Apandisit Nedir, Neden Patlar? Tedavisi

Apendiks; karın boşluğunun sağ alt kısmında bulunur. İnce bağırsağın bittiği, kalın bağırsağın başladığı ve halk arasında kör bağırsak olarak bilinen bölgede yer alır. Solucan şeklinde bir bağırsak uzantısı olan Apendiks, her insanda farklı uzunluklara sahip olmasına rağmen ortalama 10 santimetre boyundadır.

Vücut içinde görevi tam olarak henüz belirlenmemiş olsa da Apendiks, sindirim sisteminin başlangıç noktası olan ağız, mikropların en yoğun olduğu bölgedir. Apendiks de kalın bağırsaktaki mikroplara karşı vücudu uyarır.

Apendiks bölümünde meydana gelen iltihaplanma sonucunda Apandisit denilen rahatsızlık ortaya çıkar. Şiddetli ağrı ile kendini gösteren apandisit mutlaka tedavi edilmesi gereken ciddi bir enfeksiyondur. İltihaplanan bölgedeki apse kana karışırsa vücutta hayati tehlikeye yol açan tablo ile karşılaşılır. Genellikle bakteriyel kaynaklı olan apendiksin patlamadan alınması oldukça önemlidir.

Apandisit neden patlar?

Meyve çekirdekleri, zararlı parazitler ve dışkı atıklarının vücuttan atılmaması,
Sindirim sisteminin enfeksiyon kapması sonucu apandis duvarındaki lenf dokusunun şişmesi,
İltihaplı bağırsak hastalıkları ve karın bölgesinin şiddetli darbe alması gibi durumlar apandis organının patlamasına neden olur.

Apandisitin belirtileri nelerdir?

Apandisit genellikle 3 yasından sonra görülmeye baslar. Tüm yas guruplarında rastlanmasına rağmen, 35 yasından sonra görülme sıklığı azalmaktadır.

Hastalığın belirtileri; kişiden kişiye değişmekle birlikte, karin ağrısı, bulantı, kusma, iştahsızlık, büyük tuvalet yapma isteği ve ateş olarak sıralanabilir. Ağrı genellikle müphem bir karin ağrısı ve mide ağrısı olarak başlayabilir, sırt, bel, kasık ve bacağa vurabilir ve sonuçta, ağrı, karin bölgesinin sag alt kadranında toplanır.

Hasta genellikle hareketler ve sarsılmalarla ağrısının arttığını ifade eder. Bu şikayetlerin hepsinin ayni zamanda veya tek bir hastada varolması şart değildir. Bu aşamada hastanın tedavi edilmemesi durumunda iltihap ile dolmuş apendix sonunda delinir ve iltihap karin boşluğunun içine yayılır. Hasta bunu ağrının geçmesi ve genel durumunda rahatlama olarak algılar ancak yaklaşık 6 saat sonra karin zarlarına yerleşen iltihaba bağlı ateş ve karin ağrısı tekrar ortaya çıkar ve artık bu asamadan sonra hayati tehlike gündeme gelir.

Apandisit tedavisi nasıl olur? 

Apandisit teşhisi için doktor tarafından fizik muayene yapılır. Karın bölgesinde hassasiyet ve ağrı söz konusu ise bakteriyel enfeksiyonu olup olmadığına dair bilgi için kan sayımı testi istenebilir. Apandisit teşhisini doğrudan tespit edebilecek kesin bir kan tahlili yoktur. Hastalığın tedavisi kişiden kişiye değişebilir ancak genellikle ameliyat ile tedavi edilir. Ameliyatın tipi hastanın durumuna göre değişiklik gösterir.

Eğer apendiks bölgesindeki apse patlamamış ya da yırtılmamış ise doktor tarafından öncelikli olarak antibiyotik tedavisi uygulanır. Daha sonra ciltte geçirilen bir tüp yardımıyla organ içindeki apse boşaltılır ve bu işlemden sonra gerek görülürse apendiks alınabilir. Eğer apendikste yırtılma ya da sızma söz konusu ise acilen ameliyat yapılmalıdır. Apendektomi olarak adlandırılan apandiksin alınması açık ameliyat ya da laparoskopik cerrahi şeklinde olabilir. Çok nadir vakalarda apandisit ameliyat olmadan iyileşebilir.

Paylaşın

Alerji Nedir? Çeşitleri, Belirtileri, Tedavisi

Her yaş gurubunda görülebilen, çoğunlukla genetik olduğu düşünülen ve çevresel faktörlerin etkisi ile değişik yaşlarda ortaya çıkan Alerji, vücudumuzda bulunan antikorların, başkaları için zararsız olabilecek maddelere karşı savaş açması ve reaksiyon oluşturmasıdır.

Alerjiye yatkın insanlar ‘atopik’ olarak adlandırılır. Atopi bir hastalık olarak değerlendirilmez fakat kalıtsal bir özelliktir. Açık tenliler ile deniz kenarı ya da nemli ortamlarda yaşayan insanlarda daha fazla görülür.

Mevsimsel alerjiler üst solunum yollarındaki yer alan alerjilerdir ve allerjik rinitin en sık rastlanan formlarındandır. Diğer grupların yaptığı araştırmalar ABD’de her yıl 20 ila 40 milyon kişinin alerjiye bağlı semptomlardan etkilendiğini işaret etmektedir. Burun ve geniz (Nazal) alerjileri tipik olarak çocukluk çağında başlar, bu yaş ortalama olarak 10’dur. Olguların % 80’inde yakınmaların 20 yaşından önce ortaya çıktığı düşünülmektedir. Sıklık yetişkinliğe geçişle artar, ilerleyen yaşla birlikte azalır.

Alerji belirtileri;

Alerji belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterir. Alerjinin şiddeti de belirtiler üzerinde etkilidir. Kaşıntı, burun tıkanıklığı, sık hapşırma, kronik öksürük, nefes darlığı veya hırıltı, vücutta döküntü veya şişlik belirtiler arasında sayılabilir.

