TÜİK Açıkladı: Haziran Ayında En Çok Mevduat Faizi Kazandırdı

Haziran ayında yatırımcısına en çok kazandıran yatırım aracı mevduat faizi olurken, aynı ayda mevduat faizinden sonra yatırımcısına en çok kazandıran yatırım aracı Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) oldu.

Haber Merkezi/ Son üç ile son altı ayda ve son bir yılda yatırımcısına en çok kazandıran yatırım aracı BIST 100 endeksi oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 Haziran’a ilişkin Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranlarını açıkladı. Buna göre; Aylık en yüksek reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 1,88, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise yüzde 1,62 oranlarıyla mevduat faizi (brüt)’te gerçekleşti.

Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) yüzde 0,87 oranında yatırımcısına reel getiri sağlarken; Amerikan Doları yüzde 0,37, Euro yüzde 0,77, BIST 100 endeksi yüzde 1,41 ve külçe altın yüzde 1,53 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde ise; DİBS yüzde 0,61 oranında yatırımcısına reel getiri sağlarken; Amerikan Doları yüzde 0,63, Euro yüzde 1,02, BIST 100 endeksi yüzde 1,66 ve külçe altın yüzde 1,78 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.

BIST 100 endeksi, üç aylık değerlendirmede; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 8,73, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 7,41 oranlarında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı oldu. Aynı dönemde Euro, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 5,98, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 7,12 oranlarında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.

Altı aylık değerlendirmeye göre BIST 100 endeksi; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 13,35, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 8,59 oranlarında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı olurken; aynı dönemde DİBS, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 10,89, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 14,63 oranlarında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.

Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde BIST 100 endeksi; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 28,18, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 12,12 oranlarında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı oldu.

Yıllık değerlendirmede, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından külçe altın yüzde 11,42 oranında yatırımcısına reel getiri sağlarken; Amerikan Doları yüzde 6,65, Euro yüzde 7,12, mevduat faizi (brüt) yüzde 19,55 ve DİBS yüzde 39,45 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde külçe altın yüzde 2,55, Amerikan Doları yüzde 18,35, Euro yüzde 18,76, mevduat faizi (brüt) yüzde 29,63 ve DİBS yüzde 47,04 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.

Paylaşın

Dış Ticaret Açığında Dikkat Çeken Yükseliş

Haziran ayında dış ticaret açığı yüzde 21,4 artışla 6,4 milyar dolar olurken, aynı dönemde dış ticaret hacmi yüzde 6,9 oranında azalarak 43,6 milyar dolar oldu.

Haber Merkezi / Haziran ayında ihracat yüzde 10,6 düşüşle 18,6 milyar dolar oldu. İthalat ise yüzde 4,1 gerilemeyle 25 milyar dolar olarak kaydedildi.

Ticaret Bakanlığı, haziran ayına ilişkin dış ticaret verilerini açıkladı. Buna göre; Haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre; İhracat, yüzde 10,6 oranında azalarak 18 milyar 569 milyon dolar, ithalat, yüzde 4,1 oranında azalarak 25 milyar 4 milyon dolar, dış ticaret hacmi, yüzde 6,9 oranında azalarak 43 milyar 574 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Ocak – Haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre; İhracat, yüzde 2,0 oranında artarak 125 milyar 446 milyon dolar, ithalat, yüzde 8,5 oranında azalarak 168 milyar 686 milyon dolar, dış ticaret hacmi, yüzde 4,3 oranında azalarak 294 milyar 132 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre; İhracatın ithalatı karşılama oranı 5,4 puan azalarak yüzde 74,3 olarak gerçekleşti. Enerji verileri hariç tutulduğunda, ihracatın ithalatı karşılama oranı 4,7 puan azalarak yüzde 85,8 olarak gerçekleşti. Enerji ve altın verileri hariç tutulduğunda ise, ihracatın ithalatı karşılama oranı 8,1 puan azalarak yüzde 89,9 olarak gerçekleşti.

Haziran ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla; Almanya (1 milyar 494 milyon dolar), ABD (1 milyar 227 milyon dolar) ve İngiltere (973 milyon dolar) oldu. Haziran ayında ihracatta en çok paya sahip ilk 10 ülkenin toplam ihracat içerisindeki payı yüzde 48,0 oldu.

