image

Siyasi Partilerin Hazine’den Alacakları Yardım Payı Değişti

0

Geçici seçim sonuçlarına göre, barajı aşan partilerden AK Parti 267, CHP 169, MHP 50, HDP 61, İYİ Parti de 44 milletvekili çıkardı. Küçülen hazine yardımı pastasından en fazla payı AK Parti almaya devam edecek ancak payı beşte bir oranında azalacak

Oy oranı 2018’de yüzde 22.65 iken bu yıl yüzde 25.33’e çıkan CHP’nin hazine yardımından alacağı pay artacak.

Seçimde YRP’nin yanı sıra Zafer Partisi, Türkiye İşçi Partisi, Büyük Birlik Partisi, Memleket Partisi başta olmak üzere baraj altında kalan partilere oy veren yaklaşık 5.5 milyon seçmenin oy verdiği partiler yardım kapsamının dışında kaldı.

Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre, siyasi Partiler Kanunu uyarınca partilere yapılan hazine yardımı, son milletvekili seçimine göre belirleniyor. Barajı aşmış bulunan siyasi partilere o yılki genel bütçe gelirlerinin 5000’de 2’si oranındaki ödenek, ülke barajını aşan partilerin aldıkları oy oranına göre paylaştırılıyor.

Milletvekili seçiminde ülke barajı yüzde 10’dan yüzde 7’ye düşürüldü. Milletvekili seçimlerinde geçerli oyların yüzde 3’ünden fazlasını almış partilere ise barajı aşan en düşük oy almış partiyle orantılı olarak hazine yardımı yapılıyor.

Bu yıl milletvekili seçimi dolayısıyla partilere toplam 5 milyar lira hazine yardımı yapıldı. AK Parti 2 milyar 179.5 milyon, CHP 1 milyar 157.4 milyon, MHP 567.3 milyon, İYİ Parti 509.1 milyon lira hazine yardımı aldı. Önce tedbir konulan, mart ayında ise Anayasa Mahkemesi’nce tedbir kararı kaldırılan HDP’ye ise 598.8 milyon lira hazine yardımı yapıldı.

Vekil başına harcamada CHP önde

Geçici seçim sonuçlarına göre, barajı aşan partilerden AK Parti 267, CHP 169, MHP 50, HDP 61, İYİ Parti de 44 milletvekili çıkardı.

Hazine yardımının milletvekili sayısına bölümüyle hesaplanan vekil başına en düşük harcamayı 6.8 milyon TL ile CHP yaptı. AK Parti 1 vekil için 8.2 milyon, MHP 11.3 milyon lira harcarken, en fazla harcamayı 11.6 milyon lirayla İYİ Parti yaptı. Hazine yardımı HDP’ye yapılmakla birlikte, seçime Yeşil Sol Parti adıyla girildi, vekil başına harcama 9.8 milyon lira oldu.

Pazar günü yapılan seçim sonuçları, barajı aşan partilerin gelecek beş yıl boyunca hazine yardımından alacakları payı da belirleyecek. 2018 seçiminde İYİ Parti yüzde 9.96 oranında oy aldığı için bu partinin aldığı hazine yardımı genel bütçe gelirlerinin 5000’de 2’si oranına dahil edilmiyordu. Bu şekilde hesaplanan tutara ilaveten veriliyordu ve hazinece her yıl yaklaşık yüzde 11 oranında daha fazla hazine yardımı yapılıyordu. Ülke barajı yüzde 7’ye indirildiği için önümüzdeki 5 yıllık dönemde ilave hazine yardımı yapılmayacak. Bundan dolayı yardımı pastası küçülecek.

Küçülen hazine yardımı pastasından en fazla payı AK Parti almaya devam edecek ancak payı beşte bir oranında azalacak. 14 Mayıs seçim sonucu bu yılki yardımlara uygulanmış olsaydı AK Parti’nin ocak ayındaki hazine yardımı 726.5 milyon liradan 597 milyon liraya düşecekti.

Oy oranı 2018’de yüzde 22.65 iken bu yıl yüzde 25.33’e çıkan CHP’nin hazine yardımından alacağı pay artacak. Seçim sonucu bu yılki yardımlara uygulanmış olsaydı CHP’nin hazine yardımı 385.8 milyon lira yerine 425 milyon lira olacaktı.

CHP dışındaki diğer tüm partilerin hazine yardımından alacakları pay azalacak. 14 Mayıs seçim sonucu dikkate alınsaydı bu yılki hazine yardımı MHP’de 189.1 milyondan 169 milyona, HDP’de 199.6 milyon olan yardım Yeşil Sol Parti’de 162.6 milyona, İYİ Parti’de ise 169.7 milyondan 147.7 milyon liraya gerileyecekti.