En sık rastlanan alerjenler;

Ot ve ağaç polenleri
Evcil hayvanların deri veya tüyleri
Çeşitli gıdalar (süt, yumurta, soya, deniz ürünleri, meyve ve kuruyemişler)
Ev ve toz akarları
Mantar veya küf sporları
Arı sokmaları
Birtakım ilaçlar
Kimyasal reçineler, lastik, nikel
Lastik, kauçuk tarzı maddeler
Kolye, küpe tarzı takılar

Alerjik hastalıklar;

Alerjik nezle veya alerjik rinit
Göz nezlesi ya da alerjik konjiktivit
Alerjik astım
Ürtiker (Kurdeşen)
İlaç alerjisi
Böcek alerjisi
Arı alerjisi
Gıda alerjisi
Egzama
Atopik Dermatit

Bebeklerde alerji olur mu?

Alerji her yaş gurubunda olduğu gibi bebeklerde de görülebilir. Alerjinin çoğunlukla genetik olduğuna inanılır. Ancak alerjinin şiddetini artıran sebepler vardır. Örneğin; annenin gebelikte veya doğumdan sonra sigara kullanması bulguların ortaya çıkmasını ve şiddetlenmesini kolaylaştırır.

Alerji testleri kime yapılmalıdır?

Alerji belirtileri sürekli olan hastalara tedavinin planlanması ve korunma sağlanması için alerji testi yapılır. Alerji testi bebeklikten itibaren tüm hastalara uygulanabilir. Bu testler, kandan veya cilt üzerine yapılarak değerlendirilir. Testlerin kesinlikle bir alerji uzmanı tarafından uygulanması gerekir. Test esnasında da ani bulgular oluşabilir.

Alerji ilaçları nelerdir?

Antihistaminikler (alerji ilacı), kortizon içeren burun spreyleri ve solunum yolu ile verilen türleri, nefes açıcılar ve alerji aşıları tedavide kullanılan başlıca ilaçlardır. Çocuğunuzda veya kendinizde alerji ile ilgili belirtiler görüyorsanız en yakın sağlık kuruluşuna başvurunuz.

Paylaşın

Ensefalit (Beyin İltihabı) Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Teşhisi, Tedavisi

Ensefalit (Beyin İltihabı), beynin virüsler tarafından enfeksiyonu anlamına gelmektedir. Virüsler bakteriler gibi mikroptur ve bulaşıcıdır. Bakterilerden farklı bir yapıya sahip olan virüsler antibiyotiklerle yok olmazlar.

Ensefalit etkenlerinin başında herpes virüsler gelmektedir. Bunlar içinde en çok korkulanı herpes simlpex tip I’dir. Herpes dışında başka pek çok virüs’da ensefalit yapabilir.

Ensefalit (Beyin İltihabı) belirtileri nelerdir?

Baş ağrısı
Yüksek ateş
Yorgunluk hissi
Güçsüzlük
Kas ve eklem ağrıları

Bebek ve çocuklarda görülen belirtiler

Vücutta sertlik
Bulantı ve kusma
Bebek kafatasının yumuşak bölgelerinde şişkinlik
Sürekli ağlama
İştahsızlık
Çocuğu kucağa aldığında daha çok ağlama

Acil müdahale gerektiren belirtiler

Şiddetli baş ağrısı
Çift görme
Nöbet geçirme
Kişilik değişikliği
Bilinç kaybı
Yüksek ateş
Kötü koku algısı
Konuşma ve duyma ile ilgili sorunlar
Kas zayıflığı
Vücudun belirli bölgelerinde his kaybı

Ensefalit (Beyin İltihabı) tanısı ve teşhisi

Başlangıç laboratuvar tetkikleri (tam kan sayımı, serum elektrolitleri, glukoz, üre, kreatinin, karaciğer enzimleri ve koagulasyon paneli) sonrasında kesin tanı için lumbal ponksiyon yapılmalıdır. Çoğu kez berrak olan beyin omurilik sıvısı analizinde hafif düzeyde pleositoz, normal veya orta derecede artmış protein düzeyi ve genellikle normal glukoz tespit edilir.

Beyin omurilik sıvısında sebep olan viral etken moleküler yöntem (polimeraz zincir reaksiyonu) veya seroloji ile gösterilebilir. Hemen lumbal ponksiyon yapılmasında klinik kontrendikasyon varsa acil kranial bilgisaraylı tomografi veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) yapılmalıdır. MRG en duyarlı ve tercih edilen beyin görüntüleme yöntemidir.

Beynin tutulan bölümlerinin saptanması sebep olan etken hakkında da bilgi verebilir. Örneğin herpessimpleks virüs ensefalitinde beyin tutulumu genellikle fokaldir. Hemen hemen her zaman temporal lob etkilenir. Elektro ensefalografide anormal değişiklikler saptanabilir ancak bulgular özgün değildir.

Ensefalit nasıl tedavi edilir?

Ensefalit tedavisinde temel hedef etken herpes virüs ise bunun tedavisidir. Bunun nedeninin elimizde diğer virüslere karşı yeterli etkinlikte antivirallerin olmaması olduğu kadar, herpes dışındaki diğer virüslerin de sıklıkla kalıcı nörolojik kayıplara neden olmamasıdır. Herpes virus enfeksiyonu varlığında veya şüphesinde damar içine uygulanan asiklovir isimli tedavi verilmelidir.

 

Paylaşın

Anemi (Kansızlık) Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Teşhisi, Tedavisi

Anemi (Kansızlık), Kanda bulunan hemoglobin proteinin normal seviyenin altına düşmesi veya alyuvarların sayısının azalması durumudur. Hemoglobin, kana rengini veren ve oksijenin hücrelere taşınmasını sağlayan proteindir.

Hemoglobin, kanda kırmızı kan hücreleri (alyuvar) tarafından taşınır. Anemi, dünya nüfusunun yaklaşık %24,8’ini etkiler. Okul öncesi çocuklar en fazla risk altındadır ve bu yaş grubunda dünya genelindeki %47 oranında anemi geliştiği tahmin edilmektedir.

Anemi (Kansızlık) nedenleri;

Doğumsal olmayıp, erişkinlik döneminde ortaya çıkan aneminin üç önemli nedeni vardır. Bunlar; demir eksikliği, B12 eksikliği ve folik asit eksikliğidir.

