Karabük: Eski Hamam

Eski Hamam; Karabük’ün Safranbolu İlçesi, Çeşme Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Hamamın Candaroğlu Süleyman Paşa tarafından 1322 yılından sonra yapıldığı sanılmaktadır. Eski Hamam, Osmanlı hamam mimarisinde Çifte Hamam plan düzenindedir. Kadınlar ve erkekler bölümleri simetrik olarak yapılmıştır.

Kesme taş ve moloz taştan yapılan hamam soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir. Soyunmalık ve ılıklığın üzeri tromplu kubbelerle örtülüdür. Sıcaklık bölümü haçvari plandadır. Bölümlerin üzerleri tromplu kubbelerle örtülmüştür.

Yalnızca sıcaklık haçvari planda olduğundan ortasında kubbe, bunun dışında kalan haçın kolları da beşik tonozlarla örtülüdür. Köşelerde kalan bölümlerde küçük kubbeler bulunmaktadır. Günümüze iyi bir durumda gelmiştir.

Paylaşın

Karabük: Yazıköy Hamamı

Yazıköy Hamamı; Karabük’ün Safranbolu İlçesi, Yazıköy Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe Merkezi’nden Yazıköy Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Tarihi Yazıköy Hamamı, kitabesi ve vakfiyesi yıkılmış olduğundan dolayı yapım tarihi net olarak belli olmamakla birlikte, yapı üslubu göz önünde bulundurulduğunda 18. yüzyılın ortalarında yapıldığı tahmin edilmektedir.

Geleneksel hamam planı şemasının kullanıldığı Tarihi Yazıköy Hamamı’nda soyunma bölümü, ılıklık ve sıcaklık bölümleri bulunmaktadır. Moloz taş ve kesme taşın ağırlık olarak kullanıldığı Tarihi Yazıköy Hamamı’nda her bir bölüm dikdörtgen plan şemasına sahiptir.

Üzerleri basık birer kubbe ile örtülü olan bu bölümler, oldukça kullanışlı olup, geçmiş zamandan günümüze kadar sağlam bir şekilde gelmeyi başarmıştır. Günümüzde hala kullanılan bu hamam, yerli ve yabancı tüm turistlerin ilgi odağı olmaktadır.

(Görselle: doguvebatisanati.blogspot.com)

Paylaşın

Karabük: Taş Minare Camii

Taş Minare Camii; Karabük’ün Safranbolu İlçesi, Hüseyinçelebi Mahallesi, Taşminare Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Taş Minare Caminin kuzey tarafında bulunan Taş Minare Çeşmesinin kitabesine dayanılarak, caminin Zaim Osman Ağa tarafından 1763 tarihinde yaptırıldığı kabul edilmektedir. Diğer taraftan Taş Minare Caminin Candaroğulları döneminde kiliseden çevrildiği de rivayet edilmektedir.

Taş Minare Caminin tavanında bulunan H. 1218/ M.1803 tarihinin, onarım ve tamirini yapan ustalar tarafından yazıldığı anlaşılmaktadır. Diğer taraftan 1976 yılında yapılan onarım sırasında, caminin kuzeyine ortada giriş ve yanlarda iki odadan oluşan bir bölüm ilave edilmiştir.

Taş minare cami kuzey-güney doğrultusunda, 14,50 x 19,90 m boyutlarında dikdörtgen bir plana sahiptir. Caminin kuzeydoğu köşesinde; sekizgen kaideli, yivli gövdeli ve tek şerefeli taş malzemeyle inşa edilmiş bir minare bulunmaktadır.

Taş minare caminin beden (taşıyıcı) duvarlarının köşelerde kesme taş, diğer kısımlarda ise kaba yonu taş malzemeyle inşa edildiği ve hem içeriden hem de dışarıdan sıvandığı görülmektedir. Ayrıca caminin kiremit kaplı kırma çatıyla örtülü olduğu görülmektedir.

