image

Ahlaki Değerler Mevsimlere Göre Değişir Mi?

0

Yapılan yeni bir araştırma, ahlaki değerlere olan inancın mevsimsel olarak değiştiğini, sadakat, otorite ve saflık gibi değerlerin ilkbahar ve sonbaharda daha güçlü bir şekilde ortaya çıktığını ortaya koydu.

Araştırmanın başyazarı Ian Hohm, “Bu benim için kesinlikle şaşırtıcıydı” dedi ve ekledi: “Çünkü bu bir davranış değil ve geçici bir duygu da değil. İnsanların neyin iyi, neyin kötü, neyin doğru ve neyin yanlış olduğuna dair karar verme biçimlerinin temel bir parçası.”

Kanada’nın prestijli eğitim ve araştırma kurumlarından British Columbia Üniversitesi’ndeki bilim insanları, yeni bir çalışmada, ahlaki değerlerin mevsimlere göre dalgalandığını tespit etti.

Hakemli bilimsel dergi PNAS’ta yayımlanan çalışmada ABD’de 10 yıl boyunca 230.000’den fazla kişinin katıldığı anket sonuçları değerlenderildi. Bu anketler, insanların ahlaki değerlerindeki olası değişimleri ölçmeye yönelik sorular içeriyordu.

Bulgular, insanların saflık, sadakat ve otoriteye saygı gibi belirli değerleri yaz ve kışa kıyasla ilkbahar ve sonbaharda daha güçlü bir şekilde benimsediğini gösterdi. Bu da mevsimlerin hukuk, siyaset ve hatta sağlık gibi çeşitli politika alanlarında etkileri olabileceğini gösteriyor.

Üstelik benzer sonuçlar Kanada ve Avustralya’dan alınan daha küçük veri örneklerinde de ortaya çıktı.

İnsanların ruh halinin mevsimlere göre dalgalandığı daha önce birçok bilimsel araştırmayla belgelenmişti. Ancak ahlaki yargılarının da değişim göstermesi beklenmiyordu.

British Columbia Üniversitesi’nden başyazar Ian Hohm, Vox’a verdiği röportajda “Bu benim için kesinlikle şaşırtıcıydı” dedi:

“Çünkü bu bir davranış değil ve geçici bir duygu da değil. İnsanların neyin iyi, neyin kötü, neyin doğru ve neyin yanlış olduğuna dair karar verme biçimlerinin temel bir parçası.”

Ayrıca bulgular bazı önemli soruları da gündeme getiriyor. Bunların başında “İnsanlar neden ahlaki değerleri ilkbahar ve sonbaharda daha çok benimsiyor?” sorusu geliyor.

Öte yandan araştırma ekibi, ilkbahar ve sonbaharda insanlarda kaygının da zirveye çıktığını hatırlatıyor. Ekip 90.000’den fazla anket yanıtını analiz ettiklerinde bu eğilimi fark etti.

Buradan hareketle, ilkbahar ve sonbaharda kaygı seviyelerinin yükselmesinin, insanların sosyal gruplarına ve geleneklerine daha fazla bağlanmasına neden olduğu varsayılıyor.

(Kaynak: Euronews Türkçe)

Paylaşın

Dikkat Çeken Keşif: “Hobbit” İnsanların Varlığı Doğrulandı

0

İnsanın gelişimine ilişkin her gün yeni bir şeyler keşfediliyor. Yakın zamanda ortaya çıkarılan bir ayak izi, insanların düşündüğünden yaklaşık 30 bin yıl daha önce yürümeye başladığını ortaya koymuştu.

Şimdi ise, “hobbitler” olarak adlandırılan ilk homininlerin, sanılandan daha kısa olduğu ortaya çıktı. Endonezya’daki bir adada keşfedilen diş ve kemiklere odaklanan yeni bir araştırma, ilk homininlerin daha önce düşünülenden beş santim daha kısa olduğunu ortaya koydu.

İnsanlık tarihine dair heyecan verici bir keşif, İngiliz yazar J.R.R. Tolkien’in Yüzüklerin Efendisi adlı fantastik kitap serisiyle tanınır hale gelen hobbitlerin bir zamanlar inandığımız kadar hayali olmayabileceğini ortaya koydu.

Endonezya’nın ücra bir adası olan Flores’te gerçekleştirilen son kazılar, küçük bir üst kol kemiği parçasını ortaya çıkardı ve yapılan analizler, bunun sadece üç fit (0,9 metre) boyunda olan bir ön insanın varlığına dair bir kanıt olduğunu doğruladı.

Yirmi yıl önce adada yer alan Liang Bua mağarasında çalışan arkeologlar, resmi olarak Homo floresiensis olarak bilinen üç buçuk fit (1,07 metre) boyunda bir ön insan türünün fosillerini bulmuştu. Bu türe “hobbit” lakabı takılmıştı.

Ancak bu yeni kalıntılar 2,4 inç (6 santimetre) daha kısa bir figüre işaret ediyor, ki bu da muhtemelen şimdiye kadar bulunanların en küçüğü.

Tokyo Üniversitesi’nden çalışmaya katılan Profesör Yousuke Kaifu, “O kadar küçüktü ki normalde bir çocuk olabilirdi ancak Homo floresiensis’in küçük olduğunu ve küçük dişleri ve çeneleri olduğunu biliyorduk, bu yüzden doğrulamamız gerekiyordu,” dedi.

