Gaziantep: Şire Han

Şire Han; Gaziantep’in Şahinbey İlçesi, İsmetpaşa Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Han, 1885/1886 yıllarında halep valisi cemil bey’in emriyle kaymakam rüstem bey ve belediye reisi mustafa ağa tarafından belediyenin imkanları ile yaptırılmıştır. Hanın mimarı kirkor,nakkâşı ise ali efendi’nin oğlu abbas’tır.Yapı tek avlulu, iki katlı osmanlı hanları grubuna girmektedir.

Klasik osmanlı han mimarisinin birçok özelliklerini üzerinde taşıyan eser, dikdörtgen planlıdır. Yapı, ‘yolcu ve iş hanı’ olarak inşa edilmiştir. Zemin kattaki mekanlar dükkan, depo ve ahır olarak, üst katta bulunan odalar ise yolcuların ikamet etmesi için yapılmıştır.

Avlu, dört taraftan mekanlarlaçevrelenmiş olup, güney kısımdaki hacimlerin arkasında doğu-batı yönünde iki sahın halinde uzanan ahır bölümü yer almaktadır.

Avlunun ortasında ilk yapıldığı dönemlerde hanın su ihtiyacını karşılamak amacıyla bir kuyu bulunmaktayken, daha sonra bu kuyu kapatılarak avlu zemininden iki basamak aşağıya inilerek ulaşılan şadırvan yapılmıştır. Hanın üst katı doğu, batı ve kuzey taraftan kuşatan revaklarla çevrelenmiştir.

Paylaşın

Gaziantep: Şeker Hanı

Şeker Hanı; Gaziantep’in Şahinbey İlçesi, Karatarla Mahallesi, Kumruoğlu Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Arasta Çarşısı’nda bulunan Şeker Hanı’nın ne zaman yapıldığı konusunda yeterli bilgiler bulunmamaktadır. Bununla beraber, Şer’i Mahkeme sicillerindeki kayıtlara göre 16. Yüzyıl’da bu hanın bulunduğu anlaşılmaktadır.

Oldukça düzgün kesme taştan yapılan han, iki katlı hanlar gurubundandır. Hanın oldukça gösterişli bir giriş portalı bulunmaktadır. Hanın odaları ortadaki bir avlunun etrafında sıralanmışlardır. Bu avlu çevresindeki odaların önünde revaklar ve üst katın revaklarını taşıyan direkler vardır.

Paylaşın

Gaziantep: Sabuncu Hanı

Sabuncu Hanı; Gaziantep’in Şahinbey İlçesi, Karatarla Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Evliya Çelebi Seyahatnamesinde bahsedilmektedir. Hangi tarihlerde kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir.

Büyük bölümü yıkılmış olan yapının, 3 katlı tek avlulu bir han olduğu ve Gaziantep Savunması sırasında kullanılan bir yapı olduğu çeşitli kaynaklarda belirtilmiştir.

Eyvanlı bölümlerinin kalıntıları ve merdivenle çıkılan ikinci katının bir bölümü bulunmaktadır.

Paylaşın

Gaziantep: Pürsefa Hanı

Pürsefa Hanı; Gaziantep’in Şahinbey İlçesi, Boyacı Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Gaziantep Mevlevihanesinin karşısında yer alan Pürsefa Hanın kapısındaki kitabede, yapım tarihi olarak 1887 yılı yazıyor. Ancak han, bu tarihten önce 2 defa yanmış.

İlk inşa tarihinin 400 yıl önce olduğu tahmin ediliyor. Tarih boyunca, konaklama ve sabun imalâthânesi gibi çeşitli amaçlar için kullanılan han, 2008 yılında restore edilerek Gaziantep’e kazandırılmış.

Günümüzde turistik eşya satan dükkânlar, lokanta, kafeterya ve tatlıcı dükkânlarının yer aldığı bir turistik mekân olarak hizmet veriyor.

Paylaşın

Gaziantep: Millet Hanı

Millet Hanı; Gaziantep’in Şahinbey İlçesi, Şekeroğlu Mahallesi, Gümrük Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Sadrazam lala Mustafa Paşa tarafından 1571 – 1572 yılında yaptırılmıştır. Başlangıcı karanlık bedesten (bedesten-i atık) olarak yapılmış zamanla ilavelerle bugünkü şeklini̇ almıştır. Han tipik bir Osmanlı kervan sarayı niteliğindedir.