Taş minare cami ahşap tekne tavanlı camilerdendir. Caminin kuzeyinde ahşap mahfil yer almaktadır. Caminin tavan göbeği yirmi dört kollu dairesel yıldız motifi şeklidedir. Ayrıca tavanın tekne bölümünün güney kenarının orta kısmında çıta ve çivilerle ev biçiminde tasvir edilmiş bir motifin bulunduğu görülmektedir.

Diğer taraftan tavanın orta bölümü sahte bindirme tekniği kullanılarak çıtalarla diyagonal olarak yerleştirilmiş karelerden oluşmaktadır. Taş minare caminin minaresi kuzeydoğu köşesinde yer almaktadır. Minarenin şerefe ve petek kısmı birleştirilerek yekpare olarak düzenlenmiştir.

Söz konusu caminin minaresi tek şerefeli yivli yuvarlak gövdeli ve taş malzemeden inşa edilmiştir. Ayrıca minaresinin kaidesi de taştan yapılmıştır. Diğer taraftan yivli minare tezyinat (motif) açısından dikkat çekici özelliğe sahiptir. Ancak farklı zamanlardaki onarımlarla maalesef özelliğini yitirmiştir.

Paylaşın

Karabük: Lütfiye Camii

Lütfiye Camii; Karabük’ün Safranbolu İlçesi, Akçasu Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Akçasu Deresi üzerine bir kemere oturtularak yapılmış olan camiye, şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Caminin giriş kapısı üzerindeki kitabeye göre H.1269/M.1878-1879 yılında Müslih Beyzade Hacı Hüseyin Hüsnü tarafından yaptırıldığı anlaşılmaktadır. Lütfiye Caminin mimarı Ulu Caminin de mimarı Anton Kalfadır.

Lütfiye cami Akçasu deresinin iki yanındaki kaya üzerine yuvarlak kemerlere oturtularak inşa edilmiştir. Dikdörtgen planlı olarak moloz taşlardan inşa edilmiş olan Lütfiye caminin dış görünümü sade şekildedir. Lütfiye cami, ahşap örtüsü ve ahşap minaresi ile çevresinde bulunan diğer yapılarla bütünlük sağlamaktadır.

Ayrıca Lütfiye caminin giriş kapısının üzerinde kalker taş üzerine rika (arap harflerinin en çok kullanılan el yazısı) biçiminde yazılmış bir kitabe bulunmaktadır. Lütfiye cami kuzey-güney doğrultusunda 13,70 x 7,30 m boyutlarında, düz ahşap tavanlı ve kiremit kaplı kırma çatıyla örtülüdür. Caminin kuzey kısmında ahşap mahfil (camilerde parmaklıkla ayrılmış yüksek yer) ve tavanın ortasında ise onikigen bir göbek bulunmaktadır.

Caminin beden (taşıyıcı) duvarları köşelerde düzgün kesme taş malzemeyle diğer kısımlarda ise kaba yonu taş malzemeyle inşa edilerek içeriden ve dışarıdan sıvanmıştır. Diğer taraftan caminin girişin kısmının solunda beden duvarları üzerinde ve mahfilden çıkılan çokgen gövdeli bir ahşap minare bulunmaktadır. Ayrıca Lütfiye caminin şerefe bölümü gövdeden hafif çıkıntılıdır.

Dıştan dışa 13,70 x 7,30 m boyutlarında olan Lütfiye caminin doğu cephesi duvarında altlı üstlü düzenlenmiş ikişerden dört adet pencere bulunmaktadır. Doğu ve Batı cephelerinin pencere düzenlemeleri ve sayısı aynıdır. Ayrıca caminin doğu cephesinin kuzey kenarında mahfile girişi sağlayan ikinci giriş kapısı bulunmakta ancak bu kapının günümüzde kullanılmadığı görülmektedir.

Diğer taraftan caminin güney cephesinde, altta dikdörtgen açıklıklı iki adet ve bunların üstünde üst kısmı üçgen
şeklinde üç adet pencere olmak üzere, toplam beş adet pencere bulunmaktadır. Lütfiye caminin kuzey cephesinde ise giriş kısmı ile birlikte merdivenlerin başlangıç kısmının yukarısında dikdörtgen açıklıklı bir adet pencerenin bulunduğu görülmektedir.

