Cinsiyetçi Ekonomi: Kadın Olmanın Maliyeti

Kapitalizm, yalnızca kadınların emeğini sömürmekle kalmaz, aynı zamanda kadınları finansal açıdan dezavantajlı tutmak için ekonomiyi ona göre aktif olarak yapılandırır.

Kurtuluş Aladağ / Dünya Ekonomik Forumu’nun 2023 Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Raporu’na göre, küresel çapta cinsiyetler arası ücret farkı hala ciddi bir sorun. Rapora göre, kadınlar erkeklerin kazandığı her 1 dolar için yaklaşık 0,77 dolar kazanıyor.

Bu oran, ülkelerin gelişmişlik düzeyine, iş gücüne katılım oranlarına ve sektörel dağılıma göre değişiklik gösteriyor. Gelişmiş ülkelerde bile cinsiyetler arası ücret farkı tamamen kapanmış değil; örneğin, ABD’de kadınlar tam zamanlı işlerde erkeklerin kazancının yaklaşık yüzde 82’sini elde ederken, Avrupa Birliği ortalaması yüzde 87 civarında.

Türkiye’de ise cinsiyetler arası ücret farkı, resmi verilere göre (TÜİK ve ILO gibi) yaklaşık yüzde 15-20 seviyesinde, ancak bu oran informal sektörler ve kayıt dışı istihdam hesaba katıldığında daha da artabilir.

Türkiye’de kadınların iş gücüne katılım oranı erkeklere kıyasla oldukça düşük (Yüzde 34 civarında, erkeklerde ise yüzde 70’e yakın), bu da ücret farkını dolaylı olarak derinleştiriyor. Ayrıca, kadınlar genellikle daha düşük ücretli sektörlerde (eğitim, sağlık, hizmet), erkekler daha yüksek gelir getiren alanlarda (teknoloji, mühendislik, finans) yoğunlaşıyor.

Cinsiyetler arası ücret farkının temel nedenleri:

Mesleki ayrışma: Kadınlar ve erkekler farklı sektörlerde veya pozisyonlarda yoğunlaşıyor. Kadınlar genellikle daha az ücret ödenen işlere yöneliyor ya da yönlendiriliyor.
Eğitim ve deneyim farkı: Her ne kadar bu fark azalsa da, bazı bölgelerde kadınların eğitime erişimi hala çok sınırlı.
Bakım yükü: Kadınların ücretsiz ev ve bakım işlerine daha fazla zaman ayırması, kariyer ilerlemelerini ve tam zamanlı çalışmalarını büyük oranda engelliyor.
Ayrımcılık: İşverenlerin bilinçli veya bilinçsiz önyargıları, kadınların daha az ücret almasına veya terfi edememesine yol açıyor.
Toplumsal normlar: “Erkek geçindirir” gibi geleneksel roller, kadınların gelirine daha az önem verilmesine neden olabiliyor.

Cinsiyetler arası ücret farkını ortadan kaldırmak için önerilen çözümler:

Eşit işe eşit ücret: Yasal düzenlemelerle ücret şeffaflığı sağlanabilir.
Kadınların iş gücüne katılımı: Kreş desteği, esnek çalışma saatleri gibi uygulamalarla kadınların istihdamı teşvik edilebilir.
Eğitim ve farkındalık: Toplumsal cinsiyet eşitliği bilincinin artırılması, uzun vadede farkı azaltabilir.
Kota ve destek programları: Kadınların yönetim pozisyonlarına ve yüksek gelirli sektörlere erişimi teşvik edilebilir.

Cinsiyetler arası ücret farkı için öne sürülen gerekçeler ve bunların arkasındaki mantık:

Kadınların daha düşük ücretle çalıştırılması, işverenler veya toplum tarafından genellikle çeşitli bahanelerle meşrulaştırılmaya çalışılır.

Bu bahaneler, çoğu zaman toplumsal cinsiyet stereotiplerine, önyargılara veya ekonomik çıkarlara dayanır.

Kadınlar daha az deneyimli veya nitelikli: Kadınların iş tecrübesi veya eğitim seviyesi erkeklere göre daha düşük olduğu iddia edilir.

