Eylül Ayında “Özelleştirme” Rekoru

İktidarın kamu varlıklarını haraç mezat elden çıkarma geleneği, 2024 yılında da devam etti. 2024 yılının ilk sekiz aylık döneminde 867 milyon 925 bin TL’lik kamu taşınmazı elden çıkarıldı.

Özelleştirme, Eylül ayında ise 2024’ün en yüksek seviyesine çıktı. Eylül ayındaki kamu taşınmazı satışlarından 1 milyar 710 milyon 458 bin lira gelir elde edildiği belirtildi.

BirGün’den Mustafa Bildircin’in haberine göre; AK Parti’nin iktidara geldiği Kasım 2002’den Eylül 2024’e kadar gerçekleştirilen kamu taşınmazı satışından elde edilen gelir, 23 milyar 800 milyon 90 bin TL olarak gerçekleşti.

İktidarın kamu varlıklarını haraç mezat elden çıkarma geleneği, 2024 yılında da sürdürüldü. 1 Ocak 2024 ile 31 Ağustos 2024 döneminde toplam 867 milyon 925 bin TL’lik kamu taşınmazı elden çıkarıldı.

AK Parti’nin özelleştirme programı, Eylül ayında ise 2024’ün en yüksek seviyesine çıktı. Yalnızca Eylül ayında yapılan taşınmaz satışından elde edilen gelir, Ocak ve Ağustos aylarını da kapsayan 2024’ün sekiz ayındaki geliri geride bıraktı.

Buna göre, 2024’ün Eylül ayındaki kamu taşınmazı satışlarından 1 milyar 710 milyon 458 bin TL gelir elde edildiği belirtildi. Eylül ayında gerçekleştirilen satışlar ve satış fiyatları ise Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın verilerine göre şöyle:

İstanbul Kartal’da bulunan Maliye arazisi: 1 milyar 625 milyon TL (2 Eylül 2024)
Aydın Didim’de bir adet taşınmaz: 82 milyon TL (10 Eylül 2024)
Manisa’da Sümer Holding’e ait bir taşınmaz: 223 bin TL (25 Eylül 2024)
Mardin’de Sümer Holding’e ait bir taşınmaz: 3 milyon 235 bin TL (25 Eylül 2024)

Paylaşın

İktidar, Kamu Mallarını Yok Pahasına Satmaya Devam Ediyor

Kamu varlıkları yok pahasına elden çıkarılıyor. AK Parti iktidarı ile geçilen 2002-2024 döneminde toplam 21 milyar 827 milyon 534 bin liralık kamu taşınmazı satıldı.

AK Parti döneminde kamu taşınmazları satışından elde edilen toplam gelir, 1986-2001 döneminde elde edilen 43 milyon 304 bin liralık geliri 504’e katladı. 1986-2024 döneminde elde edilen kamu taşınmazı satışı gelirinin yüzde 99,7’sini AK Parti döneminde elde edilen gelir oluşturdu.

BirGün’den Mustafa Bildircin’in haberine göre; AK Parti iktidarında, Cumhuriyet’in ilk yıllarında büyük emeklerle elde edilenler de dahil olmak üzere çok sayıda kamu varlığı yok pahasına elden çıkarıldı. Çok sayıda kamu kurumu, özelleştirmeye kurban edilirken kamu kurumları kiracı durumuna düşürüldü.

Kamu taşınmazları satışından elde edilen gelirin yıllara göre dağılımı da iktidarın kamu varlıklarına yönelik hoyrat tutumunu gözler önüne serdi. AK Parti’nin iktidara geldiği 2002 yılından Haziran 2024’e kadar gerçekleştirilen kamu taşınmazı satışından elde edilen gelir, 20 milyar TL’yi aştı.

AK Parti iktidarı ile geçilen 2002-2024 döneminde toplam 21 milyar 827 milyon 534 bin TL’lik kamu taşınmazı satıldı. AK Parti döneminde kamu taşınmazları satışından elde edilen toplam gelir, 1986-2001 döneminde elde edilen 43 milyon 304 bin TL’lik geliri 504’e katladı. 1986-2024 döneminde elde edilen kamu taşınmazı satışı gelirinin yüzde 99,7’sini AK Parti döneminde elde edilen gelir oluşturdu.

