasında liderler ortak basın toplantısında konuştu. Toplantı sonrasında ayrıca ortak bir bildiri yayınlandı.

“Egemenliği ihlal edecek girişimlerden kaçınmalı”

Türkiye’nin kuzeydoğu Suriye’ye muhtemel askeri operasyonunun konuşulduğu günlerde gerçekleştirilen zirve sonrası yapılan açıklamalarda Suriye’nin “egemenliği ve toprak bütünlüğü” vurgusu vardı.

Zirvenin ardından gerçekleştirilen ortak basın toplantısında konuşan İran Cumhurbaşkanı Reisi, ABD’nin Fırat’ın doğusundaki varlığı kabul edilebilir değil ve onların buraları terk etmeleri gerekiyor” dedi: Suriye’nin topraklarının her noktasının Suriye’nin meşru hükümetinin denetimine ve kontrolü altına girmesi gerekiyor.

Üçlü zirvenin gündem maddelerine de değinen Reisi, “Suriye’nin egemenliğini ihlal edecek herhangi bir girişimden kesinlikle kaçınılması gerektiğini vurguladık” dedi, Rusya, Türkiye ve İran’ın iş birliğinin yanı sıra Suriye hükümetiyle işbirliği nin “çok önemli olduğunu” söyledi.

“Fırat’ın doğusu, Şam’ın kontrolünde olmalı”

Toplantıda konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de Suriye’nin toprak bütünlüğüne vurgu yaparak “çözümün siyasi olması gerektiğini” belirtti, bölgeye dışarıdan müdahale yapılmasına karşı çıktı.

Putin, ayrıca Fırat’ın doğusunun Beşar Esad yönetimindeki “Şam hükümetinin kontrolünde olması gerektiğini” söyledi.

Putin, “Rusya, İran ve Türkiye olarak Suriye’de sürdürülebilir ve yaşanabilir bir dönüşüm sağlanabilmesi için kararlı olduğumuzu teyit ettik” dedi, bir sonraki zirvenin Rusya’da olacağını duyurdu.

Ortak bildiri

Üçlü zirve sonrasında yayınlanan ortak bildiride de zirvede, Suriye’deki güncel durumun ele alındığı, liderlerin “Suriye’nin egemenliği, bağımsızlığı, birliği ve toprak bütünlüğü ile Birleşmiş Milletler (BM) Şartı’nın amaç ve ilkelerine olan kuvvetli bağlılıklarını vurguladıkları” kaydedildi.

“Suriye’nin kuzeyindeki duruma” ilişkin değerlendirmelerin de olduğu ortak bildiride, bölgede “terörle mücadele kisvesi altında sahada yeni gerçeklikler yaratılmasına dair her türlü girişimin reddedildiği” ifade edildi.

Ortak bildiri ayrıca “liderlerin, Suriye’nin kuzeyindeki durumu ele aldıkları, bu bölgede kalıcı güvenlik ile istikrarın ancak ülkenin egemenliği ve toprak bütünlüğünün muhafazası temelinde sağlanabileceği hususunun vurgulandığı” bilgisine de yer verildi.

Bildiriden öne çıkan diğer noktalar özetle şöyle:

“Devlet başkanları, sivil tesisleri hedef alan ve masum can kayıplarına neden olan saldırılar da dahil olmak üzere, Suriye’nin çeşitli bölgelerindeki terör örgütlerinin ve bunlarla iltisaklı farklı isimler altındaki grupların artan varlık ve faaliyetlerini kınamışlardır.

Suriye’nin kuzeyi ile ilgili tüm düzenlemelerin eksiksiz bir şekilde uygulanması gerektiğinin altını çizmişlerdir.

Gayrimeşru özyönetim teşebbüsleri dahil olmak üzere, terörle mücadele kisvesi altında sahada yeni gerçeklikler yaratılmasına dair her türlü girişimi reddetmişler ve Suriye’nin egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün yanı sıra komşu ülkelerin milli güvenliğini tehdit eden sınır ötesi saldırılar ve sızmalar dahil olmak üzere ayrılıkçı gündemlere karşı durma kararlılıklarını vurgulamışlardır.”

“Suriye’den söküp atmakta kararlıyız”

Öte yandan, üçlü zirve sonrası ortak basın toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Terör örgütleriyle mücadelemiz nerede ve kimler tarafından desteklendiğine bakılmaksızın her daim sürecektir” dedi:

“Milli güvenliğimize kasteden şer odaklarını Suriye’den söküp atmakta kararlıyız. Astana garantörleri olarak, Rusya Federasyonu ve İran’dan beklentimiz bu mücadelede Türkiye’ye destek olmalarıdır.

Görüşmelerimizde evvelce varılan mutabakatların uygulama durumunu da gözden geçirdik. PKK, YPG, PYD terörü hepimizin ortak meselesidir. Astana garantörleri olarak, bugüne kadar sergilediğimiz iş birliğini sürdürerek bu hedeflere el birliği ile ulaşacağımıza yürekten inanıyorum.”