Ayrıca caminin inşa kitabesi de bu pencerenin altında yer almaktadır. Diğer taraftan kuzey cephenin batı kenarında bulunan giriş kısmı cephenin içine doğru kaydırılmış ve çift kanatlı ahşap bir kapı ile harime giriş sağlanmaktadır. İç Mekan Lütfiye cami, içten 13 x 5,9 m boyutlarında dikdörtgen planlı ve üstü ahşap çatılı bir camidir. Caminin kuzey kısmında iki katlı kadınlar mahfili bulunmaktadır.

Lütfiye caminin minaresi kuzey cephesinin batı tarafında bulunmaktadır. Caminin minaresinin tamamen ahşap malzemeyle inşa edildiği, kaidesinin olmadığı ve petek kısımlarının birleştirilerek yekpare olarak düzenlendiği görülmektedir. Ayrıca bu ahşap minarenin soğan formunda bir külahla sonlandığı ve dışının tamamen sacla kaplandığı görülmektedir

Paylaşın

Karabük: Kazdağlıoğlu Camii

Kazdağlıoğlu Camii; Karabük’ün Safranbolu İlçesi, Çeşme Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Caminin giriş kapısı üzerindeki kitabeden 1779 yılında yaptırıldığı anlaşılmaktadır. Caminin inşasının Kazdağlı olarak tanınan Mehmet Paşa tarafından yaptırıldığı bazı kaynaklarda belirtilmesine rağmen camiye ait kitabede böyle bir isme rastlanılmamıştır. Kazdağlıoğlu Cami 1935 tarih ve 31 sıra numarası ile Vakıflar Genel Müdürlüğü adına tapuya tescil edilmiştir.

Kazdağlıoğlu Cami taş ve tuğladan tek kubbeli olarak inşa edilmiştir. Caminin kubbesi sekizgen bir kasnak üzerine oturmuş ve tromplarla kubbeye geçiş sağlanmıştır. Caminin orta kısım kubbeyle yan kısımlar ise beşik tonozlarla örtülmüştür. Ayrıca Kazdağlıoğlu Caminde üç bölümlü son cemaat yeri ve bir kadınlar mahfili bulunmaktadır.

Caminin minaresi tuğla gövdeli tek şerefeli olarak girişin sağ tarafında bulunmaktadır. Diğer taraftan eğimli bir araziye inşa edildiği için caminin kuzeyi ve güneyi kısımları farklı kotlardadır. Kazdağlıoğlu Caminin doğu ve batı cephelerinin simetrik olduğu görülmektedir.

Her iki cephede saçak seviyesinde iki sıra kirpi saçaklarla sınırlandırılmıştır. Ayrıca her iki cephede en üstte sivri kemerli bir pencere, bu pencerenin altında sivri kemerli üç adet pencere ve bunların altında orta kısmın iki yanına yerleştirilmiş dikdörtgen çökertme kemerli iki adet pencerenin bulunduğu görülmektedir.

Caminin güney cephesinde yatay çift sıra, iki kirpi saçakla cephenin iki kısma ayrıldığı görülmektedir. Bu saçaklardan ilk sıra beden duvarının üst kısmında, ikinci sıra ise kubbe eteğinde yer almaktadır. Ayrıca caminin güney cephesinde üç sıra pencere düzenlemesi olduğu görülmektedir. Cephede üst kısımda duvarın ortasında sivri kemerli bir adet pencere, bu pencerenin altında sivri kemerli beş adet pencere ve en altta ise duvarın orta kısmının iki yanına yerleştirilmiş ikişerden dikdörtgen-çökertme alınlıklı dört adet pencere bulunmaktadır.

Görüldüğü gibi bu cephenin pencere düzenlemesi doğu ve batı cephelerinden farklılık göstermektedir. Ayrıca güney cephesinin alt kısmında sivri kemer alınlıklı, dikdörtgen şeklinde ahşap üç adet kapının bulunduğu görülmektedir. Bu kapıların caminin eğimli arazide olması nedeniyle alt kata giriş için yapılmıştır. Kazdağlıoğlu Caminin kuzey cephesinin de iki sıra kirpi saçakla üç bölüme ayrıldığı görülmektedir.

