Akdeniz Havzası’nda yer alan bir çok ülke kuvvetli rüzgar ve aşırı sıcakların körüklediği orman yangınlarına karşı mücadele veriyor. Orman yangınlarında Cezayir, İtalya ve Yunanistan’da 40’tan fazla kişi hayatını kaybederken, binlerce kişi de tahliye edildi.
Haber Merkezi / Türkiye, Yunanistan, İtalya, İspanya, Portekiz, Cezayir, Hırvatistan başta olmak üzere, ekipler havadan ve karadan yangınları kontrol altına almaya çalışıyor.
Türkiye
Bir süredir sıcak hava dalgasının etkisi altındaki Türkiye’de orman yangınları etkili olmaya başladı. İzmir’in Ödemiş ve Kınık ilçelerinin yanı sıra, Kütahya’nın Gevrekler köyü,, Yalova’nın Çınarcık ilçesi ve Aydın’ın Söke ilçesinde orman yangını çıktı.
Yangınlara karşı havadan ve karadan müdahale edilirken, Kütahya’daki yangının söndürüldüğü, Söke’deki yangının ise kontrol altına alındığı bildirildi. İzmir ve Yalova’daki yangınlara karşı uçak, helikopter, arazöz ve dozerlerin aracılığıyla söndürme çalışmaları yürütülüyor.
Öte yandan Antalya’nın Kemer ilçesinde çıkan yangına karşı havadan ve karadan müdahale sürüyor. Yetkililer Kemer’deki yangınların yerleşim alanlarını tehdit etmediğini belirtti. Ancak bir hastane ve onlarca ev tedbir amaçlı boşaltıldı.
Söndürme çalışmalarında en az 10 uçak, 22 helikopter ve yüzlerce itfaiyecinin görev aldığı bildirildi. Ayrıca gece görüş kabiliyetine sahip beş helikopter gece boyunca müdahaleye devam etti.
Yunanistan
Yunanistan’da Sivil Koruma Bakanlığı, ülkenin 13 bölgesinin altısında “aşırı yangın tehlikesi” bulunduğunu açıkladı. Evia Adası’nda da yangın söndürme çalışmalarına katılan bir uçağın düşmesi sonucu iki pilot hayatını kaybetti. Adanın uzak kesimlerinde bulunan bir kulübede yaşayan bir kişinin de yanmış cesedi bulundu.
Rodos Adası’nda son günlerde yerleşimlerden ve otellerden 20 binden fazla kişi tahliye edildi. Bir havaalanı yetkilisi, Pazar, Pazartesi ve Salı günleri yapılan 40’tan fazla acil uçuşla, 5 binden fazla kişinin ülkelerine gönderildiğini belirtti. Tatil şirketleri Jet2 ve Tui, önümüzdeki günlerde adaya yapılması planlanan tüm uçuşlarını iptal etti.
İtalya
İtalya’nın Sicilya adası bir haftadır aşırı sıcaklar ve yangınlarla kavruluyor. Adadaki Palermo havaalanına yakın bölgede alevlerin yuttuğu bir evde yaşayan iki yaşlının cesedine ulaşıldı. Bir türlü kontrol altına alınamayan yangınlar nedeniyle geçici olarak kapatılan Palermo Havaalanı dün hizmete yeniden açılmıştı.
Sicilya’nın yanı sıra ülkenin güneyindeki Sardunya ve Calabria adalarında çıkan irili ufaklı onlarca yangın sebebiyle tahliyeler yaşandı. Ülkenin güneyi aşırı sıcaklarla boğuşurken, kuzeyde şiddetli fırtına yaşanıyor. Fırtına nedeniyle düşen ağaçlar iki kişinin ölümüne yol açtı.
Portekiz
Portekiz’de de 600’dan fazla itfaiyeci, başkent Lizbon yakınlarındaki Cascais’te yer alan bir ulusal parkta alevlerle mücadele ediyor. Fransa’ya bağlı Akdeniz adası Korsika’da da yangınlar çıktı. Saatteki hızı 130 kilometreyi bulan rüzgar nedeniyle, alevler üç köyü bir süreliğine tehdit etti.