Haziran ayında en fazla ithalat yapılan ülkeler sırasıyla; Çin (3 milyar 362 milyon dolar), Rusya (2 milyar 923 milyon dolar) ve Almanya (1 milyar 905 milyon dolar) oldu. Haziran ayında ithalatta en çok paya sahip ilk 10 ülkenin toplam ithalat içerisindeki payı yüzde 56,8 oldu.

Haziran ayında en fazla ihracat yapılan ülke grupları sırasıyla; Avrupa Birliği (AB-27) (8 milyar 150 milyon dolar), Diğer Avrupa Ülkeleri (2 milyar 799 milyon dolar) ve Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri (2 milyar 778 milyon dolar) oldu.

Haziran ayında en fazla ithalat yapılan ülke grupları sırasıyla; Avrupa Birliği (AB-27) (7 milyar 834 milyon dolar), Asya Ülkeleri (6 milyar 643 milyon dolar) ve Diğer Avrupa Ülkeleri (4 milyar 355 milyon dolar) oldu.

Mehmet Şimşek’ten açıklama

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sosyal medya hesabından, dış ticaret verilerine ilişkin paylaşım yaptı. Haziranda dış ticaret açığının, geçici olarak, takvim etkisiyle arttığına işaret eden Şimşek, şunları kaydetti:

“Geçen yılın aynı ayına göre yıllık açık ise 31 milyar dolar geriledi. Bu yıl dış dengede önemli bir iyileşme sağlayacağız. Bunun kalıcı hale gelmesi için enerjide dönüşüm ve yeni sanayi politikası kilit rol oynuyor. Hedefimiz cari açığın milli gelire oranını kalıcı olarak yüzde 2,5’in altına çekmektir.”

Paylaşın

TÜİK Açıkladı: Ekonomik Güven Endeksi 95,8 Geriledi

Ekonomik güven endeksi mayıs ayında 98,2 iken, haziran ayında yüzde 2,5 oranında azalarak 95,8 değerini aldı. Endeksin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor.

Haber Merkezi / Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ekonomik Güven Endeksi Haziran 2024 verilerini açıkladı. Buna göre; Ekonomik güven endeksi mayıs ayında 98,2 iken, haziran ayında yüzde 2,5 oranında azalarak 95,8 değerini aldı.

Bir önceki aya göre Haziran ayında tüketici güven endeksi yüzde 2,7 oranında azalarak 78,3 değerini, reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi yüzde 1,9 oranında azalarak 100,5 değerini, hizmet sektörü güven endeksi yüzde 1,5 oranında azalarak 115,4 değerini, perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 2,6 oranında azalarak 108,8 değerini, inşaat sektörü güven endeksi yüzde 0,5 oranında azalarak 87,9 değerini aldı.

Ekonomik güven endeksi nedir ve neden önemlidir?

Ekonomik güven endeksi, tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirme, beklenti ve eğilimlerini özetleyen bir bileşik endekstir. Endeks, mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, reel kesim, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörleri güven endekslerinin alt endekslerinin ağırlıklandırılarak birleştirilmesinden oluşmaktadır.

Ekonomik güven endeksi hesaplamasında, her bir sektörün ağırlığı o sektörün normalleştirilmiş alt endekslerine eşit dağıtılarak uygulanmakta, güven endekslerine doğrudan uygulanmamaktadır. Bu kapsamda tüketici, reel kesim, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerine ait toplam 20 alt endeks hesaplamada kullanılmaktadır.

Ekonomik güven endeksinin hesaplamasında kullanılan alt endeksler her ayın ilk iki haftasında derlenen veriler kullanılarak hesaplanmaktadır. Ekonomik güven endeksinin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği göstermektedir.

Paylaşın

Bütçe 6 Ayda 483,2 Milyar Lira Açık Verdi

2023 yılı Ocak – Haziran döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 2 trilyon 363,6 milyar lira, bütçe gelirleri 1 trilyon 880,3 milyar lira ve bütçe açığı 483,2 milyar lira oldu.

Haber Merkezi / Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2023 Haziran Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri Raporu’nu yayınladı.