Demir hemoglobin proteininin en önemli bileşenlerinden biridir; demir eksikliği durumunda hemoglobin üretilemez ve anemi meydana gelir. Bu duruma demir eksikliği anemisi adı verilir.

Demir eksikliği anemisi, demir bakımından fakir beslenme ve bir takım mide-bağırsak sorunları neticesinde ortaya çıkabilir. Bunun yanı sıra bazı kadınlarda demir eksikliği regl döneminde gereğinden fazla kan kaybetmelerinden dolayı ortaya çıkmaktadır.

Folik asit ve B12 vitamini de alyuvarların üretiminde önemli rollere sahiptir. Bu nedenle folik asit ve B12 yönünden fakir beslenmek de anemiye yol açabilmektedir. Özellikle kırmızı etin az tüketimi veya hiç tüketilmemesi B12 vitamini ve demir eksikliğine yol açarken, sebze tüketmeyen kişilerde de folik asit eksikliği görülebiliyor. Anemileri engellemek için besinlerin dengeli bir şekilde tüketilmesi gerekiyor.

Travma veya iç kanama gibi nedenlerle yaşanan kan kayıpları da anemilere yol açabilen nedenler arasındadır.

Doğumsal olarak gelişen anemiler genellikle genetik faktörlere bağlıdır. Halk arasında Akdeniz anemisi olarak bilinen talasemiler ve orak hücre hastalıkları bunlara örnektir.

Tüm bunların yanı sıra, kronik hastalıkların da anemiye sebep olabileceği unutulmamalıdır.

Anemi (Kansızlık) belirtileri;

Kansızlık belirtileri aneminin tipine, ciddiyetine ve kanama, mide ülser, adet problemleri veya kanser gibi altta yatan sağlık problemlerine göre değişiklik gösterir. Altta yatan sorunların spesifik belirtileri genellikle kansızlığa bağlı belirtilerden önce fark edilebilir. Vücut aynı zamanda kansızlığa bağlı erken belirtileri telafi etme konusunda olağanüstü bir yeteneğe sahiptir. Kansızlık hafifse veya uzun bir süre içerisinde yavaş bir şekilde gelişirse, herhangi bir semptom fark edilmeyebilir. Birçok anemi tipinde ortak olan semptomlar şunları içerir:

Kolay yorulma ve enerji kaybı
Özellikle egzersizle olan alışılmadık derecede hızlı ya da düzensiz kalp atışı
Nefes darlığı
Göğüs ağrısı
Baş ağrısı
Baş dönmesi
Ciltte solukluk
Bacaklarda kramplar
Uykusuzluk

Anemi (Kansızlık) tedavi yöntemleri;

Anemi tedavisi, aneminin türüne, seyrine ve şiddetine göre değişiklik göstermektedir. Tedavide temel hedef anemiye neden olan durumu ortadan kaldırmaktır. Demir eksikliği ve folik asit nedeniyle oluşan anemi için hekimin tavsiye edeceği yeşil ağırlıklı sebze ve meyvelerin tüketilmesi önerilmektedir.

Ayrıca bunları dışarıdan alınacak bir takım takviyelerle yapmak da mümkündür. B12 eksikliğine bağlı gelişen anemi içinse damla veya enjeksiyon yardımıyla vitamin takviyesi verilebilir.

Eğer anemi ilerlemiş ve tehlikeli bir noktaya gelmişse kan ve ilik kök hücre nakli yapılabilir. Ya da anemiye neden olan ve hayatı tehdit eden ciddi bir kanamanız varsa hekiminiz tarafından cerrahi bir operasyon da tavsiye edilebilir.

Anemi (Kansızlık) ne iyi gelir?

Anemi bağışıklık sistemini zayıflatma eğilimindedir ve bu nedenle kişi enfeksiyonlara ve inflamatuar hastalıklara daha yatkın olabilir. Yeterli C vitamini dozu bağışıklık sistemini güçlendirir ve aynı zamanda demirin emiliminde yardımcı olur. C vitamini ihtiyacını karşılamak için portakal yemek ya da her gün bir bardak limon suyu içmek iyi olur.

Ispanak, kereviz, hardal yeşili ve brokoli gibi yeşil sebzelerde bulunan yüksek miktarda klorofil iyi bir demir kaynağıdır.  Ispanakları çiğ olarak tüketmekten ziyade pişirilmesi daha doğrudur. Çünkü çiğ ıspanağın içeriğindeki oksalik asit vücutta demir emilimini engelleyebilir. Taze pancar veya nar suyu, harika kan yapıcı ve kan temizleyi olarak işlev görür. Pancar folik asit bakımından da zengindir. Susam tohumu, özellikle de siyah susam tohumu demir alımını arttırmanın iyi bir yoludur.

 

Paylaşın

Ankilozan Spondilit Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Teşhisi, Tedavisi

Ankilozan Spondilit (AS), omurga ve leğen kemiğini birleştiren eklemleri etkileyen ağrılı, iltihaplı bir romatizma türüdür. Ankilozan Spondilit (AS), öncelikli olarak omuriliği etkileyen bir artrit türüdür.

Omurga eklemlerinin iltihaplanması sonucunda şiddetli, kronik ağrı ve rahatsızlığa neden olur. Daha ileri vakalarda, bu iltihaplanma, ankiloz denilen ve omurgayı sabitleyip hareketsiz bırakan yeni kemik oluşumuna yol açabilir.

Ankilozan Spondilit kimlerde görülür?

Kronik bir hastalık olan Ankilozan Spondilit genellikle erkeklerde kadınlara oranla 2-3 kat daha fazla görülür. Genetik faktörün oldukça belirleyici olduğu Ankilozan Spondilit erkeklerde daha sık görüldüğü gibi hastalığın seyri de daha hızlı ilerler. Mikrobik olmayan iltihaplı romatizma hastalığı ülkemizde her 200 erkek ve 500 kadından birinde görülür. Çocuklarda 10 yaşından sonra kalça ve diz bölgesinde iltihaplanma ile görülen bu hastalık genellikle 20 yaşından sonra başlasa da belirtileri hemen ortaya çıkmaz.