Kamu taşınmazı satışından elde edilen gelir, yıllara göre şöyle sıralandı:

2004: 41 milyon 122 bin TL
2008: 8 milyon 139 bin TL
2012: 564 milyon 645 bin TL
2016: 615 milyon 324 bin TL
2020: 144 milyon 592 bin TL

İktidar, kamu varlıklarını satmayı bu yıl da sürdürdü. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın verilerine göre, 2024 yılının ocak-mayıs döneminde gerçekleştirilen kamu taşınmazı satışından 596 milyon 175 bin TL para toplandı.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 2024-2028 dönemine yönelik yol haritası, saldırgan özelleştirme politikasının hız kesmeden devam edeceğini ortaya koyuyor. 2024 yılı içinde 10 kamu kuruluşunu daha özelleştirme kapsamına almaya hazırlanan AK Parti, özelleştirmelerden 25 milyar TL’lik satış elde etmeyi planlıyor.

2025 yılında 205, 2026 yılında ise 210 özelleştirme ihalesi yapılması hedefleniyor. 2025 için özelleştirme gelir tutarı 30 milyar TL, 2026 yılı için ise 35 milyar TL olarak tahmin ediliyor.

Paylaşın

AK Parti Döneminde 2 Trilyon Liralık Özelleştirme Yapıldı

AK Parti’nin iktidarda olduğu 21 yılda toplam 2 trilyon liralık özelleştirme yapıldı. Özelleştirme İdaresi verilerine göre 2003 – 2024 tarihleri arasında iktidar, devlete ait 5 binden fazla taşınmazı özel mülkiyete devretti.

BirGün’ün derlediği verilere göre, AK Parti’nin Kasım 2002’de iktidara gelmesinden bugüne kamuya ait fabrikalar, tesisler, araziler, oteller, limanlar, enerji üretim ve dağıtım şirketleri bir bir satıldı.

Cumhuriyetin kazanımlarının çok büyük bir bölümü son 21 yılda toplam 2 trilyon lira bedelle kamunun malı olmaktan çıktı, yerli ve yabancı şirketlerin eline geçti. Hisse satışından 1 trilyon 248 milyar lira, tesis ve işletmelerin tümüyle devrinden 550 milyar lira gelir elde eden iktidar satacak kuruluş kalmayınca gayrimenkul ticaretine başladı.

Devlete ait otel ve sosyal tesisleri 20,8 milyar liraya elden çıkartıldı. Arsa, tarla, fabrika arazisi gibi mülklerin satışından 21 yılda yaklaşık 147 milyar lira elde edildi. Özelleştirme İdaresi verilerinden yaptığı hesaplamaya göre 2003- Mart 2024 tarihleri arasında iktidar, devlete ait 5 binden fazla taşınmazı özel mülkiyete devretti.

Ekonomik krizin derinleştiği 2021 yılından itibaren gayrimenkul satışı hız kazandı. 2020 yılında 22 milyon dolar olan arazi satışı, 2021’de 187 milyon dolara, 2022’de 441 milyon dolara çıktı. Seçim yılı olan 2023’te satışlar 179 milyon dolarda kaldı.

Bu arada Çevre, Şehircilik ve iklim Değişikliği Bakanlığı Kentsel Dönüşüm Başkanlığı, 47 ilde, 826 muhtelif arsayı, satışa çıkardı. Açık artırmalar 24-25-26 Nisan günleri saat 10:30’da yapılacak. Bakanlık, peşin ödemelerde yüzde 20 indirim yapacağını duyurdu.

Paylaşın

‘Nebati Dönemi’nde Özelleştirme Rekor Kırdı: 7,6 Milyar Lira

Hazine ve Maliye Bakanlığı’na atanan Nureddin Nebati’nin 10 aylık görev süresi boyunca 7,6 milyar TL’lik kamu taşınmazı satışı yapıldığı belirlendi. 1986’da başlayan özelleştirme tarihinden 2021 yılına kadar yapılan satışa yalnızca iki yılda ulaşıldığı ortaya çıktı.

1986’da başlayan özelleştirme tarihinden 2021 yılına kadar yapılan satışa yalnızca iki yılda ulaşıldığı ortaya çıktı.

Resmi verilere göre, 1986 ve 2021 yıllarını da kapsayan 35 yılda toplam 7,9 milyar TL değerinde kamu taşınmazı satıldı. 2021 yılının tamamı ile 2022 yılının 10 ayında toplam 7 milyar 609 milyon TL değerinde kamu taşınmazı satışı gerçekleşti.