Bu saçaklardan ilk sıra saçak son cemaat yerinin üst örtüsü altında, ikinci sıra saçak beden duvarının üstünde ve üçüncü sıra saçak ise kubbe eteğinde yer almaktadır. Ayrıca bu cephede üç bölümlü son cemaat yeri bulunmaktadır. Son cemaat yerindeki yuvarlak kemerleri taşıyan sütunların üçünün serbest birinin ise duvara gömülü olduğu görülmektedir. Ayrıca son cemaat mekanının içten örtüsünün orta kısımda kubbe, yanlarda ise beşik tonoz şeklinde olduğu görülmektedir.

Dıştan ise kiremit çatı ile örtülüdür. Diğer taraftan son cemaat yerinin ortasında ise yuvarlak kemerli ve çift kanatlı ahşap bir giriş kapısı yer almaktadır. Bu girişin sağ tarafında bir mihrabiye ve solunda ise sivri kemer alınlıklı bir pencere bulunmaktadır. Son cemaat yerinin batı tarafı beden duvarı ile kapatılmış ve burada üstte sivri kemerli bir adet pencere ve altta dikdörtgen çökertme alınlıklı bir adet pencere olmak üzere iki sıra pencere düzeni bulunmaktadır.

Caminin doğu tarafının ise bir çeşme ile kapatıldığı görülmektedir. Kazdağlıoğlu Caminin cepheleri
sekizgen kasnak üzerine oturan kiremit örtülü kubbeyle son bulmaktadır. Ayrıca sekizgen kasnağın her köşesinde birer adet sivri kemer pencerenin yapıldığı görülmektedir.

Kare planlı Kazdağlıoğlu caminin iç mekanının üzeri tromplarla geçilmiş ve sekizgen kasnak üzerine oturan kubbeyle örtülmüştür. Taş malzemeyle yapılmış ve oldukça sade olan mihrap caminin güney cephesinin orta kısımda bulunmaktadır. Mihrap nişi üç yönden beden duvarlarından dışa doğru çıkıntı yapan bir bordürle çevrilmektedir.

Mihrap’ın dışa doğru taşan bölümün ortasında, yarım daire mihrap nişinin üzerinde, sivri tonozlu kavsarası bulunmakta ve kavsaranın iki kenarında da rozet içinde çiçek motifinin olduğu görülmektedir. Ayrıca mihrabın sağında batı duvarına bitişik olarak ahşap bir minber ve güney doğu köşesinde ise duvara bitişik olarak ahşap bir vaaz kürsüsü bulunmaktadır.

Caminin iç kısmının kuzeyinde zeminden yükseltilerek yapılmış ahşaptan kadınlar mahfili bulunmaktadır. Bu mahfili altı tane ahşap ayak taşımaktadır. Mahfilin alt kısmına iki basamak ve üst kısma ise doğuda bulunan bir merdiven ile çıkılmaktadır. Ayrıca mahfilin üst kısmının kenarlarının kare şeklinde dışa doğru taştığı ve cephelerdeki pencerelerle aydınlık bir mekan elde edildiği görülmektedir.

Kazdağlıoğlu caminin minaresi güneybatı köşesinde yer almaktadır. Kesme taştan yapılmış minarenin çokgen bir kaidesi bulunmaktadır. Bu kaideden sonra kenarları pahlanmış pabuçluk kısmına ve sonra da gövde kısmına geçildiği görülmektedir. Caminin minaresinin gövdesi ise tuğladan yuvarlak şekilde yapılmıştır. Ayrıca minarenin sade tek şerefesinin olduğu ve konik külahının kurşun ile kaplandığı görülmektedir.

Paylaşın

Karabük: İzzet Mehmet Paşa Camii

İzzet Mehmet Paşa Camii; Karabük’ün Safranbolu İlçesi, Çeşme Mahallesi, Celal Bayar Bulvar üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

İzzet Mehmet Paşa sadrazamlığı sırasında, doğduğu Safranbolu kasabasını unutmamış, tarihi Safranbolu’ya cami, kütüphane, çeşme ve su tesisleri yaptırmıştır. Bu tesislerin idamesi (sürdürülebilmesi) için 1796 tarihinde İzzet Mehmet Paşa vakfiyesi kurmuştur.