Bu genelleme, kadınların eğitime erişimdeki tarihsel dezavantajlarından kaynaklanabilir, ancak günümüzde kadınlar birçok alanda erkeklerle eşit veya daha yüksek eğitim seviyesine sahip. Yine de işverenler, bu eski algıyı kullanarak ücret farkını haklı çıkarmaya çalışabilir.

Kadınlar daha az süre çalışıyor: Kadınların hamilelik, annelik veya aile sorumlulukları nedeniyle işten ayrılma ihtimali daha yüksek görülür; bu da onları “geçici iş gücü” gibi algılatır.

Bu, kadınların biyolojik rollerine dayalı bir önyargıdır. Erkeklerin de ailevi sorumlulukları olabilir, ancak bu durum onların ücretlerini nadiren etkiler. Ayrıca, kadınların işten ayrılma olasılığı, destekleyici politikalar (örneğin kreş veya esnek saatler) eksik olduğunda artar.

Kadınlar daha az fiziksel güç gerektiren işlerde çalışıyor: Kadınların fiziksel olarak zorlayıcı işlerde daha az yer aldığı söylenir ve bu işler genelde daha düşük ücretlidir.

Fiziksel güç gerektiren işlerin daha değerli olduğu varsayımı, erkek egemen bir bakış açısıdır. Örneğin, hemşirelik veya öğretmenlik gibi “kadın işi” sayılan meslekler, yoğun emek gerektirmesine rağmen düşük ücretlendirilir.

Kadınlar ek gelir için çalışıyor, erkekler aileyi geçindiriyor: Kadınların çalışmasının “ekstra” bir gelir olduğu, erkeklerin ise ana sağlayıcı olduğu düşünülür.

Bu, geleneksel cinsiyet rollerine dayalı bir mittir. Günümüzde birçok kadın tek başına veya erkeklerle eşit şekilde aile geçimine katkıda bulunuyor. Ancak bu bahane, kadınların gelirine daha az önem verilmesini sağlıyor.

Kadınlar daha az hırslı veya rekabetçi: Kadınların terfi veya yüksek ücret talep etme konusunda çekingen olduğu öne sürülür.

Bu, kadınların sosyal olarak “uysal” olmaya yönlendirildiği bir stereotipten kaynaklanır. Araştırmalar, kadınların terfi istediğinde “agresif” bulunarak cezalandırıldığını, erkeklerin ise aynı davranışı sergilediğinde ödüllendirildiğini gösteriyor.

Piyasa böyle işliyor: İşverenler, ücretlerin piyasa koşullarına göre belirlendiğini ve kadınların “pazarlık gücünün” daha düşük olduğunu savunur.

Piyasa, tarafsız bir mekanizma değildir; toplumsal normlar ve ayrımcılıkla şekillenir. Kadınların pazarlık gücünün düşük olması, ayrımcılığın bir sonucu, nedeni değil.

Kadınlar daha az çalışıyor: Kadınların part-time işlerde daha fazla yer aldığı ve bu yüzden düşük ücret aldığı söylenir.

Kadınlar, bakım sorumlulukları nedeniyle tam zamanlı çalışmakta zorlanabilir, ancak bu durum işverenlerin değil, toplumsal yapının bir eksikliğidir. Ayrıca, aynı saatlik ücrette bile kadınlar erkeklerden az kazanabiliyor.

Paylaşın

Küba Topuklu Ayakkabılar: Erkek Ve Kadınlar İçin Kombin Önerileri

Hem şık bir görünüm hem de dans pistinde hareket kolaylığı sağlamak için tasarlanan Küba topuklu ayakkabılar, adını Küba’dan almamış olsa da, 1950’lerin Rock and Roll ve Latin dans kültürlerine dayanır.

Haber Merkezi / Bu ayakkabılar, genellikle erkekler tarafından giyilen, orta yükseklikte (yaklaşık 2-5 cm) ve kalın topuklu botlar ya da ayakkabılar olarak bilinir.

Küba topuklu ayakkabıların ortaya çıkışı, 20. yüzyılın ortalarında Latin Amerika dans stilleri (örneğin, salsa, rumba ve cha-cha) ile ilişkilendirilir. Bu danslarda erkek dansçıların hem estetik hem de pratik bir ayakkabıya ihtiyacı vardı; ince topuklar çok narin, düz ayakkabılar ise yeterince zarif değildi. Küba topuğu bu dengeyi sağladı.