Üçlü zirve toplantısının açılışında konuşan Erdoğan, “Milli güvenliğimize kasteden şer odaklarını Suriye’den söküp atmakta kararlıyız. Tel Rıfat ve Münbiç, terör yatağı haline dönüşmüştür, terör örgütünün sığındığı bu limanları temizlemenin vakti esasen çoktan gelmiştir” demişti.

(Kaynak: Bianet)

Paylaşın

Tahran Zirvesi’nde Hangi Konular Ele Alacak?

Astana Süreci’ni oluşturan Türkiye, İran ve Rusya’nın liderleri bu akşam Tahran’da bir araya gelecek ve Suriye’de devam eden istikrarsızlığı değerlendirecek. Zirvenin Suriye ile ilgili gündeminde, Rusya ile İran’ın karşı çıktıkları olası bir Türkiye askeri operasyonu ağırlıklı olarak yer alacak.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in zirve öncesinde yapacakları ikili görüşmenin gündemi ise Ukrayna ve oluşturulması için yoğun çaba gösterilen tahıl koridoru olacak. Erdoğan’ın amacı, Birleşmiş Milletler (BM) ile oluşturulan planın somut bir şekilde uygulanması için Putin’i de ikna etmek ve anlaşmayı imza aşamasına getirmek.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, 7.si yapılacak Astana Süreci zirvesi için bugün Tahran’da buluşacak. Liderlerin akşam saatlerinde bir araya gelmeleri ve toplantı sonrasında ortak basın açıklaması yapması bekleniyor.

Suriye sorununun çözülmesine kolaylaştırıcı olmak üzere 2017’de oluşturulan Astana Süreci, Covid-19 salgını nedeniyle liderler düzeyinde fiziki olarak 2019 Eylül’ünden bu yana toplanamıyordu.

Yaklaşık üç sene sonra yoğun bir Suriye gündemiyle gerçekleşecek olan zirve, 24 Şubat’ta Rusya’nın saldırmasıyla başlayan Ukrayna savaşı nedeniyle farklı bir uluslararası konjonktürde yapılacak.

Küresel ve bölgesel dengeleri tamamen değiştiren Ukrayna savaşının Suriye’ye olası etkilerinin bugünkü zirvede daha net ortaya çıkabileceği kaydediliyor.

Bu kapsamda, üç liderin kendi aralarında yapacakları ikili görüşmeler de önemli olacak. 24 Şubat’tan bu yana birçok kez telefonda görüşen Erdoğan ve Putin, savaşın başlamasının ardından ilk kez Tahran’da yüz yüze görüşecek.

Böylece Cumhurbaşkanı Erdoğan, Madrid Zirvesi’nde kabul edilen NATO Strateji Belgesi’nde “en önemli ve doğrudan tehdit” olarak tanımlanan Rusya’nın Devlet Başkanı Putin ile yüz yüze görüşen ilk ve tek NATO lideri olacak.

Batı’nın yakından takip ettiği zirve ve ikili görüşmeler, Suriye ve Ukrayna gündeminin bundan sonraki gelişmeleri açısından önem taşıyacak.

Suriye gündemi yoğun olacak

Suriye’ye odaklanan Astana Süreci’nin Tahran Zirvesi’nde ele alınacak konuların başında “terörle mücadele” konusu geliyor. Ancak özellikle Türkiye ve Rusya’nın bu konudaki öncelikleri farklı.

Türkiye Cumhurbaşkanlığı’ndan zirveye ilişkin yapılan açıklamada, zirve gündemi sıralanırken “PKK/YPG ve DEAŞ başta olmak üzere bölge güvenliğine tehdit teşkil eden terör örgütleriyle mücadele” başlığı dikkat çekti.

Kremlin’den yapılan açıklamada ise liderlerin “uluslararası terörizmin yuvasının tamamen temizlenmesi için” bir dizi önlemin görüşüleceği bilgisi verilerek, özellikle İdlib’de konuşlu “radikal İslamcı terör örgütleri” gündeme getirildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçen aylarda yaptığı bir açıklamada, PKK’nın Suriye kolu olarak tanımlanan YPG’nin kuzey Suriye’de Tel Rıfat ve Münbiç’ten temizlenmesi için bölgeye yeni bir askeri operasyon yapılacağını açıklamıştı.

Bölgeye en son Ekim 2019’da Barış Pınarı Operasyonu’nu düzenleyerek Cerablus-Mare arasında güvenli bir bölge oluşturan Türkiye, Tel Rıfat ve Münbiç’i de YPG’den arındırmak ve oluşturulacak yeni alanlara yaklaşık bir milyon Suriyeli mülteciyi yerleştirmek istediğini kaydetmişti.

İran ve Rusya, Türkiye’nin operasyonuna karşı

Ancak Türkiye’nin yeni bir operasyon yapmasına ne Rusya ne İran sıcak bakıyor. Türkiye’nin güvenlik kaygılarının giderilmesi gerektiğini, ancak yeni bir operasyonun istikrarsızlaştırıcı sonuçları olacağını kaydeden Rusya ve İran’ın, Türkiye’nin operasyonu durdurup durduramayacakları ileriki dönemde belli olacak.

Her ne kadar tüm ağırlığını Ukrayna’ya verse de Rusya, Suriye’de hala en önemli askeri güç ve son dönemde oluşturulan statükonun bozulmasını istemiyor.