Buna göre; 2023 yılı Haziran ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 487,9 milyar TL, bütçe gelirleri 268,2 milyar TL ve bütçe açığı 219,6 milyar TL olarak gerçekleşti. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 450,5 milyar TL ve faiz dışı açık ise 182,3 milyar TL oldu.

Merkezi yönetim bütçesi 2022 yılı Haziran ayında 31 milyar 59 milyon TL açık vermiş iken 2023 yılı Haziran ayında 219 milyar 637 milyon TL açık verdi. 2022 yılı Haziran ayında 18 milyar 290 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2023 yılı Haziran ayında 182 milyar 263 milyon TL faiz dışı açık verdi.

Merkezi yönetim bütçe giderleri Haziran ayı itibarıyla 487 milyar 862 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz harcamaları 37 milyar 375 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 450 milyar 487 milyon TL olarak gerçekleşti.

2023 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 4 trilyon 469 milyar 570 milyon TL ödenekten Haziran ayında 487 milyar 862 milyon TL gider gerçekleşti. Geçen yılın aynı ayında ise 212 milyar 78 milyon TL harcama yapıldı.

Haziran ayı bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 130 oranında arttı. Giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 7,5 iken 2023 yılında yüzde 10,9 oldu.

Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 126 oranında artarak 450 milyar 487 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 8 iken 2023 yılında yüzde 11,5 oldu.

Merkezi yönetim bütçe gelirleri Haziran ayı itibarıyla 268 milyar 225 milyon TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri 231 milyar 158 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 30 milyar 592 milyon TL oldu.

2022 yılı Haziran ayında bütçe gelirleri 181 milyar 19 milyon TL iken 2023 yılının aynı ayında yüzde 48,2 oranında artarak 268 milyar 225 milyon TL olarak gerçekleşti. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin Haziran ayı gerçekleşme oranı 2022 yılında yüzde 7,1 iken 2023 yılında yüzde 7 oldu.

2023 yılı Haziran ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 51,4 oranında artarak 231 milyar 158 milyon TL oldu. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 7 iken 2023 yılında yüzde 7,2 oldu.

2023 yılı Ocak-Haziran döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 2 trilyon 363,6 milyar TL, bütçe gelirleri 1 trilyon 880,3 milyar TL ve bütçe açığı 483,2 milyar TL olarak gerçekleşti. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 2 trilyon 88,3 milyar TL ve faiz dışı açık ise 208 milyar TL olarak gerçekleşti.

Bütçe Dengesi

Merkezi yönetim bütçesi 2022 yılı Ocak-Haziran döneminde 93 milyar 560 milyon TL fazla vermiş iken 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde 483 milyar 228 milyon TL açık verdi. 2022 yılı Ocak-Haziran döneminde 228 milyar 213 milyon TL faiz dışı fazla verilmiş iken 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde 207 milyar 984 milyon TL faiz dışı açık verdi.

Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Haziran dönemi itibarıyla 2 trilyon 363 milyar 577 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz harcamaları 275 milyar 244 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 2 trilyon 88 milyar 333 milyon TL olarak gerçekleşti.

2023 yılı Ocak-Haziran döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 101,7 oranında artarak 2 trilyon 363 milyar 577 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 101,3 oranında artarak 2 trilyon 88 milyar 333 milyon TL olarak gerçekleşti.

Merkezi yönetim bütçe gelirleri Ocak-Haziran dönemi itibarıyla 1 trilyon 880 milyar 349 milyon TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri 1 trilyon 602 milyar 312 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 225 milyar 712 milyon TL oldu.

2022 yılı Ocak-Haziran döneminde bütçe gelirleri 1 trilyon 265 milyar 410 milyon TL iken 2023 yılının aynı döneminde yüzde 48,6 oranında artarak 1 trilyon 880 milyar 349 milyon TL olarak gerçekleşti.

2023 yılı Ocak-Haziran dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 55 oranında artarak 1 trilyon 602 milyar 312 milyon TL oldu.

Paylaşın

TÜİK Açıkladı: Enflasyon Yüzde 38,21

Enflasyon, haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 3,92, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 19,77, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38,21 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 59,95 oldu.

Haber Merkezi / Enflasyon, haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 53,61, imalatta yüzde 42,09, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 3,29 ve su temininde yüzde 59,68 arttı.

