image

Erzurum: Derviş Ağa Camii

0

Derviş Ağa Camii; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Kadana Mahallesi, Tahtacılar Sokak üzerinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Camii, 1717 yılında Hacı Derviş Ağa tarafından yaptırılmıştır giriş kapısı üzerindeki kitabeye göre ise 1845 yılında Abdurrahman oğlu Müderris Hacı Müştak tarafından onarılmıştır. Caminin avlusunda küçük bir hazire yeri ile Derviş Ağaya ait baldaken planlı bir türbe yer alır. Kare planlı tek kubbeli caminin girişi avludan yapılırken avluya da giriş iki yanda tepelikli sütunlarla sağlanmıştır.

Dört taş sütün ile taşınan son cemaat yeri üç kubbe ile örtülmüş bu kubbeler dıştan eğimli çatı ile kapatılmıştır. Kademeli sivri kemerli giriş kapısının iki yanında sütunceler ve birer pencere vardır. Kuzey cephe duvarında köşelerde kırmızı renkli kesme taş malzeme diğer cephelerde moloz taş malzeme kullanılmıştır.

Caminin içerisini doğu ve batı cephede altlı üstlü birer pencere, güney cephede altta iki üste bir pencere aydınlatmaktadır. Kubbeye geçiş tromplarla sağlanmışken taş mihrabı mukarnas kavsaralıdır. Etrafı üç kaval silme ile çevrelenen mihrabın niş köşelerinde sütunceler yer alır. Geç dönem eseri olan ahşap minberi çakma tekniğiyle yapılmıştır. Sekiz ahşap destek üzerinde mahfili yerleştirilmiştir.

Kuzeybatı köşedeki minaresi ise kare kaideli silindirik gövdelidir. Şerefesinin yapılışında kesme taş malzeme kullanılmış orta kısmına tuğlaların farklı dizilişiyle geometrik bir bezeme yapılmıştır. Şerefenin altında kaval silmeler kullanılan minare çeşitli dönemlerde onarımlar görmüştür. GEEAYK tarafından 13.11.1976 A-188 tescil edilmiştir.

Paylaşın

Erzurum: Fetih Camii (Demirciler Kilisesi)

0

Fetih Camii (Demirciler Kilisesi); Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Alipaşa Mahallesi, Demirciler Caddesi üzerinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Kilisenin üzerindeki kitabesi yerinden söküldüğünden dolayı kesin tarihi bilinmemektedir. Ancak plan özellikleri, cephe düzenlemeleri ve kullanılan malzemeden dolayı yapının XVIII. yüzyılda yapıldığı düşünülmektedir. Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 10.6.1977 tarih ve A-601 sayılı kararı ile koruma altına alınmıştır.

Kilise doğu-batı istikametinde dikdörtgen planlı olarak yapılmıştır. Kilise 22.50 x 14.00 m. boyutlarında, üç nefli bazilikal bir plana sahiptir. Kilisenin önünde iki katlı olarak düzenlenen narteks bölümü, iki sütun ile üç bölüme ayrılmıştır. Naos bölümü dört sütun ve apsis önündeki iki kare taşıyıcı ile üç nefe ayrılmıştır. Orta nef yan neflerden daha geniş ve yüksek tutulmuştur. Neflerin üzeri beşik tonozla örtülmüştür.

Yuvarlak kemerlerle birbirine bağlanan sütunlar, kare kaideli, silindirik gövdeli ve kademeli genişleyen başlıklara sahiptir. Narteks ile naos arasındaki bağlantıyı kuran duvarın içerisine yerleştirilmiş merdivenle narteksin ikinci katına ulaşılmaktadır. Kilisenin doğusunda içten ve dıştan yarım yuvarlak olarak yapılmış olan üçlü apsis düzenlemesi yer almaktadır.

Yapının batı cephesindeki narteks bölümü iki katlı düzenlemeye sahip olup alt kat iki sütun ile üç bölüme ayrılmıştır. Üç kemerli narteksin yanları kapalıdır. Bu cephede üç pencere açılmış olup, ortadaki küçük yanlardaki büyük olarak yapılmıştır. Kilisenin kuzey ve güney cepheleri beş duvar payesi ile dört bölüme ayrılmıştır. Her iki cephede de dikdörtgen tarzda yuvarlak kemerli alınlıkları olan üç pencereye yer verilmiştir.