Rusya, ayrıca zafiyet görüntüsü vermemek için de Türkiye’nin operasyonuna sıcak bakmıyor. Türkiye’nin olası operasyonuna Rusya’nın nasıl yanıt vereceği, örneğin 2020 başında olduğu gibi İdlib kozunu oynayıp oynamayacağı da bilinmiyor.

İran ise Rusya’nın dikkatinin Ukrayna’ya çevrilmiş olmasını fırsat bilerek Suriye ile ilişkilerini daha da güçlendirme arayışında. İran’ın desteklediği Şii milis güçlerinin son dönemde kuzey Suriye’de daha görünür oldukları kaydediliyor.

Tel Rıfat ve Münbiç’e yapılacak bir operasyonun Suriye’nin ikinci büyük kenti Halep’in güvenliğini tehlikeye sokacak olması da İran’ın kaygıları arasında.

Türkiye’nin operasyonuna Rusya ve İran’ın yanı sıra, başta ABD olmak üzere Batılı müttefikler de karşı çıkıyor. Washington’dan yapılan açıklamalar, Suriye Demokratik Güçleri’ni (SDG) oluşturan YPG’ye karşı yapılacak bir harekatın, IŞİD ile mücadeleye sekte vuracağı ve bölgeyi daha da istikrarsızlaştıracağı noktasına dayanıyor.

Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) operasyon yapıp yapmayacağı, yaparsa ölçüsü ve sınırları, Tahran Zirvesi sonuçları ışığında 21 Temmuz günü düzenlenecek Milli Güvenlik Kurulu toplantısında ayrıntılı ele alınacak.

Siyasi süreç donma noktasında

Astana Süreci’nin en önemli getirilerinden biri BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararına uygun şekilde Suriye’de siyasi süreci ilerletmek için Anayasa Komitesi’nin kurulması olmuştu.

Ancak aradan geçen onca yıl ve BM liderliğindeki görüşmelere karşın somut bir ilerleme sağlanamadı. Türkiye’nin Astana Süreci ortaklarına yaptığı ve Suriye’ye uygulanan siyasi ve ekonomik yaptırımlar da sonuç vermedi.

Zirvede Suriye yönetimi ile muhalefeti bir araya getiren anayasa yazım sürecinin yeniden ele alınması hedefleniyor, ancak somut sonuç çıkması beklenmiyor.

Ukrayna savaşı nedeniyle Batı ile ilişkileri kopma noktasına gelen Rusya’nın siyasi süreç konusunda yeni talepleri olduğu, bunlar karşılanana kadar Suriye’nin anayasa komitesi toplantısına katılmasını istemediği kaydediliyor.

Bu nedenle bu ay sonunda yapılması öngörülen anayasa komitesi toplantısının 9. tur birleşimi yapılamıyor. Rusya’nın toplantıların Cenevre yerine başka bir yerde yapılmasını istediği, Arap basınının gündeme getirdiği iddialar arasında.

‘Tahıl koridoru’ da gündemde

Tahran’da üçlü Suriye görüşmesi kadar ikili temaslar da önemli olacak. Gözlerin çevrildiği buluşma ise Erdoğan ile Putin arasında olacak. Türk ve Rus liderlerin ikili gündemini ise Ukrayna dosyası dolduracak.

Savaşın başladığı 24 Şubat’tan bu yana Ukrayna ve Rusya arasında dengeli bir politika izlediğini açıklayan Türkiye, bunalımın ilk günlerinde tarafları Antalya ve İstanbul’da bir araya getirerek çatışmaların bir an önce durmasını hedeflemişti.

Taraflar arasındaki çatışmaların yoğunlaşması ve Rusya’nın birçok kez sivil hedefleri vurarak yüzlerce kişinin ölmesine yol açması ateşkes çabalarının sona ermesine yol açmıştı.

Türkiye, Mayıs ayı başlarından itibaren küresel bir gıda krizinin engellenmesi için Ukrayna’nın gemilerde ve silolarında bekleyen 25 milyon tona yakın tahılın güvenli yollarla dünya pazarlarına ulaştırılması için taraflar arasında diplomasiye başladı.

Geçen hafta Türkiye ve BM yetkililerinin katılımıyla İstanbul’da yapılan toplantıda Ukrayna ve Rusya askeri yetkilileri uzunca bir süreden sonra ilk kez aynı masa etrafında buluşmuş, tahıl ihracının yapılabilmesi için bazı teknik unsurlarda uzlaşmıştı.

Hem Ankara hem de Moskova’dan yapılan açıklamalar, tahıl koridoruna ilişkin çalışmanın iki lider tarafından Tahran’da ele alınacağını gösteriyor. Savunma Bakanı Hulusi Akar, zirveden bir gün önce yaptığı açıklamada, tarafların bu hafta içinde bir kez daha bir araya gelmesinin beklendiğini kaydetti.

Erdoğan’ın da Putin’e bu anlaşmanın tamamlanması için gerekli siyasi liderliği göstermesi ve devam eden savaşın küresel gıda krizine yol açmasını önleme çağrısında bulunması bekleniyor.

