Heyet Tahrir Şam (HTŞ) Lideri Ahmet Hüseyin eş-Şara, Suriye’nin geçiş dönemi devlet başkanı olarak atandıktan sonra yaptığı ilk konuşmasında, ‘toprak bütünlüğü’ vurgusu yaptı.
Eş-Şara, konuşmasında Suriye’deki güç boşluğunun “meşru ve hukuki biçimde” doldurulması gerektiğini vurguladı. Eş-Şara, bu uğurda parlamentonun feshedilmesinin ardından ülke seçime gidinceye kadar geçici bir yasama konseyi kurulacağını duyurdu.
Eş-Şara Suriye’nin siyasi geleceğinin masaya yatırılacağı “ulusal diyalog konferansı” için çalışma yürütecek bir komisyonun ilerleyen günlerde kurulacağını söyledi.
Çarşamba günü Suriye’de geçiş hükümetinin devlet başkanı olarak ilan edilen Heyet Tahrir Şam (HTŞ) lideri Ahmet Hüseyin eş-Şara – yaygın bilinen savaşçı adı ile Muhammed Colani, Cuma günü Suriyelilere ilk seslenişinde ‘toprak bütünlüğü’ vurgusu yaptı.
Şara, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın devrildiği Aralık 2024’teki olaylara ilişkin, “Suriye, öncelikle Allah’ın, sonra da içeride ve dışarıda mücadele eden, canını, kanını, evini, malını, güvenliğini feda eden her insanın sayesinde kurtarıldı,” ifadelerini kullandı.
“Önümüzdeki günlerde, siyasi programımız hakkında müzakerelerin, istişarelerin ve farklı görüşlerin dinlenmesinin doğrudan bir platformu olacak Ulusal Diyalog Konferansı Hazırlık Komitesi’ni duyuracağız,” diye ekledi.
Şara, “bu adımlar tamamlandıktan sonra” geçiş dönemi için “hukuki referans” teşkil edecek anayasa bildirgesinin açıklanacağını söyledi.
“Suriye’nin erkekleri, kadınları ve gençlerinin çeşitliliğini yansıtan, özgür ve adil seçim aşamasına gelene kadar yeni Suriye’nin kurumlarını inşa etme çalışmalarını üstlenecek kapsamlı bir geçiş hükümetinin kurulması için çalışacağız.”
Yeni sürecin “önceliklerini” sıralayan Şara, savaş suçlularının “geçiş hükümetinin gerçek adaleti” ile cezalandırılacağını, iç barışın sağlanacağını vurguladı.
Devamında Suriye’nin toprak bütünlüğüne değindi: “Bütün Suriye’yi tek bir otorite altında yönetmeli ve tek bir toprak parçası üzerinde egemenliğini tesis etmeliyiz.”
“Verimli, adalete dayalı, yolsuzluktan, kayırmacılıktan, rüşvetten uzak güçlü devlet kurumlarının inşası” ve Suriye’nin “bölgesel ve uluslararası itibarının yeniden tesis edilmesi” geçiş hükümetinin amaçları arasında yer aldığını söyledi.
Suriye devlet haber ajansı SANA’nın komutan Hasan Abdulgani’ye dayandırdığı habere göre, eş-Şara geçiş hükümetinin lideri oldu.
Kararın, Aralık 2024’te Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı deviren silahlı grupların komutanlarının çarşamba günü katıldığı bir toplantıda alındığı belirtildi.
Eş-Şara devam eden süreçte Suriye Devlet Başkanı olarak faaliyetlerini yürütecek ve uluslararası alanda ülkeyi temsil edecek.
İktidarının, yeni bir anayasa kabul edilene kadar sürmesi bekleniyor. Rus haber ajansı TASS, salı günü yayınlanan bir haberde HTŞ liderinin 1 Mart 2025’e kadar iktidarda kalacağını aktarmıştı.
Fakat eş-Şara, Aralık 2024’te Al Arabiya’ya verdiği röportajda, ülkede seçimlerin yapılmasının dört yıl kadar sürebileceğini söylemişti. Yeni bir anayasanın da üç yıl alabileceğini aktarmıştı.
Ne olmuştu?
Suriye’de 13 yıldır devam eden iç savaş, HTŞ ve diğer muhalif grupların son 12 günlük operasyonunun ardından Esad ailesinin 54, Baas Partisi’nin 61 yıllık iktidarının bitişiyle sonuçlandı.
Ülkenin kuzeybatısında, İdlib’de konumlanmış ve yaklaşık 4 milyonluk bir nüfusu idare ettiği belirtilen HTŞ tarafı, 27 Kasım Çarşamba günü sabahı Türkiye’nin de desteklediği Suriye Milli Ordusu’nun (SMO) yardımıyla, Şam’daki Suriye hükümetine ve ordusuna karşı “Saldırganlığı Caydırma – Rad’ul Udvan” operasyonunu başlattı.
Hızla ilerleyen muhalifler 28 Kasım’da Halep’i Şam’a bağlayan otoyolu kesti, aynı gün 46. Alay Üssü’nü ve en az 8 köyü ele geçirdi.
29-30 Kasım tarihlerinde ülkenin en büyük ikinci kenti Halep, muhaliflerin elindeydi. Bu gelişme sonrası Rus ve Suriyeli savaş uçakları, 2016’dan bu yana ilk kez, 2024’te muhaliflerin ele geçirdiği düşünülen mevzileri bombaladı.
HTŞ’nin kontrolündeki muhalif gruplar 4 Aralık’ta Hama, 7 Aralık’ta Humus ve 8 Aralık’ta Esad’ın ülkeyi yönettiği Şam’ı ele geçirdi.
Bu gelişmelerden sonra Esad, Rusya’nın “insani gerekçelerle” tanıdığı sığınma hakkı kapsamında ailesiyle beraber Moskova’ya uçtu. HTŞ lideri Colani veya gerçek adıyla Ahmed Hüseyin el-Şara ise aynı gün Suriye devlet televizyonunda Esad’ı devirdiklerini açıkladı.
(Kaynak: Euronews Türkçe)