“Sonuçlar şaşırtıcıydı. Sonuçlardan onun bir yetişkin olduğu çok açıktı. Kesin sonuç karşısında mutluluk ve heyecan gibi karışık duygular yaşadım.”

Daha fazla araştırma, bu bireylerin insanın evrimsel öyküsünde nereye denk geldiğini ve nasıl bu kadar küçük olacak şekilde evrimleştiklerini belirleyecek.

“Daha da ilginç olan şey, (Homo floresiensis) aynı küçük boyutta kalmış olması. Liang Bua’nın 60.000 yaşında olduğu düşünülürse, bu, büyük bir evrim geçirmeden muhtemelen 600.000 yıl boyunca aynı boyutta kaldığı anlamına gelebilir,” diyen Kaifu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kıtadayken beynin boyutu büyüyor ve buna bağlı olarak vücut da büyüyor, bu da Homo sapiens’in ortaya çıkmasına yol açıyor. Bu gerçekleşirken, dünyanın diğer tarafında bir insan türü tamamen farklı bir kaderi yaşıyordu.”

Bulguların tamamı Nature Communications dergisinde yayımlandı.

(Kaynak: Euronews Türkçe)

Paylaşın

“İnsanlar Kuyruklarını Nasıl Kaybetti” Sorusu Yanıtını Buldu

0

Yeni bir araştırmada, araştırmacılar kuyruğu olan maymunlarla kuyruğu olmayan maymunlar ile insanların DNA’sını karşılaştırdı. TBXT adı verilen bir gende, insanlarda ve kuyruksuz maymunlarda bulunan ancak kuyruklu maymunlarda bulunmayan bir mutasyon olduğunu ortaya çıkardı.

Araştırmacılara göre kuyruk kaybına yol açan mutasyon, ilk kuyruksuz maymunların kuyruklu maymun atalarından evrimleştiği yaklaşık 25 milyon yıl önce meydana geldi. Günümüzün insan türü olan Homo Sapiens ise yaklaşık 300 bin yıl önce ortaya çıktı.

Primat soyundaki evrimsel öncüllerimizin kuyruğu olduğu düşünüldüğünde, insanoğlu neden kuyruktan yoksun?

Bilim insanları Çarşamba günü, insanoğlunun ve maymun atalarının kuyruksuz olmasının ardındaki genetik mekanizmanın embriyonik gelişimde etkili olan bir gendeki mutasyon olduğunu açıkladı.

Kuyruğun yarım milyar yıldan fazla bir süredir omurgalıların çoğunun bir özelliği olduğunu kaydeden uzmanlar, insanoğlunun atalarının ağaçlardan yere inerken kuyruğun kaybolmasının avantaj sağlamış olabileceğini söyledi.

Araştırmacılar iki primat grubunun, yani kuyruğu olan maymunlarla kuyruğu olmayan maymunları ve insanların DNA’sını karşılaştırdı. TBXT adı verilen bir gende, insanlarda ve kuyruksuz maymunlarda bulunan ancak kuyruklu maymunlarda bulunmayan bir mutasyon olduğunu ortaya çıkardı.

Araştırmacılar, bu mutasyonun etkilerini test etmek için laboratuvar farelerini bu özelliğe sahip olacak şekilde genetik olarak değiştirdi. Bu farelerin kuyrukları ya küçüldü ya da hiç oluşmadı.

“İlk kez, atalarımızda kuyruk kaybına yol açan genetik mekanizma için akla yatkın bir senaryo öneriyoruz. Bu kadar büyük bir anatomik değişikliğe bu kadar küçük bir genetik değişikliğin neden olması şaşırtıcı” diyen New York Üniversitesi Langone Health genetisyeni ve sistem biyoloğu Itai Yanai, Nature dergisinde yayınlanan çalışmanın liderliğini üstlendi.

Çalışmanın başyazarı Harvard Üniversitesi ve Broad Enstitüsü’nden genetisyen ve sistem biyoloğu Bo Xia, kuyruğun yokluğunun, vücudu yürürken dik tutmak ve nihayetinde iki ayak üzerinde yürümek için daha iyi dengelemiş olabileceğini söyledi.

Araştırmacılara göre kuyruk kaybına yol açan mutasyon, ilk kuyruksuz maymunların kuyruklu maymun atalarından evrimleştiği yaklaşık 25 milyon yıl önce meydana geldi. Günümüzün insan türü olan Homo Sapiens ise yaklaşık 300 bin yıl önce ortaya çıktı.

Kuyruksuz maymunlara ve insanlara yol açan evrimsel soy, babunları ve makakları içeren bir aile olan günümüzün Eski Dünya maymunlarını oluşturan soydan ayrıldı. Günümüzde hominoidler yani insansı canlılar arasında insanlar, “büyük kuyruksuz maymunlar” yani şempanzeler, bonobolar, goriller, orangutanlar ve “küçük kuyruksuz maymunlar” yani gibonlar bulunmaktadır. Bilinen en eski insansı olan Proconsul da kuyruksuzdu.

Hominoidler yani insansı canlılar, daha az kuyruk omuru oluşturacak şekilde evrimleşerek dış kuyruklarını kaybetmişlerdi. İnsanlarda kuyruk kalıntıları bulunuyor. Omurganın tabanında bulunan ve kuyruk sokumu ya da kuyruk kemiği olarak adlandırılan kemik, kuyruk omurlarının kaynaşmış kalıntılarından oluşuyor.

