Batman: Girhavik Höyüğü

Girhavik Höyüğü; Batman’ın Kozluk İlçesi, Taşlıdere (Holê) Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe Merkezi’nden Taşlıdere Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Höyük, Taşlıdere Köyünün 1.6 km kuzeybatısında, Batman Barajı alanının hemen doğu kıyısındadır. Taşlıdere Köyü ise Kozluk İlçesinin kuş uçumu 20.55 km batısındadır.

Alanda yapılan çalışmalarda höyük alanında yoğun olarak Ortaçağ’a tarihlenen seramik parçaları ve olasılıkla üst örtüde kullanılan çok sayıda tuğla parçaları görülmüştür.

Girhavik Höyüğün tepe kısmında ve yamaçlarda herhangi bir mimari yapı oluşturmayan döküntü taşlara rastlanmıştır. Höyük alanında çok sayıda kaçak kazı izleri mevcuttur. Günümüzde höyüğün çevresi tel örgü ile çevrilmiş ve yamaçları tarım arazi olarak kullanım görmektedir.

Höyük; tarih boyunca türlü nedenlerle yıkılıp yok olmuş yerleşme bölgelerinde, yıkıntıların üst üste birikmesi nedeniyle oluşmuş, çoğu kez içinde tarihsel kalıntıların gömülü bulunduğu yayvan toprak tepedir.

Paylaşın

Batman: Gündüzlü Höyüğü

Gündüzlü Höyüğü; Batman’ın Kozluk İlçesi, Gündüzlü (Mezerxalık) Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe Merkezi’nden Gündüzlü (Mezerxalık) Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Höyük, Gündüzlü (Mezerxalık) Köyünün kuş uçumu 1.37 km güneyindedir. Gündüzlü Köyü, Kozluk İlçesinin kuş uçumu 6.90 km batısındadır.

Alanda yapılan incelemeler sırasında çok sayıda seramik parçaları, obsidyen alet ve kemik buluntularına rastlanmıştır. Höyük üzerinde herhangi bir mimari yapı göstermeyen üst üste dağınık taş dizileri bulunmaktadır.

Gerek höyüğün batısında geçen nehrin yükselmesi sonucu gerekse de kaçak kazılar sonucu höyük oldukça tahrip olmuştur. Tahribatlar sonucu kültür dolgusu pek kalmamıştır.

Höyük; tarih boyunca türlü nedenlerle yıkılıp yok olmuş yerleşme bölgelerinde, yıkıntıların üst üste birikmesi nedeniyle oluşmuş, çoğu kez içinde tarihsel kalıntıların gömülü bulunduğu yayvan toprak tepedir.

Paylaşın

Batman: Karşıyaka Höyüğü

Karşıyaka Höyüğü; Batman’ın Kozluk İlçesi, Karşıyaka (Derşıwan) Köy sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe Merkezi’nden Karşıyaka Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.

Karşıyaka Höyüğü, köy merkezinden akan Zugut Deresi’nin 160 m doğusundadır. Karşıyaka Köyü, Kozluk İlçesinin 8.30 km güneydoğusundadır.

Karşıyaka köy yerleşmesi höyük alanı üzerine kurulmuştur. Bu yüzden höyükte büyük oranda tahribat söz konusudur. Höyük alanında yapılan çalışmada çok sayıda seramik parçaları, 1 adet pipo parçası ve obsidyen parçaları tespit edilmiştir.

Tahribat nedeniyle höyüğün sınırları belli olmayıp, ancak yüzey buluntularının yayıldığı alan göz önünde bulundurularak ortalama doğu-batı 61 m, kuzey- güney 57 m’lik alana yayılmıştır.

Yüksekliği ise yaklaşık 15 m’dir. Höyüğün batı yamacı kısmi olarak tarım arazisi olarak kullanılmaktadır. Höyükte büyük oranda doğal ve beşeri tahribat söz konusudur. Höyük alanı köy halkının ortak mülkiyetindedir.

Paylaşın

Batman: Yıldızlı Höyüğü

Yıldızlı Höyüğü; Batman’ın Kozluk İlçesi Yıldızlı Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe Merkezi’nden Yıldızlı Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Höyük, Yıldızlı Köyünün güneyinde, Yıldızlı (Şeyhbac) Kalesi’nin yaklaşık 400 m batısında, Yeşilyurt Mezrasının kuzeydoğusunda Garzan Çayı’nın ise yaklaşık 500 m batısındadır.