Putin ile yapılacak görüşmelerde Akar’ın açıkladığı planın geri kalan unsurlarının da çözülmesi durumunda, Rusya ve Ukrayna’nın gıda koridorları oluşturulmasını içeren anlaşmaya imza atabilecekleri kaydediliyor.

Zirve öncesinde bir açıklama yapan AB Dış Politika ve Savunma Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, tahıl koridoru konusunda bir anlaşmanın yakın olduğunu kaydetmişti.

(Kaynak: BBC Türkçe)

Paylaşın

Erdoğan, Tahran’da Suriye İçin ‘Yeşil Işık’ Arıyor

Rusya, Türkiye ve İran Suriye’de süre giden çatışmayı sona erdirmek hedefiyle 11 yl önce başlatılan ve “Astana barış süreci” olarak adlandırılan müzakerelerin yeni bir evresi olarak Suriye’deki son durumu görüşmek üzere Salı günü İran’ın başkenti Tahran’da bir araya geliyor.

Üç ülke de Suriye’de güç bulunduruyor. Rusya ve İran, Selefi muhaliflere karşı Şam rejimini desteklerken Türkiye isyancıları destekliyor. Salı günkü zirve, Erdoğan’ın Suriye’nin kuzeyindeki Kürt güçlerine yönelik yeni bir saldırı başlatma tehdidinin gölgesinde toplanıyor.

Al Monitor’un haberine göre toplantıya ev sahipliği yapan İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi toplantı öncesinde Türkiye’nin Suriye’deki herhangi bir askeri harekatının “bölgeyi istikrarsızlaştırabileceği” uyarısında bulundu.

Tahran zirvesi, Erdoğan’ın, Şubat’ta Ukrayna’yı işgal kararnamesi yayınlamasından bu yana Putin ile ilk yüz yüze görüşmesi olacak. Erdoğan uzun süredir Putin’le buluşma arzusunu dile getiriyordu.

AFP’ye demeç veren Rus yorumcu Vladimir Sotnikov, Türkiye’nin Suriye’deki istilasını Rusya’nın Ukrayna’daki işgaliyle meşrulaştırmayı hedeflediğini söylüyor.

İran ve Rusya “yeşil ışık” yakacak mı?

Erdoğan Ankara’nın “terörist” olarak gördüğü Kürt gücü YPG ve Kürt-Arap ortak ordusu SDG’yi hedef alıyor. Suriye hükümeti, Türkiye’nin yeni bir saldırı başlatma tehditlerini pek çok kez kınadı.

Carnegie Europe uzmanlarından konuk araştırmacı Sinan Ülgen, Ankara’nın operasyonunu başlatmadan önce Moskova ve İran’ın onayını aradığını söyledi.

Ülgen Ankara’nın özellikle hedef almak istediği Tel Rıfat ve Membiç’in “Rusya’nın kontrolü altında” olduğunu ve Türkiye’nin operasyonu sonuçlandırmak açısından bu bölgede “hava sahasını kendisine açmasını istiyor.” Ülgen’in yorumuna göre Ankara özetle Rusya ve İran’dan “yeşil ışık” istiyor.

Ancak şu ana kadar Rusya ve İran, Ankara’nın önünü açacak bir tutum takınmadılar. Rusya, Türkiye’nin Suriye’ye yönelik bir saldırı başlatmaktan “kaçınacağı” umudunu önceden dile getirmişti.

Geçtiğimiz haftalarda hem Ankara’yı hem de Şam’ı ziyaret eden İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir-Abdullahyan Türkiye’yi ihtiyatlı olmaya çağırdı.

Ancak, İranlı diplomatlar Haziran sonunda Ankara’da “[…] belki özel bir operasyona ihtiyaç duyulabilir olmasını” değerlendirebilecekleri imasında bulunmuşlardı.

Ne var ki, Abdullahyan daha sonra Şam’da yaptığı açıklamada, Türkiye’nin Suriye’deki askeri harekatının “bölgede istikrarsızlaştırıcı bir unsur olacağını” söyledi.

Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) başkomutanı Mazlum Abdi’yse, Rusya ve İran’ı Türkiye’yi dizginlemeye çağırdı vee “Umarız (saldırılar) gerçekleşmez ve Kürtler… Büyük güçler arasındaki görüşmeler sırasında terkedilmez” dedi.

Bu koşullar altında yorumcular Türkiye, Rusya ve İran’ın gerginlikten kaçınma ve Suriye konsundaki görüş farklılıklarını azaltma gayretinde olacaklarını öngörüyorlar.

(Kaynak: Bianet)

Paylaşın

Putin’den Ukrayna Açıklaması: Henüz Yeni Başladı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, parlamento liderleriyle yaptığı görüşmede Ukrayna işgalinin ‘henüz yeni başladığını’ söyledi. Ukrayna ile müzakereleri reddetmediklerini belirten Putin, “Herkes bilmeli ki, genel olarak, henüz ciddi anlamda hiçbir şeye başlamadık” ifadelerini kullandı.