Doğu cephesindeki apsislerden ortadakinde üç, yanlardakilerde ise birer mazgal pencere açılmıştır. Freskolardan oluşan süslemelerin tamamına yakını kilisenin iç kısmında toplanmıştır. Kilisedeki en önemli fresko, naos kısmında beşik tonozun ortasında yer alan pantokrator İsa tasviridir. Pantokrator İsa tasvirinde İsa’nın sağ eli ile takdis yapması, sol elinde İncil’in bulunması gerekirken, bu kompozisyonda İncil yoktur.

İsa’nın başını çevreleyen halenin içerisinde İsa’nın (XC-IC ) monogramları bulunmaktadır. Kilisenin tonozlarında, sütun gövde ve başlıklarında, bitkisel ve geometrik süslemelerin varlığı kalan izlerden anlaşılmaktadır. Yapıda malzeme olarak kesme taş ve moloz taş birlikte kullanılmıştır. Köşelerde, duvar payelerinde, kemerlerde ve pencerelerde kesme taş, diğer yüzeylerde moloz taş kullanılmıştır.

Günümüzde Fethiye Camii olarak kullanılan kilise, 1997 de camiye dönüştürülürken bir takım değişiklikler yapılmış, güney duvarına mihrap nişi yerleştirilerek içerisine bir de minber konulmuştur. İçerisindeki freskolarm zarar görmemesi için ahşap levhalarla kapatılarak koruma altına alınmıştır.

Paylaşın

Erzurum: Cennet Zade Camii

0

Cennet Zade Camii; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Aşağı Yoncalık Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Kitabesi bulanmayan caminin Vakıf kayıtlarına göre 1200 H.-1785-1786 M. yılında İsmail Efendi tarafından inşa edildiği anlaşılmaktadır. Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 13.11.1976 tarih ve A-188 sayılı kararı ile koruma altına alınmıştır.

Tek kubbeli olan caminin önünde üç gözlü son cemaat yeri mevcuttur. İçten tromplara oturan kubbe, dıştan iki kademeli kasnak üzerine oturmaktadır.. Caminin doğu ve batı cepheleri moloz taşla yapılmış olup, cephelerinin ortalarında yuvarlak kemerli birer penceresi bulunmaktadır. Güney cephede altta dikdörtgen çerçeveli iki pencere ve bunların üzerinde bulunan yuvarlak kemerli bir pencere yer almaktadır.

Kesme taştan yapılmış kuzey cephede, dört taş sütun üzerine oturan üç gözlü ve üzeri kubbelerle örtülü son cemaat yeri vardır. Son cemaat yerinin sütunları birbirlerine yuvarlak kemerlerle bağlanmakta olup, sütunlar kaidesiz olarak yapılmıştır. Son cemaat yerindeki kare sütun başlıkları basit mukarnaslıdır.

Giriş kısmı, kuzey cephenin ortasında yer almaktadır. Sivri kemerli alınlığa sahip olan giriş kısmının kapı açıklığı yuvarlak basık kemerlidir. Girişin iki yanında sütuncelere yer verilmiştir. Minare kuzeybatı köşede yer alıp kare kaideli, silindirik gövdeli, tuğla malzemelidir. Şerefe altında kaval silmelere yer verilmiştir.

Caminin mukarnas kavsaralı olan mihrabı kesmetaştan yapılmıştır. Erzurum camilerinin tipik mihrap özelliklerini yansıtır. Ahşaptan yapılmış olan minber yeni olup, sanatsal bir özellik taşımamaktadır. Kalemişleri ile süslenen caminin kemer aralarında, kubbe eteğinde ve kubbesinde Bitkisel bezemelerden oluşan kalemişleri son yıllarda onarılmıştır. Moloz taş ve kesme taş kullanılarak inşa ediIen caminin, Kuzey cephesinde kesme taş, diğer cephelerinde moloz taş kullanılmıştır.

Paylaşın

Erzurum: Cedit Camii

0

Cedit Camii; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Derviş Ağa Mahallesi, Cedit Cami Sokak üzerinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Giriş üzerinde bulunan levhaya göre 1670 yılında inşa edilen cami ahşap tavanlı ahşap direkli camiler grubuna girmektedir.geçirmiş olduğu onarımlar sonucu değişikliklere uğramıştır. Ahşap direkler iki kademeli bir düzenlemeye sahiptir. İkinci kademesi dört ayak arasında tavanın yükseltilmesiyle oluşturulmuştur.