Birçok omurgalı için kuyruk, hareket etme (balıkların ve balinaların itiş becerisi) ve savunma (kuyruklarını sopalarla veya sivri uçlarla kullanan dinozorlar) gibi işlevlere yardımcı oluyor. Bazı maymunların ve diğer bazı hayvanların ağaç dalları gibi nesneleri kavrayabilen kuyrukları var.

Yanai, “Ağaçlarda yaşarken kuyruk avantajlı olabilir. Ancak karaya geçer geçmez kuyruk, daha çok bir külfet haline gelebilir” dedi.

Kuyruksuz olmanın getirdiği avantajların bir bedeli var gibi görünüyor. Genler vücutta birden fazla işleve katkıda bulunabildiğinden, bir alanda avantaj sağlayan mutasyonlar başka bir alanda zararlı olabilir.

Bu durumda, genetiğiyle oynanmış farelerde, nöral tüp defekti olarak adlandırılan, omurilikte görülen ve insanlardaki ayrık omurga hastalığına benzeyen ciddi doğum kusurlarında küçük bir artış görüldü.

Yanai, “Bu, kuyruğu kaybetmeye yönelik evrimsel baskının o kadar büyük olduğunu gösteriyor ki, kuyruksuz olmak, (nöral tüp bozuklukları) için olasılık yaratmasına rağmen yine de kuyruğu kaybettik” dedi.

Paylaşın

Neandertal Geni Taşıyor Musunuz? Temel Göstergeler

0

Birleşik Krallık merkezli Daily Mail gazetesine konuşan araştırmacı ve genetik mühendisi Şebnem Ünlüişler, Neandertal geni taşımanın altı göstergesi olduğunu açıkladı.

Sputnik Türkçe’nin aktardığına göre; Şebnem Ünlüişler, “Neandertal DNA’sı, modern insan genomunun yalnızca küçük bir yüzdesini temsil ediyor ve bu etkiler, her insanı benzersiz kılan genetik bulmacanın yalnızca bir parçası” dedi.

Tiryakilik: Neandertal DNA’sı, kişilerin nikotin bağımlılığı riskini önemli ölçüde artırıyor. Neandertal DNA’sının depresyonla, psikiyatrik ve nörolojik etkilerle bağlantılı olduğu da belirtiliyor.

Kalın düz saç: Neandertal DNA’sı kalın ve düz saçlı kişilerde de bulunabilir. Neandertallerde kızıl saçla ilişkili genetik varyant da yüksekti.

Erken kalkmak: Neandertaller de dahil eski insanlardan aktarılan genler, sabah kuşu olup olmadığınızı belirler. Şebnem Ünlüişler, “Neandertal DNA’sı uyku düzenini etkileyebilir. Bu durum, ışığa maruz kalmaktan kaynaklanmış olabilir” dedi.

Uzun burun: University College London tarafından yapılan araştırma, ‘uzun’ burunların Neandertal genetik materyalinden miras alınabileceğini ortaya çıkardı.

Kovid riski: Neandertal geni taşıyanların, akciğer sorunları da dahil Kovid-19’a yakalanma riskinin daha yüksek olduğu ifade edildi. Tartu Üniversitesi, bu konuda Neandertal kökenli dört varyant tespit etti. Dört varyantın, şiddetli Kovid-19 vakalarında ‘Sitokin fırtınaları’na neden olduğu belirtildi.

Zor bronzlaşma: Neandertal genleri, bronzlaşmaya yatkın olup olmadığınızı etkileyebilir. Güneşe rağmen zor bronzlaşıyorsanız bu geni taşıyor olabilirsiniz.

‘Mağara insanı’ da denilen Neandertal insan türünün 40 bin yıl önce soyunun tükendiği belirtiliyor. Bugünkü modern insanın ataları da (Homo sapiens) 60 bin yıl önce Afrika’dan Asya’ya ve oradan dünyaya yayılmış olduğu bilim insanları tarafından kabul ediliyor.

Homo sapiensler ile Neandertallerin ‘çiftleştiği’ ve böylece Neandertal DNA’sından yüzde 2’sinin bugünkü insanlara ulaştığı düşünülüyor.

İstanbul’da Yeditepe Üniversitesi genetik mühendisliği bölümünü bitiren, Bilgi Üniversitesi’nde yüksek lisansını tamamlayan Şebnem Ünlüişler, Harvard Üniversitesi’nde staj yaptı.

Ardından İstanbul’da önde gelen kuruluşlarda, DNA ve genetik üzerine çalıştı. Daha sonra İngiltere’ye giden Şebnem Ünlüişler, halen Londra Rejeneratif Enstitüsü’nde (London Regenerative Institute) uzun ömür araştırmaları bölümünün şefi olarak görev yapıyor.

Paylaşın

Çankırı’da Bulunan Fosil: İnsanlar Avrupa’da Evrimleşmiş Olabilir

0

Çorakyerler fosil alanında bulunan ve “Anadoluvius turkae” adı verilen canlının analizi, kuyruksuz maymunların ve insanların aslında 7 ila 9 milyon yıl önce Afrika’ya Avrupa’dan göç ettiğini düşündürüyor.

Anadoluvius muhtemelen bugün Afrika’daki büyük hayvanlara benzer canlılarla birlikte yaşıyordu ve grubun tamamı 8 milyon yıl önce Afrika’ya göç etmeye başladı. Kalıntıları ilk kez 2015’te gün yüzüne çıkarılan Anadoluvius, büyük bir erkek şempanze veya ortalama bir dişi goril boyutundaydı.