İzzet Mehmet Paşa Camii, Sadrazam İzzet Mehmet Paşa tarafından yaptırılmıştır. Cami kendi adıyla anılan mahallede ve tarihi kentin çarşısı içinde yer almaktadır. Caminin giriş kapısının üzerinde iki yazıt bulunmaktadır.

Bu yazıtlardan da caminin üçüncü Selim sadrazamı İzzet Mehmet Paşa tarafından 1796 tarihinde yaptırıldığı anlaşılmaktadır. Tarihi Safranbolu’da 18. yüzyıldan kalma en ilginç yapılardan birisi olan İzzet Mehmet Paşa Cami tamamen kesme taştan yapılmıştır.

Küçük bir külliyeyi oluşturan ve eğimli araziye uyumlu bir şekilde inşa edilmiş yapılardan camiye merdivenlerle ulaşılmaktadır. İzzet Mehmet Paşa Caminin ana mekanını örten kubbeye pandantifle geçilmekte ve aradaki kasnağa ise pencerelerin açıldığı görülmektedir.

Ayrıca caminin köşelerinde ağırlık kuleleri bulunmaktadır. Diğer taraftan caminin ana mekânın kuzeyinde üç kubbeyle örtülü bir kısım bulunmaktadır. Caminin ana mekanıyla sıkı ilişkili bu kısım kadınlar mahfili olarak düşünülmüştür.

Bunlara ilave olarak İzzet Mehmet Paşa Caminde ortadaki kubbeli ve yanlardakiler aynalı tonozlu olmak üzere üç bölümden oluşan son cemaat bulunmaktadır. Son cemaat yerinin sağında ise taştan malzemeden inşa edilmiş tek şerefeli bir minare yer almaktadır.

Ayrıca caminin bütün örtü elemanları dıştan kurşunla kaplanmıştır. İzzet Mehmet Paşa Cami mihrabı, minberi, pandantiflerdeki kalem işleri ve pencerelerdeki parmaklıklarına kadar bir bütünlük taşımaktadır. İzzet Mehmet Paşa Cami çeşitli zamanlarda onarım görmüştür.

İlk olarak 1903 yılında esaslı bir onarım görmüş daha sonra 1980’li yıllarda Vakıflar Genel Müdürlüğünce cami yeniden onarılmış ve bezemeleri de (süslemeleri) eskisine sadık kalınarak yenilenmiştir. Bugün ise caminin tekrar restorasyonu ve onarımı devam etmektedir.

Paylaşın

Karabük: Hidayetullah Camii

Hidayetullah Camii; Karabük’ün Safranbolu İlçesi, İzzet Mehmet Paşa Mahallesi, Manifaturacılar Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Caminin kitabelerine göre H.1105 / M.1693-94 yılında Hacı Hidayetullah tarafından inşa ettirildiği ve H.1290 / M. 1874 yılında Hacı Süleyman Efendi tarafından onarımının yaptırıldığı anlaşılmaktadır.

Günümüzde Hidayetullah Camine giriş doğu cepheden sağlanmaktadır. Caminin kuzeyine eklenen Kuran Kursunun yapının plan dokusunu ve bu cephedeki kapısının işlevini olumsuz etkilediği görülmektedir.

Hidayetullah Cami kuzey-güney doğrultusunda, 11 x 12,50 m ölçülerinde dikdörtgen planlı ve düz ahşap tavanlıdır. Caminin güney cephesinde birinci sırada sivri kemer alınlıklı iki adet ve ikinci sırada ise yarım daire şeklinde, diğer pencerelerden yukarıda, bir adet pencere bulunmaktadır.

Ayrıca caminin güney duvarının ortasında ahşap mihrap bulunmaktadır. Caminin kuzey cephesinde ise ahşap direkler üzerine oturtulmuş kadınlar mahfili bulunmaktadır. Hidayetullah caminin doğu cephesinden bir kapı ile üst kata giriş-çıkış sağlanmaktadır.