Ankilozan Spondilit nedenleri

Omurganın öne doğru eğilmesi ve eklemlerin kemikler ile bütünleşmesi sonucu hareket kısıtlılığı yaratarak hayat kalitesini düşünen Ankilozan Spondilit hastalığının sebebi tam olarak bilinmese de kalıtsal faktörlerin önemli bir rol oynadığı bilinmektedir. HLA-B27 adlı geni taşıyan kişilerin bu hastalığa yakalanma riski bir hayli fazladır. Ancak tek başına bu genin varlığı hastalığın görüleceği anlamına gelmez.

Ankilozan Spondilit belirtileri

Özellikle sabahları bel ve kalçalarınızda ağrı ve sertlik
Boyun ağrısı
Yorgunluk
3 aydan fazla devam eden ağrı
Ağrının fiziksel aktivite ve egzersiz ile rahatlaması

Ankilozan Spondilit teşhisi;

Fizik muayene

Uzman doktor, öncelikle belirtileri değerlendirecektir. Daha sonra fizik muayenede omurganızdaki hareket aralığını test etmek için farklı yönlerde omurganızı bükmenizi isteyebilir. Pelvisinizin belirli kısımlarına bası uygulayarak veya bacaklarınızı belirli bir pozisyona getirerek ağrınızı yeniden üretmeye çalışabilir. Ayrıca, göğsünüzü genişletmekte zorlandığınızı görmek için derin bir nefes almanızı isteyebilir.

Görüntüleme testleri

X-ışınları, eklemleriniz ve kemiklerinizdeki değişikliklerin belirlenmesini sağlar, ancak ankilozan spondilitin belirtileri hastalığın erken dönemlerinde belirgin olmayabilir. MRG, kemiklerin ve yumuşak dokuların daha ayrıntılı görüntülerini sağlamak için radyo dalgaları ve güçlü bir manyetik alan kullanır. MRG taramaları, hastalık sürecindeki ankilozan spondilitin kanıtlarını ortaya çıkarabilir, ancak çok daha pahalıdır.

Laboratuvar testleri

Ankilozan spondiliti tanımlamak için spesifik laboratuar testleri yoktur. Bazı kan testleri, iltihaplanmayı ortaya çıkarabilir, ancak birçok farklı sağlık problemi de iltihaplanmaya neden olabilir. Kanınız HLA-B27 geni için test edilebilir, ancak bu geni taşıyan kişilerin çoğunda ankilozan spondilit yoktur.

Ankilozan Spondilit tedavisi

Ankilozan Spondilit sebebi bilinmeyen, dünya nüfusunun %0.9’unda görülen, bel ağrısı şikayeti ile karakterize kronik romatizmal bir hastalıktır. Tedavi öncelikle hastanın bel ağrısı, tutukluk durumu gibi klinik özelliklerine yönelik olarak uzman hekim tarafından düzenlenir. Öncelikle Ankilozan Spondilit hastalığının ilerlemesini azaltmak ve geriletmek için farklı türde ilaç tedavisi uygulanır. Böylece hastanın hareket kabiliyetini yitirmemesi ya da geri kazanması sağlanmaya çalışılır. Ayrıca omurga ve eklemlerdeki iltihaplanma ve ağrıların azaltılmasına yönelik tedavi uygulanır.

Ankilozan Spondilit ömür boyu devam eden ve kesin olarak tedavisi olmayan bir hastalık olduğundan hekimlerin tedavi ile amaçladıkları şikayet ve yakınmaların azaltılması ve yaşam kalitesinin artırılmasıdır. İlaç tedavisinde kullanılan ağrı kesicilerin fayda etmediği bir kısım hastalarda, biyolojik ilaç olarak isimlendirilen anti-TNF ve spesifik ajanlar romatoloji uzmanının gerekli gördüğü durumlarda kullanılabilir. Ayrıca ilaç tedavilerine ek olarak hekiminizin yönlendireceği fizyoterapist tarafından Ankilozan Spondilit hastasının kişisel durumuna özel olarak egzersiz ve spor önerilir. Amaç hastanın hareket kabiliyetini, kuvvet ve dayanıklılığını artırmaktır. Destekleyici tedavi olarak egzersizin hastalığın ilerleyişini durdurmada yardımcıdır. Bu egzersizler; solunum, omuz, kalça ve boyun egzersizleri ve kişiye özel diğer antrenmanlar olarak sınıflandırılabilir.

Kas esnekliğini, hareket kabiliyetini geliştirmek, postürün iyileşmesi ve devamlılığın sağlanması için eklem egzersizlerinin yanı sıra fizik tedavi yöntemleri de ağrı ve tutukluğu gidermede yardımcıdır. Ankilozan Spondilit tedavisinde verilen ilaç tedavisinin düzenli kullanılmasının yanı sıra egzersiz de devamlı ve düzenli olarak yapılmalıdır. Yapılacak olan egzersiz programında şunlara dikkat edilmelidir:

Akut atak sırasında egzersiz yapılmamalı.
Egzersiz esnasında ağrılar artıyorsa program değiştirilmeli.
Yapılan egzersiz programında amaç eklem hareket açıklığının korunması ve kasların güçlendirilmesi olmalı.
Egzersiz programı kas ve eklemlere zarar vermeyecek şekilde olmalı.
Önerilenden daha uzun süre egzersiz yapılmamalı.
Ani ve sert hareketlerden kaçınılmalı.

Aktif yaşamın yoğun olduğu genç yaşlarda ortaya çıkan Ankilozan Spondilit, yaşam boyu süren ve ilerleyici bir hastalık olması nedeniyle, düzenli bir hekim muayenesi ve sürekli bir egzersiz programı gerektirir. Bu noktada dikkat edilmesi en önemli unsur aktif bir yaşam tarzını benimsemektir. Hastalığın bütüncül bir tedavi yaklaşımı ile tedavi edilmesinin, hastalıkta başarıyı sağlayan en önemli unsur olduğu unutulmamalıdır. Erken tanı ve tedavinin son derece önemli olduğu bu hastalıktan korunmak için düzenli olarak kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin.

Paylaşın

Afoni Nedir? Teşhisi Ve Tedavisi

Afoni, sinirsel bir hastalık veya ses tellerini hareket ettiren kaslardaki hastalık sonucunda görülebilen tam ses kaybıdır. Afoninin belli bir tedavisi yoktur; ancak geçici durumlarda, hastanın sesi genellikle kaybolduğu gibi aniden geri gelebilir.

