Avrupa Birliği (AB) “Global Gateway” adlı projeye Çin’in yeni “İpek Yolu” projesine rakip olmayı hedefliyor. Global Gateway konseptinin hayata geçirilebilmesi ve resmi kaynak aktarımına başlanabilmesi için AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosundan da onay çıkması gerekiyor.
Haber Merkezi / AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’ın Brüksel’de kamuoyuna tanıttığı 300 milyar euro hacmindeki proje çerçevesinde, 2027 yılına kadar kamu ve özel kaynaklar kullanılarak dünya çapında yol, demiryolu gibi trafik bağlantıları ile deniz altından geçen fiber optik internet kabloları, elektrik şebekeleri gibi altyapı projelerine ve sağlık sistemine yatırım yapılacak.
“Global Gateway” (Küresel Geçit Kapısı) adı verilen proje, resmen bu şekilde lanse edilmese de AB’nin, Çin’in 2013 yılında hayata geçirdiği ve Türkiye’nin de dahil olduğu “Bir Kuşak Bir Yol” projesine yanıtı olarak değerlendiriliyor. Çin proje kapsamında çeşitli ülkelere krediler verirken kendisine de siyasi ve ekonomik avantajlar sağlıyor. Çin’in resmi verilerine göre Pekin yönetimi 2020 yılına kadarki dönemde projeye yaklaşık 124 milyar euroluk kaynak sağladı.
“Mevcut projelere net bir alternatif”
AB Komisyonu Başkanı von der Leyen, konuyla ilgili bir soruya verdiği yanıtta AB’nin dünyada “güvenilir bir partner” olarak görülmek ve demokratik değerleriyle takdir toplamak istediğini belirterek Global Gateway’in “mevcut projelere net bir alternatif olduğunu” söyledi. AB Komisyonu’nun projeyle ilgili belgesinde de sürdürülebilir, iklim değişikliğiyle mücadeleye katkı sağlayan ve dijitalleşmeyi teşvik eden bir çehre kazandırılması planlanan projede şeffaflık, eşitlik ve yerel halkın projelerden fayda sağlaması gibi ilkelere özel önem atfedildiğine yer verildi.
Projenin finansmanı kısmen Avrupa Yatırım Bankası ve AB programlarından, AB bütçesi ve üye devletlerden aktarılan kaynakla sağlanacak. Projenin ağırlıklı olarak Afrika, Latin Amerika ve Asya ülkelerini kapsaması planlanıyor. Global Gateway kapsamında öngörülen projelerin bir kısmının halihazırda planlanmış ya da başlatılmış olduğuna, ancak bugün açıklanan girişimle yeni bir siyasi çerçeveye oturtulduğuna işaret ediliyor.
Karadeniz’e internet kablosu, Afrika’da hidrojen üretimi
Global Gateway çerçevesinde öngörülen projeler arasında Afrika’da hidrojen üretimi, Karadeniz’e deniz altından döşenecek fiber optik kablolarla hızlı internet bağlantısı sağlanması, Ürdün ile İsrail işgali altındaki Batı Şeria arasına yeni bir köprü inşası da yer alıyor.
Avrupalı şirketlere ihracat teşvikleri de verilmesi öngörülüyor. Bu şekilde Avrupalı şirketlerin söz konusu bölgelerdeki rakiplerine ya da Çinli şirketler gibi devlet teşviklerinden yararlananlara karşı desteklenmesi hedefleniyor. Global Gateway konseptinin hayata geçirilebilmesi ve resmi kaynak aktarımına başlanabilmesi için AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosundan da onay çıkması gerekiyor.
