Oruç Bey Mescidi; Balıkesir’in Karesi İlçesi, Kayabey Mahallesi, 221. Sokak üzerinde yer almaktadır.
Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Rumeli’ye geçen Osmanlı komutanlarından Oruç Bey adına 1471 yılında yapılmıştır. Ancak çeşitli yıllarda yapılan onarımlarla özgün biçimini kaybetmiştir.
Gazeteciler Cemiyeti Basın Müzesi; Balıkesir’in Karesi Mahallesi, Kaya Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Balıkesir Gazeteciler Cemiyeti Basın Müzesi ve Medya Merkezi olarak kullanılan Paşa Konağı, taş zemin üzerine yapılmış iki katlı kagir yapıdadır. İç sofanın dört yönde odalarla çevrildiği yapıda, katlar arası geçiş, içten döner merdivenle sağlanmaktadır.
Odaların tamamında gömme dolap ve ahşap kaplama görülür ki; bu bina sahiplerinin maddi imkânlarının yanı sıra toplumdaki statülerinin de göstergesi sayılır. Yaşam alanı olan ikinci katta, bütün cepheye hâkim ve geniş camlı “Sedir” bölümü yer almaktadır.
Sedir’in hemen sağında yer alan “Baş Sedir Odası” ise, süslemesiyle ön plana çıkmaktadır. Buradaki dalgalı silmeler, kalemişi bitkisel motifler, korniş kabartmaları ve ampirvari tavan göbeği ile 19. yüzyıl süsleme karakteristiğini taşımaktadır.
Eski Balıkesir evleri, genellikle sade ve gösterişsizken, Paşa Konağı bu yönüyle diğer örneklerden ayrılmaktadır. 2002 yılında, Balıkesir Valiliği tarafından restore edilerek tekrar hayat bulan yapı, mimarisi ve özellikle süsleme karakteristiğiyle Balıkesir evlerinin en görkemlilerinden biri durumundadır. Müze Katı hafta içi her gün 14.00 – 16.30 saatleri arasında ziyaret edilebilir.
Karaoğlan Camii; Balıkesir’in Kraesi İlçesi, Karaoğlan Mahallesi, Sancar Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Gazi Süleyman Paşa ile Rumeli’ ye geçen Karaoğlan isimli birinin 1356’da yaptırdığı söylenmektedir. Günümüze orijinal biçimiyle gelememiş olup, bugünkü yapı 1908 yıllarına aittir.
Yıldırım (Eski) Cami ve Külliyesi; Balıkesir’in Karesi İlçesi, Yıldırım Mahallesi, Gazi Bulvarı üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Cami, Balıkesir’ in en eski Osmanlı yapıtıdır. Yapım kitabesi bulunmamaktadır. Ancak çeşitli kaynaklardan ve vakfiyesinden 1388’de Yıldırım Beyazıt tarafından yaptırıldığı anlaşılmaktadır. Oldukça büyük bir avlu içerisinde medrese ve imaret ile birlikte külliye durumundadır. 1818’ de ve 1897 depreminden sonra onarım görmüştür. Caminin içi dikdörtgen planlı olup, beşer sütunlu iki diziyle üç nefe ayrılmıştır. Kaidesiz olarak konan bu devşirme sütunların başlıkları da devşirme malzemedendir.
Altısı bizans, üçü Osmanlı üslubunda, biri de eski bir kaide biçimindedir. Camide çevredeki yıkıntılardan alınmış devşirme mimari parçalar kullanılmıştır. Duvarları geniş derzli kesme taştandır. Sadece batı duvarında tek sıra tuğla vardır. Dış yüzeylerde yer yer ilk yapının izlerine rastlansa da, genel görünümüyle Geç dönem özelliklerini taşımaktadır. Çatısı kiremitle örtülüdür. Yapının kıble yüzü diğer yüzler gibi sade olmakla birlikte, mihrabın iki yanında dikdörtgen pencerelerle bunların altında yuvarlak kemerli pencereleri bulunmaktadır.
Batı cephesi daha hareketlidir. İki sıra halindeki pencerelerin alt sırada olanları orijinal olup, üst sıradaki yuvarlak kemerliler XIX.yüzyıl başlarındaki onarım sırasında yapılmıştır. Caminin kuzey, doğu ve batı duvarlarında birer kapısı vardır. Kuzeyde bulunan, ahşap ve camekanlı son cemaat yeri sonradan eklenmiştir. Dikdörtgen söveli cümle kapısının iki yanındaki stalaktit başlıklı kalın dört köşe payelerin üstünde kesme taştan basık bir sivri kemer yer alır. Kemerin içinde kapı sövelerinin üstünde bulunan alınlıkta bir çerçeve biçiminde yazıt yeri bulunmakta ancak içi boştur. Caminin batı duvarı ve buradaki giriş, kuzey girişine göre daha gösterişli yapılmıştır.