Ortada 18 mt X 24  mt ebatlı avlu zemin katinin güneyinde ahir; diğer kesimlerde tüccar odaları, 1.katta ise istirahat ve gece konaklama odaları mevcuttur. Karanlık bedesten belediye tarafından yıktırıldığında, hanin doğusunda ve karanlık bedestene de hizmet eden dükkanlar yıkılmış ve ayrıca Antep harbinde top mermilerinin vermiş olduğu tahribat hani kısmen harabe bir hale getirmiştir.

Metruk bu hal devam ederken hanı 1996 yılında satın alan Mustafa Geylani̇ tarafından 2001 senesinde onarımı yaptırılarak iki yıl süren onarım çalışmaları sonrasında bu şeklini̇ almıştır. Han önceleri̇ kervansaray olarak kullanılmış; 19.yy ortalarından itibaren Antep’e mahsus kutnu kumaşı imalatı ve satış yeri̇, Antep harbinde mermi ve silah yapım imalathanesi̇ olarak da kullanılmıştır.

Ayrıca güneyindeki bölümünün bir kısmında zeytinyağı imalat hanesi̇ (masmana) faaliyet göstermiştir. Hanın bugün mevcut iş yerlerinde Antep’e ait unutulmaya yüz tutmuş el sanatlarını icra eden ustalar gerek yaptıklarıyla gerek verdikleri̇ kurslarla hizmetlerine devam ediyor. Antep’ in ticari faaliyetlerinden olan dericilik zanaatı da handaki yerini̇ almış ve bu zanaatla uğraşan Ayd-i̇ Baba gibi büyük bir zatin da burada bulunmasına vesile olmuştur.

Ayd-i̇ Baba’nın zatına yaşantısına ve fikirlerine hürmeten halkımızın tanıması gayesi̇ ile hanin avluda bulunan havuzuna dervişane figürü nakşedilmiştir. Elde keşkül,pejmürde kıyafet, rindane duruş ve başta bulunan derviş külahı her şeyi̇ çok iyi ifade etmektedir.

Paylaşın

Gaziantep: Kürkçü Hanı

Kürkçü Hanı; Gaziantep’in Şahinbey İlçesi, Boyacı Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Arasa’da yer alan iki katlı 120 yıllık bir han olan Kürkçü Hanı, 2009 yılı sonu itibari ile restore edilmeye başlamıştır. Gaziantep hanları arasından zengin giriş kapısı ile ayrılmaktadır.

Memluklu ve Zenği üslubunu yansıtan giriş kapısının siyah ve beyaz taşlardan güneş ışıklarını andıracak biçimde yapılmış olması oldukça ilginçtir. Ayrıca girişin üzerine taş konsollar yerleştirilmiştir.

Bunların üzerine de vazoyu andıran sekiz parça taş yan yana dizilmiş ve böylece görkemli bir görünüm ortaya çıkmıştır.Kitabesinde 1890 yılında inşa edildiği yazar.

Sonradan yapılan tamiratlarla günümüze sağlam olarak gelmiştir. Osmanlı han mimarisi içinde tek avlulu, iki katlı hanlar grubuna girer.

Zemin katta dükkân, depo ve ahırlar, üst katta yolcuların konaklaması için yapılmış odalar bulunur. Avlu geçidinin doğu-batı yönünde uzanan sivri beşik tonozunun orta kısmında, hafif kabartma olarak yapılmış altı kollu yıldız motifi vardır.

Paylaşın

Gaziantep: Kumru Hanı

Kumru Hanı; Gaziantep’in Şahinbey İlçesi, İsmetpaşa Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Yapı, Osmanlı han mimarisi içinde tek avlulu üç katlı hanlar grubuna girer. Yapının cümle kapısında, 1885 tarihli olan Belediye Hanı’nın batı ve kuzey taç kapıları ile büyük bir benzerlik görülmektedir.