Hidayetullah caminin ana taşıyıcı elemanlarını beden duvarları oluşturmaktadır. Diğer taraftan caminin köşelerinde pandantif benzeri geçiş öğeleri yer almaktadır. Hidayetullah (Dişçi) Caminin minaresi bulunmamaktadır.

Paylaşın

Karabük: Hamidiye Camii

Hamidiye Camii; Karabük’ün Safranbolu İlçesi, Çeşme Mahallesi, Mescit Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Hamidiye Cami kuzey doğusundaki çeşme, doğusundaki Emin Efendi Türbesi ve hazire (parmaklıklarla çevrili yer) ile bir külliye görünümündedir.

Caminin kitabesinde belirtildiği gibi cami Hamidiye ve İhsaniye adlandırılmakla beraber Mescit camii veya Zulmiye camii olarak da adlandırılmaktadır. Hamidiye Caminin giriş kapısı kuzey cephede bulunmaktadır. giriş kapısı üzerinde bulunan kitabesinden H.1301/M.1884 yılında yapıldığı anlaşılmaktadır.

Caminin Sultan II. Mahmut Han döneminde H.1251/M.1835 tarihinde ilk olarak mescit olarak inşa edildiği, daha sonra ise H.1301/M.1884 tarihinde onarılarak camiye dönüştürüldüğü düşünülmektedir.

Hamidiye Cami kuzey-güney doğrultusunda 21,44 x14,30 m ebatlarında dikdörtgen planlıdır. Hamidiye Cami düz ahşap tavanlıdır. Cami tavanı orta kısımdaki yirmi dört kollu onikigen yıldız göbekten gelişen çıtalarla on iki dilime ayrılmaktadır.

Caminin beden (taşıyıcı) duvarları köşelerde düzgün kesme taş ile diğer kısımları ise kaba yonu taş ile inşa edilerek hem içeriden hem de dışarıdan sıvanmıştır. Hamidiye Cami kiremit kaplı kırma çatıyla örtülüdür. Hamidiye Caminin beden duvarlarının ana taşıyıcı elemanlarını oluşturduğu görülmektedir.

Hamidiye cami kuzey-güney doğrultusunda 21,44 x 14,30 m boyutlarında olup, giriş kısmının iki yanında birer tabhane bulunmaktadır. Tabhane, fakir ve kimsesizlerin barınmaları için kurulmuş olan hayır müesseseleridir. Bu yapılar Osmanlı İmparatorluğu döneminde misafirhane yapıları olarak da kullanılmıştır.

Tabhane erken Osmanlı mimarlığında camilerle bütünlük içerisinde inşa edildiğinden Tabhaneli Camii, Zaviyeli veya ters t planlı gibi adlandırmalarla farklı bir tipoloji ortaya çıkmıştır. Caminin kuzeyinde ahşap mahfil ve iki katlı itikâf (ibadet niyetiyle inzivaya çekilme) odaları yer almaktadır. Ayrıca caminin iç kısmındaki doğu ve batı duvarlarında yazıtların bulunduğu görülmektedir.

Hamidiye caminin minaresi kuzeybatı köşesinde yer almaktadır. Kare şeklindeki kaide düzgün kesme taş ile bir kısmı duvara gömülü olarak yapılmıştır. Ayrıca kare şeklindeki kaide üzerinde pabuçluk kısmı bulunmaktadır. Minarenin gövdesi alttan ve üstten bilezik ile sınırlandırılmıştır.

Üstteki bilezik kısmından sonra şerefe bölümü bulunduğu ve gövdesinin sıvalı olduğu görülmektedir. Ayrıca minarenin külah kısmının kurşunla kaplanmış olduğu ve üzerinde pirinçten yapılmış bir alem bulunduğu görülmektedir.

