Mühendislik Harikaları: En Etkileyici 10 Antik Su Kemeri

Su kemeri (aqueduct) kelimesi, Latince su anlamına gelen “aqua” ve yönlendirmek anlamına gelen “ducere” kelimelerinden türemiştir. Su kemeri, bir yerden başka bir yere su taşımak için kullanılan bir kanal, tünel veya hendek gibi yapay bir yapı olarak tanımlanabilir.

Haber Merkezi / Su kemerleri sadece antik su kanallarından ibaret değildir; insan yaratıcılığının, dayanıklılığının ve ilerlemesinin kalıcı sembolleridir. Su kemerleri ayrıca, yapıldıkları dönemin teknolojik ilerlemelerini ve mimari parlaklığını vurgular.

Bu listede yer alan her su kemeri, onları inşa eden medeniyetlerin kültürel, ekonomik ve mühendislik başarılarını yansıtır:

Pont du Gard (Fransa): MS 1. yüzyılda inşa edilen Pont du Gard, Güney Fransa’da Gardon Nehri’nin üzerinde yer almaktadır. 49 metre yüksekliğinde ve 275 metre uzunluğunda olan bu su kemeri, Roma kolonisi Nemausus’a (günümüzde Nîmes) su sağlayan üç katlı bir yapıdır. Harç kullanılmadan yapılan yapı, Roma mühendislerinin kullandığı gelişmiş teknikleri göstermektedir.

Segovia Su Kemeri (İspanya): Segovia Su Kemeri, Roma mühendisliğinin bir diğer dikkat çekici örneğidir. MS 1. yüzyıl civarında inşa edilen kemer, Frio Nehri’nden Segovia şehrine su getirmek için inşaa edilmiştir. En etkileyici bölümü olan iki katlı kemerli köprü, 167 kemerden oluşur ve 28 metre yüksekliğe ulaşır. Su kemeri, granit blokların hassas bir şekilde kesilmesi ve yerleştirilmesine dayanarak harç kullanılmadan inşaa edilmiştir.

Aqua Claudia (İtalya): Anio Novus gibi, yapımına MS 38’de İmparator Caligula döneminde başlanmış ve MS 52’de İmparator Claudius döneminde tamamlanmıştır. Aqua Anio Vetus; Aqua Anio Novus ve Aqua Marcia ile birlikte Roma’nın dört büyük su kemerinden biri olarak kabul edilir.

Valens Su kemeri (İstanbul): Bozdoğan Kemeri ya da başka adı ile Valens Su kemeri, Romalılar tarafından İstanbul’da yaptırılan su kemeri. Roma imparatoru Valens tarafından 4. yüzyılın sonlarında tamamlandı. Farklı dönemlerde Osmanlı Sultanları tarafından restore ettirilen su kemeri, şehrin önemli tarihî eserlerinden birisidir. Orta Çağ’da, kentin su ihtiyacını karşılayan su kemerlerinin en önemlilerindendir.

Padre Tambleque Su Kemeri (Meksika): Padre Tembleque Su Kemeri veya Zempoala Su Kemeri, Meksika Eyaleti’ndeki Zempoala, Hidalgo ve Otumba kasabaları arasında yer alan bir Meksika su kemeridir.

İlk olarak 1553 ve 1570 yılları arasında Zempoala’nın hemen doğusunda bulunan Tecajete yanardağından başlayıp Otumba’da sona eren 45 km uzunluğu ile inşa edilmişti. Çoğunlukla yer seviyesinden geçen su sistemi, bazı noktalarda vadi üzerindeki su kemerlerinden, bazı noktalarda da tünellerden oluşmaktadır. Su taşıma sisteminde üç su kemeri bulunur: birincisi 46 kemerli, ikincisi 13 kemerli ve üçüncüsü ise 67 kemerlidir.

Pontcysyllte Su Kemeri (Galler): Pontcysyllte Su kemeri, Galler’in kuzey doğu kesiminde bulunan Wrexham vilayetindeki Dee Nehri’nin üzerinden Llangollen Canal’ını taşıyan gezilebilir bir kemerdir.

Yapımı 1805 yılında tamamlanan kemer, Birleşik Krallık’ın en uzun ve en yüksek su kemeri olmakla beraber yine Birleşik Krallık’ın Tarihi Mekanlar sıralamasında 1. Sınıf[1]’ta yer alır. Ayrıca UNESCO Dünya Mirası listesi listesinde de yer almaktadır.

Galermi Su Kemeri (İtalya): Galermi Su Kemeri, İtalya’nın Sicilya kentinde bulunan antik bir harikadır. MÖ beşinci yüzyılda Yunanlılar tarafından inşa edilen bu kemer, hala var olan bilinen en eski su kemerlerinden biridir. Su kemeri, yakındaki dağlardan antik Siraküza şehrine su sağlamak için inşa edilmiştir.

Galermi Su Kemeri, yaklaşık 40 kilometre uzunluğundadır ve tüneller ile açık kanalların bir kombinasyonunu içerir.

Les Ferreres Su Kemeri (İspanya): Pont del Diable (Şeytan Köprüsü) olarak da bilinen Les Ferreres Su Kemeri, İspanya’daki Roma mühendisliğinin bir diğer olağanüstü örneğidir. MS 1. yüzyılda inşa edilen kemer, antik Tarraco şehrine (günümüzde Tarragona) su sağlamıştır. Su kemeri 217 metre uzunluğundadır ve 27 metre yüksekliğindedir ve iki sıra kemere sahiptir.