Bu ayakkabılar ayrıca, 1950’lerde ve 1960’larda “greaser” alt kültürü ve rockabilly modası ile popülerleşti; bu gruplar genellikle deri ceketler ve bu tarz ayakkabılarla tanınıyordu.

Küba topuklu ayakkabıların Küba ile doğrudan bir bağlantısı olmasa da, “Cuban heel” terimi İngilizce’de bu tarz topuklar için yerleşmiş bir isimdir ve muhtemelen Latin kökenli dansların egzotik algısından türemiştir.

Bu ayakkabılar, günümüzde ise hem erkek hem de kadın modasında retro bir stil unsuru olarak varlığını hala sürdürüyor.

Küba topuklu ayakkabılar, kendine has vintage ve karizmatik havasıyla birçok tarzla uyum sağlayabilir. Hem erkekler hem de kadınlar için farklı kombin önerileri:

Erkekler için:

Dar kesim jean ve gömlek: Siyah veya koyu mavi slim-fit bir jean, üstüne düz renk (beyaz, siyah ya da pastel tonlarda) bir gömlek ile harika durur. Gömleği içeri sokup deri bir kemer eklemek, Küba topuğun retro havasını vurgular.

Kumaş pantolon ve blazer: Daha şık bir görünüm için dar kesim kumaş pantolon (örneğin gri veya lacivert) ve uyumlu bir blazer ile harika durur. Altına sade bir tişört ya da ince bir kazak ekleyerek modern bir dokunuş katar.

Rockabilly tarzı: Deri ceket, desenli bir gömlek (mesela ekose) ve skinny jean ya da yüksek bel pantolon ile tam bir 50’ler havası yakalanır. Saçlara biraz briyantin sürmeyi unutma!

Kadınlar için:

Yüksek bel etek ve crop top: Diz boyu çan etek ya da kalem etek, üstüne kısa bir bluz veya crop top ile hem feminen hem de havalı bir stil yaratır. Küba topuk burada bacakları uzatır ve zarif bir duruş sağlar.

Dar jean ve salaş üst: Skinny jean ile salaş bir kazak ya da bluz, günlük ama şık bir kombin için idealdir. Üstüne uzun bir kolye ya da büyük küpeler ekleyerek görünümü tamamlanır.

Elbise ile cesur dokunuş: Midi boy bir elbise (özellikle floral desenli ya da tek renk) ile Küba topuklu botlar, bohem ve sofistike bir tarz sunar. Deri ceketle bu kombini daha çarpıcı hale getirir.

Genel ipuçlar:

Renk uyumu: Küba topuklu ayakkabılar genelde siyah, kahverengi ya da bordo gibi klasik tonlarda olur. Giysilerinde bu tonlara uyumlu renkler (nötrler, pastel ya da toprak tonları) seçmek dengeli bir görünüm sağlar.

Aksesuar: Deri kemer, şapka ya da büyük güneş gözlükleri gibi aksesuarlar bu ayakkabıların havalı duruşunu pekiştirir.

Mevsim: Sonbahar ve kış için bot formunda olanlar harika, ilkbahar-yaz için ise daha açık modeller tercih edilebilir.

Paylaşın

Kadınların Bağışıklık Sistemi Erkeklerden Neden Daha Güçlü?

Kadınların bağışıklık sisteminin erkeklerin bağışıklık sisteminden daha güçlü olduğu, bilimsel araştırmalarla desteklenen bir gözlemdir ve bu durumun temelinde hem genetik hem de hormonal faktörler yatmaktadır.

Haber Merkezi / Ancak bu avantaj, her durumda mutlak bir üstünlük anlamına gelmez; örneğin, aşırı bağışıklık tepkisi kadınlarda bazı hastalıklarda dezavantaja dönüşebilir. Erkekler ise testosteronun baskılayıcı etkisiyle enfeksiyonlara karşı daha az agresif bir yanıt verebilir.

X Kromozomu ve Genetik Avantaj: Kadınlarda iki X kromozomu bulunurken, erkeklerde bir X ve bir Y kromozomu vardır. X kromozomu, bağışıklık sistemini düzenleyen birçok geni barındırır (örneğin, TLR7 gibi bağışıklık tepkilerini tetikleyen genler).