Paylaşın

Karabük: Dağdelen Camii

Dağdelen Camii; Karabük’ün Safranbolu İlçesi, Akçasu Mahallesi, Akçasu Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Giriş kapısı üzerindeki kitabeden caminin 1767 yılında Hoca Mehmet Efendi tarafından yaptırıldığı anlaşılmaktadır. Mimarı belli olmayan cami tek kubbeli, kuzeyden güneye doğru uzanan eğimli bir arazi üzerinde bulunmaktadır.

Camide tromplardan sekizgen kasnağa, oradan kubbeye geçilmektedir. Caminin üstünde ise kiremit çatı bulunmaktadır. Camide beş bölümlü son cemaat yerini meydana getiren kemerler metal gergilerle birbirine bağlanmış ve örtü elemanı olarak girişte kubbe, diğer bölümlerde ise aynalı tonoz kullanılmıştır.

Caminin sağında tek şerefeli minaresi bulunmaktadır. Ayrıca caminin yalın bir mihrabı, minberi bir de kadınlar mahfili bulunmaktadır. Bunlara ilave olarak caminin batı duvarında suyu kurumuş ve kullanılmayan bir çeşme bulunmaktadır. Söz konusu Camide yapı malzemesi olarak kaba yontu taş ve tuğla kullanılmıştır.

Tek kubbeli bir yapıya sahip Dağdelen Cami kuzey cephesinde beş bölümlü son cemaat yeri bulunmaktadır. Bu son cemaat yerinin üst örtüsü ise dıştan kiremit çatılıdır ve sütunlara taşınan sivri kemerlerle dışa açılmaktadır. Caminin doğu kısmı beden duvarı (taşıyıcı duvar) ile kapatılmışken batı tarafı biri duvara oturan diğeri ise serbest sütunlara taşınılan sivri kemerle açık bırakılmıştır.

Diğer taraftan söz konusu caminin orta kısmında yuvarlak kemerli bir harime (ibadethane/mabet) giriş kapısı bulunmaktadır. Ayrıca caminin iki yanında dikdörtgen taş söveli sivri kemer alınlıklı (görünümlü) iki pencere bulmaktadır.

Dağdelen camisinin kuzey cephesi kirpi saçak uygulaması ile üç kısma ayrılmıştır. Bunlardan birinci sıra son cemaat yerinde, ikinci sıra beden duvarının saçak kısmında ve üçüncü sıra ise kubbenin etek kısmında bulunmaktadır. Söz konusu caminin güney cephesinde ise üç sıra pencere bulunmaktadır.

Bunlardan da ilk sıra beden duvarının üst kısmının ortasında sivri kemerli bir pencere, ikinci sırada hemen bu pencerenin altında yine beş adet sivri kemerli pencere ve üçüncü sırada ise eksenin iki yanına yerleştirilmiş dört adet dikdörtgen taş söveli ve sivri kemer alınlıklı pencereler bulunmaktadır.

Ancak ikinci kısımdaki pencerelerden ortada bulunan pencerenin diğerlerine göre biraz daha büyük olduğu görülmektedir. Diğer taraftan ilk sıradaki pencerelerin kemer kısımlarının tuğla ile örüldüğü görülmüştür. Dağdelen camisinin doğu ve batı cephelerinin benzer şekilde yapıldığı görülmektedir. Ancak söz konusu caminin batı cephesinde ilave olarak bir minaresi ve kurumuş bir çeşmesi bulunmaktadır.

Dağdelen caminin her iki cephesinde de iki sıra pencere bulunduğu görülmektedir. Bunlardan üst sırada, kemer kısımları tuğla ile örülmüş, sivri kemerli üç adet pencere ve alt sırada ise dikdörtgen taş söveli ve sivri kemer alınlıklı üç adet pencere vardır. Ayrıca söz konusu camide sekizgen kasnak üzerinde her bir köşeye denk gelecek şekilde sivri kemer alınlıklı pencerelerin bulunduğu görülmüştür.

Caminin dış cephelerinde, kubbe eteğinin beden duvarı saçak hizasında ve son cemaat mahallinin üst kısmında üç sıra kirpi saçak bulunmaktadır. Söz konusu caminin cepheleri kubbe kasnağıyla ve kubbesi de kiremit örtülüyle son bulmaktadır.

