Kürtlerin yoğun yaşadığı 12 ilde yapılan bir araştırmaya göre; seçmenlerin yüzde 67,1’i erken seçimin yapılması gerektiğini söylediler. Araştırmaya göre, seçmenlerin yüzde 27,7’si erken seçimin olmaması gerektiğini ifade ettiler.
Haber Merkezi / Spectrum House Düşünce ve Araştırma Merkezi, “Kürt Seçmen Eğilimi ve Performans Ölçümü” araştırma sonuçlarını açıkladı. Araştırmadan öne çıkan bölümler şöyle:
“Bugün Cumhurbaşkanlığı seçimi olsa kime oy verirsiniz sorusuna katılımcıların yüzde 46,8’i Selahattin Demirtaş, yüzde 18,7’si Recep Tayyip Erdoğan, yüzde 8,8’i Ekrem İmamoğlu, yüzde 4,6’sı Özgür Özel, yüzde 3’ü Mansur Yavaş yanıtını verdiler.
Bugün Cumhurbaşkanlığı seçimi olsa kime oy verirsiniz sorusuna (kararsızım ve fikrim yok yanıtı verenler dağıtıldıktan sonra) yüzde 51,2 Selahattin Demirtaş, yüzde 20,5 Recep Tayyip Erdoğan, yüzde 9,6 Ekrem İmamoğlu, yüzde 5 Özgür Özel, yüzde 3,3 Mansur Yavaş yanıtını vermiş oldular.
Bugün Cumhurbaşkanlığı seçimi olsa kime oy verirsiniz sorusuna bölge bazlı bakıldığında Kürt illerinde Selahattin Demirtaş yanıtını verenlerin oranı yüzde 53,8, Recep Tayyip Erdoğan yüzde 21,2, oy kullanmayacağım diyenlerin oranı yüzde 8,4, Ekrem İmamoğlu yüzde 7,9, Özgür Özel yüzde 5,3, Mansur Yavaş ise yüzde 1,9’dur.
Türk illerinde ise Selahattin Demirtaş yüzde 44,7, Recep Tayyip Erdoğan yüzde 18,5, Ekrem İmamoğlu yüzde 1.4, oy kullanmayacağım diyenlerin oranı yüzde 11,2, Mansur Yavaş yüzde 6,6, Özgür Özel ise yüzde 4,3 olarak ölçüldü.
Bugün milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz sorusuna yüzde 39,3 DEM Parti, yüzde 13,9 AK Parti, yüzde 9,7 CHP, yüzde 2 YRP, yüzde 1 Hüda Par yanıtını verdiler. Kararsız olan, cevap vermek istemeyen ve oy kullanmayacağım diyenlerin toplam oranı ise yüzde 32 olarak ölçüldü.
Bugün milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz sorusuna (kararsızım ve cevap vermek istemiyorum yanıtı verenler dağıtıldıktan sonra) yüzde 47 DEM Parti, yüzde 16,6 AK Parti, yüzde 11,7 CHP, yüzde 2,4 YRP, yüzde 1,2 Hüda Par yanıtını verdiler.
Bu pazar seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz sorusuna bölge bazlı bakıldığında Kürt illerinde DEM Parti diyenler yüzde 60,8, AK Parti yüzde 21,2, CHP yüzde 10,1, YRP yüzde 3,3 Hüda Par ise yüzde 2’dir. Türk illerinde ise DEM Parti yüzde 49,8, CHP yüzde 24,7, AK Parti yüzde 18,6, YRP ise yüzde 2,4 olarak ölçüldü.
Katılımcıların son yerel seçimlerde (31 Mart 2024) hangi partiye oy verdiklerine bakıldığında DEM Parti yüzde 30,6, AK Parti yüzde 16,4, yüzde 12,8, YRP yüzde 1,9, Hüda Par yüzde 0,8 iken oy kullanmadım, yaşım tutmadığı için oy kullanmadım ve cevap vermek istemiyorum diyenlerin toplam oranının yüzde 36,3 olarak ölçüldü.
Katılımcıların 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde hangi partiye oy verdiklerine bakıldığında (oy kullanmayan, yaşı tutmadığı için oy kullanmayan ve cevap vermek istemeyenler dağıtıldığında); DEM Parti (HDP) seçeneğini tercih edenlerin oranı yüzde 48 ile çoğunluğu oluşturmaktadır. yüzde 25,8 AK Parti, yüzde 20,1 CHP, yüzde 3 YRP yüzde 1,2 Hüda Par, yüzde 0,9’u İYİ Parti’ye oy verdiğini belirtti.
Katılımcıların 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde hangi partiye oy verdiklerine bölge bazlı bakıldığında Kürt illeri ile Türk illeri arasında oy verme davranışı açısından belirgin bir farklılaşmanın ortaya çıktığı görüldü. CHP’nin Türk illerinde Kürt katılımcıların ağırlıklı ekseriyetinin oyunu aldığı görülürken, DEM Parti’nin Kürt illerindeki oy oranında ve seçmenlerinin sandığa gitme eğiliminde bir düşüş olduğu gözlemlendi.
Katılımcılar arasında 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde oy vermiş olduğu partiyi tercih etmesinin en önemli sebebi olarak parti sadakati yanıtını verenlerin oranı yüzde 30,1’dir. yüzde 27,6 parti lideri, yüzde 24,1 parti programı ve politikaları, yüzde 9,3 partimin yönlendirmesiyle, yüzde 8,8 partinin adaylarının en önemli sebep olduğunu belirtti.