Birgün’den Mustafa Bildircin‘in haberine göre; AK Parti’nin özelleştirme bilançosuna tepki gösteren CHP’li Bingöl, “Türkiye’nin dört bir yanından halka ait olan arazilerin satışı yapılıyor. Seçim harcamaları için bu halkın elinde kalan ne varsa satmayı göze almış bir iktidarla karşı karşıyayız” ifadelerini kullandı.

CHP PM Üyesi ve Ankara Milletvekili Tekin Bingöl, AK Parti’nin kamunun elinde kalan son kurumları da Özelleştirme İdaresi aracılığıyla elden çıkardığını belirtti.

“Özelleştirmeler ile giderayak Türkiye’yi bitirmeye çalışıyorlar” dedi. TEKEL, TÜPRAŞ, PETKİM ve şeker fabrikaları gibi önemli kurumların AK Parti döneminde özelleştirildiğini vurgulayan Bingöl, şunları kaydetti:

‘Satılacak bir şey kalmadı’ dediğimizde ise yeni alanlar, yeni kamu arazilerini imara açarak satışa çıkarttılar. Sayıştay, 2014 yılından itibaren her yıl değer tespit komisyonu tarafından hazırlanan değer tespit sonuçlarını yayımlaması konusunda Özelleştirme İdaresi’ni uyarıyor.

Ancak idare kelime oyunları ile satılan taşınmazlar ve kurumlara ilişkin bilgileri kamuoyundan saklıyor. Sayıştay raporunda açıkça kanunun bu düzenlemeyi, ‘özelleştirme uygulamalarına açıklık kazandırılması’ amacıyla yapıldığını belirtiyor. AKP halka ait olan taşınmazları ve kurumların satışını koca bir karanlıkla örtmek istiyor.

Paylaşın

AK Parti Döneminde 62,7 Milyar Dolarlık Özelleştirme

Kamuya ait varlıkların satışlarına ilişkin kararlar Resmi Gazete’de yayımlanırken, özelleştirme rakamları tekrar gündeme geldi. CHP’nin raporuna göre ülke tarihindeki 70,8 milyar dolarlık özelleştirmenin 62,7 milyar dolarlık kısmında AK Parti yer aldı.

AK Parti iktidarı kamuya ait varlıkları özelleştirme yoluyla devrederken, milyonlarca liralık satışlar Resmi Gazete’de düzenli olarak yayımlanmaya devam ediyor. Son olarak dünkü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla özelleştirme ve plan değişikliği kararları yayımlanırken, pek çok arazi ederinin altındaki fiyatlarla elden çıkarıldı.

Yaklaşık 100 bin metrekarelik kamu taşınmazları 853 milyon TL’ye satıldı. Satılan-işletme hakkı devredilen taşınmazlardan 988,3 milyon TL gelir elde edilecek

BirGün’de yer alan habere göre Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Grubu’nun şubat ayında hazırladığı rapor da özelleştirme politikalarını gözler önüne serdi. Raporda, AK Parti’nin 2021 yılında 413 milyon dolarlık özelleştirme yaptığı vurgulandı. Rapora göre, geçen yıl yapılan özelleştirmelerin 187,2 milyon dolarla en büyük bölümünü taşınmaz (arsa, arazi vb.) satışları oluşturdu. 175 milyon dolarlık kısmı da işletme/tesis satışlarından kaynaklandı.

2021 sonu itibarıyla Türkiye’de 70,8 milyar dolarlık özelleştirme gerçekleştirildi. Bu özelleştirmenin de 62,7 milyar dolarlık kısmı AK Parti tarafından yapıldı. Bir başka açıdan bakıldığında; devletin 62,7 milyar dolarlık (bugünkü kurlarla 846 milyar TL) varlığının azaldığına işaret edildi.

Muğla’nın Bodrum ilçesine bağlı Gölköy Mahallesi’ndeki turistik Cennet Koy’da koruma altında olan 678 bin metrekarelik Hazine’ye ait arazinin Mehmet Cengiz tarafından 278 milyon TL’ye alınarak turistik tesis, villa, rezidans ve marina inşaatına başlanacağının ortaya çıkmıştı.