Efes Su Kemeri (İzmir): Roma İmparatorluğu’nun en önemli şehirlerinden biri olan antik Efes şehrine, karmaşık bir su kemerleri sistemiyle su sağlanıyordu. Bunlardan en dikkat çekeni, MS 1. yüzyılda inşa edilen su kemeridir.

Luynes Su Kemeri (Fransa): Fransa’nın Loire Vadisi’nde yer alan ve Roma döneminde inşa edilen Luynes Su Kemeri, gözden kaçan bir mücevherdir. Antik Luynes şehrine (eskiden Lugdunum olarak bilinir) su sağlamak için inşa edilen su kemeri, Roma’nın hidrolik mühendisliğindeki ustalığını yansıtan bir dizi kemere sahiptir.

Paylaşın

Trabzon: Su Kemeri

Su Kemeri; Trabzon’un Ortahisar İlçesi, Ortahisar Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Yapı Zağnos Vadisinde yer almaktadır. Diğer adı Zağnos Kemeri’dir. Yazılı kaynaklara göre 13. yüzyılda inşa edildiği ileri sürülmektedir. Yapı, doğu batı doğrultusunda uzanmaktadır.

Kagir olarak inşa edilen su kemeri altı mesnetli, beş gözlü ve sivri kemerlidir. Yapının ortada bulunan kemeri diğerlerine oranla daha geniştir. Yapının batı yönündeki kemeri ana kayayla birleşmektedir.

Su kemerinde malzeme olarak moloz taş ve kesme taş kullanılmıştır. Kemer bölümünde kesme taş, diğer tüm alanlarda ise moloz taş kullanılmıştır. Kuzey cephesinde altta ve üstte nişleri bulunmaktadır.

Paylaşın

İzmir: Foça Su Kemeri

İzmir, gezilecek yerleri ve tarihi yapılarıyla dikkat çekiyor. İzmir’in Foça İlçesi’n eski yerleşim yerinde bulunan su kemeri XX. yüzyılın başlarına kadar kullanılmış ve şehrin içe suyu ihtiyacının büyük bir kısmını sağlamıştır.

Kemerin ne zaman yapıldığı konusunda kesin bir bilgi bulunmamakla beraber, Felix Sartiaux’a göre Orta Çağ’da yapılmıştır. XVII. yüzyılda buraya gelen araştırmacı Le Bruyn su kemerinin 180 kemerini saydığını belirtmiştir. Günümüzde büyük bir kısmı ayakta olan bu kemer moloz taş ve kesme taştan yapılmıştır. Kemerler ince, uzun ve yuvarlaktır.

İzmir

Türkiye’nin üçüncü büyük kenti olan İzmir; çağdaş ve gelişmiş bir kent olmasının yanı sıra önemli bir kültür, sanat, turizm ve ticaret merkezidir. Ege Denizi, lacivertten turkuaza mavinin tüm renklerine hakim koyları ve plajlarıyla bir dantel zarafetinde ilin batı kıyısı boyunca uzanır.

“Güzel İzmir” olarak da adlandırılan İzmir; 8500 yıllık tarihi ile Anadolu yarımadasının batısında uzun ve dar bir körfezin başlangıcında yer alır. Antik Dönem’in ünlü tarihçisi Herodot, tipik Akdeniz ikliminin yaşandığı kenti binlerce yıl öncesinde; “Onlar kentlerini bizim yeryüzünde bildiğimiz en güzel gökyüzü ve en güzel iklimlerinde kurdular…” ifadesiyle tanımlamıştır.

Şehrin güneyinde yer alan Efes ve kuzeyinde yer alan Bergama, Antik Çağ’ın en büyük ve en ünlü kentleri arasında yer almaktaydı. Tüm İyon kültürünün zenginliklerini bünyesinde barındıran bu kentler yoğun sanatsal, kültürel, ticari ve dini etkinliklerle de adını duyuruyordu. Günümüzde de dünyaca bilinen Efes ve Bergama Antik Kentleri tarih meraklıları için büyüleyici birer çekim merkezidir. Şairlerin ustası Homeros’un doğduğu yer olan İzmir, Anadolu’nun hızla değişen tarihi ile Ege’nin renkli tarihinin bir harmanıdır. Kent, modern Türkiye’nin batıya açılan çağdaş yüzü olarak kültür, sanat, turizm, ticaret ve sanayi alanlarındaki gelişimini hızla sürdürmektedir.

İzmir; Tepekule(Bayraklı), Symrna, Efes, Pergamon(Bergama), Teos (Sığacık), Lebedos (Ürkmez), Kyme (Aliağa), Allianoi (Yortanlı), Thyrea (Tire), Phokaia (Foça), Kolophon (Değirmendere), Erythrai (Çeşme), Klazomenai (Urla), Metropolis (Torbalı), Claros (Ahmetbeyli) ve Myrina (Aliağa) gibi tarihte hüküm sürmüş olan uygarlıkların yaşadığı topraklara ve hâlâ gün yüzüne çıkmamış pek çok uygarlık merkezinin miraslarına sahip binlerce yıllık yerleşim yeridir.

İzmir tarihin her döneminde insan sağlığına hizmet etmiş dünyaca bilinen Agamemnon, Asklepion, Allianoi, Karakoç ve Çeşme-Şifne, Ilıca vb. şifa merkezleri ile günümüzde de özellikle İskandinav ülkelerinden ve dünyanın her yerinden gelen ziyaretçilerine sağlıklı yaşam alternatiflerini sunan ve potansiyeli çok yüksek olan sağlık ve termal turizm merkezidir.

Paylaşın