Bunun gibi çevre verilerine dayanarak,yapının 19. Yüzyıl sonlarında inşa edildiği tahmin edilmektedir. Yol ve arsa durumuna göre planlanan han, iki bölüm halinde inşa edilmiştir.

Avlunun doğu yönünde yer alan kısım iki katlı, batı tarafının tamamını ve güney kısmını da yarısını kaplayan ve “L” şekline yakın bir plan gösteren bölüm ise üç katlı olarak yapılmıştır.

Avlunun kuzey tarafında ise arsanın yetersiz olması sebebiyle hiçbir mekâna yer verilmemiştir. Ayrıca güney cephede de hana girişi sağlayan cümle kapısı ile tek katlı dükkânlar bulunur.

Paylaşın

Gaziantep: Güven Hanı

Güven Hanı; Gaziantep’in Şahinbey İlçesi,  İsmetpaşa Mahallesi, Samlıoğlu Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Osmanlı Han Mimarisi içerisinde iki katlı tek avlulu hanlar gurubuna girer orijinalde L planlı olup 19.yy da yapıldığı sanılmaktadır.

Orijinalde yolcu hanı olarak yapılmıştır alt katında dükkan,depo,ahır üst katında ise konaklama mekanları yer almaktadır.sonraki eklemelerle özgün yapısı bozulmuştur.Günümüzde dükkan ve depo olarak kullanılmaktadır.

Paylaşın

Gaziantep: Gümrük Hanı

Gümrük Hanı; Gaziantep’in Şahinbey İlçesi, Şekeroğlu Mahallesi, Gümrük Caddesi üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Han geçmişte yolcu hanı olarak kullanılmıştır. Yöre insanının tarihsel süreçte uğraşı olan gümüşçülük, bakır işlemeciliği, kilimcilik, yemeniyapımı,sedefkârlık, aba dokumacılığı, kutnu ve alaca dokumacılığı, ahşap oyma ve ağaç işleri, mozaik yapımı, tespih yapımı ve Gaziantepli hanımlar tarafından yapılan Antep İşi El İşlemesi gibi meslekler yok olmaya ya da özel turistik amaçlı ürünler yapılarak kısıtlı alanlara sıkışmışlardır.

Şahinbey Belediyesi kaybolmaya yüz tutmuş bu el sanatlarını gelecek nesillere aktarmak,tanıtmak ve bu el sanatları ile uğraşanlara satış merkezi olacak şekilde Tarihi Gümrük Hanı’nı restore ettirmiş ve gelecek nesillere aktarma amacı ile “Yaşayan Müze Tarihi Gümrük Hanı” olarak Uzun Çarşı’daki asırlık binayı hizmete açmıştır.

Paylaşın

Gaziantep: Bugday Hanı

Bugday Hanı; Gaziantep’in Şahinbey İlçesi, Suyabatmaz Mahallesi, Buğday Pazarı Sokak üzerinde yer almaktadır. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Gaziantep’in buğday arasası semtinde bulunan hanın kesinyapılış tarihi bilinmemektedir. İlkolarak Mustafa Ağa tarafından 1640 yılındatekkeyegelir temin etmek amacıylayaptırılmıştır.

Ancak bu yapıyangınlarla tamamen yok olmuştur. Bugünkü yapınınmimari üslubuna bakarak 19.yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir. İki avlulu,iki katlı bir handır. Osmanlımimarisinin tipik örneklerindendir.

Bir rivayetegöre ise 1892 yılında Muhsinzade Hacı Mehmet Bey tarafından yaptırılmıştır. İlkyapıldığında tek katlıyapıldığı ve daha sonraları 2. Katın ilave edildiğizannedilmektedir. 1985yılında onarılmış ve üst katı kısmen yeniden yapılmıştır.

Sade bir yapıdır. Beyazkesme taştan inşa edilmiştir. İlk yapılışında önden vearkadan açık, kapısızolarak inşa edilmiştir. Kuzey cephesinde, sokağa bakandükkânlar bulunur.

Eserbugün yöresel gıda ürünlerinin satıldığı han olarakkullanılmaktadır. 2007 yılıiçerisinde Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restorasyonu yapılmıştır.

Paylaşın