“Barış görüşmelerini de reddetmiyoruz. Ama onları reddedenler bilsinler ki, iş ne kadar ileri giderse, bizimle müzakere etmeleri o kadar zor olacak” diyen Putin, Batı’yı, Rusya ekonomisini yaptırımlar ile zayıflatarak ve Ukrayna’ya silah tedarikini artırarak ülkesine karşı bir ‘vekalet savaşı’ yürütmekle suçladı. Rusya lideri, şöyle konuştu:

“Bizi savaş alanında yenmek istediklerini duyuyoruz, bırakın denesinler. Batı’nın bizimle son Ukraynalı kalana kadar savaşmak istediğinin farkındayız ve bunu denemenin memnuniyetle karşılanacağını ancak bunun Ukrayna için yalnızca trajediye sebep olacağını bilmeliler.”

Geçtiğimiz günlerde, barış görüşmelerinin devam etmesi için Kiev yönetiminin koşullarını açıklayan Ukrayna’nın baş müzakerecisi Mykhailo Podolyak, sosyal medya paylaşımında şu ifadeleri kullanmıştı: “Ateşkes. Z birliklerinin geri çekilmesi. Kaçırılan vatandaşların geri dönüşü. Savaş suçlularının iadesi. Ukrayna’nın egemenlik haklarının tanınması.”

24 Şubat’ta savaş başladığında, doğudaki bölgelerin üçte ikisi Ukrayna’nın kontrolündeydi. Geri kalanı 2014’teki savaştan bu yana Rus yanlıları tarafından tek taraflı ilan edilmiş; Rusya destekli küçük özerk bölgeler olarak varlığını sürdürüyordu.

Savaşın başlamasından birkaç gün önce Vladimir Putin, bu iki bölgenin tümünün Ukrayna’dan bağımsızlığını kabul ettiğini açıkladı. Eğer Rusya bu iki bölgeyi de tamamen ele geçirirse, bu Putin’e büyük bir “başarı” imkanı vermiş olur.

Paylaşın

Putin: Finlandiya Ve İsveç İle Aramızda Kesinlikle Gerginlik Olacaktır

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyelik süreci için “Eskiden (bu ülkelerle) her şey iyiydi. Şimdi aramızda kesinlikle gerginlik olacaktır” dedi.

İki ülkenin NATO’ya katılımı konusunda yaşanan bunalım, Türkiye’nin veto tehdidini çekmesi sonrası aşıldı.

Finlandiya ve İsveç’in en erken 2022’nin sonlarında birliğe katılabileceği ifade ediliyor. Rusya üyelik başvurusu öncesi bu iki ülkenin katılımının “Ciddi askeri ve siyasi sonuçlarının” olacağı uyarısını yapmıştı.

Ancak Vladimir Putin, iki ülkenin üyeliği ile ilgili sorunları olmadığını ancak sınırlarına asker konuşlandırılması karşısında Rusya’nın tepki vereceğini söyledi.

Madrid’deki NATO zirvesinde resmileşen süreç sonrası ilk kez konuşan Putin, “İsveç ve Finlandiya ile Ukrayna ile olan türde sorunlarımız yok. NATO’ya üye olmak istiyorlarsa olsunlar” dedi.

Putin sözlerinin devamında ise Moskova’nın hangi karşı adımları atacağını sıraladı:

“Ancak bu ülkeler anlamalılar ki, daha önce onlardan bize bir tehdit yoktu. Ama şimdi, eğer askeri birlikler ve altyapı buralara konuşlandırılırsa, buna başka tehditlere cevap verdiğimiz gibi vermemiz gerekecek. Yaratılan tehdide karşı benzer tehdidi oluşturmamız gerekecek”

Savaşa süre sınırı vermedi

Ukrayna işgalinden bu yana ilk kez yurt dışı seyahatine çıkan Putin bu açıklamaları eski Sovyet ülkelerinden Türkmenistan’da yaptı.

Rus lider, Moskova ile bu iki ülke arasındaki ilişkilerin kaçınılmaz şekilde bozulacağını söyledi ve “Şimdi aramızda kesinlikle gerginlik olacaktır. Bize tehdit olursa bu kaçınılmaz” dedi.

Putin, Ukrayna’daki hedeflerinin değişmediğini, amaçlarının Donbas bölgesini “özgürleştirmek” olduğunu da savundu.

Askeri harekatın planlandığı gibi gittiğini savunan Putin, harekata tarih sınırlaması getirmenin gereksiz olduğunu söyledi.

ABD istihbaratı: Putin halen Ukrayna’nın büyük kısmını istiyor

ABD istihbarat birimleri Putin’in halen Ukrayna’nın büyük bir bölümünü ele geçirme hedefinde olduğunu değerlendiriyor.

Bu açıklamayı yapan Ulusal İstihbarat Direktörü Avril Haines, Rus askerlerin çatışma yorgunu olması nedeniyle yavaş ilerleyebildiklerini söyledi.

Haines, Putin’in hedefi ve Rus askerlerinin durumunu karşılaştırdıklarında savaşın uzun sürebileceği sonucunun oluştuğu yorumunu yaptı.

(Kaynak: BBC Türkçe)

Paylaşın

Putin: ABD Kendini Tanrı’nın Yeryüzündeki Elçisi Sanıyor

St. Petersburg kentinde düzenlenen Uluslararası Ekonomik Forumu’nda konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Batı’nın ülkesine uyguladığı yaptırımların başarısız olduğunu savundu. 