Kadınlarda bu genlerin iki kopyası olması, bağışıklık tepkilerinin daha etkili çalışmasına olanak tanır. Ayrıca, “X kromozomu inaktivasyonu” sayesinde kadınlar genetik çeşitlilikten faydalanabilir ve bu da bağışıklık sistemini daha esnek hale getirebilir.

Östrojenin Rolü: Kadınlık hormonu östrojen, bağışıklık sistemini güçlendirici bir etkiye sahiptir. Östrojen, bağışıklık hücrelerinin (örneğin T hücreleri ve B hücreleri) üretimini ve aktivitesini artırır, antikor üretimini teşvik eder.

Bu, kadınların enfeksiyonlara karşı daha hızlı ve güçlü tepki vermesini sağlar. Erkeklerde baskın olan testosteron ise bağışıklık tepkilerini bir miktar baskılayabilir, bu da evolutionary olarak üreme ve kas gelişimine odaklanmayla ilişkilendirilir.

Evrimsel Faktörler: Kadınların bağışıklık sisteminin daha güçlü olmasının bir nedeni, üreme ve gebelikle bağlantılı olabilir. Hamilelik sırasında anne, hem kendi sağlığını hem de fetüsü korumak için güçlü bir bağışıklık sistemine ihtiyaç duyar. Bu, evrimsel süreçte kadınların bağışıklık tepkilerinin daha sağlam hale gelmesine yol açmış olabilir.

Otoimmün Hastalıklar: Kadınların bağışıklık sisteminin daha aktif olması, aynı zamanda otoimmün hastalıklara (lupus, romatoid artrit gibi) erkeklerden daha yatkın olmalarına neden olur. Bu, güçlü bir bağışıklığın “çift taraflı kılıç” gibi çalıştığını gösterir: enfeksiyonlara karşı koruma sağlar, ama bazen kendi dokularına da saldırabilir.

Yaşam Tarzı ve Çevresel Etkiler: Bazı araştırmalar, kadınların erkeklere göre sağlıklarına daha fazla dikkat etme eğiliminde olduğunu ve bu durumun bağışıklık sistemlerinin performansını dolaylı olarak desteklediğini öne sürer. Ancak bu, biyolojik bir nedenden çok sosyal bir etkidir.

Paylaşın

Kadınların Eş Seçerken Yaptığı Hatalar

Günümüzde ilk görüşte aşık olunacak bir adamla tanışmak oldukça zor. Öyle olsa bile, bir süre sonra onun da sadece belli bir kalıba uyduğunu anlıyorsunuz ve biri size “Onda ne buldun?” diye sorduğunda, ortada hiçbir şeyin olmadığını fark ediyorsunuz.

Haber Merkezi / Kadınların (veya herhangi bir bireyin) eş seçerken yaptığı “hatalar” subjektif bir konudur ve kişiden kişiye, kültüre, değerlere ve beklentilere göre değişebilir. Ancak psikoloji, sosyoloji ve evrimsel biyoloji gibi alanlardan elde edilen verilere dayanarak, kadınların eş seçiminde sıkça karşılaştığı bazı “hatalar” üzerinde durabiliriz.

Bunlar hata olarak nitelendirilse de genellikle bilinçdışı eğilimler veya toplumsal etkilerden kaynaklanmaktadır.  Tabii ki, bu “hatalar” evrensel değildir ve her kadın için geçerli olmayabilir. Eş seçimi kişisel bir yolculuktur ve “hata” olarak görülen şeyler bile bazen değerli şeylere dönüşebilir.

Kısa vadeli çekiciliğe odaklanma: Kadınlar bazen fiziksel çekicilik, karizma veya anlık heyecan gibi kısa vadeli özelliklere fazla ağırlık verebilir. Evrimsel açıdan, bu “iyi gen” arayışıyla ilişkilendirilebilir (örneğin, güçlü çene yapısı veya simetrik yüz). Ancak bu, uzun vadeli uyumluluk, duygusal destek veya sadakat gibi önemli faktörlerin göz ardı edilmesine yol açabilir.

“Potansiyele” yatırım yapma yanılgısı: Bir erkeğin “değişeceğini” veya “ileride daha iyi olacağını” düşünerek mevcut durumunu görmezden gelmek yaygın bir eğilimdir. Psikolojide buna “sabitleme yanılgısı” denir; kadınlar, partnerin potansiyeline aşık olurken gerçekteki davranışlarını yeterince değerlendirmeyebilir.

