Bartın: Kaya Mezarları

Kaya Mezarları; Bartın’ın Merkez İlçesi, Akgöz Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. İl Merkezi’nden Akgöz Köyü’ne günün belirli saatlerinde toplu ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Akgöz Köyünün ilk hanesinin tam karşısında ilk mezar bulunmaktadır. Kaya mezarının zeminine oyularak oluşturulmuş 12 adet mezar bulunmaktadır. Altı tanesi sağ tarafta ve girişe paralel, üç tanesi sol tarafta, ikisi arkada yanyana ve biri önde girişe dik olarak bulunmaktadır.

Mezarların genişliği 50 cm önde girişe dik olarak bulunmaktadır. Girişin üst kısmında kare biçimli 6 satırı belirgin, 7 satırı belirgin olmayan bir kitabe bulunmaktadır. İkinci mezar odası ilkinin 40 m. kuzeybatısında yer almaktadır.

Dikdörtgen girişinin sol tarafında, girişe dik olarak 4, sağ tarafta ise paralel olarak 1 adet, toplam 5 mezar bulunmaktadır. Tavanı kubbe biçimlidir ve duvarlarında 4 adet niş bulunmaktadır. Üçüncü mezar odası ise ilk mezar odasından 100 m. doğuda yer almaktadır.

Dikdörtgen biçimli girişe sahip olan odanın girişi ile tabanı arasında oldukça fazla yükseklik farkı olması ve içinin görüşü olanaksız kılacak kadar karanlık olmasından dolayı inceleme olanaklı olmamıştır. Diğer iki oda nedeniyle bu odanın mezar fonksiyonu taşıdığı büyük olasılıktır. Kaya mezarları geç Roma Dönemi’ne tarihlendirilebilir.

Paylaşın

Samsun: Kaya Mezarları

Kaya Mezarları; Samsun’un Salıpazarı İlçesi, Cevizli Köyü, Camii Yanı Mahallesi, Huma Ahşap Camii bahçesinde yer almaktadır.

Kaya Mezarları’nın olduğu bölgeye şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Kaya Mezarı orta boyutlu kaya kitlesindeki taraçalarda yontularak düzleştirilmiş, bağımsız kaya fasadında konumlandırılmış bir adet oda mezardan oluşmaktadır. Hali hazırda mezarlık olarak kullanılan bu alanın mevcut işlevinin çok eskiye gittiği bu tespitle anlaşılmaktadır.

Sahanın nekropol olma ihtimali olsa da açıkta sadece bir mezar odası görülebilmektedir. Kaya mezarı tek odalı, üç sekili kaya oda mezarlarına örnek olup soyulmuştur.

Salıpazarı, Yeşik Köy, Kayadibi Mevkii’nde Runik Yazılı-Tamgalı taşlarla iç içe olan Kaya Mezarları ile aynı özellikleri sergileyen Cevizli Köyü Kaya Mezarı aynı kültürün ürünü olduklarını ve yayılım alanını göstermesi bakımından çok önemlidir. Kaya Mezarı tescil edilerek koruma altına alınmıştır.

Paylaşın

Kahramanmaraş: Kazandere Kaya Mezarları

Kazandere Kaya Mezarları; Kahramanmaraş’ın Göksun İlçesi, Kazandere Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Kaya Mezarları, M.Ö. 2000’li yıllarda bölgede yaşayan Hititlere ait olmalıdır. Yine Kırıkkilise üzerinden Kazandere köyüne giderken yolun sol tarafında pek çok kaya mezarı bulunmaktadır. Bu mezarların bulunduğu bir kaya kütlesinin üzerinde ise insan uzanamayacak kadar yüksekte bir Hitit kabartma resmi yer almaktadır. Yağmur ve kar sularının kayanın üstünden aşağıya doğru akmasıyla yıpranan bu kaya kabartması bir kartal ile yanında bulunan bir aslan figüründen oluşmaktadır.

Burada bulunan aslan figürü Hitit dönemini andırmaktadır. Daha iyi incelenmesi halinde bir kaya yazıtının da bölgede bulunma ihtimali yüksektir. Bu kabartmanın bir benzeri de Kayseri’nin Tomarza ilçesinde bulunmaktadır. Buralarda Hititologlar tarafından yapılacak ciddi araştırmalar bölgenin İlkçağ tarihini aydınlatmaya yardımcı olacaktır.

