Mamografi nedir, nasıl çekilir? Detaylar

Göğüs kanserini tespit etmek ve teşhis etmek için kullanılan Mamografi, memenin röntgen filmidir. Düzenli klinik muayeneler ve aylık kendi kendine meme muayeneleri ile birlikte mamogramlar, meme kanserinin erken teşhisinde anahtar unsurdur.

Meme kanseri, cilt kanserinden sonra kadınlar için en yaygın ikinci kanserdir. Bazı uzmanlar, 40 yaş ve üstü kadınların her 1-2 yılda bir mamografi yaptırmasını önermektedir. Aile geçmişinizde meme kanseri varsa, doktorunuz taramalara daha erken başlamanızı, daha sık yaptırmanızı veya ek teşhis araçları kullanmanızı tavsiye edebilir.

Doktorunuz, herhangi bir kanseri veya değişikliği kontrol etmek için rutin bir test olarak bir mamogram sipariş ederse, tarama mamografisi olarak bilinir. Bu tür bir testte doktorunuz her memeden birkaç röntgen çekecektir.

Bir yumru veya başka bir meme kanseri semptomunuz varsa, doktorunuz teşhis amaçlı bir mamogram isteyecektir. Göğüs implantlarınız varsa, muhtemelen bir teşhis mamogramına ihtiyacınız olacaktır. Teşhis amaçlı mamogramlar, tarama mamogramlarından daha kapsamlıdır. Memenin birden çok pozisyondan görüntülenmesi yapılacaktır.

Mamografiye nasıl hazırlanırım?

Mamografi randevu gününüzde belirli kurallara uymanız gerekecektir. Deodorant, vücut pudrası veya parfüm kullanamazsınız. Ayrıca göğüslerinize veya koltuk altlarınıza herhangi bir merhem veya krem ​​sürmemelisiniz. Bu maddeler görüntüleri bozabilir veya kireçlenme veya kalsiyum birikintileri gibi görünebilir, bu nedenle bunlardan kaçınmak önemlidir.

Hamileyseniz veya emziriyorsanız muayeneden önce radyoloğunuza söyleyin. Genel olarak, böyle bir durumda bir tarama mamografisi alamazsınız, ancak gerekirse doktorunuz ultrason gibi başka tarama yöntemleri isteyebilir.

Mamografi sırasında ne olur?

Belden yukarısını soyunduktan sonra, bir teknisyen size önden bağlanan bir önlük veya önlük benzeri birşey verecektir. Mamografi sırasında ayakta durabilir veya oturabilirsiniz.

Her göğüs düz bir röntgen plakasına oturur. Daha sonra bir kompresör, dokuyu düzleştirmek için memeyi aşağı doğru iter. Bu, memenin daha net bir resmini sağlar. Her resim için nefesini tutmanız gerekebilir. Az miktarda baskı veya rahatsızlık hissedebilirsiniz.

Doktorunuz görüntüleri gözden geçirecektir. Net değilse veya daha fazla dikkat edilmesi gerekiyorsa, farklı görüşler gösteren ek görüntüler sipariş edebilir. Bu oldukça sık görülen bir durumdur.

Bazen dijital mamogramlar kullanılır. Bunlar, özellikle yaşlı kadınlardan daha yoğun göğüsleri olan 50 yaşından küçük kadınlar için yararlıdır.

Dijital bir mamogram, X-ışınını bir bilgisayara kaydedilen göğsün elektronik bir resmine dönüştürür. Görüntüler hemen görülebilir, böylece radyoloğunuzun görüntüleri beklemesi gerekmez. Bilgisayar ayrıca doktorunuzun normal bir mamogramda pek görünmeyen görüntüleri görmesine yardımcı olabilir.

Mamografi ile ilişkili komplikasyonlar nelerdir?