Doğu ve batısını başka yapılar çevrelemiş olan caminin içini güney ve batıda iki doğuda bir tane olan pencereler aydınlatmaktadır. Giriş üzerinde bulunan mahfili ahşap direklerle taşınır. Kesme taş mihrabı mukarnas kavsaralıdır. Ahşap minber son yıllara tarihlenirken mihrap da sonradan boyanmıştır. Kuzeybatısındaki ahşap minaresi de sac ile kapatılmıştır. GEEAYK tarafından 13.11.1976 A-188 tescil edilmiştir.

Paylaşın

Erzurum: Boyahane Camii

0

Boyahane Camii; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Karaköse Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Camii, Erzurum Valisi Emin Paşa tarafından 974 H.-1566 M. tarihinde yaptırılmıştır. Caminin, aslında çift bölümlü olarak inşa edilen hamamın, kadınlar bölümünün soyunmalık kısmı sonraki tarihlerde camiye dönüştürülmüştür. Yapıya, camiye dönüştürülmesinden sonra minare eklenmiştir.

Mihrap üzerinde İlyas Ağa tarafından, 1030 H.-1621 M. tarihinde hamamın camiye çevrildiğini gösteren sülüs hatla yazılmış bir kitabe bulunmaktadır. Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 13.11.1976 tarih ve A-188 sayılı kararı ile koruma altına alınmıştır.

Kare planlı tek kubbeli olarak yapılan caminin, son cemaat yeri bulunmamaktadır. Ancak giriş kapısının önüne küçük ölçülerde kare planlı ve kubbe ile örtülü bir mekan eklenerek bir ön giriş oluşturulmuştur. Yapıda tromplarla geçilen kubbe, sekizgen bir kasnak üzerine oturmaktadır. Yapının kubbe eteğine dört pencere açılmıştır. Düzgün kesme taş malzemeden inşa edilen yapının kubbesi tuğla örgülü olup, dıştan kurşunla kaplıdır.

Caminin minaresi, hamamla camii arasındaki duvar üzerinden yükselmiş olup, silindirik gövdeli ve tuğlaların farklı dizilmesi ile dekoratif bezemeye sahiptir. Ayrıca şerefe ve külah altında yeşil sırlı tuğlalara yer verilmiştir.

Camiye batı cephesindeki eyvan tarzı kapı ile giriş sağlanmaktadır. Girişin iki yanında yer alan sütunceler geometrik bezemeli ve zar tipi başlıklıdır. Basık kemerli kapı açıklığıyla giriş bölümüne geçilir. Buradan da yine küçük bir kapıyla asıl mekana ulaşılmaktadır. Caminin mihrabı beşgen olup, mukarnas kavsaralıdır. Nişin köşelerinde sütuncelere yer verilmiştir.

Paylaşın

Erzurum: Boyahane (Bakırcı) Camii

0

Boyahane (Bakırcı) Camii; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Bakırcılar Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Giriş kapısı üzerindeki mermer kitabeye göre cami 1133 H.-1720-1721 M. yılında Mustafa Ağa tarafından yaptırılmıştır. Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 13.11.1976 tarih ve A-188 sayılı kararı ile koruma altına alınmıştır.

Cami kare planlı ve tek kubbelidir. Son cemaat yeri, kuzey cephede yer almaktadır. Cami tromplara oturan kubbeyle kapatılmıştır. Caminim içerisinde ahşap sütunlarla taşınan mahfil bulunmaktadır. Üç gözlü son son cemaat yeri, mukarnas başlıklı dört sütun üzerine oturan sivri kemerli ve üç kubbelidir. Caminin giriş kapısı basık kemerli olup üzerindeki sivri kemerli alınlık içerisinde kitabesi yer alır. Kuzeydoğu köşede son cemaat yerine taşkın olarak yerleştirilmiş olan minare, yüksek kaideli ve silindirik gövdelidir. Şerefenin alt kısmı iri mukarnaslarla dolgulanmıştır.

Cami doğu ve batı cephede dikdörtgen formlu altlı üstlü birer pencere, güneyde ise altta iki, üstte tek pencere ile aydınlatılmıştır. Güney cephenin ortasında yer alan mihrap, taştan mukarnas kavsaralı olarak yapılmış olup, 1.96 x 4.12 m. boyutlarındadır. Dikdörtgen formda ve ince silmelerle çerçevelenen mihrap, sütuncelerle sınırlanmıştır. Sütunce başlıkları geometrik bezemelidir. Minber, mihraba bitişik olarak ahşaptan XX. Yüzyılda yapılmış olup, özelliksizdir. Camide düzgün kesme taş malzeme kullanılmıştır.