Bundan başka, Büyükkutu ve Küçükkutu köyleri arasındaki yamaçlarda tahrip olmamış üç önemli kaya mezarı veya evi bulunmaktadır. Şimdiye kadarki karşılaştığımız kaya mezarlarından farklı olan bu yapılar bir ailenin barınacak kadar geniş olup, içlerinde bir iki metre derinliğinde bir kuyu bulunmaktadır. Bu kaya mezarları, bölgede insanların M.Ö. 10.000 yıllarında yaşadığını göstermektedir.

Bu durum bölgenin tarihini Prehistoria’ya (tarih öncesi) götürmektedir. Bunlardan başka Göksun bölgesinde başta Yiricek olmak üzere Büyükkızılcık, Payamburnu, Hacıkodal, Çığşak ve Mazgaç, Fındıklıkoyak ve Değirmendere gibi yerlerde kale ve pek çok diğer kalıntılara rastlanmaktadır. Bu kalıntılar kaya mezarı ve yerleşmesi, kale, tapınak gibi eserlerdir. Bunlara tarihleri M. Ö. 4000 yıllarına dayanan Kanlıkavak, Maltepe ve Bozhüyük gibi tarihi mekânları da ekleyebiliriz.

Paylaşın

Malatya: Onar Köyü, Kaya Mezarları

Kaya Mezarları; Malatya’nın Arapgir İlçesi, Onar Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.

Türkmen Şeyhlerinden Şeyh Hasan Onar tarafından 1224 yılında Anadolu Selçuklu Sultanı Alâeddin Keykubad’ın zaviye vakıf arazisi olarak bağışladığı yerde kurulmuştur.

Şeyh Hasan Onar, Türkmen Bayat oymağından olup anne tarafından Hz. Ali soyundan gelmektedir. Kurulmasının ardından bu köy, sınır boyu yerleşim yeri olarak kendisine bağlı Türkmen aşiretlerinin inanç ve yönetim merkezi durumuna gelmiştir.

Bilinen en eski cemevi, Onar Köyü’ndedir. Şeyh Hasan Onar Zaviyesi’ne ait “Büyük Ocak” ve daha sonra Şeyh Hasan’ın oğlu tarafından kurulan “Şeyh Bahşiş” adlarındaki iki meydanevi-cemevi, günümüze kadar ulaşmıştır.

Paylaşın

Afyonkarahisar: Selimiye Kaya Mezarları

Selimiye Kaya Mezarları; Afyonkarahisar’ın İscehisar İlçesi, Alanyurt Beldesi, Selimiye Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

Dolmuşla Selimiye (Sarıçayır) köyüne ulaşım sağlanmaktadır.

Selimiye (Sarıçayır) Köyü’nün çevresinde bulunan kayalıklarda, Bizans Dönemi’nde yapılan kayaya oyma, aile ve tek mezar odaları, mezar tekneleri vardır. Yüzeyi kabartma ve bezemelerle süslenmiş, kimlere ait olduklarını belirten kırmızı boyayla yazılar yazılmıştır.

Paylaşın

Adıyaman: Kaya Mezarları

Kaya Mezarları; Adıyaman’ın Merkez İlçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Merkeze 5 km mesafededir. Ulaşım kolej minübüsleri ile sağlanmaktadır.

Perre Antik Kenti’nin Nekropol alanı, büyüklüğü ve yapısı ile bölgedeki diğer Nekropol alanlarından farklıdır. Kommagene Krallığı’nın kutsal alanı Nemrut Dağı Hierothesion’unu gören bu Nekropol alanının diğer Kommagene kentlerinde yaşayıp ölen önemli kişilerin gömüldüğü bölgesel bir Nekropol (mezarlık) olduğu düşünülmektedir.

Önceleri olumsuz bir görünüm arz eden, işlevi dışında kullanılan ve tahribatın her geçen gün çoğaldığı Nekropolde, Valilik imkanları ile Adıyaman Müzesi başkanlığında yürütülen kazı ve temizlik çalışmalarına 2001 yılında başlanmış ve 2009 yılına kadar devam etmiştir.

Ana kaya oyularak oda biçiminde yapılan mekanlar içinde yine kayalar oyularak yapılan ve ölülerin içine konulduğu lahitler bulunmaktadır. Bu lahit mezarlar aile bireylerinin sayısına göre yapılmıştır. Ayrıca buradaki mezarların basit veya gösterişli olması buraya gömülenlerin kişilerin sosyal statülerini de göstermektedir.

Paylaşın