Temmuzda ‘Cari Açık’ 4 Milyar 10 Milyon Dolar

Temmuz ayında cari açık geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1193 artarak 4 milyar 10 milyon dolara çıktı. Piyasa beklentisi cari açığın temmuzda 3,7 milyar dolar gelmesi yönündeydi.

Haber Merkezi / Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), temmuz ayına ilişkin ödemeler dengesi istatistiklerini açıkladı. Buna göre temmuzda cari açık geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1193 artarak 4 milyar 10 milyon dolara çıktı.

Piyasa beklentisi cari açığın temmuzda 3,7 milyar dolar gelmesi yönündeydi.

TCMB verilerine göre temmuzda cari açıktaki yükselişle ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 6 milyar 162 milyon dolar artarak 9 milyar 308 milyon dolara yükselmesi etkili oldu.

Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı ise, bir önceki yılın aynı ayında 3 milyar 124 milyon dolar fazla vermişken, bu ay 3 milyar 737 milyon dolar fazla verdi.

Temmuz verisiyle beraber 2022’in ilk 7 ayında cari açık geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 168 artarak 36 milyar 672 milyon dolara ulaştı.

5 milyar 473 milyon dolar kaynağı belirsiz para girişi

TCMB verilerine göre temmuz ayında 5 milyar 473 milyon dolar kaynağı belirsiz para girişi yaşandı. Net hata ve noksan olarak tanımlanan girişler ilk 7 ayda 24 milyar 347 milyon dolara ulaştı.

Resmi rezervler temmuz ayında 4 milyar 423 milyon dolar arttı. Rezervlerde yılın ilk 7 ayında ise 7 milyar 925 milyon dolarlık düşüş yaşandı.

Cari Açık nedir?

Ülkenin dış dünya ile olan mal ve hizmet ticaretinin sonucu cari denge olarak adlandırılır. Sadece mal ticaretinin sonucu ise dış ticaret dengesidir.

Eğer ülkenin sattığı mallar satın aldığı mallardan fazla ise dış ticaret fazlası, tersi geçerli ise dış ticaret açığı vardır. Mal ticaretinin sonucuna hizmet ticaretinin (en önemli kalem turizm)  sonucu eklenerek cari dengeye ulaşılır.

Örneğin dış ticaret açığı -60 milyar $ olan (yani mal ticaretinde – 60 milyar $ açık veren) bir ülkenin turizm gelirleri giderlerinden 20 milyar $ daha fazla ise (yani hizmet ticaretinde +20 milyar $ fazla vermişse)  cari açığı 40 milyar $ dolar olacaktır.

Cari açık ülkenin dış dünyadan dolar talebini gösterir. Bir başka deyişle bu açığın finansmanı için 40 milyar dolar bulunması gerekir.

Döviz bir ülkeye nasıl girer?

Dolar arzı yani ülkeye döviz girişi esas olarak üç kanaldan olur.

a-Doğrudan yabancı yatırımlar (yabancıların şirket satın almak, fabrika kurmak amacıyla ülkeye getirdikleri dövizler)

b-Portföy yatırımları (yani yabancıların özel şirket tahvil ve hisse senetleri ile devlet tahvillerini satın almak üzere ülkeye soktukları döviz)ve

c- Kısa ve uzun vadeli borçlanmalar.

Cari açığın finansmanı içinde portföy yatırımları ile kısa vadeli borçların payının artması ülke ekonomisinin kırılganlığının da artması demektir. Çünkü bu tür dövizler iç ve dış faktörlere bağlı olarak kolaylıkla her an ülkeyi terk edebilirler.

Paylaşın

Temmuz Ayında Patronlara 38,1 Milyar Liralık Teşvik

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, temmuzda ayında patronlara 868 yatırım teşvik belgesi verdi. Projelerin “yatırım” tutarı 38 milyar 165 milyon TL oldu. Öte yandan 32 yatırım teşvik belgesi iptal edildi.

AK Parti’nin sermaye politikalarının göstergelerinden olan yatırım teşviklerine ilişkin temmuz ayı verileri Resmi Gazete’de yayımlandı. açıklandı.

Buna göre, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından 868 yatırım teşvik belgesi verildi. Belge alan projelerin “yatırım” tutarı 38 milyar 165 milyon 474 bin 953 TL olarak hesaplandı. Bu yatırımların gerçekleştirilmesiyle 24 bin 169 kişinin istihdam edilmesinin planlandığı savunuldu.

32 teşvik belgesi iptal edildi

Öte yandan, sabit yatırım tutarı 367 milyon 936 bin 382 TL olan ve 666 kişiye istihdam sağlaması öngörülen 32 yatırım teşvik belgesi iptal edildi.