Hırvatistan
Adriyatik kıyısı boyunca uzanan Hırvatistan’ın turistik kentlerinden Dubrovnik’in birkaç kilometre ötesinde çıkan orman yangını tüm şiddetiyle sürüyor. Yüzlerce itfaiyecinin söndürme çalışmalarını yürüttüğü bölgede iki uçak da havadan müdahale ediyor.
İtfaiye yetkilileri yangının yerleşim yerlerine sıçramasının önüne geçmek için gece boyunca müdahalenin sürdüğünü bildirdi. Yetkililer yangının Bosna-Hersek’e de sıçradığı bilgisini verdi ve kuvvetli rüzgarın çalışma koşullarını zorlaştırdığının altını çizdi.
Cezayir
Cezayir makamları, Pazar gününden bu yana yangınların yüzde 80’inin söndürüldüğünü, ancak 8 bin personel, yüzlerce itfaiye aracı ve söndürme uçaklarının sürdürdüğü büyük mücadelenin devam ettiğini açıkladı. Komşu Tunus’ta da yangınlar sürürken, kıyı kasabası Melloula’dan 300 kişi tahliye edildi.
Akdeniz’in deniz yüzeyi sıcaklığı rekor kırdı
Öte yandan Avrupa’yı arka arkaya vuran aşırı sıcak hava dalgalarının ortasında Akdeniz pazartesi günü, bugüne kadar kaydedilen en yüksek sıcaklığına ulaştı.
Avrupa Copernicus İklim Değişikliği Servisi (C3S), Akdeniz’in ortalama deniz yüzey sıcaklığının (DYS) pazartesi günü 28,4 santigrat derece olduğunu doğruladı. Bir önceki rekor 23 Ağustos 2003’te 28,25 sanrigrat dereceyle kırılmıştı.
Copernicus’a göre küresel deniz yüzeyi sıcaklığı haziranda daha önce görülmeyen yüksek seviyelere tırmanarak Birleşik Krallık ve İrlanda çevresi, Baltık Denizi, Japon Denizi, Pasifik Okyanusu’nun Yeni Zelanda açıklarındaki bölümü ve Hint Okyanusu’nun Madagaskar yakınlarındaki batı kısmı dahil gezegen genelinde bölgesel deniz ısı dalgalarına yol açtı.
Önceki aylarda yayımlanan bir çalışmaya göre Akdeniz’de daha önce yaşanan deniz ısı dalgaları, bazı türlerin toplu ölümlerine yol açtı ve deniz ürünleri sektörlerinde kayıplara neden oldu. Fosil yakıt tüketiminin yol açtığı iklim krizi kötüleşmeye devam ettikçe sıcak hava dalgalarının da daha sık, daha yoğun ve daha uzun süreli görülmesi bekleniyor.
Avrupa’nın üstüne çöken ısı kubbesi İtalya’nın güneyiyle Yunanistan, İspanya, Sardinya ve Sicilya’nın bazı bölgelerinde 45 santigrat dereceyi aşan sıcaklıklara yol açıyor.
Halen oluşmaya devam eden El Nino iklim örüntüsü de bu yazın koşullarını şiddetlendirirken, bu yıl boyunca ve 2024’te daha ciddi etkilerin görülmesi bekleniyor.
Temmuzun ilk haftası gezegenin kayıtlara geçen en sıcak haftası oldu. Bu endişe verici bir dönüm noktasıyken iklim bilimciler yakında bu rekorun da kırılabileceği uyarısında bulunuyor.
Bu rekor dereceler deniz ısı hava dalgalarının yanı sıra şiddetli orman yangınlarına, kuraklığa, mahsul kıtlığına ve halk sağlığı acil durumlarına da katkıda bulunuyor.
Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezi’ne göre ısı kubbesi kesintiye uğramazsa bu yaz kıtada aşırı sıcaklığa bağlı daha fazla olay yaşaması mümkün.