Katılımcıların 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde oy vermiş olduğu partiyi tercih etmesinin en önemli sebeplerine bölge bazlı bakıldığında Kürt illerinde parti sadakati yüzde 34,2, parti lideri yüzde 31, parti programı ve politikaları yüzde 21,6, partinin adayları yüzde 7,9, partimin yönlendirmesiyle diyenlerin oranı ise yüzde 5,4’tür.
Türk illerinde ise parti sadakati yüzde 20,2, parti lideri yüzde 19,7, parti programı ve politikaları yüzde 30,5, partinin adayları yüzde 11,1, partimin yönlendirmesiyle diyenlerin oranı ise yüzde 18,5 olarak ölçüldü.
Parti programı ve politikalarıyla ilgili memnuniyetsizlik sebebiyle parti tercihini değiştirenlerin oranı yüzde 27,6’dır. Bu veriyi yüzde 20,8 işleyiş ve liderlik konusunda şüphelerim var, yüzde 16,8 partimin göstermiş olduğu adayı beğenmedim, yüzde 15,8 başka bir partinin politikalarını kendime daha yakın gördüm, yüzde 10,4 ittifak içerisinde olduğu partiler beni rahatsız etti, yüzde 5,9 partimin yerel yönetimle ilgili performansını beğenmiyorum, yüzde 2,8 ise partimin dış politika ve güvenlik meseleleriyle ilgili politikalarını beğenmiyorum yanıtları izledi.
Katılımcıların 14 Mayıs 2023 genel seçimlerinde hangi partiye oy verdiklerine bakıldığında HDP (Yeşil Sol Parti) seçeneğini tercih edenlerin oranı yüzde 40,2 ile çoğunluğu oluşturdu. yüzde 22,3 AK Parti, yüzde 11,1 CHP, yüzde 1,2 YRP, yüzde 0,4 TİP’e oy verdiğini belirtti.
Katılımcıların 14 Mayıs 2023 genel seçimlerinde hangi partiye oy verdiklerine bakıldığında (oy kullanmayan, yaşı tutmadığı için oy kullanmayan ve cevap vermek istemeyenler dağıtıldığında); HDP (Yeşil Sol Parti) seçeneğini tercih edenlerin oranı yüzde 51,5 ile çoğunluğu oluşturdu. yüzde 28,6 AK Parti, yüzde 14,2 CHP, yüzde 1,5 YRP, yüzde 0,5 Tip’e oy verdiğini belirtti.
Katılımcıların %67,1’i erken seçim yapılmasına evet derken, yüzde 27,7’si hayır yanıtını verdi. Kararsızların oranı yüzde 5,3 olarak ölçüldü. Katılımcıların neden erken seçim istediklerine bakıldığında yüzde 36,7 ile “kötü ekonomi”
seçeneğinin öne çıktığı görülürken, bunu yüzde 28,9 ile “iktidar değişmeli”, yüzde 13,3 “Türkiye’nin geleceği”, yüzde 5,1 “adaletsizlik” gibi gerekçeler izledi. Araştırma verileri ışığında katılımcıların erken seçim beklentisi içinde olmalarının büyük oranda ekonomik faktörlere bağlı olduğu tespit edildi.
Katılımcıların kendilerini hangi görüşe daha yakın hissettikleri sorusuna verdikleri yanıtlara bakıldığında yüzde 34,9 Kürt milliyetçisi, yüzde 23,2 muhafazakâr, yüzde 19,9 sosyalist, yüzde 5,5 liberal, yüzde 4,9 Türk milliyetçisi cevapları öne çıkarken, diğer, cevap/fikrim yok ve hiçbiri yanıtını verenlerin toplamı yüzde 11,7 olarak ölçüldü.”
Araştırmanın alt yapısı: Araştırma Ağrı, Ankara, Antep, Batman, Bingöl, Diyarbakır, Hakkâri, İstanbul, Mardin, Mersin, Şırnak ve Van olmak üzere 12 ilde gerçekleştirildi. Araştırmaya katılan katılımcıların yüzde 53,8’i erkeklerden, yüzde 46,2’si ise kadınlardan oluştu.
Araştırmaya katılan katılımcıların yaş grubu: yüzde 25,3’ü 35-44, yüzde 23,9’u 25-34, yüzde 20,7’si 45-54, yüzde 16,8’i 18-24, yüzde 9,1’i 55-64, yüzde 4,2’si ise 65 ve üzeri.
Araştırmaya katılan katılımcıların eğitim durumu: yüzde 37,5’i lise mezunu, yüzde 22,2’si ortaokul mezunu, yüzde 20,3’ü ilkokul mezunu, yüzde 13,7’si üniversite mezunu, yüzde 3,1’i okur-yazar, yüzde 2,4’ü okuma yazma bilmiyor, yüzde 0,7’si ise lisansüstü.
Araştırmaya katılan katılımcıların çalışma durumu: yüzde 34,2 özel sektör, yüzde 18,1 ev hanımı, yüzde 13,5 esnaf, yüzde 10,4 işsiz, yüzde 8,3 öğrenci, yüzde 7,7 emekli, yüzde 3,9 kamuda çalışıyor, yüzde 1,8 küçük/orta ölçekli ticaret, yüzde 1,1 sanayi/büyük ölçekli ticaret yüzde 0,9 profesyonel meslekler (avukat, doktor, öğretmen).
Araştırmaya katılan katılımcıların gelir durumu: yüzde 34,8’i 17.001-25.000, yüzde 25’i 10.001-17-000, yüzde 17,5’i 25.001-35.000, yüzde 11,5’i 10.000 ve altı, yüzde 6,2’si 35.001-50.000, yüzde 5,1’i ise 50.001 TL ve üzeri.