Caminin iç mekânı sekizgen bir kasnak üzerine oturan kubbe ile örtülmüştür. Bu yapısal elemanlara ilave olarak sekizgen kasnaktan kubbeye geçiş amacıyla sivri kemerli tromplar kullanılmıştır.

İç mekanın güney duvarının orta kısmında dikdörtgen şeklinde bir mihrap bulunmaktadır. Bu mihrap beden duvarından (taşıyıcı duvardan) dışa çıkıntılı yapılmış ve yarım yuvarlak mihrap nişinin sivri kemerli kavsarası (kemerlerin eğrisel alt yüzeyi ya da iç bükey örtü kısmı) bulunmaktadır. Ayrıca bu mihrap beyaz renk sıvayla kapatılmış ve herhangi süslemesi yoktur.

Mekanın güney batı köşede ahşap malzemeden yapılmış bir minber bulunmaktadır. Sade şekilde yapılmış olan bu minberin kare bir kapısı bulunmakta ancak aynalık, süpürgelik ve korkuluk kısımlarında herhangi süsleme bulunmamaktadır. Ayrıca bu minberin köşk kısmı konik bir külahla sonlandırılmıştır. Mekanın güney-doğu köşesinde ise duvara bitişik ve kare formunda bir vaaz kürsüsü yer almaktadır.

Dağdelen caminin kuzey cephesinin orta kısmında yuvarlak ahşap kemerli harime (ibadethaneye) giriş kapısı yer almaktadır. Ayrıca caminin kuzey kısmında ahşaptan yapılmış olan kadınlar mahfili (kısmı) bulunmaktadır. Mahfilin üst kısmı ahşap korkuluklarla sınırlandırılmış ve bu ahşap desteklerin üst kısımları da dışa doğru çıkıntılı olarak yapılmıştır. Ayrıca mahfil bölümünün altına küçük kare nişlerin açıldığı görülmüştür.

Caminin üst katına ise batı taraftan bir merdivenle çıkış sağlanmaktadır. Ayrıca minareye de üst kattan bir kapı ile giriş sağlanmaktadır. Diğer taraftan Dağdelen caminin beden duvarlarında ve kubbe kasnağında bulunan sivri kemerli pencerelerle aydınlık ve ferah bir iç mekân sağlanmıştır.

Caminin minaresi kuzey batı köşesinde bulunmaktadır. Bu minarenin kaide kısmı duvara gömülü ve taş malzemeden yapılmış ve bir bilezikle sınırlanmış daha sonra da silindirik gövdeye geçildiği görülmüştür. Minarenin gövdesi ise tuğla malzemeden yapılmış ancak şerefe kısmı taş malzeme kullanılarak sade bir şekilde yapılmıştır. Ayrıca minare konik bir külahla örtülmüştür.

Paylaşın

Karabük: Köprülü Mehmet Paşa Camii

Köprülü Mehmet Paşa Camii; Karabük’ün Safranbolu İlçesi, Çeşme Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanmaktadır.

Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa tarafından (H.1072/M.1661) yaptırılmıştır. Yazıtı yoktur, ancak caminin bağlı bulunduğu Köprülü Mehmet Paşa vakfının mühründe H.1072/M.1661 tarihi bulunmaktadır.

Muhtemelen camide 1661 yılında ibadete açılmıştır. Yine Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa tarafından gönderilen el yazması bir Kuran’dan caminin 1661 yılında ibadete açıldığı anlaşılmaktadır.

Camii, tümüyle XVII yüzyılın özelliklerini belirgin bir şekilde ortaya koymaktadır. Avlusunda şadırvan, güneş saati ile kütüphane ve muvakkithane olarak müştereken yapılmış bina bulunmaktadır.

Köprülü Mehmet Paşa Camii, hem sahip olduğu tarihiyle hem de dış mimarisi ve iç dekorasyonuyla mistik bir çekim gücüne sahiptir. Safranbolu’nun tarihi evlerinin arasında gezerken, rotanıza Köprülü Mehmet Paşa Camii’ni de dahil edebilirsiniz.

Paylaşın