Enflasyon, haziran ayında bir önceki aya göre, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 4,77, imalatta yüzde 6,15, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 12,54 ve su temininde yüzde 2,71 artış oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Haziran 2023 verilerini açıkladı. Buna göre, enflasyon haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 3,92, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 19,77, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38,21 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 59,95 arttı.

Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 14,76 ile konut olurken, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 67,22 ile lokanta ve oteller oldu.

Ana harcama grupları itibarıyla haziran ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup yüzde 1,21 ile sağlık oldu. Buna karşılık, haziran ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 11,13 ile alkollü içecekler ve tütün oldu.

İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’deki değişim, haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 3,45, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 23,64, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 46,63 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 59,18 olarak gerçekleşti.

ENAG: Enflasyon yüzde 108,58

Öte taraftan Bağımsız Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG), Haziran ayına ilişkin enflasyon rakamlarını açıkladı.

ENAG verilerine göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Haziran ayında yüzde 8,54 oldu. E-TÜFE’nin son 12 aylık artışı yüzde 108,58 olarak gerçekleşti. Ocak-Haziran dönemi enflasyon oranı ise yüzde 50,53 oldu.

ENAG, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) alt grupları gösterge olarak alındığına aylık bazda az artışın yüzde 0 ile sağlık kaleminde gerçekleştiğini bildirdi. ENAG’a göre Haziran ayında enflasyonun en yüksek olduğu kalem ise yüzde 19,03 ile lokanta ve oteller oldu.

Lokanta ve otelleri, yüzde 15,96 ile ulaştırma ve yüzde 10,82 ile ev eşyası takip etti. Gıda ve alkolsüz içecekler fiyatlarındaki aylık artış ise yüzde 5,10 olarak kaydedildi.

Paylaşın

ENAG Duyurdu: Enflasyon Yüzde 108,58

ENAG’a göre, enflasyon haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 8,54, geçen yılın aynı dönemine göre 108,58 arttı. Ocak-Haziran dönemi enflasyon oranı ise yüzde 50,53 olarak kaydedildi.

Haber Merkezi / Akademisyen ve ekonomistlerden oluşan bağımsız Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG), Haziran ayına ilişkin enflasyon rakamlarını açıkladı.

ENAG verilerine göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Haziran ayında yüzde 8,54 oldu. E-TÜFE’nin son 12 aylık artışı yüzde 108,58 olarak gerçekleşti. Ocak-Haziran dönemi enflasyon oranı ise yüzde 50,53 oldu.

ENAG, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) alt grupları gösterge olarak alındığına aylık bazda az artışın yüzde 0 ile sağlık kaleminde gerçekleştiğini bildirdi. ENAG’a göre Haziran ayında enflasyonun en yüksek olduğu kalem ise yüzde 19,03 ile lokanta ve oteller oldu.

Lokanta ve otelleri, yüzde 15,96 ile ulaştırma ve yüzde 10,82 ile ev eşyası takip etti. Gıda ve alkolsüz içecekler fiyatlarındaki aylık artış ise yüzde 5,10 olarak kaydedildi.

ENAG, mayıs ayına dair yıllık ve Ocak-Mayıs dönemi enflasyon oranlarını doğal gaz fiyatının sabit kaldığı ve sıfır olarak alındığı varsayımlarına göre açıklamıştı.

Doğal gaz fiyatının Mayıs ayında değişmediği varsayımına göre, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Mayıs ayında yüzde 7.35 artmıştı. TÜFE’nin son 12 aylık artışı yüzde 109.01 olarak gerçekleşmişti.

Doğal gaz fiyatının Mayıs ayında 0 lira olduğu varsayımına göre, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Mayıs ayında yüzde 5.68 arttı. TÜFE’nin son 12 aylık artışı yüzde 105.45 olarak gerçekleşmişti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ise mayıs ayında tüketici fiyat endeksindeki değişimin bir önceki aya göre yüzde 0,04, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 39,59 olduğunu açıklamıştı.

İstanbul Ticaret Odası da (İTO) , İstanbul’daki 12 aylık enflasyonu yüzde 55,19 olarak açıklamıştı.

