image

Her Dört Emekliden Biri Çalışmak Zorunda!

0

Geçinemediği için çalışmak zorunda kalan emekli sayısı 4 milyonu buluyor. Ekonomi yönetiminin çalışmasına göre, Türkiye’de toplam emekli sayısı 16 milyon 154 bin 322 kişi. Buna göre emeklilerin yaklaşık dörtte biri çalışmak zorunda.

Prof. Dr. Aziz Çelik, emekli aylıkları düşük olduğu için insanların tekrar çalışmaya devam ettiğini belirterek “Dolayısıyla Türkiye’de emekli aylığı sistemi, emeklilerin yaşamlarını sürdürecekleri geliri sağlayan bir sistem yerine bir sosyal yardım sistemine dönüşmüş durumda” ifadelerini kullanıyor.

Açlık sınırının 19 bin liraya yaklaştığı Türkiye’de en düşük emekli aylığının Hazine yardımıyla 10 bin liradan 12 bin 500 liraya yükseltileceği açıklandı.

Haziran ayı enflasyon rakamlarına göre emekliye yüzde 24,73 enflasyon zammı yapılacaktı. Ancak kök aylıkları 8 bin liranın altında olan emekliler bu zamdan hiç faydalanamıyordu. AKP TBMM Grup Başkanı Abdullah Güler tarafından açıklanan Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nde yer alan düzenlemeyle 8 bin liranın altında kök aylığı olup da Hazine yardımıyla 10 bin lira alan emeklilerin eline geçecek para yüzde 25 artacak. Kök aylığı 8 bin lira ile 10 bin lira arasında olanlar ise artıştan düşük oranlarda faydalanacak. Güler, düzenlemeden 3 milyon 703 bin 788 emeklinin faydalanacağını açıkladı. Peki bu düzenleme yeterli mi?

AKP’nin 2019’dan itibaren devreye soktuğu politikayla belli bir rakamın altındaki aylıklar Hazine’den karşılanarak o rakama tamamlanıyor. İzlenen politikaya göre, aylığı en düşük emekli aylığına tamamlanan emeklilerin kök aylıkları değişmiyor. Enflasyona göre belirlenen zam oranları ise kök aylık üzerinden yapılıyor. Bu nedenle emeklilerin bir sonraki dönem aldıkları zam enflasyon oranının altında kalıyor.

Son yıllarda emekli aylıklarının ciddi oranda düşmesi AKP’yi Hazine katkısıyla tamamlama işlemine iterken, aylıkların düşme sebebi ise emekli aylığı bağlama sisteminin 2008’de değiştirilmesi. 2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile emekli aylığı hesaplama ve bağlama oranlarında yapılan değişiklikler sonucunda emekli aylıkları düşmeye başladı. Aynı koşullarda fakat farklı zamanlarda emekli olanların aylıkları arasında büyük eşitsizlikler ortaya çıktı.

1999’dan itibaren emekli aylıkları hesaplamasına enflasyonun yanı sıra Gayrisafi Yurt İçi Hasıla GSYH büyümesi de dahil edilirken AKP’nin 2008 yılında yaptığı yasal değişiklikle güncelleme katsayısına milli gelirdeki büyümenin sadece yüzde 30’u eklenmeye başlandı. Aylık bağlama oranları da yüzde 75’ler seviyesinden yüzde 50’lere düşürüldü.

Ancak emekli örgütlerinin aylıklar arasındaki uçurumun kapatılmasına ilişkin düzenleme talepleri uzun süredir karşılık bulmuyor. Emekli örgütleri artan geçim sıkıntısı nedeniyle son dönemde de bu konuda çok sayıda eylem ve miting düzenledi. Emekliler, ayrıca emekli aylıklarının asgari ücret seviyesine çıkarılmasını talep ediyordu.

Asgari ücretle fark açılıyor

Asgari ücret tutarı, tanım itibarıyla geçinmek için gereken en az ücreti ifade ediyor. Ancak Türkiye’de emekliler uzun yıllardır asgari ücretin altında aylık alıyor. AKP’nin iktidara geldiği 2002 sonunda bir işçinin emekli aylığı asgari ücretin yaklaşık yüzde 30 üstündeydi. Son yapılan düzenlemeyle 12 bin 500 olan en düşük emekli aylığı, 17 bin lira olan asgari ücretin yüzde 26,5 altında.

DW Türkçe’den Pelin Ünker‘e konuşan çalışma ekonomisi uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik, emekli maaşı oranlarının tamamlama işlemine rağmen aylık bağlama sisteminin değişmesi nedeniyle ciddi bir biçimde düştüğüne işaret ediyor. Çelik’e göre aynı nedenle ortalama emekli aylıkları da dipte eşitleniyor.

Aziz Çelik’in verdiği bilgiye göre en düşük emekli aylığı 10 bin lira iken ortalama emekli aylığı 12 bin lira civarındaydı. En düşük emekli aylığı yüzde 25 arttığında ortalama emekli aylığı 14 bin 500 lira civarına geldi. Rakamlar, ortalama emekli aylığının, en düşük aylıktan sadece yüzde 16 fazla olduğunu gösteriyor. Çelik, tamamlama işleminin başladığı 2019’dan bu yana en düşük emekli aylığı 12,5 kat artarken ortalama emekli aylığının 7,3 kat arttığına işaret ediyor.

“2019’da en düşük emekli aylığı bin liraya çekildiğinde ortalama emekli aylığı iki bin lira civarındaydı. Yani yaklaşık iki katıydı. Aynı aralığın korunması için en düşük emekli aylığı 12 bin 500 liraya çıktığında ortalama emekli aylığının 25 bin lira civarında olması beklenir” diyen Çelik, buna karşın ortalama emekli aylığının 14 bin 500 lirada kaldığını vurguluyor.

