Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından 18 Mayıs’ta resmen Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) üyeliğine başvuran Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılım protokolleri bugün (5 Temmuz) Brüksel’deki NATO Karargahında imzalandı.
30 üye ülkenin temsilcileri, İspanya’nın başkenti Madrid’de 29-30 Haziran’da yapılan NATO zirvesinde Türkiye’nin itirazlarını bir kenara bırakmasıyla iki ülkenin ittifaka davet edilmesi yönünde alınan karar doğrultusunda gerekli formaliteleri tamamlamak için karargahta bir araya geldi.
Toplantı öncesinde açıklama yapan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Bugün Finlandiya ve İsveç için güzel bir gün ve NATO için güzel bir gün. Masanın etrafındaki 32 ülke ile daha güçlü olacağız” dedi.
Bugünün “hem iki ülke hem ortak güvenlik için tarihi bir an olduğunu” söyleyen Jens Stoltenberg, iki İskandinav ülkesinin “en yeni üyeler olmasıyla ilgili onay sürecinin bugün itibarıyla başladığını” ifade etti.
Bu bağlamda, 30 NATO üyesi ülkenin temsilcileri, İsveç ve Finlandiya’nın İttifaka katılım protokollerini imzaladı.
Şimdi ne olacak? Süreç nasıl işleyecek?
Söz konusu katılım protokollerinin NATO üyesi ülkeler tarafından kendi ulusal yasaları ve prosedürleri uyarınca onaylanması gerekiyor.
Tüm üye ülkeler, kendi onay süreçlerini tamamladıktan sonra Washington Antlaşması’nı saklayan Amerika Birleşik Devletleri’ne (ABD) yeni üyenin katılımını öngören protokolleri kabul ettiklerine dair bildirim yapıyor.
Bütün aşamalar tamamlanınca NATO Genel Sekreteri, bu durumda Jens Stoltenberg, yeni üyeleri İttifaka katılmaya çağırıyor.
Son olarak yeni üyeler de kendi ulusal yasal sürecini tamamlayarak katılım belgesini ABD’ye teslim ediyor ve katılım süreci tamamlanıyor.
Katılım müzakereleri dün tamamlandı
İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde ve Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto’nun başkanlık ettiği heyetler, dün NATO yetkilileriyle Belçika’nın başkenti Brüksel’deki karargahta bir araya gelmişti.
Söz konusu NATO katılım müzakerelerinde, İsveç ve Finlandiya’nın, “NATO’nun siyasi, yasal ve askeri şartlarını karşılayıp karşılamadığı, NATO üyeliğinin ekonomik, askeri, yasal, siyasi ve istihbaratla ilgili yükümlülüklerini yerine getirip getiremeyeceği” konuları konuşuldu.
Görüşmenin ardından NATO’dan yapılan yazılı açıklamada, “Her iki ülke de NATO üyeliğinin siyasi, yasal ve askeri yükümlülüklerini ve taahhütlerini yerine getirme isteğini ve kabiliyetini resmen teyit etti” denildi.
İsveç Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada da görüşmelerin çok olumlu geçtiği belirtildi:
“İsveç’in NATO üyesi olarak sağlaması gereken tüm şartları yerine getirdiğini belirttik. NATO üyesi olarak İsveç, NATO’nun genel yeteneklerine ve tüm müttefiklerinin güvenliğine katkıda bulunacaktır.”
Çavuşoğlu: Uymazlarsa NATO’ya almayacağız
Öte yandan, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine yeşil ışık yakmasının önünü açan memoranduma ilişkin dün bir açıklama yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, her iki ülkenin belgeye “uymak zorunda” olduğunu söyleyerek özetle şöyle demişti:
“…Bunu kabul etmek durumunda kaldılar. Burada terörün tüm tezahürleri, tüm uzantıları, paravanları hepsi burada ortadadır. Sonuçta bu belgeye uymak zorundadırlar. Uymadıkları zaman zaten biz bunları NATO’ya almayacağız.”