Paylaşın

Erzurum: Ayazpaşa Camii

0

Ayazpaşa Camii; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Rabia Ana Mahallesi, Ayazpaşa Caddesi üzerinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Ayaz Paşa Mahallesinde Ayaz Paşa Caddesinde yer almaktadır. Üzerinde kitabe yer almadığı için Erzurum Salnamelerinde geçen kayıtlara göre tarihlendirilmektedir. Erzurum’da 1558-1560 M. Yılları arasında valilik yapmış olan Ayaz Paşa, cami, hamam ve çeşmeden oluşan bir külliye yaptırmış ve bunlar için çeşitli vakıf gelirleri oluşturmuştur. Erzurum’un Osmanlı Dönemine ait en erken tarihli camisidir. Ayaz Paşa Camii kare planlı kare planlı ve dört ahşap destekli camiler grubundadır.

Camide güney cephede altta ve üstte ikişer, kuzey cephede iki, doğu ve batı cephede ise alt kısımda birer, üstte ise ikişer pencereye yer verilmiştir. Caminin içerisinde girişin üzerinde yer alan bir mahfil bulunmaktadır. İç mekanda tavanı taşıyan ahşap sütunların ortasında yer alan bölüm konsollarla yükseltilerek ikinci bir kademe oluşturulmuş. Bu bölümün etek kısmında dört tarafı dolaşan Kuran Ayetlerinden oluşan yazı kuşağı yer alır.

Mukarnas kavsaralı taş mihrap iki silme ile çerçevelenmiş. Yanlarda ise sütuncelere yer verilmiştir. Mihrabın batısında yer alan ahşap minber sade bir şekilde verilmiştir. Kuzey cephede ahşap sütunlar üzerine oturan üç gözlü son cemaat yeri bulunmaktadır. Düz tavanla örtülmüş olan son cemaat yeri sonraki dönemlerde kapalı hale getirilmiştir.

Giriş kesme taş malzeme ile yapılmış olup sivri kemerli kavsaraya sahiptir. Kapı alınlığında geometrik ve bitkisel bezemeli mermer bir pano yerleştirilmiştir. Caminin ahşap kapı kanatları orijinal olmakla beraber geçmişte kullanılan kapı kolları da günümüze ulaşmıştır. Caminin kuzeydoğu köşesinde yer alan minare taş malzeme ile yapılmış olup kare kaideli ve silindirik gövdelidir. Camide kanber taşı ile yapılan korkular ve mukarnaslı şerefe altı bulunmaktadır. Gövdenin üst kesiminde kuzey cepheye yerleştirilen baçiniler ise Erzurum’da kullanılan tek örnek olma özelliğine sahiptir.

Caminin orijinal çeşmesi 1194 H.-1780 M. Yılında Erzurum valilerinden İbrahim Hıfzı tarafından yenilenmiş ve çeşme daha sonra yıkılmıştır. Günümüzde ise ön cephede bulunan kemerli tek lüleli çeşme Belediye tarafından yaptırılmıştır. Caminin batısında ve güneyinde hazire bulunmaktadır. Caminin belirli yerlerinde taş kullanılmış olup diğer kısımlarda kesme taş kullanılmıştır. Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 13.11.1976 tarih ve A.188 sayılı tescil kararı ile koruma altına alınmıştır.

Paylaşın

Erzurum: Mumcu Camii

0

Mumcu Camii; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Mumcu Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Yıkılıp yerine kubbeli başka bir camii inşa edilmiştir. Orijinal caminin inşa tarihi bilinmemektedir. Osmanlı dönemine ait olan cami 18. Yüzyıl camilerin özelliğini yansıtmaktadır.burada yapılan ilk camiininde yapım tarihi bilinmemekte olup düz damlı bir camiidir. Yıkılan caminin yerine ise eski camiyi anımsatan betonarme ve taş kaplamalar kullanılarak yapılmış olan düz örtülü cami sanatsal bir özellik taşımamaktadır.

Kuzeydoğusunda bulunan ve son dönemlerde inşaa özelliklerini gösteren minaresi de yenilenmiş kare bir kaide üzerine oturtulmuş silindirik gövdeden yapılmıştır. Cami içerisinde mukarnas kavsaralı taş mihrap eski camiden kalan tek özelliği yansıtırken ahşap minber oldukça sadedir. GEEAYK tarafından 13.11.1976 A-188 tescil edilmiş, EKTVKK tarafından 12.11.1993-592 karar ile tescili kaldırılmıştır.