Prof. Çelik, “Bu aslında emeklilerin aşağıya doğru dipte ve yoksullukta eşitlendiği gösteriyor bize. Bir diğer anlamı ise şu: Emeklilere aslında toplamda fazla bir kaynak ayrılmıyor. Yukarıdaki yani durumu biraz daha iyi olan emeklilerden kırpılarak aşağıdaki emeklilere veriliyor. Şu anda emeklilik sistemindeki durum bu. Tabii bu, sonuç olarak emekli aylıklarını bir tür harçlığa dönüştürüyor” diye ekliyor.

Emekli yoksulluğu arttıkça çalışan emekli sayısı da artıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) açıkladığı resmi verilere göre Mart 2024 itibarıyla 1 milyon 943 bin 579 emekli SGK’ye sosyal güvenlik destek primi ödenmesiyle çalışmayı sürdürüyor.

Türkiye Emekliler Derneği’ne göre yaklaşık 2 milyon emekli de kayıt dışı çalışıyor. Geçinemediği için çalışmak zorunda kalan emekli sayısı toplamda 4 milyonu buluyor. Ekonomi yönetiminin çalışmasına göre, Türkiye’de toplam emekli sayısı 16 milyon 154 bin 322 kişi. Buna göre emeklilerin yaklaşık dörtte biri çalışmak zorunda.

Prof. Dr. Aziz Çelik, emekli aylıkları düşük olduğu için insanların tekrar çalışmaya devam ettiğini belirterek “Dolayısıyla Türkiye’de emekli aylığı sistemi, emeklilerin yaşamlarını sürdürecekleri geliri sağlayan bir sistem yerine bir sosyal yardım sistemine dönüşmüş durumda” ifadelerini kullanıyor.

Yaşlı işçi ölümleri artıyor

İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı Meclisi verilerine göre, Türkiye’de 2024 yılının ilk altı ayında 50-64 yaş arası 215 işçi, 65 yaş ve üstü 52 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. İş cinayetlerinin yüzde altısı 65 yaş ve üstü, yüzde 31’i 50 yaş ve üstünde gerçekleşti. Geçen yıl ise 50-64 yaş arası 454 işçi, 65 yaş ve üstü 95 işçi hayatını kaybederken 50 yaş ve üstü, iş cinayetlerinin yüzde 30’unu oluşturdu.

Türk-İş’in Açlık ve Yoksulluk Sınırı araştırmasına göre, Haziran ayında açlık sınırı 18 bin 978 lira ile en düşük emekli aylığının yaklaşık yüzde 34, ortalama emekli aylığının ise yüzde 24 üzerinde. Ocak 2019’da açlık sınırı 2 bin TL ile ortalama emekli aylığıyla aynı orandaydı.

Açlık sınırı dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarını ifade ediyor. Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise yoksulluk sınırı olarak tanımlanıyor.

Türk-İş’e göre Haziran ayı yoksulluk sınırı 61 bin 820 TL seviyesinde. Buna göre ortalama emekli aylığı alan dört emekli bir araya gelse dahi yoksulluk sınırına erişemiyor. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre 65 yaş üstünde yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olanların oranı da 2023’te yüzde 20,5’ten yüzde 26,6’ya yükseldi.

Peki, Türkiye’nin bütçesinden emekliler için daha fazla pay ayrılamaz mı? SGK verilerine göre, prim gelirleri emekli aylıkları ve sağlık ödemelerini fazlasıyla karşılıyor.

SGK gelirlerinin giderlerini karşılama oranının sürekli yükseldiğine ancak bunun emeklinin durumunun kötüleşmesinden kaynaklandığına dikkat çeken Çelik, ayrıca günümüzde sadece prim gelirleriyle sosyal güvenlik sisteminin sürdürülmesinin mümkün olmadığına işaret ediyor:

“Bu aktif sigortalı sayısının pasif sigortalı sayısından fazla olduğu dönemlerde uygulanabilir. Günümüzde ciddi devlet katkıları var. Mesela Avrupa Birliği’nde (AB) gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 9,5’u emekli aylıklarına ayrılıyor.”

Çelik’e göre, sorun SGK’nın kaynağı olup olmamasından değil, bütçeden sosyal güvenliğe yeterince kaynak ayrılmamasından kaynaklanıyor. Çelik, “Bu kaynağı ayırmıyor ve bunu da paramız yok diye yapıyorlar. Halbuki SGK’nın kaynaklarını artıracak önlemlerden de kaçınıyorlar. Mesela asgari ücreti artırmıyorlar. Asgari ücret 17 bin lirada tutulmasaydı prim gelirleri daha da artabilirdi” diyor.

DİSK Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) Mart ayında yayımladığı “Avrupa’da ve Türkiye’de Emeklilerin Durumu” isimli araştırmasına göre, 2008 yılında Türkiye’de emekli ve hak sahibi aylıklarının GSYH’ye oranı yüzde 4,9 iken bu oran AB ülkelerinde ortalama yüzde 8’di.

Ancak 2021 yılına gelindiğinde Türkiye’de emekli ve hak sahibi aylıklarının GSYH’ye oranı yüzde 4,1’e gerilerken AB ortalamasında yüzde 9,5’e yükseldi. Böylece aradaki fark 5,4 puan oldu. 2008-2021 arasında AB ortalamasında emeklilerin ve hak sahiplerinin GSYH’den aldığı pay 1,5 puan yükselirken Türkiye’de 0,8 puan azaldı.