Cengiz İnşaat’ın özelleştirme yolu ile elde ettiği bölgede özelleştirme ihalesi Danıştay tarafından iptal edilmişti. Türkiye’nin pek çok bölgesinde rant ve talan projelerine imza atan ve AK Parti döneminde dev kamu ihaleleri alan, kamuoyunda “beşli çete” olarak anılan şirketlerden Cengiz Holding, Danıştay kararının kendilerine ait mülkiyet haklarını etkilemediğini öne sürmüştü. Şirketten yapılan açıklamada “Hukuken şirketimizin parseldeki mülkiyet hakkını etkilememektedir” ifadeleri kullanılmıştı.

Paylaşın

Özelleştirilen Limanların İşletmesi İhalesiz 49 Yıla Uzatılabilecek

Stokçulukla mücadele kapsamında uygulanan para cezalarının artırılmasını ve daha önce özelleştirilen limanların işletme sürelerinin ihalesiz uzatılmasını da içeren kanun teklifi TBMM’de kabul edildi.

Kanuna göre; Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi ve Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları İşletmesi Genel Müdürlüğü’ne ait olan ve işletme hakkı daha önce özelleştirilen bazı limanların işletme süreleri 49 yıla kadar uzatılabilecek.

Süre uzatımına karar verilmesi halinde taraflar arasında ek sözleşme düzenlenecek ve sözleşme bedeli Sermaye Piyasası Kanunu’na göre değerleme yapmaya yetkili en az iki kuruluş tarafından belirlenecek.

2001’de kapatılan ETİBANK, Türkiye Elektrik Kurumu ve elektrik dağıtım şirketleri adına kayıtlı tesislerin, faaliyet alanlarına göre Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) veya Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.’ye (TEDAŞ) devri, mükerrer harç, döner sermaye gibi hizmet bedeli ödenmeden sağlanacak.

Stokçulara 2 milyon liraya kadar ceza

Yapılan düzenleme ile Perakende Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu’nda da değişikliğe gidildi. Buna göre; üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafından piyasada darlık yaratıcı, piyasa dengesini ve serbest rekabeti bozucu faaliyetler ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerde bulunulması durumunda öngörülen cezalar artırıldı. Kanunla bu cezanın alt sınırı 50 bin liradan 100 bin liraya, üst sınırı da 500 bin liradan 2 milyon liraya yükseltildi.

Kanuna göre; Odalar ve Borsalar Kanunu uyarınca tahsil edilmesi gereken tutarlar için oda ve borsa üyeleri hakkında başlatılan icra takip işlemleri 31 Aralık 2023 tarihine kadar durdurulacak.

Muhalefetin itirazları reddedildi

Halkların Demokratik Partisi (HDP), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve İYİ Parti tarafından hem komisyon aşamasında hem de Genel Kurul’da verilen değişiklik önergeleri ise AKP ve MHP oylarıyla reddedildi.

HDP tarafından verilen şerhte, limanlara dair özelleştirmeyi içeren maddeye şu ifadeler yer almıştı:

“Kamu ihalelerinin gözde şirketleri olan LİMAK, AKFEN, CİNER Grubu, Albayrak, Çelebi ve Doğuş Grubu’nun aralarında olduğu şirketler ile Antalya Limanı’nın işletmesini devralan QTerminals isimli şirkete 10, 13 ve 19 yıl olmak üzere yeni işletme süreleri verilecektir. Bu durumda sözleşmesi 20 yıl olan ve 2028’de sona erecek Katarlı şirketin sözleşme süresi 19 yıl daha uzatılarak Antalya Limanı’nı 2047 yılına kadar işletmesi sağlanacaktır.

“Park Denizcilik Ciner, Doğuş Bilgili, Ulusoy, Marmaris Liman İşletmeciliği, Albayrak, Ceyport, Riport, Giresun Port, Siport, Mehmet Güneş İnş. ve Dikili Port’un devraldıkları limanları 13 ile 19 yıl arasında değişen uzatma süreleri ile 49 yıl süreyle işletmesinin önü açılmış olacaktır. TCDD Genel Müdürlüğünün özelleştirilen 5 limanı, PSA Singapur-Akfen, Limak, Çelebi, Ceynak, Safiport şirketleri de işletmelerindeki limanlar için 10 ile 13 yıl arasında değişen ek süre alacaktır.

“Böylelikle Türkiye’nin en stratejik limanları en erken 2046, en geç ise 2067 yılına kadar aralarında yabancıların da olduğu şirketler tarafından işletilecektir.”

(Kaynak: bianet)

Paylaşın