Ekonomik krizin etkisi her geçen gün daha da derinleşiyor. Döviz kurundaki yükselişin önüne geçilemiyor, enflasyon ise her geçen gün daha da tırmanıyor. Halkın alım gücü ise sürekli azalıyor. Ekonomideki tepe taklak gidişatı kamu kurumlarının ihaleleri çarpıcı bir şekilde gözler önüne seriyor.
BirGün’den İsmail Arı’nın haberine göre, kamu kurumları artık hastane ve okul inşa edemiyor. Çünkü düzenlenen ihalelere hiçbir firma katılarak teklif vermiyor. İhalelere firmalar katılmadığı için de inşaatlar başlayamıyor. Ekonomideki kötü gidişat ile inşaat maliyetlerindeki artış nedeniyle müteahhitlerin önünü göremediği ve bu nedenle ihalelere katılmadığı belirtiliyor.
Firmalar katılmıyor
Sağlık Bakanlığı’nın sadece son üç ayda düzenlediği 102 hastane yapımı, tadilatı ve inşaat tamamlama ihalesine hiçbir inşaat şirketi katılarak telif vermedi. İhaleler hiçbir firma katılmadığı için iptal edilmek zorunda kaldındı. Şirketlerin teklif vermediği ihaleler arasında, Iğdır Tuzluca 25 Yataklı Devlet Hastanesi ve lojman yapımı, Konya Derbent 10 yataklı entegre ilçe hastanesi yapımı, Ordu Gölköy 75 Yataklı Devlet Hastanesi yapımı, Kocaeli Gölcük 250 Yataklı Devlet Hastanesi tamamlama inşaatı da ihaleleri de yer alıyor.
Okul inşa edilemiyor
Bu hastane projeleri şirketlerin ihalelere katılmaması nedeniyle hayata geçirilemezken, çok sayıda aile sağlığı merkezi, hastane onarımı, diyaliz merkezi yapımı, ek hizmet binası yapımı ve 112 merkezi gibi inşaat ihalelerine de şirketler katılmadı. Ayrıca bakanlığın 24 ihalesi de bütçe yetersizliği nedeniyle iptal edildi.
Valiliklerin okul inşaatı ihaleleri de birer birer iptal oluyor. Sadece son üç ayda birçok kentin valiliği, 45 ilkokul, ortaokul, lise ve anaokulu inşaatı ihalesini “Şirketlerin teklif vermediği ve ihaleye katılmadığı” gerekçesiyle iptal etti. Ayrıca 12 okul inşaatının ihalesi de valiliklerin bütçesinin yetersiz olduğu gerekçesiyle iptal edildi. Bunların dışında birçok okulun deprem güçlendirme ihalesinin de iptal edildiği açıklandı.
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün de son 3 ayda 10 yol inşaatı ihalesi şirketler teklif vermediği için, 8 yol ihalesi de müdürlüğün bütçesi olmadığı için iptal edildi. Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanlığı’nın da birçok farklı kentte 31 konut projesi ihalesine inşaat şirketleri katılmadı. Binlerce dairelik 31 konut projesinin bu nedenle iptal edildiği açıklandı. Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü’nün de son 3 ayda 11 ihalesine şirketler katılmadı ve ihaleler teker teker iptal edildi. Müdürlük ödenek yetersizliği nedeniyle de 12 ihaleyi iptal etmek zorunda kaldı.
3 ayda 76 ihale iptal
Kamu İhale Bülteni’nde yer alan bilgilere göre, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın da son 3 ayda tam 76 ihalesine hiçbir şirket katılmadı. İhaleler, şirketler teklif vermediği için iptal edildi. İptal edilen projeler arasında yurt inşaatları, spor salonu ve stadyum inşaatları ile gençlik merkezi inşaatları da var. Ayrıca birçok öğrenci yurdunun bakım, onarım ve tadilatı da şirketler ihalelere girmediği için yapılamadı.
‘Müteahhitler önünü göremiyor’
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Yönetim Kurulu Başkanı Taner Yüzgeç de inşaat şirketlerinin kamu ihalelerine girmek istemediğinin altını çizerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Ekonomik gidişattaki belirsizlik nedeniyle şirketler ihalelere katılmıyor. Ayrıca, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yayınladığı rayiç fiyatlarda makas sürekli artıyor. Yani, bakanlık bir inşaat malzemesinin alım bedelini önceden tespit ediyor. İhalelerde de bu tespitler baz alınıyor. Yani bir binan kaça mâl olacağı önceden bu şekilde tespit ediliyor ve kamu kurumları bunun üzerine ihaleye çıkıyor. Fakat, bakanlık bu fiyatları bu yıl iki defa revize etmek zorunda kaldı. Çünkü piyasa gerçekleri ile bakanlığın açıkladığı fiyatlar örtüşmüyor. Müteahhitler önleri göremediği için de kamu ihalelerine girip teklif vermiyor. Ayrıca şirketler kamudan alacaklarını ödeneklerin kısıtlı olması nedeniyle zamanında tahsil edemiyor.”
