Kenya’da vergileri artırmaya yönelik yasa tasarısına karşı düzenlenen protestolarda çıkan çatışmalarda en az beş kişi hayatını kaybetti. Protestolar sırasında parlamento binasının bir kısmı ateşe verildi.
Tartışmalı vergi tasarısının bir kısmını geri çekildi ancak protestocular yasa tasarısının tamamının iptal edilmesini istiyor. Protestocular, yasa tasarısının zaten yüksek yaşam maliyetin altında ezilen sıradan vatandaşların ve işletmelerin karşılayamayacakları yeni vergi artışları getireceğini söylüyor.
Kenya’da hükümetin vergileri artırma planı ülke tarihinin en şiddetli protesto gösterilerini tetikledi. 2022’de göreve gelen Devlet Başkanı William Ruto liderliğindeki hükümet, 78 milyar dolarlık ulusal borcun faizini ödeyebilmek için vergileri artırma kararı aldı. Borç büyüklüğü ülke gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 70’ine karşılık geliyor.
Teklif edilen plan, internet, bankacılık işlemleri, yakıt ve bebek bezi fiyatlarını artırıyor; otomobil sahipliğini zorlaştırıyordu.
18 Haziran’da hükümetin tasarıyı açıklamasıyla ülke genelinde birçok şehirde çoğunluğu gençlerden oluşan gruplar sokağa çıktı. Geçen haftadan beri süren protestolar üzerine hükümet bazı önerilerinden geri adım atsa da teklif edilen revizyon eylemcileri memnun etmedi. Başkent Nairobi’de Salı günü öğleden sonra tansiyon yükseldi, polis eylemcilere gerçek mermi ile müdahale etti.
Bazı eylemciler parlamentoya girdi, binayı kısmen ateşe verdiler. O sırada binada bulunan milletvekilleri tünelleri kullanarak kaçmak zorunda kaldı.
Saatler sonra Savunma Bakanı Aden Duale, ordunun sokağa çıkarak polise destek olacağını açıkladı. Devlet Başkanı Ruto da göstericiler için “suçlular” dedi, “anarşiye izin vermeyeceklerini” ilan etti. Çarşamba sabahı meclis binası önünde yoğun polis varlığı dikkat çekti.
İnsan hakları örgütleri polis müdahalesi sırasında en az 5 kişinin öldüğünü; 13’ü gerçek mermi kaynaklı, 30’dan fazla yaralı olduğunu açıkladı. Gösteriler Kenya’da on yıllardır yaşananların en büyüğü oldu. Birçok siyasetçi ve uzman gençlerin tepkisini “sürpriz” olarak niteledi.
Muhalefet lideri Raila Odinga, “sırf yiyecek ve iş istedikleri için Kenya’nın kendi çocuklarını öldürmeye devam edemeyeceğini” söyledi, iktidara tepki gösterdi. Dini liderlerden de vergi planından vazgeçilmesi yönünde çağrılar geldi. Ülkenin 52 milyonluk nüfusunun üçte biri yoksulluk içinde. Ruto’nun vergi düzenlemesini bu hafta içinde imzalaması bekleniyor.
(Kaynak: DW Türkçe)