Höyük üzerinde ve eteklerinde az sayıda seramik ve pitos parçaları gözlemlenmiştir. Höyük geniş bir alana yayılmış olup çok sayıda kaçak kazı izleri mevcuttur. Günümüzde höyük alanı yöre halkı tarafından tarım alanı olarak kullanılmaktadır.

Höyük; tarih boyunca türlü nedenlerle yıkılıp yok olmuş yerleşme bölgelerinde, yıkıntıların üst üste birikmesi nedeniyle oluşmuş, çoğu kez içinde tarihsel kalıntıların gömülü bulunduğu yayvan toprak tepedir.

Paylaşın

Batman: Hallan Çemi Höyüğü

Hallan Çemi Höyüğü; Batman’ın Kozluk İlçesi, Kaletepe (Dahlıkê) Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İlçe Merkezi’nden Kaletepe Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Höyük, Kaletepe Köyünün kuş uçumu 1.5 km güneyinde Batman Barajı göl alanının batı kıyısındadır. Kaletepe köyü, Kozluk İlçe Merkezinin kuş ucumu 22.74 km kuzeybatısındadır.

Hallan Çemi Höyük, göl alanı içinde kalacağı için M. Rosenberg ve H. Togul tarafından yapılan yüzey araştırmaları sırasında 1990 yılında keşfedilmiştir. Bölgede yapılan incelemelerde yontma taş aletler ve bezemeli taş kaplar bulunmuştur.

Bunun üzerine Rosenberg başkanlığında, ABD’deki Delawere Üniversitesi, ODTÜ TEKDAM (Aşağı Fırat Eski Eserleri Kurtarma ve Değerlendirme Araştırma Merkezi) ve Diyarbakır Müzesi tarafından 1990-94 yıllarında dört sezonluk kazı çalışmaları yapılmıştır.

Yapılan kazı çalışmaları sonucunda ve radyokarbon analizlerine göre Hallan Çemi, Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ’a (PPN) bir başka deyişle MÖ 11. binyıldan itibaren yerleşim gördüğü anlaşılmaktadır.

Günümüzde Batman baraj suyunun belirli dönemlerde yükselmesinden dolayı höyük tamamıyla su altında kalmaktadır. Suyun geri çekildiği dönemlerde ise açığa çıkan höyüğün sınırlarında, yüzeyde havanelleri, ezgi taşları, taş kap parçaları, biley taşları, kemik aletler ve kemik amulet gibi buluntulara açığa çıkmaktadır.

Paylaşın

Batman: Akçalı Resimli Kaya Sığınağı

Akçalı Resimli Kaya Sığınağı; Batman’ın Kozluk İlçesi sınırları içerisinde kalan Akçalı (Küsket) Köyünün kuzeybatısında yer almaktadır. Akçalı Köyü, Kozluk ilçesine 26 km kuzeydoğusundadır.

Aynı zamanda kaya sığınağı, Akçalı köyünün içinde kuzeybatısında akan Sevak Deresinin kenarındadır. Kzluk İlçe Merkezi’nden Akçalı Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Doğal olarak oluşmuş kaya sığınağı doğu-batı doğrultuludur. Kaya sığınağının duvarlarında kök boya ile yapılmış elinde yayı bulunan insan ve hayvan betimleri bulunmaktadır. Bunun dışında yakın dönemde yapıldığı düşünülen Arapça yazılar bulunmaktadır ve sığınağının kuzey kısmındaki kaya üzerine kazıma ile yapılmış kaideli gamalı haç motifi ve klasik haç motifleri bulunmaktadır.

Sığınağın giriş kısmı geniş olup içeriye doğru daralıp üçgenvari bir plan göstermektedir. Kışın kaya sığınağı Sevak Deresi’nin yükselmesinden dolayı su ile dolmaktadır. Kaya sığınağı yazın hayvan barınağı olarak kullanılmaktadır.

Kaya sığınağında bulunan kazıma ile yapılmış haçlar, buranın tapınım alanı olarak kullanıldığını düşündürmektedir. Kök boya ile yapılan insan ve hayvan betimlerinin, kaya sığınağının Üst Paleolitik Dönem kadar eski dönemlerde de barınma amaçlı kullanılmış olabileceği yönünde düşündürmektedir.