Gelecek yıl mart ayında yerel seçimler yapılacağı için siyasi partilere 2024 yılında normal yılların iki katı tutarında hazine yardımı yapılacak.

Yeniden Refah Partisi’nin oy oranı yüzde 2.82’de kaldı. Seçim sonuçlarında son anda bir değişiklik olmazsa YRP binde 18 oyluk farkla hazine yardımını kaçıracak. Toplam oyları 1.5 milyon olan YRP’nin hazine yardımı alabilmesi için 100 bin oya daha ihtiyacı bulunuyor.

Diğer taraftan, hazine yardımından yararlanamayan partilerin seçmen sayısı da önceki seçime göre arttı. 2018’deki seçimde Saadet Partisi, HÜDA PAR, Vatan Partisi ve bağımsızlar dolayısıyla yaklaşık 1 milyon seçmenin oy verdiği partiler hazine yardımlarından yararlanamamıştı.

Bu seçimde ise YRP’nin yanı sıra Zafer Partisi, Türkiye İşçi Partisi, Büyük Birlik Partisi, Memleket Partisi başta olmak üzere baraj altında kalan partilere oy veren yaklaşık 5.5 milyon seçmenin oy verdiği partiler yardım kapsamının dışında kaldı.

Paylaşın

Anayasa Mahkemesi, HDP’nin Hazine Yardımı Blokajını Kaldırdı

0

5 Ocak’ta Halkların Demokratik Partisi’ne (HDP) yapılacak Hazine yardımına geçici olarak bloke konulması kararı veren Anayasa Mahkemesi (AYM), bugün, partinin Hazine yardımı hesabına tedbiren bloke konulması kararını kaldırdı.

Haber Merkezi / Geçici bloke kararı nedeniyle Halkların Demokratik Partisi (HDP), 10 Ocak’ta siyasi partilere yapılan Hazine yardımından payına düşen yaklaşık 180 milyon lirayı alamamıştı.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, HDP’nin kapatılması istemli davada, “terör örgütü ile organik bağının devam ettiği, Hazine kaynaklarının terör örgütüne aktarıldığı” gerekçesiyle partinin Hazine yardımı bulunan hesaplarına bloke konulmasını istedi. Partinin Hazine yardımı bulunan hesaplarına bloke konulmasına karar verilmişti.

Öte yandan AYM, HDP’nin kapatılması talebine dair savunmasının 14 Mart yerine 11 Nisan’da alınmasına karar verdi. Erteleme kararının HDP’nin talebi üzerine alındığı belirtildi.

“Seçimlere kadar her şeyi yapabilirim”

AYM’nin son kararını değerlendiren HDP Grup Başkanvekili Saruhan Oluç, kararın henüz kendilerine ulaşmadığını belirterek “Ancak ilk değerlendirmem, AYM demiş oluyor ki: ‘Ben seçimlere kadar her şeyi yapabilirim’. Mesaj bu” dedi.

Süreç nasıl devam edecek?

Savunmanın ardından davaya ilişkin bilgi ve belgeleri toplayacak raportör, esas hakkındaki raporunu hazırlayacak. Raporun Yüksek Mahkeme üyelerine dağıtılmasının ardından Başkan Zühtü Arslan toplantı için bir gün belirleyecek.

Anayasa Mahkemesi üyeleri belirlenen günde bir araya gelerek kapatma istemini esastan görüşmeye başlayacak. Heyetin, karar verene kadar müzakerelerini aralıksız sürdürmesi bekleniyor.

HDP hakkındaki kapatma davasını 15 kişiden oluşan Anayasa Mahkemesi heyeti karara bağlayacak. Anayasa’nın 69. maddesinde sayılan hallerden ötürü partinin kapatılmasına veya dava konusu fiillerin ağırlığına göre devlet yardımından kısmen ya da tamamen yoksun bırakılmasına, toplantıya katılan üyelerin 3’te 2 oy çokluğuyla, yani 15 üyenin 10’unun oyuyla karar verilebilecek.

Siyasi parti kapatma davası sonucunda verilen karar, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ile ilgili siyasi partiye tebliğ edilecek ve Resmi Gazete’de yayımlanacak.

Anayasa Mahkemesinin, siyasi yasak istenen partililerin beyan ve eylemleriyle partinin kapatılmasına neden olduğunu belirlemesi halinde bu kişiler, kesin kararın Resmi Gazete’de gerekçeli olarak yayımlanmasından başlayarak 5 yıl süreyle bir başka partinin kurucusu, üyesi, yöneticisi ve deneticisi olamayacak.

