Tayfur Sökmen Kimdir?

Hatay Cumhuriyeti’nin ilk ve tek Cumhurbaşkanı olan Tayfun Sökmen, 1892 yılında Gaziantep’te dünyaya geldi. Kırıkhan Rüştiyesi’ni bitirdikten sonra özel eğitim gördü. 

I. Dünya Savaşı´nda istihbarat görevlerinde çalışan Sökmen, İskenderun sancağındaki Fransız işgaline karşı direniş hareketinin örgütlenmesinde öncülük yaptı.

20 Ekim 1921’de TBMM Hükümeti ile Fransa arasında imzalanan Ankara Antlaşması’yla İskenderun sancağı, Fransız mandası altındaki Suriye’ye özerk bir yönetim birimi olarak bağlandı. Fransız manda yönetimi arapları ve hıristiyanları kayıran bir tutum izleyince direniş yeniden başladı.

Tayfur Sökmen, gıyabında ölüm cezasına çarptırılınca Adana’ya kaçtı. 1924-26 arasında Viyana’da kalan Tayfur Sökmen, Hariciye Vekaleti’nin girişimiyle Fransa’dan İskenderun sancağına giriş izni aldı. Buna rağmen baskıya uğradı ve 1927’den sonra Gaziantep, Adana ve İstanbul’da yaşamak zorunda kaldı.

1935’te Antalya bağımsız milletvekili seçilerek TBMM’ye girdi. 1936’da Fransa’nın Suriye ve Lübnan’a bağımsızlık vermesi üzerine, Türkiye, İskenderun sancağını da bağımsızlığa kavuşturmak için girişimlere başladı. Ocak 1937’de İskenderun sancağına, Dışişlerinde Suriye’ye bağlı, ama kendi anayasasıyla yönetilen yarı bir sancak statüsü tanındı.

Sancağının adı da Hatay olarak değiştirildi. Aynı yıl Türkiye’nin verdiği nota üzerine Fransa sorunun Milletler Cemiyeti’nde çözülmesini istedi. Uluslararası koşulların da dayatması sonucunda varılan anlaşmayla, Milletler Cemiyeti 19 Mayıs 1937’de Hatay için bir anayasa kabul etti. Uzun süren görüşmelerden sonra, Türk ve Fransızlardan oluşan bir kurulun gözetiminde Hatay Cumhuriyeti’nin kurulduğunu ilan etti.

Cumhurbaşkanlığına da Tayfur Sökmen’i seçti. Hatay Cumhuriyeti, 29 haziran 1939’da Millet Meclisi kararıyla Türkiye Cumhuriyetine katıldı. Cumhurbaşkanlığı görevi sona eren Sökmen, 1950’ye kadar Antalya, 1950-54’de Hatay milletvekili olarak TBMM’de yer aldı. 1969’da kontenjan senatörü olarak Cumhuriyet Senatosu’na girdi. 1975’te siyasi hayattan çekildi. Tayfur Sökmen, 1980 yılında İstanbul’da öldü.

Tayfur Sökmen, “Hatay’ın kurtuluşu İçin Harcanan Çabalar” (1978) adlı kitabında Hatay sorununu ayrıntılarıyla ele almıştır.

Paylaşın

Cemil Meriç, Hayatı, Eserleri

Türk edebiyatının kalemi en güçlü deneme yazarlarından biri olan Cemil Meriç, 12 Aralık 1916 yılında Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde dünyaya geldi. 1940’da İstanbul Üniversitesi’ne girip Fransız Dili ve Edebiyatı öğrenimi gördü.

1941’den başlayarak İnsan, Yücel, Gün, Ayin Bibliyografyası dergilerinde yazmaya başladı. 1942 ve 45 yılları arasında Elazığ lisesinde, 1952 ve 54 yılları arasında ise İstanbul`da Fransızca öğretmeni olarak çalıştı. Daha sonra İstanbul üniversitesi Edebiyat fakültesinde yabancı diller okutmanlığı görevinde bulundu , Sosyoloji bölümünde dersler verdi.

Mükemmel düzeyde Fransızca okuyup yazan Meriç, İngilizceyi anlıyor, Arapçayı, kendi ifadesiyle, söküyordu.

Cemil Meriç`in ilk yazısı Hatay`da Yeni Gün Gazetesi`nde çıktı (1928). Hisar dergisinde “Fildisi Kuleden” başlığıyla sürekli denemeler yazdı. Meriç, gençlik yıllarında Fransızcadan tercümeye başladı. Hanore de Balzac ve Victor Hugo`dan yaptığı tercümelerle kuvvetli bir mütercim olduğunu gösterdi. Bati medeniyetinin temelini araştırdı. Dil meseleleri üzerinde önemle durdu. Dilin, bir milletin özü olduğunu savundu ve sansüre, anarşik edebiyata şiddetle çattı. 13 Haziran 1987’de vefat etti.

Eserleri; Umrandan Uygarlığa, Kırk Ambar, Hint Edebiyâtı, Saint Simon; İlk Sosyolog, İlk Sosyalist, Bir Dünyânın Eşiğinde, Bu Ülke, Mağaradakiler, Bir Fâciânın Hikâyesi, Işık Doğudan Gelir ve Kültürden İrfana.

Aldığı ödülleri: Kırk Ambar isimli eseriyle “Türkiye Millî Kültür Vakfı” ödülü, Ankara Yazarlar Birliği Derneğinin”Yılın Yazarı”, Kayseri Sanatçılar Derneğince, “İnceleme”, Kültürden İrfana adlı eseriyle, Türkiye Yazarlar Birliği “Yılın Fikir Eserleri” ödüllerini aldı.

Paylaşın

Basketbol Yorumcusu İsmet Badem, Hayatını Kaybetti

Motor tutkusu ile bilinen ünlü basketbol yorumcusu İsmet Badem, Biga-Çan karayolunun 9’uncu kilometresinde yaptığı kazada hayatını kaybetti.

Badem’in ölüm haberini ise oğlu Burçin Badem “Babam İsmet Badem’i yaklasık 1 saat önce kaybettik. Şu anda Çanakkale’ye gidiyorum. Ayrıntılı bilgilendirme yapacağız” ifadeleriyle paylaştı.

İsmet Badem Kimdir?

1972-1973 yılarında Samsunspor Basketbol takımında yıldızı parlayan İsmat Badem, Beşiktaş ve Fenerbahçe formaları giydi.

Basketbolu bıraktıktan sonra çeşitli dergilerde ve canlı tv programlarında yorumculuk yapan İsmet Badem üç kitap yazdı.

Dünyada ilk kez tüm içeriği basketbol olan 12 sayfalık Fanatik Basket Gazetesi’ni çıkardı. Fanatik Basket tam 13 sene yayın hayatında kaldı.

Paylaşın