Çankırı’daki 8,7 milyon yıllık bir bölgeden çıkartılan kuyruksuz maymun fosili, insanın kökenine dair uzun süredir kabul gören fikirlere meydan okuyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteğiyle Çorakyerler fosil alanında bulunan ve “Anadoluvius turkae” adı verilen canlının analizi, kuyruksuz maymunların ve insanların aslında 7 ila 9 milyon yıl önce Afrika’ya Avrupa’dan göç ettiğini düşündürüyor. Diğer bir deyişle insanlar Afrika yerine ilk kez Avrupa’da evrimleşmiş olabilir.

Hakemli bilimsel dergi Communications Biology’de 23 Ağustos’ta yayımlanan araştırma makalesinde Akdeniz’deki kuyruksuz maymun fosillerinin çok çeşitli olduğu ifade edildi.

Makaleye göre bu yeni fosil, erken insansıların (hominin) bilinen ilk örneklerinin parçası. Bu erken homininler; Afrikalı kuyruksuz maymunları (şempanzeler, bonobolar ve goriller), insanları ve onların atalarını içeriyordu.

Daha önce, bilinen en eski insanların fosilleri Afrika’da bulunmuştu. Ancak ekip, bu yeni fosilin, Afrikalı kuyruksuz maymunların ve insanların atalarının Afrika’dan önce Avrupa’da bulunduğuna dair kanıtlar sağladığına inanıyor.

Toronto Üniversitesi Antropoloji Bölümü’nden Profesör David Begun, “Bulgularımız, homininlerin yalnızca Batı ve Orta Avrupa’da evrimleşmediğini, aynı zamanda muhtemelen değişen ortamlar ve azalan ormanların bir sonucu olarak, Doğu Akdeniz’e yayılarak sonunda Afrika’ya dağılmadan önce 5 milyon yıldan fazla zaman harcadığını gösteriyor” dedi:

Anadoluvius’un ait olduğu bu yayılımın üyeleri şu anda sadece Avrupa ve Anadolu’da tespit edildi.

Hakim teori ne diyor?

Türkçede bazen “insansı maymunlar”, İngilizcede ise “ape” diye anılan Hominoidea süper ailesi, bugün genellikle daha doğru olduğu kabul edilen “kuyruksuz maymunlar” ifadesiyle niteleniyor.

Bu aile; modern insanları, Neandertaller ve Denisovalılar gibi soyu tükenmiş insan türlerini, insansı ataları ve yakın akrabalarını (şempanzeler, bonobolar, goriller, orangutanlar) içeren primatlardan oluşuyor.

Bilim insanları arasındaki hakim görüş, bu canlıların tümünün ilk olarak Afrika’da evrimleştiği ve daha sonra dünyanın çeşitli bölgelerine göç ettiği yönünde.

Charles Darwin, 1871 tarihli İnsanın Türeyişi (The Descent of Man) adlı kitabında grubun Afrika’da ortaya çıktığını öne sürmüştü. Bugün çoğu antropolog da bu fikre inanıyor.

Öte yandan Prof. Begun, son dönemde elde edilen yeni bulgular ışığında bu hakim görüşün giderek sarsıldığı görüşünde: Bu bulgular, Afrika maymunlarının ve insanlarının yalnızca Afrika’da evrimleştiğine dair uzun süredir kabul gören görüşle çelişiyor.

Öte yandan Darwin de bu grubun aslında Avrupa’da ortaya çıkmış olabileceğini, çünkü o dönemde büyük maymun fosillerinin orada halihazırda gün yüzünde çıkarıldığını da yazmıştı. Prof. Begun, “Darwin açık fikirliydi” diyor.

Üstelik Prof. Begun ve meslektaşları bu teoriyi ilk kez savunmuyor. Ekip, 1990’larda Yunanistan’ın kuzeyindeki Nikiti’de yer alan 8 ila 9 milyon yıllık yataklarda ortaya çıkarılan fosiller üzerinde de çalışmıştı.

Bilim insanı, Nikiti’de bulunan kuyruksuz maymunun insanların evrimleştiği atasal grubu temsil ettiğini savunmuştu. Bu görüş de ilk homininlerin Güneydoğu Avrupa’da yaşadığı anlamına geliyordu.

Türkiye’de keşfedilen Anadoluvius fosili de Prof. Begun ve meslektaşlarının görüşlerine ağırlık kattı. Ancak bu fosilin, insanların Avrupa’da evrimleştiği teorisini tek başına kanıtlaması mümkün değil.

“Bu yeni kanıt, homininlerin Avrupa’da ortaya çıktığı ve 7 ila 9 milyon yıl önce diğer birçok memeliyle birlikte Afrika’ya dağıldığı hipotezini destekliyor. Ancak bunu kesin olarak kanıtlamıyor” diyen Begun, sözlerini şöyle sürdürdü:

Bunun için, iki grup arasında kesin bir bağlantı kurabilmek lazım. Yani Avrupa ve Afrika’dan 7 ila 8 milyon yıl öncesine dayanan daha fazla fosil bulmamız gerekiyor.

Anadoluvius nasıl bir canlıydı?

Ekibe göre, Anadoluvius muhtemelen bugün Afrika’daki büyük hayvanlara benzer canlılarla birlikte yaşıyordu ve grubun tamamı 8 milyon yıl önce Afrika’ya göç etmeye başladı.

Kalıntıları ilk kez 2015’te gün yüzüne çıkarılan Anadoluvius, büyük bir erkek şempanze veya ortalama bir dişi goril boyutundaydı.