Paylaşın

TÜİK Açıkladı: Ekonomik Güven Endeksi Yüzde 2,5 Azaldı

Ekonomik güven endeksi mayıs ayında 103,7 iken, haziran ayında yüzde 2,5 oranında azalarak 101,1 değerini aldı. Endeksin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor. 

Haber Merkezi / Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), haziran ayına ilişkin ekonomik güven endeksi verilerini açıkladı.

Buna göre; Ekonomik güven endeksi mayıs ayında 103,7 iken, haziran ayında yüzde 2,5 oranında azalarak 101,1 değerini aldı.

Bir önceki aya göre haziran ayında tüketici güven endeksi yüzde 6,5 oranında azalarak 85,1 değerini, reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi yüzde 0,6 oranında artarak 105,7 değerini, hizmet sektörü güven endeksi yüzde 0,6 oranında artarak 118,1 değerini aldı.

Perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 0,9 oranında artarak 117,7 değerini, inşaat sektörü güven endeksi yüzde 3,5 oranında azalarak 88,9 değerini aldı.

Endeksin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor. Yüzde 93,4 değerinde veri ise piyasanın hâlâ pozitif bir bakış açısına sahip olmadığını ortaya koyuyor.

Ekonomik güven endeksi nedir ve neden önemlidir?

Ekonomik güven endeksi, tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirme, beklenti ve eğilimlerini özetleyen bir bileşik endekstir.

Endeks, mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, reel kesim, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörleri güven endekslerinin alt endekslerinin ağırlıklandırılarak birleştirilmesinden oluşmaktadır.

Ekonomik güven endeksi hesaplamasında, her bir sektörün ağırlığı o sektörün normalleştirilmiş alt endekslerine eşit dağıtılarak uygulanmakta, güven endekslerine doğrudan uygulanmamaktadır.

Bu kapsamda tüketici, reel kesim, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerine ait toplam 20 alt endeks hesaplamada kullanılmaktadır. Ekonomik güven endeksinin hesaplamasında kullanılan alt endeksler her ayın ilk iki haftasında derlenen veriler kullanılarak hesaplanmaktadır.

Ekonomik güven endeksinin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği göstermektedir.

Paylaşın

AK Parti, Seçim Çalışmalarına Başladı

AK Parti, haziran ayında yapılacağı söylenen Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri için çalışmalara başladı: Seçmenleri ikna etmek için yürütecek kampanya, kullanılacak söylem, seçim beyannameleri kapsamında topluma sunulacak vaatler…

Gazete Duvar’dan Nergis Demirkaya’nın haberine göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen hafta başkanlık ettiği toplantı ile startı verilen çalışma kapsamında ilk iş olarak 21 yıllık iktidar döneminde hazırlanan 5 seçim beyannamesi ile bu beyannamelerdeki vaatlerin gerçekleşme oranları değerlendirdi. Yeni dönem beyannamesinin vaatleri için çalışmalar önümüzdeki süreçte artarak devam edecek. Ancak AK Partili yetkililer seçim sürecinde ana belirleyenin ekonomide rahatlama sağlayacak düzenlemeler olacağına dikkat çekiyor.

AK Parti yetkililerinden edinilen bilgiye göre partinin oyları son yapılan anketlere göre yüzde 35-37 bandında dalgalanıyor. Seçime daha 9 ay varken bu anketlere “seçmen eğilimi” olarak bakılması gerektiği belirtilirken, “İnsanlar böyle dönemlerde anketlere kızgınlıklarını, öfkelerini, temennilerini, hatta ikinci tercihlerini yansıtırlar. Seçim atmosferine girildiğinde tablo değişir. Sandığa gidildiğinde ne yapılacağı önemli” yorumları yapılıyor.