Paylaşın

En Düşük Emekli Maaşı 12 Bin 500 Liraya Yükseltildi

0

AK Parti Grup Başkanvekili Abdullah Güler, en düşük emekli maaşlarına ilişkin, dosya bazında 10 bin lira olarak öngörülen aylık asgari ödeme tutarı 12 bin 500 liraya yükseltildiğini söyledi.

Bütün emeklilere enflasyon oranında zam yapıldığını, bu düzenleme ile 10 bin lira altında alan emeklilere destek sağlandığını belirten Güler, bu desteğin kök maaşlara yansımayacağını belirtti. Düzenlemenin toplam 16 milyon 500 emekliden 3 milyon 703 bin 788 kişiyi etkilediğini kaydeden Güler, düzenlemenin bütçeye maliyetinin de 33 milyar 200 milyon lira olduğunu söyledi.

AK Parti, emekli maaşlarına düzenlemeye ilişkin maddenin de eklendiği yeni vergi paketini içeren yeni vergi paketini Meclis’e sundu.

Gazete Duvar’ın aktardığına göre; Pakete dair bilgi veren AK Parti Grup Başkanvekili Abdullah Güler, teklifin toplamda 53 maddeden oluştuğunu belirtti. Güler, teklifle vergi adaletinin güçlendirilmesi, vergi payının artırılması, vergilemede güvenliğin sağlanması, kayıt dışılıklar mücadele, bazı istisnaların artırılması, ithalat ve yurt içinde vergilemenin uyumlaştırılmasının amaçlandığını söyledi.

Güler, paketteki bazı düzenlemeleri şöyle sıraladı: Kısa vadeli sigorta prim oranını yüzde 2’den yüzde 2,25’e çıkarılması, çok uluslu şirketlerden küresel ve yerel asgari kurumlar vergisi alınmasının düzenlenmesi, yeni vergi güvenlik müesseselerinin oluşturulması, serbest meslek icra edenlerin vergi beyanlarıyla tespit edilen kazançlar arasında uyumsuzluk görülmesi halinde müdahale edilmesi, kayıt dışı çalışma cezalarının artırılması, İBAN ve başkasının pos cihazını kullananlara yönelik cezaların artırılması, yurt dışı çıkış harcının 500 liraya çıkarılması.

Abdullah Güler bu düzenlemeler dışında pakette bulunan en düşük emekli maaşlarına ilişkin düzenlemeyi de şöyle açıkladı: “Dosya bazında 10 bin TL olarak öngörülen aylık asgari ödeme tutarı 12 bin 500 TL’ye yükseltildi.”

Bütün emeklilere enflasyon oranında zam yapıldığını, bu düzenleme ile 10 bin lira altında alan emeklilere destek sağlandığını belirten Güler, bu desteğin kök maaşlara yansımayacağını söyledi. Düzenlemenin toplam 16 milyon 500 emekliden 3 milyon 703 bin 788 kişiyi etkilediğini kaydeden Güler, düzenlemenin bütçeye maliyetinin de 33 milyar 200 milyon TL olduğunu kaydetti.

“Az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi”

Abdullah Güler, az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınmasını ve kayıt dışı ile mücadelenin güçleneceğini sağlayacak bu düzenleme hazırladıklarını söyledi. 6 Şubat depremleri için ayrılan payın, Emeklilikte Yaşa Takılanlarla ilgili düzenlemenin bütçele ekstra yük getirdiğini kaydeden Güler, ilerleyen dönemde daha dengeli bir düzenleme için çalışılması gerektiğini söyledi.

Vergi adaletinin sağlanması ve etkinliğinin artırılması konusunda çalışmaların devam ettiğini belirten Abdullah Güler, yeni vergi düzenlemelerinin ekimden sonra gelmeye devam edeceğini ifade etti.

Paylaşın

Erdoğan’dan Kurmaylarına En Düşük Emekli Maaşlarını Yükseltin Talimatı

0

Emekli maaşlarına zam yapılacağı bilgileri basına yansımaya devam ederken, Erdoğan’ın, kurmaylarına, “Emeklilere yapılacak zam mevzusunu çalışın. Ben NATO Zirvesi’nden Türkiye’ye dönene kadar bu işi bitirin” dediği öne sürüldü.

AK Parti’nin ekonomi kurmaylarının zam formüllerine ilişkin seçenekleri değerlendirmek amacıyla bu hafta 2 kez bir araya geldiği ancak toplantılardan sonuç elde edilemediği de iddia edildi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile AK Parti kurmaylarının, 10 bin TL olan en düşük emekli aylığını zam çalışması kapsamında toplantı yapacağı belirtilmişti.

Milyonlarca emeklinin beklediği zam düzenlenmesine ilişkin yapılacak toplantı belirsizliğe dönüşürken ek zamma ilişkin kuliste konuşulanlar kamuoyuna yansımaya devam ediyor. Türkiye gazetesinde emekliye zam yapılması konusunda AK Parti kulislerinde konuşulanlar aktarıldı.

Buna göre, AK Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, ABD ziyareti öncesi kurmaylarına, “Emeklilere yapılacak zam mevzusunu çalışın. Ben NATO Zirvesi’nden Türkiye’ye dönene kadar bu işi bitirin” dediği iddia edildi.

Haberde, Erdoğan’ın bugün Türkiye’ye döneceği belirtilirken, AK Parti’nin ekonomi kurmaylarının zam formüllerine ilişkin seçenekleri değerlendirmek amacıyla bu hafta 2 kez bir araya geldiği ancak toplantılardan sonuç elde edilemediği aktarıldı.

Toplantılarda kök aylığın artırılması formülünün en düşük primi ödeyenlerle, yüksek prim ödeyenlerin maaşları arasındaki makasın daralması anlamına geldiği, bunun da emekliler arasında adaletsizliğe neden olabileceği görüşü belirtildi.