Afoni sebepleri, genellikle konuşma kaslarını kontrol eden sinirlerin hastalığı veya zedelenmesi, boğaz, gırtlak hastalıkları veya nörozdur. Histerik afoninin nedeni, şuuraltı, hiç konuşamamak veya özel bir durumda konuşamamak arzusudur.

Ses kaybının farklı nedenlerden kaynaklanabilir. Bazı hastalar sadece sesinde sorun yaşarken bazı hastalarda hem seste hem de yutmada zorluk yaşanır. Yaygın görülen nedenlerden biri, çeşitli faktörlerle meydana gelen ses tellerinin şişmesidir.

Sesin aşırı ya da yanlış kullanılması bu şişliğin oluşmasına neden olabilir. Reflü de ses bozukluklarının sebepleri arasında yer alır. Asit, boğazda ve gırtlakta tahriş yarattığı için aralıklı ya da sürekli ses kısıklığı oluşabilir.Ses tellerini hareket ettiren kasların anormallikleri sonucunda da ses kısıklığı ortaya çıkabilir.

Bazı hastalarda ses tellerini kontrol eden kaslar çok kuvvetli kasılarak spastik disfoni olarak bilinen rahatsızlıklara neden olabilir. Kronik kas gerginliği de ses kısıklığının bir nedeni olabilir. İyi huylu veya kanserli büyümelerin neden olduğu ses teli işlevindeki bir değişiklik, seste değişikliklere neden olabilir.

Paylaşın

Anal Fissür (Makat Çatlağı) Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Teşhisi, Tedavisi

Anal Fissür (Makat çatlağı), anüs bölgesini örten deride ağrı, kanama ve kaşıntıya yol açan küçük yırtık veya çatlaktır. Anüs derisi yoğun sinir ucu içeriği nedeniyle çok hassas bir bölgedir.

Ayrıca iki farklı ve iç içe yerleşik kas tabakası tarafından sarılıp sıkılmaktadır. Özellikle vücut dışkılamaya hazır değilken yapılan zorlu dışkılamalar veya makatın çok tahriş olduğu ishal durumlarında bu bölgede yırtıklar oluşabilir.

Son derece ağrılı olan bu yırtıklar kaslarda spazma yol açarak daha fazla basınca maruz kalırlar ve kan dolaşımları yetersiz kaldığı için yırtık iyileşme şansı bulamaz.

Anal Fissür (Makat çatlağı) nedenleri;

Fissür genellikle bir kabızlık dönemini izleyerek oluşur. Ender olarak bir ishal atağını takiben de oluşabilir. Sert, kuru (taş gibi) bir dışkının zorla anal kanaldan (makattan) geçmesi sırasında bu bölgede yırtık oluşur.

Genelde fissür yüzeyel olarak başlar ve hızla iyileşir. Bazen derinleşip altta yatan sfinkter kasına (anal kanal çevresinde dışkılama alışkanlığını kontrol eden kas) ulaşabilir.

Bu durumda hastalık kronik (süreğen) hale gelmiştir. Kısacası anal kanalın mekanik travması, anal kanal sfinkter bozuklukları, iskemi anal fissür nedenleri arasındadır. Kabızlık, patlayıcı tarzda ishaller, rektosel gibi anal kanalın anatomisini bozan olaylar, tromboze hemoroid gibi problemler fissüre yol açmaktadır. Chron veya ülseratif kolit gibi inflamatuar barsak hastalıklarıda da fissürlerle görülebilirler.

Ağrı beraberinde sfinkter spazmına yol açmakta ve bunu takiben oluşan iskemi süreci daha da kötüye götürmekte, bir kısır döngü içerisinde ağrı-spazm-iskemi gerçekleşmektedir.

Akut fissür bu şekilde derinleşmekte skin tag (deri takıntısı) ve hipertofik papilla iyileşemeyen fissüre eklenip kronik hal almaktadır. Kronik fissürler zamanla anal stenoz dediğimiz makatta darlıklara yol açıp giderek dayanılmaz bir hal almaktadırlar.

Anal Fissür (Makat çatlağı) belirtileri; 

Rektal ağrı: Hastalar sıklıkla dışkılama sırasında meydana gelen yanma ya da yırtılma gibi bir ağrı tanımlarlar. Ağrı dışkılama sonrası dakikalar ya da saatlerce sürebilir. Ağrı sfinkter kasının (anal kanal çevresinde dışkılama alışkanlığını kontrol eden kas) spazmına (kasılmasına) bağlıdır. Bazen hastalar ağrı nedeniyle dışkılamadan kaçabilir.

Rektal kanama: Genellikle az miktarda parlak, kırmızı kanamadır ve tuvalet kağıdında görülebilir veya damla damla kanama olabilir.

Şişme: Fissürün dış kenarında şişme sonucu cilt kabartısı gelişebilir. Makat bölgesinin temizliği sırasında fark edilebilir.

Kaşıntı: Fissürün ardışık olarak iyileşip tekrar açılması sırasındaki akıntı kaşıntıya yol açabilir.

Anal Fissür (Makat çatlağı) tedavisi

Anal fissürlerin yaklaşık yarısı tuvalet alışkanlıklarının değiştirilmesi ve bu bölgeye uygulanan kremler ile tedavi edilebilir. Bununla birlikte günde 5-6 defa en az 15 dakika süreyle yapılan sıcak oturma banyoları tedavide önemlidir. Oturma banyoları sonrası bu bölgenin ıslak kalmaması gerekir. Bununla birlikte kabızlık tedavi edilmelidir. Posalı yiyecekler yenmeli ve bol miktarda su içilmelidir.

Anal fissür için bir diğer tedavi yöntemi makatı kontrol eden kas içerisine yapılan özel enjeksiyon sonrası kaslardaki kasılma çözülür ve kaslar geçici bir süre yaklaşık 4-6 ay kadar felç edilir. Bu süre içerisinde fissürün iyileşmesi beklenir. Bu yöntem ile başarı oranı % 70 lerdedir.