‘Vaatlerin yüzde 70-90’ı gerçekleşti’

Seçmenleri ikna etmek için partilerin yürütecekleri kampanya, kullanacakları söylem, seçim beyannameleri kapsamında topluma sunulacak vaatler önem taşıyor. AK Parti de 2023 seçim beyannamesine hazırlık için düğmeye bastı. Edinilen bilgiye göre ilk etapta AK Parti’nin 21 yıllık iktidar sürecindeki seçimlerde hazırlamış olduğu 5 beyanname mukayeseli olarak incelendi. Seçim beyannamelerinde topluma sunulan vaatler ve bunların gerçekleşme oranlarına bakıldı. Vaatlerin tüm seçimler açısından yüzde 70-90 oranında gerçekleştiği belirlenirken en yüksek gerçekleşme oranının 2007-2015 yılları arasındaki iki seçim aralığında olduğu tespit edildi. AK Parti “kalfalık” olarak tanımladığı 22 Temmuz 2007 seçimlerinde yüzde 46.5, “ustalık” olarak tanımladığı 12 Haziran 2011 seçimlerinde yüzde 49.8 ile iktidar döneminin yüksek oylarını almıştı.

Bu çalışma parti yöneticilerine bir toplantı ile sunuldu. Bundan sonra ilgili birimler kendi alanlarıyla ilgili çalışmalarını tamamlayarak yeni bir beyanname için hazırlıklarını sürdürecek. Bunun için önümüzdeki dönem sıklıkla toplantılar yapılacak.

Söylem tartışması

Seçime giderken AK Parti’nin nasıl bir söylem kuracağı da çalışmalar kapsamında masada. Birçok AK Partili yönetici, oy kaybının olduğu bir tabloda kutuplaştırıcı politikaların doğru olmayacağını, bunun yerine ‘kucaklayıcı bir söylemin’ gerekliliğine dikkati çekiyor. AK Parti’deki seçim strateji toplantılarında da bu yönde değerlendirmeler yapıldığı biliniyor. Ancak bu değerlendirmelerin nasıl karşılık bulacağı seçim kampanyası sürecinde ortaya çıkacak.

Paylaşın

Cari Açık 15 Ayın Zirvesinde

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), haziran ayı ödemeler dengesi verilerini açıkladı. Verilere göre; cari işlemler açığı Haziran’da bir önceki yılın aynı ayına göre 2 milyar 269 milyon dolar artarak 3 milyar 458 milyon dolara çıktı. 12 aylık aylık cari işlemler açığı ise 32 milyar 667 milyon dolara yükselerek 15 ayın en yüksek seviyesini kaydetmiş oldu.

Haber Merkezi / Haziran ayında kaydedilen açıkla birlikte cari açık serisi sekiz aya çıkmış oldu. Son olarak 2021’in Ekim ayında 3,2 milyar dolarlık fazla verilmişti. Artan enerji fiyatlarının ticaret açığında sert büyümeye yol açmasıyla Haziran ayında cari açığın 3.4 milyar dolar olacağı tahmin ediliyordu.

TCMB’den yapılan değerlendirmede hazirandaki cari açıkta; bir önceki yılın aynı ayına göre, hizmetler dengesi kaynaklı girişlerin 2 milyar 508 milyon dolar artarak 4 milyar 24 milyon dolara yükselmesi ve birincil gelir dengesi kaynaklı çıkışların 105 milyon dolar azalarak 946 milyon dolara gerilemesine rağmen, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının 4 milyar 794 milyon dolar artarak 6 milyar 426 milyon dolara yükselmesi etkili oldu.

Cari Açık nedir?

Ülkenin dış dünya ile olan mal ve hizmet ticaretinin sonucu cari denge olarak adlandırılır. Sadece mal ticaretinin sonucu ise dış ticaret dengesidir.

Eğer ülkenin sattığı mallar satın aldığı mallardan fazla ise dış ticaret fazlası, tersi geçerli ise dış ticaret açığı vardır. Mal ticaretinin sonucuna hizmet ticaretinin (en önemli kalem turizm)  sonucu eklenerek cari dengeye ulaşılır.

Örneğin dış ticaret açığı -60 milyar $ olan (yani mal ticaretinde – 60 milyar $ açık veren) bir ülkenin turizm gelirleri giderlerinden 20 milyar $ daha fazla ise (yani hizmet ticaretinde +20 milyar $ fazla vermişse)  cari açığı 40 milyar $ dolar olacaktır.

Cari açık ülkenin dış dünyadan dolar talebini gösterir. Bir başka deyişle bu açığın finansmanı için 40 milyar dolar bulunması gerekir.

Döviz bir ülkeye nasıl girer?

