12. Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü’nün Sahibi Belli Oldu

12. Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü, Venezuelalı siyasetçi Maria Corina Machado’ya verildi. Ödül, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin (AKPM) Strazburg’daki sonbahar genel oturumunun açılış gününde düzenlenen özel bir törenle takdim edildi.

Haber Merkezi / Ödül, bu güne kadar, sırasıyla tutuklu Osman Kavala’ya (2023), Vladimir Kara-Murza’ya (2022), Maria Kalesnikava’ya (2021), Loujain Alhathloul’a (2020) ve birlikte İlham Tohti ve İnsan Hakları Gençlik Girişimi’ne (2019), Oyub Titiev’e (2018), Murat Arslan’a (2017), Nadia Murad’a (2016), Ludmilla Alekseeva’ya (2015), Anar Mammadli’ye (2014) ve Ales Bialiatski’ye (2013) verildi.

Temmuz 2024’te Cumhurbaşkanı Nicolas Maduro’nun tartışmalı bir seçim sonrası yeniden seçilmesinden bu yana Venezuela’da saklanarak yaşayan 56 yaşındaki politikacı Maria Corina Machado, bu ödülü kazanan ilk Latin Amerikalı isim oldu. Machado’nun ödülünü kızı Ana Machado aldı.

Machado, ülkesindeki “insan hakları ihlallerini kınama konusundaki kararlığından” dolayı ödüle layık görüldü. Ödül, dünya çapındaki insan hakları savunucularını onurlandırıyor ve 60 bin Euro, bir kupa ve bir diplomayı kapsıyor.

AKPM Başkanı Theodoros Rousopoulos, ödül töreninin açılışında, “Bugün cesaretleri, kararlılıkları ve güçleriyle bize özgürlüğe giden yolu gösteren kadın ve erkekleri kutlamak her zamankinden daha önemli” diye konuştu.

Rousopoulos, Vaclav Havel Ödülü’nü daha önce kazanan 11 kişiden 6’sının bugün hapiste olduğunu belirterek, “Bu kabul edilemez, derhal serbest bırakılmaları çağrısı yapıyorum. Bu kişilerin tek suçu var; sadece seslerini duyurmak, (onlar) adil ve özgür bir toplum vizyonlarını paylaşmak istediler” dedi.

Ödülü Corina Machado’nun kızı Ana’ya veren Başkan, “Avrupa Konseyi’nin toplumları daha demokratik ve adil hale getirmek için hayatlarını riske atanların yanında olmaya devam edeceğini” vurguladı.

Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü nedir?

Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü, Avrupa’da ve ötesinde insan haklarının savunulmasına yönelik “olağanüstü” sivil toplum eylemlerini onurlandıran, yıllık 60.000 Euro’luk bir ödüldür. Dünyanın her yerinde insan haklarını savunmak için çalışan kişiler, sivil toplum kuruluşları ve kurumlar aday gösterilebilir. Bugüne kadar kazanan on kişiden yedisi, ödülü aldıkları sırada insan hakları faaliyetleri nedeniyle tutuklu bulunuyordu.

Ödül, 2013 yılında Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi, Vaclav Havel Kütüphanesi ve Charta 77 Vakfı tarafından oluşturuldu ve Çekoslovakya ve Çek Cumhuriyeti’nin eski Cumhurbaşkanı Vaclav Havel’in anısına verildi. Bu ödül, 2009 yılında oluşturulan ve her iki yılda bir verilen Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi İnsan Hakları Ödülü’nün yerini almaktadır. Ödül, Avrupa Konseyi’nin farklı kurumları tarafından verilen çok sayıda ödülden biridir ve hiçbir bağlantısı olmayan Václav Havel Yaratıcı Muhalefet Ödülü ile karıştırılmamalıdır.

Ödül, Parlamenterler Meclisi Başkanı ve insan hakları konularında uzman altı bağımsız kişiden oluşan bir jüri tarafından belirleniyor. Jüri, Ekim ayında genel kazananı belirlemeden önce her yıl Eylül ayında üç adaydan oluşan bir kısa liste hazırlar. Ödül, Strasbourg’da Parlamenterler Meclisi’nin sonbahar genel kurul toplantısında gerçekleştirilen özel bir törenle verilir. Eski Çek First Lady’si Dagmar Havlova da katılmaya davet edildi. Vaclav Havel Kütüphanesi her yıl ödülü kazananın onuruna Prag’da bir konferans düzenler.