Girişin üstü dört ahşap direğe oturan kiremit kaplı bir sundurma ile örtülmüştür. Bu bölümün ahşap tavanı oldukça süslü olup, ortada ampir bir göbek bulunmaktadır. 1897 depreminden sonra tavan yenilenmiştir. Mihrabın, dikdörtgen biçiminde duvarlardan dışarı taşan, kütlevi çerçeve bölümü de yenidir. Beş kenarlı mihrap nişinin kavsarası stalaktitlerle yukarı doğru daralmaktadır. Minber ahşaptır. Minaresi kuzeybatı köşesinde yer alır. Kesme taştan ve yenidir. Kare kaide üzerinde yükselen minare, silindirik gövdeli ve yivlidir.
Gövde ile kaidenin birleştiği bölümde iki sıra bilezik vardır. Şerefenin altında da aynı biçimde bir bilezik bulunmaktadır. Caminin avlusundaki şadırvan yenidir. Sekiz kenarlı memer havuzun her köşesinde yuvarlak gömme sütunlar yer alır. Üzeri beş direğe dayanan bir camekanla örtülüdür. Caminin kuzeydoğu köşesindeki imaret (Misafirhane-Zaviye) cami ile birlikte XIV. yüzyılın sonunda yapılmıştır. Orijinal durumu ile günümüze kadar gelebilmiştir. İlk Osmanlı döneminde sık görülen zaviye camiler tipinin en basit örneğidir. Moloz taştan yapılmış duvarları kirpi saçaklarla tamamlanmıştır.
Büyük bir niş içinde yer alan yay kemerli cümle kapısı üzerinde mermer bir yazıt bulunmaktadır. Kapıyı zengin bir silme çevrelemektedir. Kenarları düzgün tuğla kemerli, pencere açıklıkları örtülüdür. İçeride, orta mekanın iki yanında, daha alçakta zaviye odaları bulunmaktadır. Orta mekan ahşapla örtülü olup, yan mekânlar tonoz ile örtülmüştür. Bina dıştan kiremit çatı ile kaplıdır. Cami avlusunda bulunan medrese 12 hücreli bir yapı olup, 1897 depreminden sonra yeniden yapılmıştır. Sadece dış duvarları orijinaldir.
Şadırvan; Balıkesir’in Karesi İlçesi, Altıeylül Mahallesi, Atalar Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.
Saat kulesinin yakınında yer almaktadır. 1908 yılında Ömer Ali Bey zamanında yapıldığı sanılmaktadır. Pembe granitten yedi sütuna oturan soğan şeklinde bir kubbe bulunmaktadır. Kemerlerle bağlı sütunların üzerinden yatay bir silme ve saçak yer almaktadır.
Alaca Mescit Camii; Balıkesir’in Karesi İlçesi, Yıldırım Mahallesi, Yaymacılar Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.
Kitabesi günümüze ulaşamadığından yapım tarihi ve banisi belli değildir. Son onarımını 1911’de geçirmiştir. Tarihi yönden önemli olan camide Balıkesir’deki Kuvay-i Milliye Hareketi’nin ilk kararları alınmıştır (1919).
Taksiyarhis Anıt Müzesi; Balıkesir’in İsmet Paşa Mahallesi, Mareşal Fevzi Çakmak Caddesi üzerindedir. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.
Ayvalık’ın ilk kilisesidir. 16.y.y. sonu ile 17.y.y. başında bir Rum yerleşmesi olan Ayvalık bu kilisenin birinci dönem yapısının çevresinde gelişmiştir, Ayvalık’ın gelişimi ile birlikte kilise de 1753 yılında büyütülmüş ve 1844 yılında yeniden inşa edilmiştir.
Kurtuluş savaşından sonra tekel deposu olarak kullanılmış, 2012 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restorasyonu tamamlanmıştır. 2013 yılında Balıkesir Kuvayi Milliye Müzesi Müdürlüğüne bağlı birim olarak hizmete açılmıştır.
Kuvayi Milliye Müzesi; Balıkesir’in Karesi İlçesi, Hisariçi Mahalle, Anafartalar Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.
Millî Mücadele yıllarında karargâh olarak kullanılan bina, 1947-1988 yılları arasında belediye binası olarak hizmet vermiştir. 1987 yılında Müze Müdürlüğü’nün kurulmasından sonra yenileme çalışmalarına hız verilmiş ve eser toplama çalışmaları bitirildikten sonra bina Balıkesir Kuvayi Milliye Müzesi olarak 6 Eylül 1996 tarihinde hizmete açılmıştır.