Paylaşın

Seçimler Yaklaşıyor; Peki Hangi Parti Ne Kadar Hazine Yardımı Alacak?

0

Siyasi partilere yapılacak Hazine yardımı yasa gereğince bütçe yürürlüğe girdikten sonra Ocak ayı başında Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirleniyor ve 10 Ocak’a kadar siyasi parti hesaplarına yatırılıyor.

Bu yılki bütçeye göre, son seçimlerde, en yüksek oyu alan AK Parti 653,8 milyon, CHP 348 milyon, HDP 179,8 milyon, MHP 170,5 milyon, İYİ Parti ise 153,1 milyon TL Hazine yardımı aldı.

Seçim takviminin açıklanmasının ardından partilere ek yardım yapılacak. Bu durumda ise AK Parti’ye 1,3 milyar TL, CHP’ye 695,9 milyon TL, HDP’ye 359,7 milyon TL, MHP’ye 341 milyon TL, İYİ Parti’ye ise 306,1 milyon TL ek yardım yapılacak.

Türkiye’nin seçime hazırlandığı bugünlerde en çok tartışılan konulardan biri de Hazine yardımı. Aldıkları oy oranında Hazine’den yardım alan partiler arasında en büyük pay bu yıl da AK Parti’ye düşüyor. AK Parti 653,8 milyon TL yardım alacak. Yardımdan en az payı, 153,1 milyon TL ile İYİ Parti alacak.

Türkiye’de siyasi partilere Hazine yardımı yapılması uygulaması 1965 yılında, 648 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nda yapılan yasal düzenlemeyle başladı.

Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından hazırlanan ‘Siyasetin Kamusal Finansmanı- Siyasal Partilere Devlet Yardımı’ isimli kitapta yer alan bilgilere göre ilk yardımın yapıldığı 1965 yılında, Adalet Partisi 2,5 milyon, CHP 2,5 milyon, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi 1 milyon TL Hazine yardımı aldı.

Yardım oranları dönem dönem değişse de hala devam eden bir uygulama. Yasaya göre milletvekili genel seçimlerinde toplam geçerli oyların yüzde 3’ünden fazlasını alan siyasi partilere her yıl, o yılki genel bütçe gelirlerinin 5 binde ikisi oranında Hazine yardımı yapılıyor.

3 trilyon 762 milyar 439 milyon 808 bin lira olarak hesaplanan 2023 bütçesindeki gelirlerin 1 milyar 504 milyon 976 bin TL’lik miktarı partilere yardım olarak dağıtılacak. 2023’ün milletvekili seçim yılı olması nedeniyle, yasa gereği, bu miktar üç katına çıkarılarak, 4 milyar 514 milyon lira olacak.

En büyük pay AK Parti’nin

Siyasi partilere yapılacak Hazine yardımı yasa gereğince bütçe yürürlüğe girdikten sonra Ocak ayı başında Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirleniyor ve 10 Ocak’a kadar siyasi parti hesaplarına yatırılıyor. Bu yılki bütçeye göre, son seçimlerde, en yüksek oyu alan AK Parti 653,8 milyon, CHP 348 milyon, HDP 179,8 milyon, MHP 170,5 milyon, İYİ Parti ise 153,1 milyon TL Hazine yardımı aldı.

Seçim takviminin açıklanmasının ardından partilere ek yardım yapılacak. Bu durumda ise AK Parti’ye 1,3 milyar TL, CHP’ye 695,9 milyon TL, HDP’ye 359,7 milyon TL, MHP’ye 341 milyon TL, İYİ Parti’ye ise 306,1 milyon TL ek yardım yapılacak.

Geçen yıl dağıtılan Hazine yardımında da en büyük payı yine AK Parti almıştı. 2022 yılında AK Parti 280 milyon 279 bin TL, CHP 149 milyon 134 bin TL, HDP 77 milyon 65 bin TL, MHP 73 milyon 99 bin TL almıştı. Barajı geçen 4 partinin dışında, 2018’de yapılan seçimlerde yüzde 10 barajını geçemeyen ancak yüzde 3’ten fazla oy alan İYİ Parti de 65 milyon 588 bin TL Hazine yardımı aldı.

İYİ Parti’nin Hazine yardımından yararlanmasını sağlayan düzenleme 2013 yılındaki ‘Demokratikleşme Paketi’ ile hayata geçirildi. Yapılan düzenlemeyle yüzde 7 olan Hazine yardımı şartı yüzde 3’e çekildi.