Ödülün oluşturulmasına ilişkin anlaşma, 25 Mart 2013 tarihinde Prag’daki Czernin Sarayı’nda Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Başkanı Jean-Claude Mignon, Vaclav Havel Kütüphanesi adına Marta Smolikova ve Profesör Frantisek Janouch tarafından imzalandı. Charta 77 Vakfı. Etkinliğin ev sahipliğini Çek Cumhuriyeti Başbakan Birinci Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Karel Schwarzenberg yaptı. 60.000 Avroluk ödülün yarısı Parlamenterler Meclisi, yarısı da Çek Dışişleri Bakanlığı tarafından bağışlanıyor.

Paylaşın

Vaclav Havel Ödülü’ne Osman Kavala Layık Görüldü

Vaclav Havel Library ve Charta 77 Vakfı’nın iş birliğiyle 2013 yılından bu yana insan hakları savunucularına verilen Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü’ne bu yıl iş insanı Osman Kavala layık görüldü.

Haber Merkezi / Osman Kavala ödüle, Justyna Wydrzynska (Polonya) ve Yevgeniy Zakharov (Ukrayna) ile birlikte aday gösterilmişti.

Gezi davasında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilen iş insanı Osman Kavala, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) tarafından her yıl insan hakları savunucularına verilen Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü’ne layık görüldü.

Prag merkezli Vaclav Havel Library ve Charta 77 Vakfı ile iş birliği çerçevesinde 2013 yılından bu yana verilen ödül, bir plaket ve 60 bin eurodan oluşuyor.

Osman Kavala kimdir?

2 Ekim 1957 yılında Paris’te dünyaya gelen Osman Kavala’nın tama adı Mehmet Osman Kavala’dır. 1990’ların başından beri birçok sivil toplum kuruluşuna destek olmuştur. 2002’den beri kâr amacı gütmeyen bir kültür kurumu olarak faaliyetlerini sürdüren Anadolu Kültür’ün kurucusu ve yönetim kurulu başkanıdır. Uluslararası Af Örgütü’nün bağışçılarından biridir.

Türkiye’de risk altında olan kültürel mirasın korunmasına yönelik çabaları nedeniyle 2019 yılında Avrupa Arkeoloji Mirası Ödülü’ne layık görülmüştür. Yine 2019 yılında, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi’nin demokratik toplum çalışmalarına katkıda bulunan ve ifade özgürlüğüne yönelik baskı altında olan kişilere verdiği “Ayşe Nur Zarakolu Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü”ne layık görülmüştür.

1 Kasım 2017 tarihinden bu yana tutuklu olan Osman Kavala, 25 Nisan 2022 tarihinde “hükûmeti ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılmıştır.

Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü nedir?

Václav Havel İnsan Hakları Ödülü, Avrupa’da ve ötesinde insan haklarının savunulmasına yönelik “olağanüstü” sivil toplum eylemlerini onurlandıran, yıllık 60.000 Euro’luk bir ödüldür. Dünyanın her yerinde insan haklarını savunmak için çalışan kişiler, sivil toplum kuruluşları ve kurumlar aday gösterilebilir. Bugüne kadar kazanan on kişiden yedisi, ödülü aldıkları sırada insan hakları faaliyetleri nedeniyle tutuklu bulunuyordu.

Ödül, 2013 yılında Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi, Václav Havel Kütüphanesi ve Charta 77 Vakfı tarafından oluşturuldu ve Çekoslovakya ve Çek Cumhuriyeti’nin eski Cumhurbaşkanı Václav Havel’in anısına verildi. Bu ödül, 2009 yılında oluşturulan ve her iki yılda bir verilen Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi İnsan Hakları Ödülü’nün yerini almaktadır. Ödül, Avrupa Konseyi’nin farklı kurumları tarafından verilen çok sayıda ödülden biridir ve hiçbir bağlantısı olmayan Václav Havel Yaratıcı Muhalefet Ödülü ile karıştırılmamalıdır.

Ödül, Parlamenterler Meclisi Başkanı ve insan hakları konularında uzman altı bağımsız kişiden oluşan bir jüri tarafından belirleniyor. Jüri, Ekim ayında genel kazananı belirlemeden önce her yıl Eylül ayında üç adaydan oluşan bir kısa liste hazırlar. Ödül, Strasbourg’da Parlamenterler Meclisi’nin sonbahar genel kurul toplantısında gerçekleştirilen özel bir törenle verilir. Eski Çek First Lady’si Dagmar Havlová da katılmaya davet edildi. Václav Havel Kütüphanesi her yıl ödülü kazananın onuruna Prag’da bir konferans düzenler.