Ankara Üniversitesi’nden ve makalenin yazarlarından Prof. Dr. Ayla Sevim Erol, “Elimizde uzuv kemikleri yok ama çene ve dişlerine, fosilin yanında bulunan hayvanlara ve çevredeki jeolojik göstergelere bakılırsa, Anadoluvius muhtemelen büyük maymunların yaşadığı orman ortamlarının aksine nispeten açık alanlarda yaşıyordu” ifadelerini kullandı:

Yaşadıkları ortam, Afrika’daki ilk insanların çevrelerine daha çok benziyor. Güçlü çeneler ve büyük, kalın mineli dişler; kökler ve rizomlar gibi karasal kaynaklardan elde edilen sert gıda maddelerini içeren bir beslenme tarzını akla getiriyor.

Anadoluvius’la birlikte yaşamış hayvanlar; zürafalar, gergedanlar, antiloplar, zebralar, filler, kirpiler, sırtlanlar ve aslan benzeri etoburlar gibi günümüzde yaygın olarak Afrika çayırları ve kuru ormanlarında görülen hayvanlardı.

Bu yüzden ekip, bu ekolojik topluluğun Doğu Akdeniz’den Afrika’ya topluca dağıldığı görüşünde.

Sevim Erol, “Bugün Afrika’daki açık ülke faunasının Doğu Akdeniz’deki oluşumu uzun süredir biliniyor. Artık Afrika maymunlarının ve insanlarının atalarını da bu adaylar listesine ekleyebiliriz” ifadelerini kullandı.

(Kaynak: Independent Türkçe)

Paylaşın

Dikkat Çeken Araştırma: Maymunların Kullandığı İşaretler Dilin “Başlangıç Noktası”

0

Bilim insanları dikkat çeken bir araştırmaya imza attı. Araştırma, şempanzelerle paylaştığımız son ortak atamızın da benzer el kol hareketlerinde bulunduğunu ve bu hareketlerin de bugün kullandığımız dilin “başlangıç noktası” olduğu sonucunu ortaya koydu.

Söz konusu araştırma, en yakın maymun kuzenlerimizdeki iletişimi dikkatle inceleyen ve bu dilin kökenlerini anlamaya yönelik devam eden bilimsel bir araştırmanın parçası.

İskoçya’da bulunan St Andrews Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre insanlar, şempanzelerin ve bonoboların birbirleriyle iletişim kurmak için kullandıkları jest ve “işaretleri” anlıyor.

Bilim dergisi PLOS Biology’de yayımlanan çalışma için video temelli bir araştırma yapıldı ve gönüllülere maymunların hareketleri izletildi; ardından da hareketlerin ne anlama geldiği soruldu.

Araştırma, şempanzelerle paylaştığımız son ortak atamızın da benzer el kol hareketlerinde bulunduğunu ve bu hareketlerin de bugün kullandığımız dilin “başlangıç noktası” olduğu sonucunu ortaya koydu.

BBC Türkçe’nin aktardığına göre St Andrews Üniversitesi’nden baş araştırmacı Dr. Kirsty Graham, yapılan çalışmaya ilişkin “Tüm büyük-maymunların (şempanzeler ve bonobolar) iletişim kurmak için kullandıkları jestlerin yaklaşık yüzde 95’inin örtüştüğünü biliyoruz” ifadelerini kullandı ve şöyle devam etti:

“Dolayısıyla, bunun son ortak atamızda mevcut olabilecek ortak bir el kol hareketi yeteneği olduğuna dair zaten şüphelerimiz vardı. Ama artık atalarımızın el kol hareketleri yapmaya başladığından ve bunun dile uyarlandığından oldukça eminiz.”

Söz konusu çalışma, en yakın maymun kuzenlerimizdeki iletişimi dikkatle inceleyen ve bu dilin kökenlerini anlamaya yönelik devam eden bilimsel bir araştırmanın parçası.

Araştırma ekibi, çalışma için uzun yıllar vahşi şempanzeleri gözlemledi. Ekip, büyük maymunların her birinin, gruplarındaki diğerlerine mesaj iletirken 80’den fazla hareketten oluşan bir “sözlük” kullandığını keşfetti.

“Beni kaşı” gibi bir mesaj, uzun bir kaşıma hareketiyle; “bana yemeğini ver” mesajı ise ağza vurulan bir darbe ile iletiliyor. Yapraktan dişlerle şeritler koparmaksa, bir diğer şempanzeye yapılan kur anlamına geliyor.

Hareketlerin tercümesi

Bilim insanları bu çalışmada gönüllülere izletilen görüntüleri kayıttan gösterdi. Ardından da gönüllüler, araştırmacılar tarafından hazırlanan çoktan seçmeli testlerde, hareketlerin neye karşılık geldiğine ilişkin tercihler yaptı.

Katılımcılar, iyi bir performans sergileyerek şempanzeler ve bonoboların hareketlerini yüzde 50’nin üzerinde bir oranda doğru yorumladı.

St Andrews Üniversitesi’nden Dr Catherine Hobaiter, sonuçlardan çok şaşırdıklarını belirterek, “Hepimizin bunu neredeyse içgüdüsel olarak yapabileceği ortaya çıktı” diye konuştu.

Sonucun iletişimin evrimi açısından büyüleyici olduğunu kaydeden Hobaiter, gülerek “Öte yandan da bunun nasıl yapılacağı konusunda yıllarca eğitim almış bir bilim insan olarak gerçekten oldukça sinir bozucu” dedi.