Dolar arzı yani ülkeye döviz girişi esas olarak üç kanaldan olur.

a-Doğrudan yabancı yatırımlar (yabancıların şirket satın almak, fabrika kurmak amacıyla ülkeye getirdikleri dövizler)

b-Portföy yatırımları (yani yabancıların özel şirket tahvil ve hisse senetleri ile devlet tahvillerini satın almak üzere ülkeye soktukları döviz)ve

c- Kısa ve uzun vadeli borçlanmalar.

Cari açığın finansmanı içinde portföy yatırımları ile kısa vadeli borçların payının artması ülke ekonomisinin kırılganlığının da artması demektir. Çünkü bu tür dövizler iç ve dış faktörlere bağlı olarak kolaylıkla her an ülkeyi terk edebilirler.

Paylaşın

Dış Ticaret Açığı Haziran Ayında Yüzde 184,5 Arttı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) haziran ayı dış ticaret istatistiklerini yayımladı. TÜİK ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2022 yılı Haziran ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18,7 artarak 23 milyar 428 milyon dolar, ithalat yüzde 39,7 artarak 31 milyar 595 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Haziran ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 184,5 artarak 2 milyar 871 milyon dolardan, 8 milyar 167 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Haziran ayında yüzde 87,3 iken, 2022 Haziran ayında yüzde 74,1’e geriledi.

İlk ayda yüzde 142,7 arttı

Ocak-Haziran döneminde dış ticaret açığı yüzde 142,7 artarak 21 milyar 181 milyon dolardan, 51 milyar 400 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Ocak-Haziran döneminde yüzde 83,2 iken, 2022 yılının aynı döneminde yüzde 71,0’a geriledi.

Genel ticaret sistemine göre ihracat 2022 yılı Ocak-Haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 20,0 artarak 125 milyar 866 milyon dolar, ithalat yüzde 40,6 artarak 177 milyar 267 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Haziran ayında enerji ürünleri ve altın hariç ihracat yüzde 15,7, ithalat yüzde 19,4 arttı.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2022 Haziran ayında yüzde 15,7 artarak 18 milyar 895 milyon dolardan, 21 milyar 856 milyon dolara yükseldi.

Haziran ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat yüzde 19,4 artarak 18 milyar 646 milyon dolardan, 22 milyar 272 milyon dolara yükseldi.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Haziran ayında 416 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi yüzde 17,5 artarak 44 milyar 128 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 98,1 oldu.

Haziran ayında imalat sanayinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,9 oldu

Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2022 Haziran ayında imalat sanayinin payı yüzde 94,9, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 2,9, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,7 oldu.

Ocak-Haziran döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı yüzde 94,6, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,1, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,8 oldu.

Haziran ayında ara mallarının toplam ithalattaki payı yüzde 81,5 oldu

Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2022 Haziran ayında ara mallarının payı yüzde 81,5, sermaye mallarının payı %10,1 ve tüketim mallarının payı yüzde 8,4 oldu.

İhracatta ilk sıra Almanya

Haziran ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 1 milyar 875 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 555 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 209 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 1 milyar 206 milyon dolar ile Irak, 1 milyar 150 milyon dolar ile İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,9’unu oluşturdu.

Ocak-Haziran döneminde de sıralama değişmedi, ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 10 milyar 642 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 8 milyar 658 milyon dolar ile ABD, 6 milyar 612 milyon dolar ile İtalya, 6 milyar 489 milyon dolar ile Birleşik Krallık ve 6 milyar 362 milyon dolar ile Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 30,8’ini oluşturdu.

İthalatta ilk sıra Rusya

İthalatta Rusya ilk sırayı aldı. Haziran ayında Rusya’dan yapılan ithalat 5 milyar 92 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 3 milyar 666 milyon dolar ile Çin, 1 milyar 997 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 407 milyon dolar ile İtalya, 1 milyar 335 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 42,7’sini oluşturdu.

Ocak-Haziran döneminde de sıralama değişmedi ithalatta ilk sırayı Rusya aldı. Rusya’dan yapılan ithalat 27 milyar 742 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 20 milyar 82 milyon dolar ile Çin, 11 milyar 499 milyon dolar ile Almanya, 7 milyar 583 milyon dolar ile ABD, 6 milyar 746 milyon dolar ile İtalya izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 41,5’ini oluşturdu.

Paylaşın