Ödülün oluşturulmasına ilişkin anlaşma, 25 Mart 2013 tarihinde Prag’daki Czernin Sarayı’nda Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Başkanı Jean-Claude Mignon, Václav Havel Kütüphanesi adına Marta Smolíková ve Profesör František Janouch tarafından imzalandı. Charta 77 Vakfı. Etkinliğin ev sahipliğini Çek Cumhuriyeti Başbakan Birinci Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Karel Schwarzenberg yaptı. 60.000 Avroluk ödülün yarısı Parlamenterler Meclisi, yarısı da Çek Dışişleri Bakanlığı tarafından bağışlanıyor.

Paylaşın

Osman Kavala, Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü’ne Aday

Osman Kavala, Justyna Wydrzynska ve Yevgeniy Zakharov, Çek Cumhuriyeti’nin başkenti Prag’da bugün toplanan Vaclav Havel Ödülü paneli tarafından finalist olarak belirlendi. Ödülü kazanan isim 9-13 Ekim 2023 tarihleri arasında açıklanacak.

Prag merkezli Vaclav Havel Library ve Charta 77 Vakfı ile işbirliği çerçevesinde 2013 yılından bu yana Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) tarafından verilen ödül, bir diploma, bir plaket ve 60 bin euro’dan oluşuyor.

Gezi davasından ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilen iş insanı Osman Kavala, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) tarafından her yıl insan hakları savunucularına verilen Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü’nde üç finalistten biri olarak seçildi.

Osman Kavala’ya ek olarak Justyna Wydrzynska (Polonya) ve Yevgeniy Zakharov (Ukrayna) Çek Cumhuriyeti’nin başkenti Prag’da bugün toplanan Vaclav Havel Ödülü paneli tarafından finalist olarak belirlendi.

Osman Kavala 2019 yılında AİHM (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi) önünde Ankara’ya karşı kazandığı hak ihlali davasının ardından Avrupa Konseyi gündeminden düşmüyor. AİHM, Kavala’nın gözaltı ve tutukluluk koşullarının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine aykırı olduğu sonucuna varmış ve “derhal serbest bırakılmasına” hükmetmişti.

AİHM’nin Kavala kararı 2020’den bu yana Avrupa Konseyi’nin karar organı Bakanlar Komitesi gündeminde. Bakanlar Komitesinin önümüzdeki haftalardan itibaren konuyu daha kapsamlı biçimde ele alması bekleniyor. Konu, Vaclav Havel Ödülü’nü veren AKPM’nin Türkiye raporlarında da dile getiriliyor. AKPM Türkiye raportörleri bu yıl başında Kavala’yı Silivri Cezaevi’nde ziyaret etmişti.

Diğer finalistlerden Polonyalı hukukçu Justyna Wydrzynska, ülkesinin önde gelen kadın hakları savunucularından biri olarak tanınıyor. “Abortion Dream Team” adlı kolektifin öncülerinden olan Wydrzynska, 2006’dan bu yana Polonya’nın kısıtlayıcı kürtaj yasalarına karşı mücadelesi nedeniyle Vaclav Havel Ödülü finalistleri listesine dahil edildi.

Son finalist Yevgeniy Zakharov ise ülkesi Ukrayna’nın önde gelen insan hakları savunucuları arasında. Ukrayna Helsinki İnsan Hakları Birliği’nin kurucusu ve Harkiv İnsan Hakları Koruma Grubu’nun direktörü olan Zakharov, Ukrayna ve eski Sovyet cumhuriyetlerinde vicdani retçilere yönelik baskıları belgelemekle ün yapmış bir isim. Zakharov 2022 yılında Rusların işlediği savaş suçları hakkında kanıt toplayan “Tribunal for Putin” adlı sivil toplum kuruluşları koalisyonunun da kurucuları arasında yer alıyor.

9 Ekim’de açıklanacak

Vaclav Havel Ödülünü kazanan isim AKPM’nin 9-13 Ekim 2023 tarihleri arasında Strasbourg’da düzenlenecek genel kurul toplantıları sırasında açıklanacak. Prag merkezli Vaclav Havel Library ve Charta 77 Vakfı ile işbirliği çerçevesinde 2013 yılından bu yana AKPM tarafından verilen ödül, bir diploma, bir plaket ve 60 bin euro’dan oluşuyor.

Ödül 2017 yılında, Gülen yapılanmasına üye olduğu gerekçesiyle yargılanan eski YARSAV başkanı Murat Arslan’a verilmiş, Ankara bu karara tepki göstererek Avrupa Konseyi bütçesine katkısını azaltmıştı.