Paylaşın

İnsan Ömrünün Doğal Sınırı 115 Olabilir Mi?

0

Birleşmiş Milletler’e (BM) göre, 100 yaş ve üzerindekilerin sayısı on yıl önce 353 bin iken, 2021 yılında 593 bin kişinin bu eşiği geçtiği sanılıyor. İstatistik sitesi Statista’ya göre, önümüzdeki on yıl içinde bir asrı deviren nüfusun iki katından fazla artması bekleniyor.

Bazı bilim insanlarına göre insan ömrü katı biyolojik sınırlara bağlı. Çalışmaları 2016 yılında bilimsel nature dergisinde yayınlanan genetikçiler, 1990’ların sonlarından bu yana insan ömründe gelişme olmadığını ileri sürdü.

Küresel demografik verileri analiz eden araştırmacılar, dünyada daha fazla yaşlı insan olmasına rağmen Calment’in ölümünden bu yana maksimum insan ömrünün azaldığını tespit etti.

Bulguları AP’ye değerlendiren Fransız nüfus bilimci Jean-Marie Robine “İnsan ömrünün doğal bir sınırı olduğu ve uzun yaşam süresinin yaklaşık 115 yılla sınırlı olduğu sonucuna vardılar” diye açıkladı.

Ancak INSERM tıbbi araştırma enstitüsünde asırlık yaşlılar konusunda uzman olan Robine’e göre bu hipotezin kısmen tartışılıyor.

Fransız rahibe Lucile Randon’un 118 yaşında hayata gözlerini yumması üzerine 115 yaşındaki İspanyol Maria Branyas Morera dünyanın en yaşlı insanı olarak Guinness rekorlar Kitabı’na girdi.

Bugüne kadar kırılan en uzun ömür rekorunun, 120’inci doğum gününü 1995 yılında kutlayan Fransız Jeanne Calment’e ait olduğu biliniyor. 122 yaşında yaşamını yitiren Calment şimdiye kadar bilinen en yaşlı insan unvanını elinde tutuyor.

Ancak 18’inci yüzyılda Comte de Buffon olarak bilinen Fransız doğa bilimci Georges-Louis Leclerc, kaza veya hastalık geçirmemiş bir insanın teorik olarak en fazla 100 yıl yaşayabileceği teorisini ortaya atmıştı.

O tarihten bu yana yaşam koşullarının iyileşmesi ve tıbbi gelişmeler insan ömrünün uzamasının önünü açtı.

Bugün “süper 100” olarak ifade edilen 110 yaş ve üzerini gören insan sayısının artmaya başlamasıyla birlikte bilim dünyası “Sağlıklı bir insanın ne kadar uzun yaşayacağının sınırı var mı?” sorusunu yeniden tartışmaya başladı.

Süper 100’e ulaşan sayısında rekor yaşanabilir

2018 yılında yapılan bir araştırma ölüm oranının yaşla birlikte artarken, 85 yaşından sonra yavaşladığını ortaya koydu. Ölüm oranı 107 yaş civarında ise her yıl yüzde 50 – 60 ile zirve yapıyor.

Bu teoriye göre, 110 yaşında 12 kişi varsa, altısı 111, üçü 112 yaşına kadar hayatta kalması ve bunun böyle devam etmesi bekleniyor. Bu durumda süper yüzüncü yaşayanların sayısının artması halinde rekor yaşlara erişenlerin sayısının da artması olası.

Bu durumu 100 süper yüzüncü yaşa ulaşan kişi varsa, “50’si 111, 25’i 112 yaşına kadar yaşayacaktır” diye açıklayan Robine “‘Hacim etkisi’ sayesinde artık uzun ömrün sabit sınırı yok.” diye konuştu.

Öte yandan Robine ve ekibi bu yıl, ölüm oranının 105 yaşından sonra da artmaya devam ettiğini ve bu aralığın daha da daraldığını gösteren bir araştırma yayınlamaya hazırlanıyor.

“Her zaman olduğu gibi keşifler yapmaya devam edeceğiz ve en yaşlı insanların sağlığı da yavaş yavaş iyileşecek” diyen Robine, bu çalışmanın insan ömrünün üst sınırı olduğu anlamına gelmediğinin altını çizdi.

Henüz istatistiksel tahmin yapmak güç

Başka uzmanlar ise insan ömrüyle ilgili tartışmalara temkinli yaklaşıyor. Fransız Demografik Araştırmalar Enstitüsü’nden France Mesle, “Şu an için kesin bir cevap olmadığını vurguladı.

Görüşlerini AFP’ye açıklayan Mesle, çok ileri yaşlara ulaşan insan sayısı artıyor olsa bile bu sayının hala çok az olduğuna ve bu nedenle hala önemli bir istatistiksel tahmin yapılamadığına dikkat çekti.

Dolayısıyla, Mesle’e göre “hacim etkisini” test etmek için süper yüzüncü yaş grubunun sayısının artmasını beklemek gerekebilir.

Genetik manipülasyon

Öte yandan kimi uzmanlar gelecekteki bazı tıbbi buluşların “ölüm hakkında bildiğimiz her şeyi altüst edebileceğini” belirtiyor.

Yaşlılar konusunda uzman doktor Eric Boulanger bu görüşü savunanlardan Boulanger’ye göre, “genetik manipülasyon” bazı insanların 140 hatta 150 yıl yaşamasına olanak sağlayabilir.