Bunun yerine tüm emeklilere seyyanen zam verilmesi fikri masaya yatırıldı. Ancak Hazine’ye getireceği ek yükten dolayı bu formüle de sıcak bakılmadı. Önceki gün servis edilen bir haberde Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile AKP kurmaylarının, 10 bin TL olan en düşük emekli aylığını zam çalışması kapsamında toplantı yapacağı belirtilmişti.

Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde dün yapılması beklenen toplantıda emekliye zammın masaya yatırılmayacağı ve Erdoğan’dan gelecek onayın beklendiği iddia edilmişti.

Paylaşın

Emekliye Ek Zam Toplantısı: Hangi Formüller Konuşulacak?

0

En düşük emekli maaşına yönelik düzenleme yapması beklenirken, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in de katılacağı toplantıda, emekliye ek zam konusu görüşülecek.

Emekli aylıklarına zam alamayan emekliler için birkaç formülün gündeme geleceği belirtiliyor. Taban maaş artışı ve refah payı gibi tedbirlerin uygulanabilmesi için yasal düzenleme gerekiyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) haziran ayı TÜFE verilerini açıklamasıyla birlikte altı aylık enflasyon oranı yüzde 24,73 olarak gerçekleşti. Milyonlarca SGK ve Bağ-Kur emeklisinin aylığına yüzde 24,73 oranında zam yapıldı. Ancak bu oran kök maaşlara uygulandı.

En düşük emekli maaşı olan 10 bin lira aylık alan yaklaşık 1,6 milyon emekli temmuzda sıfır zam ile karşı karşıya kaldı. Kök aylığı 7 bin 710 lira ve altında olanların maaşına zam yansımadı. Kök aylığı 7 bin 710 lira üzerinde olan emeklilerin ise maaşına kısmi zam yansıdı.

İşçi emekli aylıklarına ek zam yapılması konusunda bugün ya da yarın kritik bir zirve yapılması planlanıyor.

Emekli aylıklarına ek zam çalışması konusunda Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, Ak Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş toplantı yapacak. Toplantının bu akşam ya da yarın yapılması bekleniyor.

AK Parti Başkanvekili Abdullah Güler, “Bugün veya yarın emekli maaşlarına düzenlemeyle ilgili toplantı yapacağız. Asgari ücretle ilgili ara zam çalışmamız yok. Böyle bir beklenti olmasın.” ifadelerini kullandı.

Konuyla ilgili daha önce AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, partisinin MYK toplantısı sonrasında soruları da yanıtladığı açıklamalarda emekli aylığına ilişkin bilgi vermiş, bu konuda bir çalışma yapıldığını aktarmıştı.

En düşük emekli aylığına ilişkin soru üzerine Çelik, “Üzerinde çalışılıyor. Çalışma devam ediyor. Henüz karar verilmiş değil. Şu zamana yetişir mi diye bir değerlendirme yapmamız söz konusu değil. OVP’nin korunması esas olmak üzere toplumumuzun her kesiminin yanında olmaya devam edeceğiz” dedi.

Hangi formüller konuşulacak?

Emekli aylıkları zamlanmaya emekliler için birkaç formülün gündeme geleceği belirtiliyor. Bunlardan birini kök aylıkların artırılması oluşturuyor. Burada yapılacak artışın alt aylık enflasyon olacağı ileri sürülüyor. Taban maaşın asgari ücret ile eşitlenmesi de gündeme getiriliyor.

İkinci bir seçenek olarak refah payı eklenmesi dile getiriliyor. SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin aylıklarına Ocak 2024 itibarıyla 6 aylık artış oranını yüzde 49,25’e yükseltilmişti. Üçüncü seçenek olarak olarak da kök aylıklarına seyyanen artış olarak öne çıkıyor.

Taban maaş artışı ve refah payı gibi tedbirlerin uygulanabilmesi için yasal düzenleme gerekiyor. Verilecek karardan sonra yasal düzenleme hemen Meclis’e sevk edilerek yürürlüğe sokuluyor ve o ay içinde farklar belli bir takvim çerçevesinde emeklilerin hesabına yatırılıyor.

Paylaşın

Almanya’da Ortalama Emekli Maaşı Türkiye’nin Neredeyse 7 Katı

0

Yerel seçimlere sayılı saatler kalırken, seçimler sonrası ekonomide daha sıkı kemer sıkma politikalarının uygulanacağı tahminleri seçimleri daha da önemli hale getiriyor. 2023 yılı Türkiye’de emekliler için son 20 senedeki en kötü dönem oldu.

Emeklilerin durumu 2024 yılında daha da geriye giderken, Türkiye, Avrupa’da 32 ülke arasında 2021 yılı itibarıyla Euro bazında ortalama emekli maaşlarının en düşük olduğu ikinci ülke. Almanya’da ortalama emekli maaşı Türkiye’nin neredeyse 7 katı. 2012-2021 yılları arasında Avrupa’da ortalama emekli maaşı büyük ölçüde artarken Türkiye’de yüzde 34 düştü.

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) “Avrupa’da ve Türkiye’de emeklilerin durumu” başlıklı raporu yayımladı. Prof. Dr. Aziz Çelik editörlüğünde hazırlanan rapora Deniz Beyazbulut ve Zeynep Kandaz katkı verdi. Rapor AB İstatistik Ofisi Eurostat verilerine dayanıyor. Eurostat’ın son güncel verileri 2021 yılını kapsıyor.