(Kaynak: DW Türkçe)

Paylaşın

Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü’ne Kara-Murza Layık Görüldü

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) tarafından verilen Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü’ne bu yıl Rusya’da hapiste bulunan muhalif ve aktivist Vladimir Kara-Murza layık görüldü.

Vladimir Kara-Murza’nın ödülü, eşi Yevgeniya Kara-Murza’ya takdim edildi. Törende konuşan Kara-Murza, “Mevcut Rus yetkililer (amaçları bu olmasa da) gerçek bir vatansever portresi çizdiler. Vladimir Putin hükümeti böyle insanları hain olarak görüyor. Partnerim, en iyi arkadaşım ve çocuklarımın babasıyla daha fazla gurur duyamazdım” dedi.

Yevgeniya Kara-Murza, eşinin hapishaneden yazdığı mektubu da okudu. Kara-Murza mektubunda, “Putin, Ukrayna’yı acımasızca işgale başlayarak ülkemizde hakikate karşı da bir savaş başlattı” dedi: Vladimir Putin’in Rusya’sında gerçeği söylemek devlete karşı işlenmiş bir suç olarak görülüyor.

Vladimir Kara-Murza, Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü’nü Rusya’daki diğer siyasi mahkumlara adadığını ve ödülle birlikte verilecek paranın onların aileleri için harcanacak bir fona aktarılacağını açıkladı.

AKPM Başkanı Tiny Kox da törende konuşma yaptı: “Günümüz Rusya’sında iktidara karşı durmak inanılmaz bir cesaret gerektirir. Bugün bu cesareti Sayın Kara-Murza hapishanedeki hücresinden gösteriyor.”

Kara-Murza’nın tutukluluğu hakkında

Rusya’nın önde gelen muhalif isimlerinden aktivist Vladimir Kara-Murza 11 Nisan akşamı Moskova’da gözaltına alınmıştı.

Savaşa karşı olduğunu dile getiren ve Rusya’nın önde gelen muhalif isimleriyle savaş karşıtı bir komite kuran Kara-Murza’nın avukatı müvekkilinin “polisin emirlerine uymadığı gerekçesiyle” gözaltına alındığını ve 15 gün hapis veya para cezasıyla karşı karşıya olduğunu aktarmıştı.

2015 ve 2017 yıllarında Moskova’da zehirlenen ve 2015’teki olayın ardından böbrek yetmezliği sebebiyle hayati tehlike yaşayan Kara-Murza aynı zamanda 2015 yılında başkent Moskova’da silahlı saldırı sonucu öldürülen muhalefet lideri Boris Nemtsov’un da arkadaşıydı.

“Vatana ihanet” ile suçlanan Rusyalı aktivist, suçlu bulunması halinde yirmi yıl hapis cezasına çarptırılacak.

Vaclav Havel ödülü hakkında

Vaclav Havel Ödülü, 2011’de ölen, Çekoslovakya komünist rejiminin önde gelen muhalifi ve önce 1989-1992 arası Çekoslovakya devlet başkanı, iki ülkenin anlaşarak ayrılmasından sonra 1993-2003 arası Çek Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı olan ünlü yazar Vaclav Havel’in anısına, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi, Vaclav Havel Kütüphanesi ve Charta 77 tarafından koyulmuştu.

Avrupa ve Avrupa dışında sivil toplum çıkışlı kişi veya kurumlara verilen ödüle aday gösterilenlerde, belirli bir grubun insan hakları durumu üzerinde gerçek bir fark yaratmış olması, büyük ve sistematik ihlalleri ortaya çıkarmada etkili olması veya insan hakkı bağlantılı bir hedef doğrultusunda kamuoyunu ve/veya uluslararası toplumu başarıyla harekete geçirmiş olması aranıyor.

Bu yıl 10 Ekim’de verilen ödül 2013’ten bu yana Ales Bialiatski (Belarus), Anar Mammadli (Azerbaycan), Ludmilla Alexeeva (Rusya), Nadia Murad (Irak), Murat Arslan (Türkiye) ve Oyub Titiev’e (Rusya) ve en son olarak da 2019’da Çin’de hapis cezası alan Uygur aydını İlham Tohti ile Balkanlar’dan gençleri bir araya getiren İnsan Hakları Gençlik Girişimi arasında paylaştırıldı.

Ödülü 2020 yılında Suudi Arabistanlu kadın hakları aktivisti Loujain Alhathloul alırken, ödüle 2021’de Belaruslu muhalefet lideri Maria Kalesnikava layık görüldü.

Paylaşın