İlaç tedavisinin yetersiz kaldığı ve/veya tedavisye rağmen sık sık tekrarlamaların olduğu durumlarda cerrahi tedavi tercih edilmelidir. Yapılan ameliyatta makatı kasan kaslardan içteki kesilir ve yırtık ık iyileşmesi beklenir.Başarı oranı % 95 lerdedir. Fakat bu yöntemde de % 3-5 oranında gaz tutamama ve dışkı kaçırma gibi sorunlar oluşabilir.

Paylaşın

Afazi Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Teşhisi, Tedavisi

Afazi, bireyin söylemek istediğini artık söyleyememesi anlamına gelmektedir. Daha geniş bir tanımla, Afazi, beyindeki konuşma merkezlerinde meydana gelen bir hasar sonucunda konuşma, konuşulanı anlama, adlandırma, tekrarlama, okuma veya yazma gibi becerilerin kısmen ya da tamamen kaybıdır.

Afazi sonrası kişinin planlama, basit etkinlikleri yerine getirme, problem çözme ve karar verme becerileri de etkilenebilir. Afazisi olan kişi bir işe nereden ve nasıl başlayacağını belirlemekte, o işi yerine getirmek için gerekli basamakları oluşturmakta güçlük yaşayabilir.

Afazinin gelişimi

Afazi beyin hasarı neticesinde oluşmaktadır. Afaziye sebep olan bu tür beyin hasarının nedeni genellikle kan damarlarında oluşan bozukluklardır. Bu tür bir bozukluk aynı zamanda inme, serebral hemoraj (beyin kanaması), serebral enfarkt veya apopleksi olarakta adlandırılmaktadır. Tıp dilinde SVO denilmektedir: Serebro (=beyinsel) Vasküler (=kan damarı) Olay. Afazi Turkish oluşumunun diğer sebepleri arasında travma (beyinin bir (trafik) kazası sonucunda hasar görmesi gibi) veya beyin tümörü gösterilebilir.

Beynimizin işlevini yerine getirebilmesi için oksijene ve glikoz’a ihtiyacı vardır. Bir SVO sonucu veya diğer bir sebepten dolayı beyindeki kan dolaşımı bozulmuşsa, o yerdeki beyin hücreleri ölür. Beyinde farklı işlevlere sahip birçok alan bulunmaktadır. Birçok insanın dil kullanım alanları beyinin sol yarısında bulunmaktadır. Bu beyin alanlarının hasar görmesi durumunda afazi oluşumu söz konusudur.

Afazinin belirtileri nelerdir?

Konuşmada güçlük
Adlandırmada güçlük
Anlamada güçlük
Okuma-yazmada güçlük
Konuşmada garip ve uygun olmayan kelimeler kullanma olarak sıralanabilir.

Afazi çeşitleri nelerdir?

Afazi türlerinin semptomları değişiklik göstermektedir. Yaygın görülen türleri ise:

Tutuk Afazi: Bu tür afazinin görüldüğü kişiler ne demek istediğini bilir ancak fikirlerini söylemede ve başkalarıyla iletişim kurmada zorluk yaşar. “Dilimin ucunda, ama bir türlü söyleyemiyorum.” Tabiri bu tür için kullanılır. Tutukluk hem yazılı hem de sözlü iletişimde görülmektedir.

Akıcı Afazi: Bu tür afazinin görüldüğü kişiler sağlıklı işitmesine ve okuyabilmesine rağmen anlamlandırmada güçlükler yaşar. Çoğunlukla nasıl ve nerede kullanıldığına bakmaksızın kelimeleri sadece gerçek anlamlarıyla algılarlar. Akıcı bir konuşma mevcut fakat anlamlı üretim oldukça kısıtlıdır.

Anomik Afazi (Akıcı): Bu hastalar akıcı ve anlaşılır konuşurlar fakat adlandırma da güçlük yaşarlar. Algılamada sorun yaşamamalarına rağmen nesneleri adlandıramaz ya da kullanmak istedikleri kelimeyi hatırlamakta güçlük yaşarlar. Arıca sözlü ve yazılı anlatımda da güçlük çekerler.

Global Afazi: Afazinin en şiddetli türüdür. Genellikle kişi felç geçirdikten hemen sonra görülür. Bu tür afazinin görüldüğü kişiler konuşma ve anlama güçlüğü çekmelerinin yansıra okuma ve yazma becerilerini de yitirirler.

Progresif Afazi: Nadir görülen bir afazi türü olan progresif afazide kişiler konuşma, okuma, yazma ve anlama becerilerini yavaş yavaş kaybederler. Hastalar el işaretleri ya da mimik gibi alternatif iletişim yollarını kullanmayı tercih etmeye başlarlar.

Afazi, hafif ya da şiddetli görülebilir. Hafif afazi görülen kişiler konuşup sohbet edebilir ancak kelimeleri bulmada ya da karmaşık konuşmaları anlamada güçlük çekebilirler. Şiddetli afazi ise kişinin iletişim kabiliyetini büyük ölçüde etkilemekte, hastalar etkili iletişim kurmada ya da konuşulanı anlamada ciddi ölçüde güçlükler yaşar.

Afazi nasıl teşhis edilir?

Felç, beyin hasarı ya da tümör sonrasında afazi görülme olasılığı oldukça yüksektir. Nörolojik muayene sonrası afazik durum tanımlanabilir. Süreçte dil ve konuşma becerilerinin değerlendirilmesi sonucu tanı kesinleştirilir.

Afazinin tedavisi

Afazili birçok birey bir süre hastanede yatmıştır. Hastanede yatma genelde beyin hasarı oluştuktan sonra gerçekleşmiştir. Afazili birçok bireyin hastaneden taburcu olduktan sonra ek tedaviye ihtiyacı vardır. Yardım için kime başvurmaları gerektiği her zaman açık değildir. Lütfen bölgenizdeki olanaklar konusunda sizi tedavi eden doktora danışınız. Afazi tedavisi çoğu zaman bir konuşma terapisti tarafından yürütülür. Genelde afazili her bireye konuşma terapisi uygulanabilir. Tedavinin süresini etkileyen sebepler arasında afazinin iyileşme hızı ve yaşadığınız ülkedeki olanak ve düzenlemeler gösterilebilir.