Paylaşın

Erzurum: Habib Efendi Camii

0

Habib Efendi Camii; Erzurum’un Yakutiye İlçesi, Narmanlı Mahallesi, Yüzbaşı Sokak üzerinde yer almaktadır. Yaya olarak ve şehrin farklı noktalarından toplu taşıma araçları ve özel araçlarla ulaşım sağlanmaktadır.

Camii Osmanlı Dönemi 18. Yüzyıl mimari özelliklerini yansıtmakta olup inşa tarihi bilinmemektedir. Dört ahşap sütunun taşıdığı düz bir çatı örtüsüne sahiptir. Orijinal halinde dıştan toprak dam ile örtülü iken günümüzde üzeri çatıyla kapatılmıştır. İç mekan aydınlatan pencereleri doğuda üç, batıda iki, güneyde iki tanedir.

Camiye kuzey duvarında bulunan ahşap kanatlı kapıyla giriş yapılır. Giriş,in üzerinde bulunan mahfil ahşap beş direk ile taşınmakta olup mahfile camii içerisinden çıkılmaktadır. Mihrap taştan yapılmış ve mukarnas kavsaralıdır. Sanatsal bir değeri olmayan ahşap minber sade bir görünüm arz eder.

Kuzeybatı köşede bulunan ahşap minaresi ise sonradan sac ile kapatılmıştır. Ahşap minare Erzurumda geçmişte sayısı fazla iken günümüzde nadir görülen bir özelliktir. Cami çeşitli zamanlarda özellikle son yıllarda yapılan onarımlarla orijinalliğini yitirmiştir. Özellikle son cemaat yeri ve kuzey cephesi değişikliğe uğramıştır. GEEAYK tarafından 13.11.1976 A-188 tescil edilmiştir.

Paylaşın

Erzurum: Umudum Baba Türbesi

0

Umudum Baba Türbesi; Erzurum’un Yakutiye İlçesine bağlı Umudum Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Köy ulaşım araçlarıyla ulaşım mümkündür.

Türbede, asıl adı Hacı Ahmet Baba olan (ölümü, H-970 M.l550) oğlu Halifefendi (ölümü, H.1050 M.1646) aile efradı, müridleri ve baba’nın en son müridi olarak bilinen Hasan Baba yatmaktadır. IV. Murat zamanında bizzat H.Ahmet Baba tarafından yaptırılan türbenin müştemilatında cami de vardır. 450 yıllık ahşap bir bina olan türbede bir çürüme yoktur.

Umudum Baba Rufai tarikatından Evliyaullah’ dan bir zattır. “Ziyaretlerde Fatiha-i Şerif ve Yasin-i Şerif okunur. Hasta olanlara şifa Allah’ dan olmak üzere himmet beklenir” Rivayete göre IV. Murat eski Erzurum, şimdiki Karaz (Karaarz) köyü olarak bilinen yere gelince, orada maddi zenginlikle ayakta duran ehl-i küffarı kastederek “Burada bir Karaarzımız vardır” der.

Daha sonra “Umudum”a döner ve Allah dostu olan Erzurum’da yaşanılan 7 yıl süreli kıtlık da her şey bulunduran Umudum Baba ‘yı kastederek “orada bir Umudum vardır” der. Bakımını köy halkı ve cami imamının yaptığı türbeyi yurtdışından gelen ziyaretçilerle birlikte yılda 5. 000 insan ziyaret etmektedir.

Halk Sufizminde Baba, Mürşid-i Kamil, Dede-Baba ise, Mürşittir Dede, Mevlevilikte, Şeyh Yardımcısı, Dede-Baba, daha üst seviye ve Baba ise en yüksek derecedir. Adem Baba, Baba’dır. Hz. Muhammed “Ben ruhların babasıyım” buyurmuştur.

Evliyaullah; Allah dostu, Ehl-i Hak, Ehl-i Hakikat, Ehlullah (Mürşidi Kamil, en yüksek veli mertebesidir). Yatır olmayan, kutsal canlar, Evliyaullah’ dan nazar alıyor ve çürümüyorlar. Allah, kendisini yöneleni selat ettiği için kırmayıp koruyor. S.Güngör, Tasavvuf Açıklamaları, Burhaniye, 1999, Basılı değildir)

Paylaşın

KÜNYE

MESAJ

– Borsa ve Döviz
– Finans
– Enerji
– Otomobil
– Emlak
– Diğer Ekonomi

 

0 (537) 883 27 00

haberkaos.com@gmail.com

Sosyal Medyada Haber Kaos