İki kattan oluşan Kuva-yi Milliye Müzesi’nin 120 metrekarelik zemin katında Balıkesir’de Kuva-yi Milliye’nin kurulmasına öncülük etmiş 41 kişinin aldıkları yazılı kararlar, kongrenin kararları, bu kahramanların kişisel eşyaları, fotoğrafları ile Mustafa Kemal Atatürk ile eşi Latife Hanım’ın balmumu heykelleri sergilenmektedir. Müzenin ikinci katında ise Balıkesir ilinde ortaya çıkan arkeolojik ve etnografik eserlere yer verilmektedir.
Saat Kulesi; Balıkesir’in Karesi İlçesi, Dumlupınar Mahallesi, Kızılay Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.
Saat Kulesi, 1829 yılında Girit’li Mehmet Paşa tarafından İstanbul Galata Kulesi’nin benzeri olarak silindir şeklinde yaptırılmış idi. 1897 yılındaki deprem nedeniyle yıkılınca, 1901 yılında bugünkü şekliyle yeniden yaptırılmıştır.
Kare prizma şeklindeki bina, beyaz kesme taş ile yapılmış ve kabartma işçiliklerle de süslü hale getirilmiştir.En üst kat kubbe ile örtülmüş ve büyük bir çan eklenmiştir. Buranın hemen altındaki katta ise dört yöne de birer saat konmuştur.
Zağnos Paşa Camisi ve Külliyesi; Balıkesir’in Karesi İlçesi, Mustafa Fakıh Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçları ile ulaşım sağlanabilmektedir.
Fatih Sultan Mehmet’in vezirlerinden Zağnos Mehmed Paşa tarafından 1461’de yaptırılmıştır. Külliyeden sadece hamam orijinal durumunda günümüze gelebilmiştir. 1897 yılında yıkılan cami ve türbe 1908’de Balıkesir Mutasarrıfı Ömer Ali Bey tarafından yeniden yaptırılmıştır. Balıkesir’in en büyük camisi olup, kare plânlıdır. Düzgün yontma taş ve kesme taştan yapılmıştır. Ortada dört ayak üzerine oturtulmuş merkezi bir kubbe etrafında dört adet köşe kubbesi ve aralarında yarım daire tonozlar yerleştirilerek yapılmıştır.
Caminin son cemaat yeri yoktur. İç bçlüme kuzey, doğu ve batıdaki çift kanatlı ahşap kapılarla girilir. Üç yanda da kapıların önünde dört köşeli mermer sütunların taşıdığı, ahşap tavanlı, kurşun kaplı, eğimli bir çatı ile örtülü sundurmalar yer almaktadır. Caminin ahşap kadınlar mahfili, kuzey koridoru boyunca uzanır. Ahşap yivli altı sütuna oturan mahfil, kafeslidir. Giriş kapısı dışarıdadır. Mihrap, son dönem Türk sanatı özelliklerini taşıyan en güzel örneklerdendir.
Minare caminin kuzeybatı köşesindedir. Balıkesir eşrafından Arabacıoğulları’ndan Hacı Hafız Efendi yaptırmıştır. Barok üslupta ve kesme taştandır. Merkezi kubbe 1897 depreminde yıkılmış,1902 tarihinde yeniden yapılmıştır. Kapı üzerinde Kelime-i Tevhid Ebced hesabı ile ilk inşaat tarihi olan h. 865 (1464) tarihi okunmaktadır. Cami avlusunda türbe, hazire ve şadırvan bulunmaktadır. 07.02.1923 tarihinde Atatürk bu camide ünlü hutbesini okutmuştur. Batıda, minare kaidesinin hemen yanında muvakkithane yer almaktadır. Kesme taştan yapılmıştır. Caminin avlusunda, biri kuzeyde, diğeri batıda olmak üzere iki şadırvan bulunmaktadır.
Kuzeydeki şadırvan on iki köşelidir. Mermer şadırvanın içi Paşa hamamından gelen su ile doludur. Ortasında mermerden, dilimli fıskiyesi vardır. Son yıllarda şadırvanın üstü beş sade sütuna oturan bir kubbe ile örtülmüştür. Diğer şadırvan ise, caminin ikinci kez yapımında yapılmıştır. Biçimi ve örtüsü açısından kuzeydekinin aynıdır. Yalnız musluklu panolarda kabartma süsler vardır ve fıskiyesi farklıdır.
Ayrıca caminin dışında, kuzeydoğu köşesinde, mermerden beş yüzlü bir şadırvan daha vardır. Her yüzünde, kemerler ile bağlanmış çift gömme sütunlar bulunmaktadır. Caminin avlusunun güneyinde, güneş saati vardır. Kısa ve kalın bir sütunun üzerine oturtulmuş bir tablada saat dilimleri işaretlenmiştir. Ortasında demir bir çubuk vardır. Saat demir çerçeveli olup dilimler silinmiştir.