Bu dönemde 156 yatırım teşvik belgesine tamamlama vizesi verilirken, bu projelerin sabit yatırım tutarı 2 milyar 224 milyon 868 bin 333 TL, istihdam edilenlerin sayısı 6 bin 455 oldu.

5 yıldızlı otel için teşvik

Temmuzda en yüksek tutarlı teşvik belgesi, 2 milyar 350 milyon TL ile MRA Turizm Otel İşletmeciliği AŞ’nin yatırımı için düzenlendi. Şirket, Muğla’nın Bodrum ilçesinde 5 yıldızlı otel yapacak.

AK Partili Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı da Selçuklu ilçesindeki belediye hizmetleri gerekçesiyle 2 milyar 221 milyon 500 bin TL’lik yatırım teşvik belgesi aldı.

Sermaye payı artıyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yılın ikinci çeyreğine ilişkin verilerde Türkiye’nin yüzde 7,6 büyüdüğü belirtilmişti. Emeğiyle yaşayanların ekonomik kriz ile mücadele ederken, patronların artan kârı da bu veriye yansımıştı.

Buna göre, Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 7,6 büyürken, GSYH 3 trilyon 418 milyar TL olarak gerçekleşti. İşçilerin payı yüzde 32,6’dan yüzde 25,4’e düşerken, sermayenin payı ise yüzde 49,2’den yüzde 54’e yükseldi.

Paylaşın

Temmuz Ayında 60 Sağlık Çalışanı Saldırıya Uğradı

Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet bitmiyor… Sağlık-Sen, temmuz ayında, 115 saldırganın neden olduğu 30 şiddet vakasında 60 sağlık çalışanının mağdur olduğunu açıkladı. Saldırılarda 1 doktor hayatını kaybetti.

Haber Merkezi / Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası (Sağlık-Sen), Temmuz Ayı Sağlıkta Şiddet Raporu’nu yayınladı.

30 şiddet vakasında 60 sağlık çalışanını mağdur olduğu ve 1 doktorun hayatını kaybettiği belirtilen raporda öne çıkan kısımlar şöyle;

“Sağlıkta şiddetin vahameti giderek büyüyor… Sağlık çalışanları ölüm korkusuyla mesleklerini icra etmeye çalışıyor. Her gün işe geldiğinde şiddet görür müyüm endişesi yaşıyor. Ve en acısı sabah gördüğü eşi ve çocuğunu akşam yeniden görebilecek miyim kaygısıyla iş yerine gidiyor. Böyle bir durumda, nitelikli sağlık hizmetinden nasıl bahsedilebilir?

Sağlık merkezlerinde güvenlik tedbirlerinin en üst düzeyde sağlanması kadar toplumsal duyarlılığın oluşturulması da elzem durumdadır.

Öte yandan şiddetin en çok hasta ve hasta yakınları tarafından gelmesi de şiddete karşı toplumsal duyarlılığın oluşturulmasının önemini göstermektedir. Hemen hemen her raporumuzda vurguladığımız şiddete karşı duyarlılığı oluşturacak toplumsal seferberliğin başlatılması acilen gerekmektedir.

Bu değerlendirmeler ışığında Temmuz ayında gerçekleştirilen şiddet olaylarına baktığımızda, 115 saldırganın neden olduğu 30 şiddet vakasında 60 sağlık çalışanının mağdur olduğunu görüyoruz. Çok üzgünüz ki, 1 doktor hayatını kaybetti.”

“Sağlık çalışanları adaleti sosyal medyada arıyor”

Raporu değerlendiren Sağlık-Sen Genel Başkanı Semih Durmuş, şu ifadeleri kullandı:

“Sağlıkta şiddetin katalog suçlar arasına girmesini çok önemli bir adım olarak değerlendirmiştik. Yasadan sonra saldırganların artık elini kolunu sallayarak dışarıda gezemeyeceklerine olan inancımız büyük ölçüde artmıştı.

Ancak yasanın çıktığı tarihten bugüne kadar olan süreçte adli mercilerin aldığı kararlara baktığımızda, saldırganların serbest kaldığını görmekteyiz. Bu durum sağlık çalışanlarını hayal kırıklığına uğratmaktadır.

Saldırganların serbest kalmasına tepki gösteren sağlık çalışanları, maalesef adaleti sosyal medyada arıyor. Adli merciler, sosyal medyada baskı oluştuktan sonra serbest kalan saldırgan hakkında tutuklama kararı çıkartıyor. Bunu kabul etmemiz mümkün değil.

Yasanın daha etkin bir şekilde uygulanması, aynı zamanda hakimlerin, savcıların ve kolluk kuvvetlerinin gereken hassasiyeti göstermesi şarttır. Şiddet yapanın yanına kar kalmamalı. Sağlık-Sen olarak, sağlıkta şiddet karşı bugüne kadar gösterdiğimiz mücadeleyi, bundan sonra da göstermeye kararlıyız.”

Paylaşın