(Kaynak: Euronews Türkçe)

Paylaşın

380 Milyon Yıllık Kalp Bulundu: İnsanın Evrimine Işık Tutuyor

0

Avustralyalı bilim insanları, dünyanın en eski kalbini buldu. Science adlı bilimsel dergide perşembe günü yayımlanan çalışmada, Batı Avustralya eyaletinde yer alan Kimberley bölgesinde bulunan 380 milyon yıllık balık fosiliyle ilgili bilgilere yer verildi.

Araştırmacılar, “Gogo kaya oluşumu” olarak adlandırılan yapının içindeki minerallerin, balığın karaciğer, mide, bağırsak ve kalp gibi iç organlarının büyük ölçüde korunmasını sağladığını söyledi.

Curtin Üniversitesi’nden araştırmayı yöneten Kate Trinajstic, Birleşik Krallık’ın (BK) kamu yayımcısı BBC’ye açıklamasında, “Bu evrimimizde çok önemli bir nokta. İlk dönemlerden beri evrimleşen vücut yapımızı ortaya koyuyor. Bunu ilk defa bu fosillerde görüyoruz” dedi.

Araştırmada Trinajstic’le çalışan Flinders Üniversitesi’nden John Long da keşfin büyük şaşkınlık yarattığını söyleyerek, “Bu kadar önceden yaşamış bir hayvanın yumuşak dokularına dair şimdiye dek bir bilgimiz yoktu” ifadelerini kullandı.

Nesli tükenmiş zırhlı balık (placodermi) sınıfına ait fosili inceleyen bilim insanları, buldukları kalbin tahmin edilenden daha gelişmiş bir yapıya sahip olduğunu gözlemledi.

Gogo balığının kalbinin, insanlarınkine benzer şekilde üst ve alt odacıklara sahip olduğu belirtildi. Araştırmacılar, bunun Gogo balığının kalbini daha etkili hale getirerek, onun hızlı bir avcıya dönüşmesinde önemli rol oynadığına dikkat çekti.

Araştırma ekibinde yer almayan ve zırhlı balık konusunda uzman isimlerden Zerina Johanson ise keşfin, insan bedeninin evrimine ışık tuttuğunu belirtti.

BK’nin başkenti Londra’daki ünlü Doğa Tarihi Müzesi’nden Johanson, fosile dair “Buradaki çoğu şey bugün bizim bedenimizde de mevcut; örneğin, çene ve dişler. Daha sonradan bizim kollarımız ve bacaklarımıza evrilecek ön ve arka yüzgeçler de görülebiliyor” dedi.

(Kaynak: Independent Türkçe)

Paylaşın

İnsan Gözünün Anatomisi

0

Gözler vücudun en önemli organlarındandır. Sağlıklı bir çift göz, net bir görüş anlamına gelir. İnsan binoküler görüşe sahiptir, yani her iki göz de tek bir birleşik görüntü oluşturur.

Haber Merkezi / Optik bileşenler, bağlantı nöronları aracılığıyla beyin tarafından algılanan ve yorumlanan bir görüntü oluşturur. Sistem oldukça karmaşık bir şekilde çalışır.

Gözün yapısal bileşenleri;

Dış bileşenler

Göz kapakları, gözün en dıştaki koruyucu kısımlarıdır. Dış çevreye karşı ‘panjur’ ve birincil bariyer görevi görürler. Göz kapaklarının sınırları, kirpik ile kaplıdır.

Göz kapaklarından bir sonraki bileşen, kornea olarak adlandırılan küresel göz küresinin dairesel ön yüzüdür. Kornea, gelen ışıkla ilgilenen göz mekanizmasının ilk optik bileşenidir. İşlevi, ışığı merceğe ve retinaya geçirmeden önce birincil filtredir.

Göz küresinin ön kısmının orta kısmına iris adı verilir. İris pigmentli bir yapıdır. Göz rengi (siyah, kahverengi, mavi vb.) irisin pigmentasyonu ile tanımlanır. İrisin merkezi açıklığına gözbebeği denir.

Gözbebeği, dairesel bir şekle sahiptir ve ışığın merceğe geçmesine izin verir. Tıpkı bir kameranın açıklığı gibi, içeri giren ışık miktarını kontrol eder. Aydınlık ortamlarda gözbebeği küçülür, karanlık ortamlarda ise genişler.

Gözbebeğinin genişleme ve daralma süreci anlık değildir. Bu, parlak güneş ışığından karanlık bir iç mekana girdiğimizde birkaç dakika hiçbir şey göremememizin ve gecenin ortasında aniden ışıkları açtığımızda gözlerimizi açık tutamamamızın nedenidir.

Dahili bileşenler

Gözbebeğinin hemen arkasında yer alan ve görsellerin doğru odaklanmasından sorumlu olan lens (mercek) adı verilen şeffaf yapı bulunur. Lens, doğası gereği esnektir ve dış aydınlatmaya göre kendini ayarlar. Lens ince, şeffaf bir gövde içinde yer alır ve göz küresi ile bir çift kas ile bağlantılıdır. Mercek ışığı kırar ve göz küresinin (retina) doğru şekilde odaklanmasına yardımcı olur.

Retina, göz küresi yapısının en iç tabakasıdır. Retina zarı, görüntülerin yansıtıldığı duvar olarak hayal edilebilir. Kornea, göz bebeği ve mercekten geçen ışık retina zarına odaklanır.

Doku bileşenlerine ek olarak, retina iki tip hücreden oluşur: çubuk hücreler ve koni hücreleri. İlki, loş ışık görüşünden sorumlu olarak kabul edilirken, ikincisi parlak ışık görüşünden sorumlu olarak kabul edilir.