HDP yardımı kullanamayacak

Seçim yardımlarıyla birlikte HDP’nin kasasına 539,5 milyon TL para girecek ancak HDP bu parayı hesaplarına bloke konulduğu için kullanamayacak.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, HDP’nin kapatılması talep edilen dava kapsamında partinin Hazine yardımının bulunduğu hesaplarının tedbiren bloke edilmesini talep etmişti.

HDP’nin seçim yılında bulunulduğu için böyle bir karar alınmaması yönündeki yazılı başvurusuna rağmen AYM, sekiz kabul oyuna karşılık yedi ret oyu ile bu ay başında banka hesaplarının bloke edilmesi yönünde karar aldı. Bunun üzerine HDP de “Hazinemiz Halkımız” sloganıyla yardım kampanyası başlattı.

(Kaynak: VOA Türkçe/Mahmut Bozarslan)

Paylaşın

2023’te Siyasi Partilere Hazine Yardımı 7 Kat Artacak

0

Seçimlerin yapılacağı 2023’te AK Parti’ye toplam 1 milyar 961,3 milyon lira, CHP’ye 1 milyar 43,9 milyon TL, HDP’ye 539,5 milyon TL, MHP’ye 511,5 milyon TL, İYİ Parti’ye de 459,2 milyon TL hazine yardımı yapılacak.

Kanuna göre, son milletvekili genel seçimlerine katılma hakkı tanınan ve ülke barajını aşan siyasi partilere her yıl hazineden ödenmek üzere devlet yardımı yapılıyor. Devlet yardımı tutarı, barajı aşan partilerin oy sayılarına göre paylaştırılıyor.

Cumhurbaşkanlığı tarafından hazırlanan 2023 yılı bütçesinin Türkiye Büyük Millet Meclis’inde (TBMM) sunulmasının ardından siyasi partilere yapılacak Hazine yardımı da belli oldu.

Habertürk’ün aktardığına göre gelecek yıl siyasi partilere toplam 4,5 milyar lira hazine yardımı yapılacak. Bunun 1,5 milyar liralık kısmı ocak ayında partilerin hesaplarına yatırılacak.

Ocak ayında AK Parti’ye 653,8 milyon, CHP’ye 348 milyon, HDP’ye 179,8 milyon, MHP’ye 170,5 milyon, İYİ Parti’ye ise 153,1 milyon lira hazine yardımı yapılacak. Ocak ayındaki yardımlar, yılın ilk on günü içinde partilerin hesaplarına yatırılacak.

Seçim olunca katlanıyor

Kanun uyarınca, hazine yardımı yerel seçimlerin olduğu yıllarda normal tutarın 2 katı, milletvekili seçimi yıllarında ise 3 katı olarak uygulanıyor. Seçime ilişkin hazine yardımları, Yüksek Seçim Kurulu’nca seçim kararının ilan edilmesini izleyen 10 gün içinde partilere ödeniyor.

Seçim kararının ilan edilmesiyle AK Parti’ye 1,3 milyar, CHP’ye 695,9 milyon, HDP’ye 359,7 milyon, MHP’ye 341 milyon, İYİ Parti’ye ise 306,1 milyon lira ilave hazine yardımı yapılacak. Böylece gelecek yıl AK Parti’ye toplam 1 milyar 961,3 milyon lira, CHP’ye 1 milyar 43,9 milyon TL, HDP’ye 539,5 milyon TL, MHP’ye 511,5 milyon TL, İYİ Parti’ye de 459,2 milyon TL hazine yardımı yapılacak.

2022 yılı bütçesi başlangıçta 1 trilyon 751 milyar lira olarak öngörülmüştü. Temmuz ayında ek bütçe ile bütçe büyüklüğü 2.8 milyar liraya çıktı.

2022 yılında siyasi partilere yapılan hazine yardımı başlangıç bütçesi üzerinden yapılmıştı. Ek bütçe dolayısıyla siyasi partilere ayrıca bir yardım yapılmadı.

Kanuna göre, son milletvekili genel seçimlerine katılma hakkı tanınan ve ülke barajını aşan siyasi partilere her yıl hazineden ödenmek üzere devlet yardımı yapılıyor. Devlet yardımı tutarı, barajı aşan partilerin oy sayılarına göre paylaştırılıyor.

Paylaşın

KÜNYE

MESAJ

– Borsa ve Döviz
– Finans
– Enerji
– Otomobil
– Emlak
– Diğer Ekonomi

 

0 (537) 883 27 00

haberkaos.com@gmail.com

Sosyal Medyada Haber Kaos