Emekli maaşları dört ana kalemden oluşuyor: Yaşlılık aylığı, malullük aylığı, ölüm aylığı ve erken emeklilik ödemesi. Bu gösterge haberimizde “emekli maaşı” olarak adlandırılacak. “Yaşlılık aylığı” ise belirlenen yaşta bir işten emekli olduktan sonra emeklinin gelirini korumak ve desteklemek amacıyla yapılan ödeme. Ortalama maaşlar toplam ödeme miktarının yararlanıcı sayısına bölünmesiyle hesaplandı.

2021 yılında ortalama brüt emekli maaşı Türkiye’de 237 Euro oldu. Türkiye 32 ülke arasında sondan ikinci sırada. Türkiye’den daha düşük olan tek ülke 224 Euro ile Bulgaristan. En yüksek ortalama emekli maaşı ise 2 bin 734 Euro ile Lüksemburg’da.

Bu miktar diğer bazı ülkelerde şöyle: Hollanda (2 bin 3), İtalya (bin 582), Almanya (bin 552), Fransa (bin 485), Yunanistan (bin 26), Macaristan (427) ve Romanya (351).

Almanya’da emekli maaşı Türkiye’dekinin 7 katı

Almanya’da ortalama emekli maaşı Türkiye’dekinin tam 6,5 katı. Bu oran Fransa’da ise 6,3 kat. 2012 yılında Türkiye’de ortalama brüt emekli maaşı 357 Euro idi.

2012-2021 arasında 31 ülkeden 30’unda Euro bazında ortalama brüt emekli maaşı arttı. Türkiye ve Yunanistan’da ise düştü. Yunanistan’da düşüş sadece yüzde 2 olurken Türkiye’de emekli maaşları yüzde 34 geriledi.

En büyük artış yüzde 98 ile Romanya’da gerçekleşti. Maaşlar Almanya’da yüzde 32 yükselirken Fransa’da yüzde 36 arttı. Yaşlılık aylığında ise Türkiye sondan üçüncü durumda. 2021’de Türkiye’de ortalama brüt emekli aylığı 281 Euro oldu. En yüksek aylık ise 2 bin 764 Euro ile Lüksemburg’da gerçekleşti.

Ortalama brüt emekli yaşlılık aylığı diğer ülkelerde şöyle: Avusturya (bin 998), İtalya (bin 660), İspanya (bin 477), Almanya (bin 448), Yunanistan (bin 35) ve Polonya (517). 2012-2021 arasında Euro bazında ortalama brüt emekli aylığı Türkiye’de yüzde 37 geriledi. Türkiye’de 2012 yılında brüt yaşlılık aylığı 447 Euro idi.

Türkiye’de emeklilerin nüfusa oranı artarken emeklilerin milli gelirden aldığı pay ise düşüyor. Emekli maaşlarının gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranında Türkiye 36 Avrupa ülkesi içinde sondan ikinci sırada. En düşük emekli ve memur maaşlarının asgari ücrete oranı ise AK Parti iktidarında 2023 yılındaki kadar düşük olmamıştı. 2024’te bu oranların daha da düşmesi bekleniyor.

Ortalama emekli brüt yaşlılık aylığının asgari ücrete oranında da Türkiye alt sırada yer alıyor. Türkiye’de bu oran yüzde 64. Yani, asgari ücretliler 100 lira kazanırken emekliler 64 lira kazanıyor. Türkiye bu alanda 21 ülke içinde sondan dördüncü. En iyi oran yüzde 135 ile Yunanistan; en düşük oran ise yüzde 57 ile Litvanya’da.

(Kaynak: Euronews Türkçe)

Paylaşın

AK Parti’den Emekli Maaşı Açıklaması: Zam Söz Konusu Değil

0

AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, katıldığı bir TV programında, emekliler için hazırlanan bir seyyanen zam dosyasının masalarında olmadığını, böyle bir çalışma yürütülmediğini duyurdu.

2024 yılı itibarıyla emekli maaşlarına yüzde 49,5 oranında zam yapılmış bu oran beklentilerin altında kalmıştı. Emekli maaşlarıyla ilgili seyyanen zam iddiaları ise son günlerde kamuoyunda kendine geniş bir yer bulmuştu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “2024’ü emekliler yılı olarak ilan ediyoruz” sözleri ise beklentileri artırmıştı.

Hatta hafta sonu yapılan Ankara ve İstanbul’daki büyük mitinglerde Erdoğan’ın yeni bir düzenleme duyuracağı iddia edilmişti. Ancak maaşlarına zam bekleyen emekliler hafta sonu mitingde istediği haberi duyamadı.

Büyük Sivas Haber TV’ye konuşan AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler emekliler için hazırlanan bir seyyanen zam dosyasının masalarında olmadığını, böyle bir çalışma yürütülmediğini duyurdu.

Güler’in emekli maaşlarıyla ilgili açıklamaları şu şekilde: “İnsanlarımızı hayal kırıklığına uğratmayacak bir ciddiyet sergilememiz lazım. Şu anda herhangi bir çalışmamız yok. Bakanlığımız ve Cumhurbaşkanımız böyle bir çalışma arz ederse bizim haberimiz olacak.

Ama bizim elimizde muhalefetin dediği gibi 5 binlik 10 binlik seyyanen zam söz konusu değil, böyle bir çalışmamız yok. Bu neye göre söylediler hangi rakamları, hangi bütçe verileri kıstas aldılar bilmiyorum. AK Parti’nin bu yönde bir çalışması yok.”

Paylaşın

Kulis: Emekli Maaşlarına Ek Zamda İki Farklı Formül

0

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı sonrası Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı yeni emekli zammı düzenlemesi için düğmeye bastı. Emekliye verilmesi planlanan ek zam kapsamında iki farklı formül bulunuyor.