Putin, “Ekonomik Blitzkrieg’in (Yıldırım harbi – II. Dünya Savaşı’nda Alman ordusunun savaş doktrini) en başından beri başarı şansı yoktu. Biz güçlü insanlarız ve herhangi bir sorunla başa çıkabiliriz” diye konuştu.

Ülkesinin 24 Şubat’ta başlattığı Ukrayna işgalinin ardından, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği (AB) tarafından hayata geçirilen yaptırımları “çılgın” ve “düşüncesiz” olarak nitelendiren Putin, söz konusu yaptırımların Avrupa’yı 400 milyar euro zarara soktuğunu öne sürdü.

Konuşmasında, ABD’nin “Tanrı’nın yeryüzündeki elçisi” gibi davranan bir ülke olduğunu belirten Putin, Batı’nın dünyanın diğer bölgelerini sömürgeleştirmek istediğini savundu.

“Ukrayna operasyonu gerekliydi”

Ekonomik Forum’da iş insanlarına seslenen Putin, yaklaşık dört aydır devam eden Ukrayna Savaşı ile ilgili olarak da, “Bize yönelik giderek artan riskler ve tehlikeler ışığında Rusya’nın özel bir askeri harekat yapması zorunlu ve kaçınılmazdı” dedi.

Batı’nın söz konusu savaştan önce, “Ukrayna’yı, kelimenin tam anlamıyla silahlar ve askeri uzmanları ile şişirdiğini” dile getiren Rusya Devlet Başkanı, “Alınan kararın hedefi vatandaşlarımızı ve sekiz yıldan bu yana Kiev rejiminin soykırımına maruz kalan Donbas’taki halk cumhuriyetinde yaşayan insanları korumaktı” ifadesini kullandı.

Vladimir Putin daha önce de Ukrayna’nın doğusunda, Rus azınlığa Ukrayna yönetimi tarafından soykırım uygulandığını savunmuş ancak bununla ilgili bir kanıt sunmamıştı. Moskova, söz konusu savaşı ayrıca “Ukrayna’yı Neonazilerden temizlemekle” gerekçelendiriyor.

Büyük Petro’ya atıf

Putin, 9 Haziran’da yaptığı bir konuşmada da, Ukrayna Savaşı ile Rus tarihinin önemli figürlerinden Çar I. Petro’nun (Büyük Petro) Kuzey Seferi arasında bağlantı kurmuş ve Petro’nun St. Petersburg ile civarını İsveç’ten fethetmediğini, “kendine ait toprakları yeniden ele geçirdiğini” dile getirerek “Galiba geri almak ve güçlendirmek bizim de kaderimiz” söyleminde bulunmuştu.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 73 dakika süren konuşmasında yeni dünya düzenine dair fikirlerini de dinleyicilerle paylaştı. Ülkesinin küresel güç ilişkilerinde öncü bir role sahip olması gerektiğini vurgulayan Putin, Rusya’nın güçlü ve modern bir ülke olarak yeni dünya düzeninin bir parçası olduğunu ifade etti.

Yeni dünya düzeni kurallarının güçlü ve egemen ülkeler tarafından belirlendiğinin açık olduğunu dile getiren Putin, “Biz güçlü bir ülkeyiz ve her türlü sorunla başa çıkabiliriz. Atalarımız gibi her problemi çözeceğiz, ülkemizin bin yıllık tarihi bunun ispatıdır” dedi.

Tahıl tedariğindeki sorunlar

Yaşanan savaş nedeniyle, Ukrayna tahılının ihraç edilememesi ve bunun dünyanın bazı bölgelerinde açlık tehlikesi ile un ve unlu mamüllerin fiyatlarında büyük artışa sebep olması ile ilgili de konuşan Putin, “Limanlara mayınları biz döşemedik” diyerek sorumluluğun Rusya’da olmadığını savundu.

Kiev yönetiminin mayınları temizlemesi halinde Moskova’nın tahil tedariğinin güvenliğini sağlayacağını belirten Vladimir Putin, diğer yandan Ukrayna depolarında bekleyen tahılın 5-6 milyon ton buğday ve aynı miktarda mısırdan ibaret olduğunu öne sürerek bunun dünya piyasaları için önemli bir miktar teşkil etmediğini dile getirdi.

Gıda fiyatlarının artmasına sebep olan asıl sorunun Rusya’ya uygulanan yaptırımlar olduğunu aktaran Putin, özellikle gübre tedariğinde yaşanan sıkıntıların yakın gelecekte hasatları tehlikeye attığını ve bunun da fiyatların daha fazla artmasına neden olduğunu belirtti.

Paylaşın

Merkel, Rusya Politikasından Pişman Değil: Özür Dilemeyeceğim

Şansölyelik döneminde Rusya ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ılımlı ilişkilerinden dolayı eleştiriler ile karşı karşıya kalan Angela Merkel, bugün (8 Haziran) itibariyle 105. gününde devam eden Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin ilk kez açıklamada bulundu.

