Salmonella Typhi adlı bakterinin sebep olduğu Tifo, kontamine yiyecek ve içeceklerle bulaşan, ateş ve ishalle kendini gösteren, ortalama üç hafta süren, bulaşıcı ve tehlikeli bir bağırsak hastalığıdır.

Tifo ülkemizde eskiden sık görülmesine karşılık günümüzde çok nadir görülmektedir. Ancak yurtdışı seyahatlerinden hastalığa yakalanan olgular görülmektedir.

Tifonun belirtileri nelerdir?

Başlangıçta halsizlik, kırıklık, kabızlık ya da ishal, kas ağrısı, yüksek ateş, baş ağrısı ve iştahsızlık gibi genel belirtilerle başlar. Bu hastalarda ateş devamlı yüksek seyreder ve hiç tedavi edilmezse bu durum yaklaşık 3-4 hafta sürer.

Bu şikayetlerin başladığı ilk haftadan sonra tifoda sık görülen paslı dil, dalak ve karaciğer büyümesi, karında şişlik, karın ve göğüs alt bölgesinde döküntüler, yüksek ateşe rağmen nabzın artmaması, şuurun hafif bulanık olması ve bağırsak kanaması gibi belirtiler ortaya çıkar.

Hastalık tedavi edilmezse oldukça ağır ve sıkıntılı bir seyir gösterir ve ortalama dört hafta sonra ateş düşer. Tedaviye başladıktan sonra da ateş hemen düşmez. Yaklaşık 4-5 gün daha devam eder.

Tifonun nedenleri nelerdir?

Tifonun etkeni Salmonella Typhi denilen bir bakteridir. Bakteriler, hastalığı geçirmekte olan ve taşıyıcılar (geçirmiş ve iyileşmiş olan bazı kişiler) tarafından dışkı ile atılmaktadırlar.

Özellikle kanalizasyon ile sulanan gıdalar ve atıklarla kirlenmiş sular hastalığın bulaştırılmasında en önemli aracılardır. İyi yıkanmadan yenilen sebzeler bulaşmada hayati rol oynar. Dışarda yemek yeme ve başka ülkelere seyahat önemli bir risk faktörüdür. Tifo taşıyıcısı kişilerin gıda işinde çalışması çok büyük risk oluşturmaktadır.

Tifonun risk faktörleri nelerdir?

Tifo için en önemli risk faktörleri kontamine gıda tüketilmesidir. Bu da en sık dışarıda (sokak satıcısı, restoran vs.) sebze tüketilmesidir. Ayrıca yurtdışı seyahatlerde özellikle tifonun yaygın olduğu Güneydoğu Asya ve Afrika’ya gitme en önemli risk olarak görülmektedir.

Tifo komplikasyonları nelerdir?

Tifonun en önemli komplikasyonu bağırsak kanaması ve delinmesidir. İnce bağırsakta yerleşen bakteriler burada çoğalarak ülserlere ve kanamalara sebep olurlar. Bazı durumlarda bağırsak delinmesi de olabilmektedir. Daha az olarak hastaların şuur bozukluğu gibi başka komplikasyonlar da görülebilir.

Tifo İçin doktor randevusu öncesi neler yapılmalıdır?

Tifo olduğu düşünülen bir hasta, hiç beklemeden hastaneye götürülmelidir. Bu hastaların en azından ateşi düşüp ağızdan beslenmeye başlayana kadar hastane şartlarında takip edilmeleri gereklidir.

Tifo tetkik yöntemleri nelerdir?

Tifo tanısı kandan yapılan hızlı tanı testleri vardır. Ancak bunlar kesin tanı koydurmaz. Kan ve dışkı kültürlerinden bakterinin üretilmesi kesin tanı koydurur.

Tifo tedavi yöntemleri nelerdir?

Tedavi edilmediğinde komplikasyonlar sonucunda ölüme kadar gidebilir. Etkili bir antibiyotik ve destek tedavisi esastır. İlk dönemde bağırsaklar ödemli olduğu için sert gıdalardan kaçınılmalıdır.

Tifo hastaları için yaşam stili önerileri

Hastalar için çok özel bir tavsiye yoktur ancak hastalıktan korunmada gıda ve su hijyenine uyulması esastır.

Not: Sunulan bilgilerin amacı herhangi bir hastalığı teşhis veya tedavi etmek, iyileştirmek veya önlemek değildir. Tüm bilgiler yalnızca genel bilginize yöneliktir, tıbbi tavsiye veya belirli tıbbi durumların tedavisinin yerine geçmez. Uygulamadan önce bu bilgileri doktorunuzla görüşün.