İlk formüle göre yeni ekonomi adımının iyi gitmesi sonucunda ek zam verilecek. Bu noktada en düşük emekli maaşında taban aylıkların 10 bin TL olarak revize edilmesi en güçlü formül olarak dikkat çekiyor.

İkinci formül kapsamında ise seyyanen zam söz konusu. Bu noktada da tüm emeklilerin maaşlarına 2 bin ila 3 bin lira arasında zam verilmesi formülü bulunuyor.

Sabah’ın haberine göre, emekli zammı düzenlemeleri öncelikli gündem konusu oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın verdiği talimatların ardından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı yeni emekli zammı düzenlemesi için harekete geçti.

Meclis’in yeni yasama yılına başlamasıyla birlikte emekli zamlarına ilişkin yürütülen çalışmalar hız kazandı. En düşük emekli maaşının bütçe çalışmalarının meyvelerini vermesiyle en geç Kasım ayında yeniden belirlenmesi bekleniyor. Emekli taban aylığının ara zam ile artmasıyla beraber Hazine desteği de yükselmiş olacak.

Emekliye verilmesi planlanan ek zam kapsamında iki farklı formül bulunuyor. İlk formüle göre yeni ekonomi adımının iyi gitmesi sonucunda ek zam verilecek. Bu noktada en düşük emekli maaşında taban aylıkların 10 bin TL olarak revize edilmesi en güçlü formül olarak dikkat çekiyor.

İkinci formül kapsamında ise seyyanen zam söz konusu. Bu noktada da tüm emeklilerin maaşlarına 2 bin ila 3 bin lira arasında zam verilmesi formülü bulunuyor.

Paylaşın

AK Parti Ve MHP’den “Emekli Maaşları Yeniden Düzenlensin” Teklifine Ret

0

Emekli maaşlarının yeniden düzenlenmesi için TBMM Genel Kurulu’na sunulan öneriye ilişkin konuşan İYİ Parti Milletvekili Dursun Ataş, “Ülkemizde 14 milyonu aşkın emekli vatandaş bulmakta ve büyük çoğunluğu ciddi geçim sıkıntısı çekmektedir. Bugün büyükşehirlerde ortalama bir ev kirası parasına geçinmeye çalışan milyonlar var. Buna rağmen AKP iktidarı emeklilerin sıkıntılarını duymazdan geliyor” dedi.

Saadet Partisi Milletvekili Mahmut Arıkan ise, “Ekonomide uzun zamandır süren kriz ile karşı karşıyayız. Bunun en büyük mağduru da emekli vatandaşlarımız” ifadelerini kullandı. CHP Milletvekili Veli Ağbaba da, “Türkiye’nin birçok alanda birinciliği var ama bir birinciliği hepimiz açısından utanç verecek bir birincilik. Maalesef Avrupa’nın en düşük emekli aylığını alan ülke Türkiye” dedi.

Yeşil Sol Parti’nin (YSP) emekli maaşlarının yeniden düzenlenmesi için Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’na sunduğu öneri Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.

“Yüzünüzün kızarmayacağını düşünüyorum”

Önerinin gerekçesini açıklayan Yeşil Sol Parti Mersin Milletvekili Ali Bozan, şunları söyledi: Konumuz toplumun en geniş kesimlerinden bir olan emekliler ve AKP iktidarı döneminde en çok mağdur olan kesim, emekliler. Onlar sıkıntılarını anlatacağım ama şundan eminim anlatılacaklardan bir çoğunuzun yüzü dahi kızarmayacak. Çünkü buna karar verecekler, ekmeğin, pazarın fiyatından bihaber. Tam da bu nedenle yüzünüzün kızarmayacağını düşünüyorum.

Aylık ortalama geliri 30 bin lira olan bir yurttaş dahi ay sonunu nasıl getireceğini bilemiyor. Kaldı ki çoğunluğu 7 bin 500 lira olan emekli insanlardan bahsediyoruz. Bu insanlar ne yesin? Ne içsin? Buna el insaf denir. Bu, iktidarın, AKP’nin en büyük ayıbıdır. Sürekli emeklilerin sorunları tartışılıyor ama AKP sıraları kör ve dilsiz.

Şunu ifade edeyim: Şimdi şu anda Türkiye’de kaç milyon emekli yaşıyor haberiniz yok. Bu ülkede 15,9 milyon emekli yurttaş yaşıyor. En az 9 milyon tanesi 7 bin 500 lira maaşla geçinmeye çalışıyor. Sarayın bu konuda fikri nedir? Yoksa sarayın yerel seçim hamlesini mi bekliyorsunuz? Şu anda sizin grubunuzda emekli maaşıyla geçinemiyoruz diyen milletvekili var. Bu halde siz 7 bin 500 lira maaş alan insanların geçinmesini bekliyorsunuz. Şu anda Genel Kurul’da bulunan milletvekillerine en çok telefon emeklilerden geliyor. Acaba Meclis’ten bizimle ilgili bir iyileştirme çıkacak mı diye? Biz de Yeşil Sol Parti grubu olarak diyoruz ki: Varsa vicdanınız önergemize evet oyu kullanın.

“Gelin bu meseleyi Meclis’te çözelim”

Öneri üzerine Saadet Partisi Grubu adına konuşan Kayseri Milletvekili Mahmut Arıkan: Ekonomide uzun zamandır süren kriz ile karşı karşıyayız. Bunun en büyük mağduru da emekli vatandaşlarımız. Yapılan seyyanen zam emekli vatandaşlarımıza yapılamadı. İktidar, yine eksik iş yaptı ve emekli vatandaşlarımız mağdur edildi. İtibardan tasarruf etmeyen iktidar, sıra vatandaşa gelince sağır oldu. Bir de seçim ekonomisi denen bir garabet var. 2023 yılı bütçesinin seçim ekonomisi denerek ilk 6 ayda tüketildiğini hep birlikte gördük. Gelin bu meseleyi Meclis’te çözelim.

