Birleşmiş Milletler (BM), muhalefetin “Sansür yasası”, iktidar bloğundaki partiler ise “Dezenformasyonla mücadele yasası” olarak adlandırdığı ve TBMM’de kabul edilen yasaya ilişin endişe duyduğunu bildirdi.
Cenevre merkezli BM İnsan Hakları Komiserliği, yasanın önemli ölçüde subjektif yorumlara ve istismara açık olduğunu belirterek Ankara’ya “ifade özgürlüğüne tam saygı gösterilmesini sağlama” çağrısında bulundu.
Uzmanlar ve bazı sivil toplum kuruluşları yeni düzenleme ile genel seçimlere sekiz ay kala hükümetin medya üzerindeki halihazırda var olan sıkı kontrolünü daha da sıkılaştıracağına dikkat çekiyor.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Sözcüsü Marta Hurtado konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Türkiye’de ifade özgürlüğünü ciddi şekilde kısıtlama riski taşıyan çeşitli kanunlarda değişiklik öngören paketin TBMM’de kabul edilmesinden endişe duyuyoruz.” ifadesini kullandı.
“Uluslararası insan hakları hukuku kapsamında, ifade özgürlüğü ‘doğru’ bilgiyle sınırlı olmayıp, hem çevrimiçi hem de çevrimdışı ‘her türlü bilgi ve fikir’ için geçerlidir.” diyen Hurtado, “Bu değişiklik keyfi, öznel yorumlara ve suiistimallere önemli ölçüde yer açmaktadır.” şeklinde konuştu.
Ayrıca Hurtado, “Zaten son derece kısıtlayıcı bir bağlamda, yeni yasaların, Türkiye’nin de taraf olduğu Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme ile güvence altına alınan, insanların bilgi alma, arama ve paylaşma haklarını daha da kısıtlama riski taşıdığı” değerlendirmesinde bulundu.
Hurtado sözlerini şöyle sürdürdü:
“Son değişiklikler aynı zamanda uluslararası hukuk kapsamında izin verilen ifadenin bastırılması için yeni yollar açma riski taşımaktadır. Yasaların sivil toplum ve medya temsilcileriyle bir istişare yapılmadan hazırlanıp kabul edilmiş olmasından üzüntü duyuyoruz. İfade özgürlüğü ve bilgiye erişim, insanların kamusal ve siyasi hayata etkin katılımı için gereklidir ve her demokraside esastır. Türkiye’yi, uluslararası hukuk tarafından güvence altına alınan ifade özgürlüğüne tam saygı gösterilmesini sağlamaya çağırıyoruz.”
Türkiye, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün yıllık medya özgürlüğü endeksinde 180 ülke arasında 149. sırada yer alıyor.
Dezenformasyon yasası
Söz konusu yasayı muhalefet “Sansür yasası”, iktidar bloğundaki partiler ise “Dezenformasyonla mücadele yasası” olarak adlandırıyor.
“Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçu”nu düzenleyen 29’uncu madde, AK Parti ve MHP’nin oylarıyla değişiklik yapılmaksızın önceki gün Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilmişti.
Buna göre “halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse” 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılabilecek.