Başkentteki “Berliner Ensemble” salonunda Der Spiegel yazarı Alexander Osang’ın sorularını yanıtlayan Merkel, Putin’e yönelik muamelesi ile ilgili “hiçbir pişmanlığı olmadığını” söyledi, Rusya’nın işgaliyle başlayan savaşı “barbar bir saldırı savaşı” olarak nitelendirdi.

ABD’nin öncülük ettiği ve 2008 yılında Ukrayna ile Gürcistan’ın NATO üyeliğini öngören plana o dönemde karşı çıktığı için pişman olup olmadığı da sorulan Angela Merkel, Putin’in bakış açısından böyle bir hamlenin “savaş ilanı” olarak değerlendirileceğini kaydetti.

Putin’in “nasıl düşündüğünü bildiğini” söyleyen Merkel, durumu “daha fazla provoke etmek istemediğini” belirtti.

Putin’in 2007 yılında Soçi’de kendine, “Sovyetler Birliği’nin dağılmasının 20. yüzyılın en kötü olayı olduğunu” söylediğini ifade eden Merkel, bu nedenle ona hiçbir zaman tam olarak güvenmediğini anlattı.

“Diplomasi” vurgusu

Angela Merkel, ayrıca görev süresi içinde neyi ihmal ettiğine ilişkin soruyu da yanıtlayarak, “Böyle bir trajediyi önlemek için daha fazlası yapılabilir miydi, önlenebilir miydi? Bu nedenle bunlar soruluyor ve elbette bu soruları kendime tekrar tekrar soruyorum” dedi.

Kendi şansölyelik döneminde Almanya’nın izlediği politikaları savunan Angela Merkel, “Şimdi bu yanlıştı diyebileceğim bir şey görmüyorum. Bu nedenle de özür dilemeyeceğim” ifadesini kullandı.

Merkel, Rusya’ya “hoşgörülü davrandığına” ilişkin eleştiriler için de, “Diplomasi başarısız olduğundan dolayı yanlış olmaz” dedi, kendi döneminde Rusya ile gerilimin tırmanmaması için yeterince çalıştığını, ancak bunun başarılamamasının üzücü olduğunu kaydetti.

Arabulucu olacak mı?

Ülkede Aralık 2021’de kurulan Sosyal Demokrat Parti (SPD), Hür Demokrat Parti (FDP) ve Yeşiller koalisyon hükümetine atıfta bulunan Hristiyan Demokrat Partili (CDU) siyasetçi, “Mevcut federal hükümete [dış politikada] güvenmemeyi düşünemiyorum bile” dedi.

Merkel, Putin ile görüşüp arabulucu olup olmayacağına ilişkin soruya ise “Görev anlayışım, Almanya hükümetinin benden yapmamı istemediği hiçbir şeyi yapmayacağım şeklinde” cevabını verdi.

Bu konuda Almanya hükümetinin kendisiyle temasa geçmesini de beklemediğini söyleyen Merkel, “Bunun şu anda herhangi bir yararı olacağı izlenimine sahip değilim. Bana göre şu anda konuşulacak çok şey yok, özellikle de Ukrayna olmadan” değerlendirmesinde bulundu.

(Kaynak: Bianet)

Paylaşın

Putin, Uzun Bir Savaşa Hazırlanıyor

ABD Ulusal İstihbarat Direktörü Avril Haines, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’da uzun bir savaşa hazırlandığına ve Rusya’nın Donbas’ta olası bir zaferinin savaşı sona erdirmeyeceğine inandıklarını söyledi.

Savunma İstihbarat Dairesi Direktörü Korgeneral Scott Berrier de savaşı şu anda ne Ruslar’ın ne de Ukraynalılar’ın kazandığını belirterek, yaşanan durumu “çıkmaz” olarak niteledi.

Haines ve Berrier, Senato İstihbarat Komisyonu’nda ABD’ye karşı dünya genelindeki tehditler konulu oturumda ifade verdi ve senatörlerin sorularını yanıtladı.

2 saati aşkın süren oturumda her iki istihbarat lideri de Ukrayna’daki savaşın kısa sürede sonlanmasını beklemedikleri şeklinde açıklamalar yaptı. Halka açık oturumun ardından bir de kapalı oturum düzenlendi.

“Önümüzdeki aylarda çatışmalar tırmanabilir”

Haines, Rusya’nın askeri operasyonlarını yeniden canlandırma çabası içine girecek olmasından dolayı gelecek bir iki ayda Ukrayna’da önemli boyutta çatışmaların yaşanacağı öngörüsünde bulundu.

Rusya Donbas’ı ele geçirse bile bunun savaşı bitirmeyeceğini ve Kiev’deki başarısız hamleden sonra Donbas’a odaklanmanın sadece “geçici bir değişim” olduğunu ifade eden Haines, “Cumhurbaşkanı Putin’in Ukrayna’da uzun bir savaşa hazırlandığı ve bu savaşta Donbas’ın ötesine geçen hedeflere ulaşma niyetinde olduğu değerlendirmesindeyiz” diye konuştu.