Paylaşın

Ambliyopi Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Teşhisi, Tedavisi

Ambliyopi (Göz Tembelliği), tek taraflı veya çift taraflı görme keskinliğinde azalmadır. Daha geniş bir tanıma; Gözün hipermetropi, miyopi, astigmatizma, katarakt, şaşılık gibi nedenlerle iyi görememesi sonucunda görme yollarının gelişememesidir.

Ambliyopi (Göz Tembelliği) riski 7 yaşına kadardır. 7 yaşından sonra göz tembelliği gelişmez. Her 100 çocuktan 4’ünde göz tembelliği bulunur.

Ambliyopi (Göz Tembelliği) nedenleri:

Şaşılık: En sık görülen sebepdir. Kayan gözden gelen görüntü çift görmenin önlenmesi amacıyla yok sayılır ve çocuk sadece tek gözüyle görmeye yönlenir. Bu kayan gözün görmesinin düşmesine neden olur.

Refraktif farklılık: Refraktif bozukluklar gözlükle düzeltilmektedir. Amblyopi tek gözün diğerine göre daha fazla myopik, hipermetropik ya da astigmatik olmasıyla oluşmaktadır. Bulanık gören göz yok sayılır ve amblyopi gelişir. Gözler normal gözükmektedir ama tek göz diğerine göre daha az görmektedir. Bu en zor tanı konan amblyopi nedenidir ve sıkı takibin yapılması gerekmektedir.

Göz dokularının geçirgenliğinin bozulması: Katarakt yada görüntünün net olarak odaklanmasını engelleyecek her türlü durumda amblyopi gelişmektedir. Bu en ağır amblyopi tipidir.

Her iki gözde ileri derecede yüksek kırma kusuru: Her iki gözde 3 dereceden fazla hipermetrop veya 7-8 derece miyopi varlığı her iki gözün birden tembelliği ile sonuçlanır.

Ambliyopi (Göz Tembelliği) tedavisi:

Göz tembelliğinde tedavinin esası gözdeki görmeyi bozan patolojinin en erken zamanda ortadan kaldırılmasıdır. Gözlük verilebilir. Şaşılık gözlükle düzeltilebilir. Eğer katarakt varsa veya görmeyi engelleyen bulanık ortam mevcutsa, şaşılık gözlükle düzelmiyorsa bunun ameliyatla düzeltilmesi gerekir.

Ayrıca zayıf gözün daha çok çalışması sağlanmaya çalışılır. Bu, sağlam gözün özel bir bandajla haftalar bazen aylar boyunca kapatılması ile yapılır. Önce gerekli olan reçete edilir. Çocuk bunu kullanmaya başlar ve kapama tedavisi yapılır. Şaşılıkta eğer bir cerrahi müdahale yapılacaksa genellikle önce göz tembelliği giderilmeye çalışılır. Ameliyat öncesi belli bir dönem kapama tedavisi yapılır, ameliyat uygulanır, daha sonra bir müddet daha kapama yapılmaya devam edilir.

Bundan sonrası ise tamamen sizin sabrınıza kalmıştır. Çocuklar kapama yapılmasından hiç hoşlanmazlar ve bunu reddederler. Ancak ebeveyn olarak bu dönem, sizin ilgi ve sabrınızla, başarılı bir şekilde yaşanabilir. Yaşamları boyunca göz tembelliklerinin mevcudiyeti nedeniyle yaşayacakları sıkıntıları düşünerek sabırla yaklaşılmalıdır.

Göz muayenesi ne zaman yapılmalıdır?

Tüm çocuklar doğumda, 1 yaşında, 4 yaşına gelmeden önce herhangi bir sorun olmasa da mutlaka bir göz doktoru tarafından muayene edilmiş olması gerekir. Bu arada doğumdan itibaren hem ailenin hem de çocuk doktorlarının bazı tespitleri ile gerekli hallerde, çok erken dönemlerde de göz muayenesi yapılabilir.

Ambliyopi (Göz Tembelliği) tedavi edilmezse ne olur?

Göz tembelliği toplumun %2-4 ‘ünde oldukça sık karşılaştığımız bir problemdir. Ancak, hayatın ilk yıllarında tanındığı ve tedavi edildiği takdirde düzeltilebilen bir sorundur.

Çocuğun yalnızca görme keskinliğinde değil derinlik algısında yani üç boyutlu görmede de problemlere neden olabilir. Çocuğun ileriki hayatında meslek seçiminde bile karşısına bir sorun olarak çıkabilir. Yapılan çalışmalarda bir travma sırasında sesin geldiği yöne kişinin genellikle tembelliği olmayan iyi gözüyle baktığı ve iyi gören gözün hasar aldığı bildirilmektedir.

Düzeltilebilir bir hastalık olan göz tembelliğinin çocukluk döneminde rutin göz muayeneleri ile tanınması ve tedavi edilmesi bütün bu nedenlerle çok önemlidir.

Paylaşın

Alzheimer; Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Genellikle 60 yaş ve üzerine ortaya çıkan ve halk arasında bunamada denilen Alzheimer, hastanın duygu, düşünce ve davranışlarında problemlere yol açan bir çeşit unutkanlık tipi olarak tanımlanabilir.

Alzheimer, beynin sinir hücreleri dokusunda “beta-amyloid” adındaki anormal protein birikmesine bağlı olarak oluşur ve bu birikim zamanla beyinden atılamaz hale gelir. Dolayısıyla protein birikmesi ve plaklar sebebiyle sinir hücreleri arasında bağlantı kurulamaz ve sinir hücreleri ölür. Bu durumda direkt olarak beynin düzgün çalışmasını engeller.

2050 yılına kadar 11 ila 16 milyon kişinin Alzheimer hastası olacağı düşünülmektedir. Alzheimer tanısı konmuş kişilerin pek çoğu tanıdan itibaren 8-20 yıl kadar yaşayabilirler.

Alzheimer belirtileri:

Kısa dönemli hafıza kaybı: Demansın en yaygın erken belirtileri arasında yeni bilgiyi unutmak gelir. Önemli konuları unutmak ve sürekli aynı bilgiyi sormak da Alzheimer’ın erken evresinde yaygın görülen semptomlar arasındadır.