Koniler, keskin kontrastlı görüntülerin algılanmasında kritik bir rol oynar. Her iki hücre tipinin eksikliği, oküler fonksiyonda anormalliklere neden olur.

Paylaşın

İnsanoğlunun İlk Akrabası İki Ayak Üzerinde Yürüyordu

0

Yeni bir araştırmada, ‘insanoğlunun bilinen en yakın akrabasının’ yaklaşık yedi milyon yıl önce hem iki ayak üzerinde durduğu hem de ağaçlara tırmandığı ileri sürüldü. Araştırma, Nature dergisinde dün yayımlandı.

Afrika ülkesi Çad’da 2001 yılında bulunan ve insanoğlunun bilinen en eski türlerinden birine (Sahelanthropus tchadensis) ait kafatası üzerinde yapılan çalışmalar bilinen insanoğlunun ilk temsilcilerinin yaşını bir milyon geriye attı.

“Toumai” adı verilen ve neredeyse eksiksiz olan kafatasının ait olduğu sanılan türün omurganın konumundan dolayı iki ayak üzerinde durduğuna işaret ettiği düşünülmüştü. Fakat bu sav, kemiklerin sayı ve nitelik olarak yetersizliğinden ötürü bilim insanları arasında şiddetli tartışmaları beraberinde getirdi. Bazı bilim insanları ise Toumai’nin yalnızca eski bir maymun türü olduğunu ve insanoğlunun akrabası olmadığını savundu.

Çalışmada bir grup araştırmacı Toumai kafatasının çıkarıldığı yerde bulunan oyluk kemiği ile iki kol kemiği ayrıntılı biçimde inceledi.

Fransız paleontoloji evrim laboratuvarı PALEVOPRI, CNRS araştırma enstitüsü, Poitiers Üniversitesi ve Çad’dan bilim insanlarının katıldığı çalışmanın yazarlarından paleontoloji uzmanı Franck Guy bulguları bir basın toplantısı ile kamuoyuyla paylaştı.

Guy “Kafatası bize Sahelanthropus’un insan soyunun bir parçası olduğunu söylüyor” dedi ve kemikler üzerine yapılan bu yeni araştırmanın onun “hareket ederken, iki ayak üzerinde durmayı tercih ettiğini gösterdiğini” belirtti. Guy Sahelanthropus’un duruma göre davrandığını ve ağaçlarda gezindiğini de sözlerine ekledi.

Kemiklerin Toumai’ye ait olduğu doğrulanamadı

Ancak 2001 yılında binlerce başka fosil ile birlikte bulunan bulunan kol ve bacak kemiklerinin Toumai kafatasına ait olduğu doğrulanamadı.

Yıllarca kemikler üzerinde yapılan test ve ölçümlerin ardından büyük maymun türleri ve diğer insanlara maymunlardan daha yakın olan insansı primatların fosilleriyle yapılan karşılaştırmalarda 23 özellik belirlendi.

Araştırmanın yazarlarından Guillaume Daver bu özelliklerin diğer primatlardan ziyade insansı türlere daha yakın olduğu sonucuna vardıklarını açıkladı. Örneğin, ön kol kemiğinde goril ya da şempanzelerdeki gibi elin arkasına yüklendiğine dair bir kanıta rastlanmadı.

Ormanlık, palmiyelik alan ve tropik savanlardan oluşan alanlarda yaşayan Sahelanthropus için hem yürüyebilmek hem de ağaçlara tırmanabilmek avantaj yaratıyor.

İnsanların şempanzelerden ayrı evrimleşerek ve bugünkü hale dönüşmesinde yürüme kabiliyetinin etkili olduğu iddiası sıklıkla dile getiriliyor. Ancak araştırmacılar Sahelanthropus’u insan yapan özelliğin çevreye adapte olma kabiliyeti olduğunu vurguluyor.

“İki ayak üzerinde yürümenin günümüzde bütün insanoğlu temsilcilerinde görüldüğünü belirten paleontoloji uzmanı Jean-Renaud Boisserie yine de bunun “kesin olarak insanoğlunu tanımlayan sihirli bir özellik olmadığı”  görüşünü ifade ediyor.

İnsanoğlunun soyağacı “çalı gibi”

Fransa Doğa Tarihi Ulusal Müzesi’nde paleontoloji uzmanı olarak çalışan Antoine Balzeau “bu çok önemli çalışmanın Toumai ve bu nedenle ilk insanlar hakkında daha bütüncül bir resim çizdiğine dikkat çekti.

Balzeau çalışmanın insanoğlunun soyağacının insanların kabiliyetlerinin birbiri ardına iyileştiği basit bir resim şeklinde değil, bir “çalı” gibi olduğuna dair teorileri güçlendirdiğinin de altını çizdi.

Ancak başka bilimsel çalışmalar araştırmanın olağanüstü iddialarının olağanüstü kanıtlar gerektirdiğini belirterek eleştiri getirdi. Araştırmacılar Çad’daki güvenlik koşullarının elvermesi halinde önümüzdeki yıl çalışmalarına devam etmek istiyor.

(Kaynak: Euronews Türkçe)

Paylaşın

KÜNYE

MESAJ

– Borsa ve Döviz
– Finans
– Enerji
– Otomobil
– Emlak
– Diğer Ekonomi

 

0 (537) 883 27 00

haberkaos.com@gmail.com

Sosyal Medyada Haber Kaos