“Rusya güneyde kara köprüsü oluşturmak istiyor”

Haines, Putin’in Kırım ile Donbas bölgesi arasında bir kara köprüsü oluşturmak ve bu bağlantıyı Moldova’nın Transdinyester bölgesine de gelişmek istediği yönünde işaretler bulunduğunu dile getirdi. Bununla birlikte Haines, Rusya’nın daha fazla sayıda askeri seferber etmeden, bunu yapabilecek güçte olmadığını ifade etti.

Haines, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin jeopolitik düzende şok etkisi yarattığını, bununla birlikte Ukraynalılar’ın Moskova’nın beklediğinden daha büyük bir direniş sergilediğini ve Rusya’ya beklediği gibi hızlı bir zafer şansı tanımadığını söyledi.

“Putin daha sert yöntemlere başvurabilir”

Putin’in ABD ve Avrupa Birliği’nin Ukrayna’ya destek konusundaki kararlılığının zaman içinde zayıflayacağı inancında olduğunu belirten Haines, savaş uzadıkça gelişmelerin önümüzdeki aylarda nasıl bir seyir göstereceği konusunda kaygılar bulunduğunu belirtti.

Haines, “Putin’in amaçlarıyla Rusya’nın sahip olduğu konvansiyonel askeri kabiliyetleri arasında uyumsuzluk olduğu gerçekliğiyle yüz yüze kaldığını da düşündüğümüzde, bu demek oluyor ki önümüzdeki birkaç ayda daha öngörülmesi zor ve potansiyel bakımdan gerilimin daha tırmanabileceği bir yola doğru ilerliyor olabiliriz” dedi.

Haines, “Şu anki gidişat, Cumhurbaşkanı Putin’in sıkıyönetim uygulama, sanayi üretimini yeniden düzenleme ve hedeflerini başarmak için gereken kaynakları yaratmak için gerilimi tırmandırıcı askeri seçeneklere başvurmak dahil daha sert yöntemlere yönelmesi ihtimalini arttırıyor” ifadesini kullandı.

Rusya nükleer silah kullanır mı?

Haines bir soru üzerine Putin’in sadece, Rusya’ya karşı varoluşsal bir tehdit sezmesi durumunda nükleer silaha başvurabileceğini kaydetti. Her iki istihbarat lideri de yakın zamanda taktiksel nükleer silah kullanmasını öngörmediklerini söylerken, Putin’in nükleer güç kullanmadan önce gerilimi tırmandırmak için başvurabileceği diğer yöntemler olduğuna dikkat çekti.

Savunma İstihbarat Dairesi Başkanı Korgeneral Berrier de Ukrayna’daki savaşın bir çıkmazda olduğunu söyledi.

“Savaşı şu anda Ruslar da Ukraynalılar da kazanmıyor”

Berrier, “Ruslar kazanmıyor, Ukraynalılar da kazanmıyor, dolayısıyla ortada bir miktar çıkmaz var” ifadesini kullandı.

Scott Berrier bir soruyu yanıtlarken, şimdiye kadar 8 ila 10 Rus generalin savaşta öldürüldüğü bilgisini verdi.

Bununla birlikte, Moskova’nın “resmen savaş ilan etmesi ve genel bir askeri seferberlik ilan etmesi” durumunda bu durumun değişebileceğini belirten Berrier, Rusya’nın bunu yaptığı takdirde binlerce askerin daha savaşa katılacağını, bu askerlerin eğitim ve kabiliyet bakımından eksikleri bulunsa da insan gücü ve çok daha büyük miktarda mühimmat sağlayacaklarını kaydetti.

Berrier, motivasyon bakımından şu anda Ukraynalılar’ın Rus güçlerine göre daha güçlü bir durumda olduğunu belirtti.

“Çin Ukrayna’da olanları dikkatle izliyor”

Oturumda Çin’in Tayvan konusunda atabileceği olası adımlar da gündeme geldi. Çin’in Ukrayna’daki savaşta olup bitenleri dikkatle izlediğini belirten Amerikalı istihbarat liderleri, Rusya-Ukrayna savaşının şu an itibariyle Çin’in Tayvan konusundaki planlarını hızlandıracağını tahmin etmediklerini söyledi.

Haines, Çin’in, ABD ve Avrupa’nın Ukrayna’ya destekte nasıl biraraya geldiğini görmekten şaşırdığını ve bunun Pekin’in Tayvan üzerinde olası askeri operasyon konusundaki hesaplarını etkileyebileceğini kaydetti.

ABD Ulusal İstihbarat Direktörü Avril Haines, Çin’in Tayvan’ı askeri bir eyleme başvurmadan almayı tercih edeceğini; ancak olası bir ABD müdahalesinde bile ordusunun üstün gelebilecek kabiliyette olmasını sağlamak için yoğun bir çaba sergilediğini söyledi.

Berrier de Pekin’in, Tayvan’a ilişkin hedeflerini başarmak için orduyu kullanmayı ilk seçenek olarak düşünmediğini kaydederek, “Çin Halk Cumhuriyeti’nin bunu güç yoluyla yapmayı tercih etmeyeceğine inanıyorum. Bence zaman içerisinde bunun barışçı bir şekilde olmasını tercih edeceklerdir” ifadesini kullandı.

(Kaynak: VOA Türkçe)

Paylaşın