“AKP iktidarı emeklilerin sıkıntılarını duymazdan geliyor”

Yeşil Sol Parti’nin önerisine ilişkin İYİ Parti Grubu adına Kayseri Milletvekili Dursun Ataş şunları söyledi: Ülkemizde 14 milyonu aşkın emekli vatandaş bulmakta ve büyük çoğunluğu ciddi geçim sıkıntısı çekmektedir. Bugün büyükşehirlerde ortalama bir ev kirası parasına geçinmeye çalışan milyonlar var. Buna rağmen AKP iktidarı emeklilerin sıkıntılarını duymazdan geliyor. Aynı iktidar milletle dalga geçer gibi kimseyi enflasyona ezdirmedik ezdirmeyeceğiz diyor.

Yarattığınız enflasyon canavarı, emekliyi çoktan yedi bitirdi bile. Siz neye göre kimseyi enflasyona ezdirmedik, ezdirmeyeceğiz diyorsunuz? Diyorsunuz ki dişinizi sıkın, yılbaşında zam yapacağız. Emeklinin artık sıkacak dişi dahi kalmadı. Yoksulluk sınırının 33 bin liraya dayandığı bir yerde 7 bin 500 lira emekli maaşını konuşuyoruz. Artık öyle bir noktaya geldi ki emekli, torununa harçlık veremiyor. Ömrünün sonlarını ucuzluk kuyruklarında sıra bekleyerek geçiriyor. Bunun için mi ömür tüketti bu insanlar? Vatandaşın yararına her şeyi reddetmekten vazgeçin. Yılbaşını beklemeden gerekli adımları atalım.

“Avrupa’nın en düşük emekli aylığını alan ülke Türkiye”

CHP Grubu adına Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, şöyle konuştu: Şimdi birazdan eller kalkacak, kimin emekli dostu, kimin emekli düşmanı olduğu hep beraber, bütün emekliler görecek. Sayın Cumhurbaşkanı dün açıklama yapıyor “İnşallah bakacağız” diyor. Sayın Devlet Bahçeli “Emekli aylığına en az 8.077 TL seyyanen zam yapalım” diyor. Ben burada hem Sayın Devlet Bahçeli’ye hem AKP grubuna sesleniyorum: Elinizi tutan mı var? Kaldırın ellerinizi bir sefer emeklinin, fakirin fukaranın lehine. Emekli hiç olmazsa yıl başına kadar rahat bir nefes alsın. Birazdan kalkacak elleri görecek emekli. Kim emeklinin dostu, kim emeklinin düşmanı, kim samimi kalkan ellerden birazdan göreceğiz ve biliyoruz ki maalesef burada özgür iradenizle el kaldırmayacaksınız, emekliye zam vermemek için direneceksiniz.

Türkiye’nin birçok alanda birinciliği var ama bir birinciliği hepimiz açısından utanç verecek bir birincilik. Maalesef Avrupa’nın en düşük emekli aylığını alan ülke Türkiye. Hem euro bazında hem alım gücü anlamında en düşük aylığı alan emekli Türkiye’de. Belçika’da bir emekli ortalama 1.200 euro, Almanya’da 1.400 euro maaş alıyor, Türkiye’de bir emekli ortalama 259 euro maaş alıyor, sadaka bile değil. Belçika’da bir emekli toplam emekli maaşıyla 120 kilo et alıyor, Almanya’da 136 kilo et alıyor, Türkiye’de ise 16 kilo et alabiliyor. Emekli maalesef sayenizde alışverişe giderken, market market gezerken artık torbayla gitmiyor bir de elinde hesap makinası var, hesap makinasıyla geziyor hangi market ucuz diye.

Paylaşın

Emeklinin Alım Gücü Üç Ayda 3 Bin 840 Lira Azaldı

0

3 ay önce yüzde 25 zam yapılan emeklinin alım gücü yüzde 25.11’lik resmi enflasyon karşısında eksiye düştü. En düşük memur emeklisinin geçen temmuzda 8 bin 657 lira yapılan aylığı, eylül sonunda TÜİK hesabıyla 6.920 liraya, ENAG hesabıyla 8.732 liraya geriledi.

7.500 liralık en düşük emekli aylığının alım gücü de TÜİK’e göre 5.005 liraya, ENAG’a göre 3.840 liraya geriledi. Temmuzda 22 bin TL olan memur maaşının alım gücü, ENAG’ın verilerine göre 16.852 liraya, 11.402 liralık asgari ücretin alım gücü ise 8.732 liraya düştü.

Hayat pahalılığı karşısında ezilen emekli ve çalışanlara temmuz-aralık dönemini kapsayan ikinci 6 ay için yapılan yüzde 25’lik zam, 3 ayda sıfırlandığı gibi eksiye düştü. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre tüketici enflasyonu temmuzdan bu yana geçen 3 ayda yüzde 25.11 oranında artarak 6 aylık zammı adeta sildi süpürdü. Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) da son 3 aylık enflasyonu yüzde 30.57 olarak açıkladı.

Sözcü’den Erdoğan Süzer’in haberine göre, üç ayda gerçekleşen yüksek enflasyonla çalışanlar ve emeklilerin alım gücü temmuz zammından önceki maaşların alım gücünün de gerisine düştü. Yılbaşından bu yana zam yapılmayan 7 bin 500 liralık en düşük emekli aylıklarının alım gücü ise TÜİK’e göre yüzde 50, ENAG’a göre yüzde 95 civarında eridi.