Aşina olunan işleri yaparken zorluk yaşamak: Demansa sahip kişiler genelde günlük işleri planlamada ve tamamlamada zorluk yaşar. Kişiler yemek hazırlamada, telefon görüşmesi yapma veya oyun oynamadaki sıralamaları aklında tutamayabilir.

Yazma ve konuşmada oluşan yeni sorunlar: Alzheimer belirtileri yaşayan hastalar genelde basit veya alternatif farklı kelimeleri unuturlar. Bu da onların konuşma ve yazmasını anlaşılması zor hâle getirir. “Diş fırçası” kelimesini hatırlamakta güçlük çekerek, bunun yerine “ağzım için kullandığım o şey” ifadesiyle sorabilirler.

Zaman ve yer karışıklığı: Alzheimer hastaları kendi mahallesinde kaybolabilir, nerede olduklarını ve oraya nasıl geldiklerini unutabilir ve eve nasıl gideceklerini bilemeyebilirler.

Yanlış veya zayıf kararlar: Alzheimer hastaları güzel havada üzerine kat kat bir şeyler alabilir veya soğuk havada çok hafif bir şekilde giyinebilirler.

Soyut düşünmeyle ilgili sorunlar: Alzheimer hastası olan biri hangi numaraların ne olduğunu ve ne için kullanıldıkları gibi kompleks zihinsel işlevleri gerçekleştirmede olağandışı bir zorluk yaşayabilir.

Eşyaları yanlış yere koyma ve adımları takip edememe: Alzheimer hastası olan biri eşyaları olmadık yerlere koyabilir. Örneğin, ütüyü buzdolabında, kol saatini şeker kâsesinin içinde bulabilirsiniz.

Ruh hâli ve davranışlarda değişimler: Alzheimer hastası olan birinin ruh hâlinde hızlı değişimler yaşanabilir. Sakinken birdenbire gözyaşları içinde kalmak, sinirlenmek veya saldırganlaşmak gibi. Aşırı derecede kafaları karışmış, endişeli, şüpheli veya aile bireyine bağımlı olma hâli içinde olabilirler.

Görsel imajları ve mekânsal ilişkileri anlamada zorluk: Bazıları için, görsel işlemedeki bir değişim Alzheimer’ın erken belirtileri arasında olabilir. Bu kişiler okumada zorluk yaşayabilir, mesafeyi çıkaramayabilir, renk ya da tezatlığı belirleyemeyebilirler. Bu da araba kullanmada sorunlara sebep olur.

Sosyal aktivitelerden geri çekilme: Alzheimer belirtileri yaşayan bir kişi yaşadığı değişimler sebebiyle sosyal olmaktan kaçınabilir. Bu kişiler spordan, sosyal etkinliklerden ve hobilerinden uzaklaşabilirler. Saatlerce televizyon karşısında pasif bir şekilde oturup, normalinden daha fazla uyuyabilir veya günlük aktiviteleri yapmak istemeyebilirler.

Alzheimer nedenleri:

Beyindeki protein birikiminin yanı sıra sinir iletiminin bozulması, beyin hücrelerinin zarar görmesi gibi etkenler nedeniyle yaşanabilir. Yapılan araştırmalara göre hastaların sadece %20’sinde alzheimer görülme riski bulunuyor.
Yani hastalık, yaş etkeninin yanı sıra genetik faktörlere bağlı olarak da görülebilir. Ancak sadece kalıtsal sebeplerle ilişkilendirilmesi yanlış olur. Çünkü Alzheimer, sinsice etkilerini gösteren bir hastalıktır ve bulguları yaşa bağlı olarak artış gösterir. Diğer nedenler ise şöyle sıralanabilir;
Geçmişe bağlı depresyon
Damar hastalıkları (Kolestrol, tansiyon yüksekliği ve kalp krizi)
Geçmişe bağlı ciddi yaralanmalar
APOE4 taşıyıcılığı
Düşük eğitim düzeyi
Alzheimer testleri:

Alzheimer teşhisi, birtakım nöropsikolojik ve bilişsel testler yardımıyla ortaya konur. Testler, genellikle hastanın problem çözme, zihinsel işlevsellik, dikkat, dil becerileri ve sayma gibi birtakım yeteneklerini ölçmeyi hedefler.

Psikiyatrik değerlendirme: Yapılan psikolojik muayene, hastada depresyon gibi semptomları tetikleyen herhangi bir zihinsel sağlık durumunun varlığını tespit etmek içindir.

Beyin tarama testleri: Beynin yapısında ve işlevinde tümör gibi farklı bir problemin var olup olmadığı anlaşılmaya çalışılır.

Genetik testler: Alzheimer probleminin herhangi bir gen kusurundan kaynaklanıp kaynaklanmadığını öğrenmek için uygulanır. Test sonucu, hastanın demans risk grubunda yer alıp almadığını da ortaya koyar.

Diğer tarama yöntemleri: Beyin aktivitelerini resimleyen pozitron emisyon tomografisi (PET), manyetik rezonans görüntüleme (MRI), beyni ayrıntılı görüntüleyen bilgisayarlı tomografi (BT).

Tedavi sürecinde uygulanan yöntemler:

Alzheimer tedavisi konusunda kesin ve tam şifa veren bir yöntemden söz edilemez. Mevcut olan ve kullanılmakta olan ilaçlar, sadece hastaların şikayetlerini belirli oranda azaltmak ve davranışlarını düzenlemek konusunda yardımcıdır. Tedaviye ilk olarak düşük doz ilaçlarla başlanır.

İlerleyen vakalarda da ilacın dozu arttırılır. Çünkü ilacın dozu ne kadar yüksek olursa mide bulantısı, kusma ve ishal gibi yan etkileri de o denli artabilir. Tedavi sürecinde genellikle “kolinesteraz inhibitörleri” grubu ilaçlarla reçete edilir.

Örneğin: “Namenda” adıyla bilinen ilacı, orta ve ileri düzey alzheimer hastaları kullanabilir. İlaç, hastaların günlük işlerini daha rahat yapabilmelerini amaçlar. Hastaların banyo yapma becerilerini bağımsız olarak sürdürmelerine destek olur.

Paylaşın