Her tür röntgende olduğu gibi, mamografi sırasında çok az miktarda radyasyona maruz kalıyorsunuz. Ancak, bu maruziyetten kaynaklanan risk son derece düşüktür. Bir kadın hamileyse ve doğum tarihinden önce mutlaka mamografiye ihtiyaç duyuyorsa, işlem sırasında tipik olarak kurşun önlük giyecektir.

Sonuçlar ne anlama geliyor?

Bir mamogramdan alınan görüntüler, göğsünüzdeki kireçlenmeleri veya kalsiyum birikintilerini bulmanıza yardımcı olabilir. Test ayrıca kistleri (bazı kadınların adet döngüleri sırasında normal olarak gelip giden sıvı dolu keseler) ve herhangi bir kanserli veya kanserli olmayan yumruları da bulabilir.

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Paylaşın

Mamografi nedir, nasıl yapılır? Detaylar

Meme kanserinin erken dönem tanısında en etkili görüntüleme yöntemi olan Mamografi, düşük dozda radyasyon kullanılarak çekimi yapılan, kadın meme dokusunun ayrıntılı olarak incelenmesine olanak tanıyan radyolojik bir tanı yöntemidir. 40 yaş ve üstü kadınların, yılda bir mutlaka mamografi çekimi yaptırmasını önermektedir.

Sadece bir kaç dakika süren işlem sayesinde meme kanseri tedavisinin başarısında en önemli etkenlerden biri olan, erken tanı konabilir. Günümüzde bilinen standart mamografi yönteminin yanı sıra başta dijital olmak üzere farklı mamografi teknolojileriyle hizmet veriliyor. Yaygın olarak ise dijital mamografi kullanılıyor.

3 çeşit mamografi vardır:

  • Klasik mamografi
  • Dijital mamografi
  • Tomosentez mamografi

Mamografi neden cekilir?

Radyolojik bir görüntüleme yöntemi olan mamografi, meme kanseri riskine karşı, tarama amacıyla 40 yaş ve üzerindeki tüm kadınların yaptırması önerilen bir sağlık taraması yöntemidir. Dünya çapında her 8 kadından birinin meme kanseri tanısı aldığı ve meme kanserinin kadınlarda görülen en sık kanser türü olduğu göz önünde bulundurulduğunda mamografi, kişinin rutin sağlık taramaları arasında bulundurması ve atlamaması gereken bir tanı yöntemi olarak öne çıkar.

Bu nedenle 40 yaş üzerindeki her kadının, yılda bir kez meme kanseri taramasını gerçekleştirmesi için mamografi çektirmesi önerilir. Mamografi, meme dokusunda hücresel düzeyde olası farklılaşmaların erken tanısında kullanılan radyolojik bir yöntem olmasının yanı sıra memede kitle varlığında da kitlenin boyutu ve türünün incelenmesi amacıyla da kullanılır.

Mamografi nasıl çekilir?

Kişi rutin tarama yaptırmak için ya da memesinde meme kanseri belirtilerinden birini fark etmesi durumunda hekime başvurur. Yapılan fizik muayene sonrasında hekim, ek radyolojik görüntüleme için mamografi çekilmesini ister. Kişi mamografi işlemi sırasında belden yukarısı çıplak bir şekilde ayakta durur. Görüntülemesi yapılacak meme, görüntüleme ünitesi olarak bilinen iki tabaka arasına yerleştirilir.

Meme iki tabaka arasında sıkıştırılır ve X ışını yardımıyla iç dokusunun görüntülenmesi yapılır. İşlem öncesinde ve sırasında mamografi çekimi yapan teknisyen, kişinin nefes almasını ve tutmasını, çekim süresince sabit durmasını hatırlatır. Çok kısa bir süre içinde çekimin tamamlanmasının ardından diğer memeye geçilir ve işlem tekrarlanır. Mamografi ile elde edilen görüntüler teknisyen tarafından incelenir. Eğer çekim sırasında, hareket edilmesine bağlı bulanıklık gibi bir problem varsa işlem tekrar edilir.