Paylaşın

Batman: Pıra Kurt Köprüsü

Pıra Kurt Köprüsü; Batman’ın Kozluk İlçesine bağlı Taşlıdere (Holê) Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır.

Kozluk İlçe Merkezi’nden Taşlıdere (Holê) Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu taşıma araçları ile ulaşım mümkündür.

Taşlıdere (Holê) Köyünün 1.5 km batısında Sason Çayı’nın Batman Barajı’na döküldüğü yerdedir. Taşlıdere köyü ise Kozluk İlçesinin kuş uçumu 20.55 km batısındadır.

Köprünün kalan kalıntısından anlaşıldığı kadarıyla yuvarlak kemerli ve tek gözlü olarak inşa edilmiştir. Yapım malzemesi olarak düzgün blok taşlar, moloz taşlar ve yörede sıkça kullanılan cas harcı kullanılmıştır.

Günümüzde kullanım görmemekle beraber, köprü kalıntısının hemen üstüne günümüzde betonarme bir köprü yapısı inşa edilmiştir.

Paylaşın

Batman: Pisyar Köprüsü

Pisyar Köprüsü; Batman’ın Kozluk İlçesi Alıçlı Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Köprü, Kozluk İlçe Merkezinin kuş uçumu 2.75 km doğusundadır.

Asma köprünün sadece iki ayağı ayakta olup muhtemelen tek gözlüdür. Köprüde düzgün kesme taşın yanı sıra dolgu malzemesi olarak moloz taşlar da kullanılmıştır. Köprü doğu-batı yönlüdür.

Köprünün hem doğu hem de batı ayağında sivri kemer girişli olasılıkla dinlenme veya gözetleme odası olabilecek birer adet mekan bulunmaktadır. Köprünün batı ayağında basamak kalıntıları mevcuttur.

Diyarbakır Silvan’da bulunan Malabadi Köprüsü ile benzerlik göstermektedir. Batı ayağında bulunan odanın içinde kaçak kazı izine rastlanılmıştır.

1995 yılında Kozluk Kaymakamlığı tarafından iki ayak arasına çelik halatlar çekilip, üstüne tel örgüler gerilerek günümüzde geçiş bu şekilde sağlanmaktadır.

Paylaşın

Batman: Çayhan Köprüsü

Çayhan Köprüsü; Batman’ın Kozluk İlçesi, Çayhan Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Çayhan Köyü, Kozluk İlçesinin kuş uçumu 10 km güneydoğusundadır.

İlçe Merkezi’nden Çayhan Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür. Köprü, Çayhan Çayı’nın 375 m kuzeydoğusundadır.

Çayhan Köprüsü, Çayhan Çayı’nın üzerine doğu-batı doğrultulu inşa edilmiş ve günümüzde sadece 4 adet ayak kalıntısı kalmıştır.

Muhtemelen 3 gözlü bir köprüdür. Ortadaki ayak kalıntılarından yola çıkarak bu köprünün yuvarlak kemerli gözlere sahip olduğu anlaşılmaktadır.

Yapım malzemesi olarak ayakların dış yüzeyinde düzgün blok taşlar, içinde ise moloz taşlar kullanılmış olup yörede sıkça kullanılan cas harcı ile sıvanmıştır.

Paylaşın

Batman: Yukarı Alıçlı Köprüsü

Yukarı Alıçlı Köprüsü; Batman’ın Kozluk İlçesi, Yukarı Alıçlı Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Köy, Kozluk İlçesinin kuş uçumu 3.15 km kuzeydoğusundadır.

İlçe Merkezi’nden Yukarı Alıçlı Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu taşıma araçları ile ulaşım mümkündür.

Bölgede Alıçlı Deresi olarak bilinen dere yatağının kuzey kıyısında yıkılmış köprü ayağı mevcuttur.

Günümüze ulaşan kalıntılara bakıldığında köprünün yapım malzemesi moloz taş ve yörede sıkça kullanılan cas harcı kullanılmıştır. Köprünün günümüze ulaşan ayak kalıntısı oldukça tahrip olmuştur.

Paylaşın