Sudan’ın Mavi Nil eyaletindeki Hausa ile Hemec kabileleri arasında son dönemde yaşanan çatışmalarda en az 220 kişi yaşamını yitirdi. Sayının çok daha yüksek olabileceği açıklandı. Hausa ile Hemec sık sık çatışma yaşanmaktadır.
Fakat Mavi Nil Sağlık Genel Müdürü Fath Arrahman Bakheit, konuyla ilgili açıklamasında, yetkililerin ölü sayısını en az 220 olarak açıkladığını fakat sağlık ekiplerinin çatışmaların yaşandığı yerlere ulaşamaması nedeniyle bu sayının çok daha yüksek olabileceğini söyledi.
Etiyopya ve Güney Sudan sınırında bulunan Mavi Nil eyaletindeki çatışmaların Ekim ayında bir toprak anlaşmazlığı yüzünden yeniden şiddetlenmesi üzerine yetkililer Wad al-Mahi’de gece sokağa çıkma yasağı ilan etmiş ve çatışmaları durdurmak için asker görevlendirmişti.
Anadolu Ajansı’nın (AA) bölgeden aktardığına göre, yaşanan çatışma ve ölümleri protesto etmek için sokaklara çıkan yüzlerce yurttaş Demazin şehrinde, içinde valiliğin de bulunduğu hükümet binasını ateşe verdi.
Protestocular, Eyalet Başkanı Ahmed el-Umda Bade’nin çatışmaları kontrol altına alamaması nedeniyle görevden alınmasını talep etti.
Sudan’da kabile çatışmaları
Son olarak, Mavi Nil bölgesinde yaşanan kabile çatışmaları sebebiyle 21 Ekim’de bir ay süreyle “acil durum” ilan edilmişti.
Sudan Sağlık Bakanlığı, Mavi Nil bölgesindeki iki kabile arasında Temmuz ayında yaşanan çatışmalarda 109 kişinin öldüğünü açıklamıştı.
2 Eylül 2022’de yeniden şiddetlenen çatışmalarda ise 18 kişi yaşamını yitirmiş, 23 kişi yaralanmıştı.
Çatışmaların, Hemec kabilesinin, bölgenin yerlisi olmadıkları gerekçesiyle Hausaları bölgeden uzaklaştırmak istemesiyle başladığı iddia edilmişti.
Orduya bağlı Hızlı Destek Kuvvetleri Uzlaşma Komitesi arabuluculuğundaki görüşmeler sonucunda Hausa ve Hemec kabilelerinin yetkilileri, “düşmanlıkları durdurma” anlaşması imzalayarak şiddetin sona erdirilmesi konusunda mutabakat sağlamıştı.
Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi (OCHA), Sudan’ın güneydoğusundaki bu kabile çatışmaları sonucunda 31 binden fazla bölge sakininin evlerini terk etmek zorunda kaldığını bildirmişti.
Darbenin 1. yılı yaklaşırken çatışmalar
Ülkedeki son çatışmalar, Sudan için kritik denebilecek bir zamanda, askeri darbenin birinci yıldönümünden sadece birkaç gün önce yaşandı.
Ordu, güvenlik ve beka tehdidi gerekçesiyle 25 Ekim 2021’de Sudan’daki sivil yönetime el koymuş ve olağanüstü hal (OHAL) ilan ederek ülkenin başbakanı da dahil onlarca siyasiyi gözaltına almıştı.
Sudan’daki siyasi krizin çözümüne dair BM ve Afrika Birliğinin (AfB) Mayıs’ta başlattığı uzlaşı ve diyalog girişimlerden henüz netice alınamadı.
Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan, 5 Temmuz’daki ulusa sesleniş konuşmasında, askerin, BM, AfB ve Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesinden (IGAD) oluşan “üçlü mekanizma” himayesinde yürütülen diyaloğa katılmayacağını ve sivil geçiş hükümeti kurulmasının ardından Egemenlik Konseyinin feshedileceğini açıklamıştı.
Sudan Merkezi Doktorlar Komitesine göre, askerin yönetime el koyduğu 25 Ekim 2021’den bu yana süren gösterilerde 100’den fazla kişi hayatını kaybetti.