Bu yüzden çekim sırasında olabildiğince sabit durmak önemlidir. Mamografi işlemi sırasında meme dokusu, çekim kalitesinin artırılması için iki tabaka arasında bir miktar ezildiği için rahatsızlık hissi duyulması normaldir. Bu işlem aynı zamanda yoğun meme dokusunun ayrılmasına ve olası kitlelerin fark edilmesine olanak tanır. Rahatsızlık hissinin en aza indirilmesi için şu hazırlıklar yapılabilir:

  • Üreme çağı sona ermemiş ya da farklı bir deyişle menopoz dönemine girmemiş kişiler, adet dönemlerinin ilk günlerinde, memeleri daha az duyarlı olduğundan bu dönemde mamografi çektirebilir
  • Mamografi sırasında belden yukarıda kalan kısımdaki tüm kıyafetler çıkarıldığından, rahatlıkla çıkarılabilen kıyafetlerin giyilmesi, toplam işlem süresini kısalttığından tercih edilebilir
  • Meme bölgesine ve meme bölgesine yakın olan koltuk altı bölgesine deodorant, pudra, krem benzeri ürünler, bazı durumlarda mamografi işleminin tekrarlanmasına sebep olan kalsiyum birikintisi görünümüne sebep olduğundan, bu ürünlerin mamografi öncesinde kullanılmaması faydalı olabilir

Mamografinin faydası nedir?

Kendi kendine ya da hekim tarafından yapılan muayenelerde ancak 1,5–2 cm ve daha büyük boyutlu kitleler saptanabilirken, mamografi meme içindeki değişiklikleri 0,5 santimetrenin altındayken dahi tespit edebiliyor. Bu da tanı ve tedavinin 2 yıl önce başlaması anlamına geliyor. Bir meme tümörü doktor ya da hastanın kendisi tarafından yakalandığında ortalama 8-10 yıllık oluyor. Çekimden önce kozmetik malzeme kullanılmaması gerekiyor.

Mamografiye gitmeden önce nelere dikkat etmeli?

Çekim sırasında belden yukarısı çıplak olmalıdır. Bu nedenle iki parçalı kıyafetler tercih edilmelidir. Filmi kötü etkileyeceğinden, koltuk altı deodorantı, talk pudrası ve losyon gibi kozmetik malzemeler kullanılmamalıdır. Aksi takdirde bunlar mamogramda kalsiyum birikintisi olarak değerlendirilebilir. Çekime giderken –eğer varsa- daha önce çekilmiş mamografilerin (yalnızca raporların değil filmlerin de) götürülmesi unutulmamalıdır.

Mamografi ışınının zararı var mıdır?

Mamografinin klasik röntgenden en önemli farkı daha düşük dozda daha yüksek kalitede görüntü verebilmesidir. Tekniğin gelişimine paralel olarak meme incelemesinde maruz kalınan doz giderek azalmaktadır. Dünya literatüründe mamografi nedeni ile kanser olmuş kadın yoktur. Kullanılan X-ray dozu genellikle 30 KVP’dir.

Mamografi ne sıklıkla yapılmalıdır?

Mamografiler tanı ve tarama amaçlı olmak üzere ikiye ayrılır. Tanı amaçlı mamografi yaş göz önüne alınmaksızın memesinde sorun tespit edilen her kadına çekilmelidir. Tarama amaçlı mamografi ise ABD Kanser Derneği ve Radyoloji Birliği’nin önerisi (ülkemizde de bu öneriler kabul görmektedir) doğrultusunda aşağıda sıralanan durumlarda çekilmelidir.

  • Her kadın; 35-40 yaşlarında ilk mamografisini çektirmelidir
  • 40-50 yaşları arasında her iki yılda bir kez çekilmelidir
  • 50 yaş ve üzerinde her yıl bir kez çekilmelidir
  • Eğer ailede meme kanseri hikayesi varsa; ilk kontrol mamografisi yaşı 30, sıklığı her yıl bir kez olmalıdır
  • Yüksek riskli kadınlarda mamografi yeterli değildir

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

 

Paylaşın