Bekar ve çocuksuz en düşük devlet memurunun maaşı temmuz başında 20 bin 352 liraya yükseltilmişti. Bu memurun maaşının alım gücü, temmuz ayından bu yana artan fiyatlar karşısında eriyerek TÜİK hesabıyla 16 bin 267 liraya, ENAG hesabıyla da 15 bin 587 liraya geriledi.

24 bin 505 lira yapılan öğretmenin maaşının alım gücü de eylül sonu itibarıyla TÜİK’e göre 4 bin 918 lira eriyerek 19 bin 587 liraya düştü. Öğretmen maaşındaki erime ENAG hesabıyla da 5 bin 737 lirayı buldu. 29 bin 109 lira olan polis memurunun maaşı ise ENAG hesabıyla 6 bin 815 lira azalarak, 22 bin 294 liraya düştü.

Temmuz ayında 11 bin 402 liraya çıkarılan asgari ücretin alım gücü de zamlar karşısında dayanamadı. Asgari ücretin alım gücü eylül sonunda ENAG’a göre 2 bin 670 lira eriyerek 8 bin 732 liraya kadar düştü.

3 ay önce yüzde 25 zam yapılan emeklinin alım gücü yüzde 25.11’lik resmi enflasyon karşısında eksiye düştü. En düşük memur emeklisinin geçen temmuzda 8 bin 657 lira yapılan aylığı, eylül sonunda TÜİK hesabıyla 6.920 liraya, ENAG hesabıyla 8.732 liraya geriledi. 7.500 liralık en düşük emekli aylığının alım gücü de TÜİK’e göre 5.005 liraya, ENAG’a göre 3.840 liraya geriledi.

Paylaşın

Hükümetin Teklifi Kabul Edildi: Memur Ve Emekli Maaşları Zam Oranı Belli Oldu

0

26 Ağustos’ta çalışmalarına başlayan ve beş kez bir araya gelen Kamu Görevlileri Hakem Kurulu, memur maaşları ile memur emeklisi aylıklarına 2024’ün ilk yarısında yüzde 15 ve ikinci yarısında yüzde 10; 2025 için ise ilk altı ayda yüzde 6 ve ikinci yarıda yüzde 5 zam yapılmasını kararlaştırdı.

Haber Merkezi / Kuruldaki 6 üye, hükümetin sunduğu teklifin olduğu gibi kabul edilmesi yönünde oy kullanırken 5 üye ret oyu verdi. KESK temsilcisi ise oylamaya katılmadı. Toplu sözleşme hükmünde bulunan karara itiraz hakkı bulunmuyor.

Enflasyon farkının mevcut haliyle 6 aylık dönemler halinde verilmesi kararlaştırıldı. Refah payı talebi ise kabul edilmedi. Kamu İşveren Heyeti ile konfederasyonlar arasındaki toplu sözleşme görüşmelerinde kabul edilen 50 madde ise oy birliğiyle kabul edildi.

4 milyon memur ve 2,5 milyon memur emeklisini ilgilendiren 2024-2025 yıllarına ilişkin toplu sözleşme görüşmelerinde memur tarafını temsil eden Memur-Sen ile Kamu İşveren Heyetinin yürüttüğü görüşmelerden sonuç çıkmamış, bunun üzerine Kamu Görevlileri Hakem Kurulu devreye girmişti.

Enflasyona ezdirmeyeceğiz

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan dün yaptığı açıklamada, “Yarın süreci sonuçlandıracağız. Takdir Hakem Heyeti’nindir. Kamu görevlilerini ve memurları enflasyona ezdirmeyeceğiz.” demişti.

Karara tepkiler ne oldu?

Hakem Kurulu’nun 11 üyesi arasında yer alan KESK Genel Sekreteri Şenol Köksal’ın açıklanacak orana tepki göstererek toplantıdan ayrıldığı bilgisi paylaşıldı.

KESK’in sosyal medya hesabından paylaştığı mesajda, “Hakem heyeti hükümetin ikinci teklifini aynen koruyarak 2024 için %15 + %10 ve 2025 için %6 + %5 olarak onaylamıştır. Bu karar kurulun değil aslında hükümetin kararıdır. Kamu emekçilerine dayatılan bu sefalet politikalarına, hak gasplarına karşı KESK çatısı altında örgütlenmeye ve mücadeleye çağırıyoruz!” denildi.

Memur-Sen hesabından paylaşılan mesajda ise kurulun hakemlik sıfatına aykırı hareket ederek kendi varlığını tartışmaya açtığı vurgulandı: Kamu İşvereninin son teklifini Memur-Sen üyelerinin red oyuna karşılık oy çokluğu ile aynen kabul ederek adeta noter vazifesi görmüştür. Mevcut tabloda Kamu Görevlileri Hakem Heyeti, ‘Kamu İşvereni Hakem Kurulu’ gibi karar almıştır.

İktisatçı Hayri Kozanoğlu, Merkez Bankası’nın 2024 enflasyon tahmininin %33 olduğunu hatırlatarak, “Hakem Kurulu kamu memur ve emeklilerine ilk 6 ay %15, ikinci 6 ay %10 toplam %26,5 zam öneriyor. Yani sizi resmen daha da yoksullaştıracağım diyor!” ifadesini kullandı.

Çalışma iktisadı alanında yazan Aziz Çelik de “Hükümetin atadığı Kamu Görevlileri Hakem Kurulu memurlara zırnık koklatmadı. Bu karar Kurulun değil aslında hükümetin kararıdır” dedi.

Paylaşın

KÜNYE

MESAJ

– Borsa ve Döviz
– Finans
– Enerji
– Otomobil
– Emlak
– Diğer Ekonomi

 

0 (537) 883 27 00

haberkaos.com@gmail.com

Sosyal Medyada Haber Kaos