Toplumsal baskılara boyun eğme: Aile, arkadaşlar veya toplumun “doğru eş” tanımı (örneğin, maddi durumu iyi, statüsü yüksek biri) kadınları kendi isteklerinden ziyade dış beklentilere yöneltebilir. Bu, mutsuz veya uyumsuz ilişkilere yol açabilir.

Kendi değerini hafife alma: Bazı kadınlar, özsaygı eksikliği nedeniyle kendilerine gerçekten değer vermeyen veya saygı duymayan partnerleri kabul edebilir. Bu, “reddedilme korkusu” veya “yalnız kalma endişesi” ile tetiklenebilir.

Duygusal bağımlılık arayışı: Partnerden sürekli onay, sevgi veya güvenlik beklemek, bağımsızlığı ve bireysel mutluluğu gölgeleyebilir. Bu, toksik ilişkilere tolerans göstermeye veya “kurtarıcı” bir eş aramaya dönüşebilir.

Uyarı işaretlerini görmezden gelme: Aşkın ilk evrelerinde (limerence dönemi) hormonlar (oksitosin, dopamin) devreye girer ve kadınlar, partnerin agresiflik, bencillik veya sadakatsizlik gibi kırmızı bayraklarını fark etmeyebilir. Bu, “aşk körlüğü” olarak bilinir.

Evrimsel yanılgılar: Evrimsel psikolojiye göre, kadınlar bilinçaltında “koruyucu” ve “sağlayıcı” bir eş arayabilir (örneğin, maddi güvence veya fiziksel güç). Ancak modern dünyada bu özellikler her zaman mutluluk veya uyumla örtüşmeyebilir.

Daha iyi bir eş seçmek için ipuçları:

Öncelikleri netleştirmek: Uzun vadeli hedefler (saygı, ortak değerler, iletişim) mi, yoksa kısa vadeli çekim mi daha önemli? Buna karar vermek önemli.

Kendini tanıma: Kendi ihtiyaçlarını ve sınırlarını bilmek, yanlış seçim riskini azaltabilir.

Aceleye getirmemek: İlişkide zaman tanımak, partnerin gerçek karakterini anlamayı kolaylaştırabilir.

Dış görüş almak: Güvenilir arkadaş veya aileden objektif görüş istemek, kör noktaları fark ettirebilir.

Paylaşın

Erkeklerin İki Kere Düşünmesi Gereken 3 Kadın Tipi

Hayatınızı biriyle paylaşmaya hazır hissediyor olabilirsiniz, ancak hiçbir erkeğin, kendileri dışında herkesin bildiği nedenlerden dolayı, uzun süre ilişki içinde kalamayacağı üç tip kadın vardır.

Haber Merkezi / İşte erkeklerin dikkatli olması gereken bu üç kadın tipi:

Kızgın prensesler: Bu tür kadınlar, dünyanın sadece kendilerinin etrafında döndüğünü, partneri dahil herkesin onların hizmetinde olması gerektiğini düşünürler. Asla başkaları için bir şey yapmazlar, çünkü sadece kendileri vardır.

Drama kraliçeleri: Bu kadınların yanında sakin kalmak neredeyse mümkün değildir, çünkü bu kadınlar nerede olurlarsa olsunlar en ufak ayrıntıda bile patlayabilen saatli bomba gibiler. Hiç kimse bu tip kadınların yanında kendini iyi hissedemez.

Karmaşık kadınlar: Erkeklerin, her gün, güzelsin, hoşsun, zarifsin gibi iltifat etmek zorunda kaldığı ve asla tam olarak anlayamadıkları bu kadın tipleri gerçekten çok zordur.

Karmaşık kadınlar ayrıca, partnerlerinin arkadaşlarını, özellikle de kendilerinden daha güzel görünenleri çok kıskanırlar.

Unutmayın, günümüzde ilişkiler romantizmden daha fazlasını içerir: Fiziksel, duygusal, zihinsel, ruhsal ve finansal uyumluluğun bir dengesini gerektirir.

Son söz, kendinizi tanıyın, ne aradığınızı bilin ve akıllıca seçim yapın.

Paylaşın

Aylık Yüz Bakımının Yedi Faydası

Birçok erkek ve kadın, özel bir gün yaklaşana veya bir cilt rahatsızlığı (atipik sivilceler, kuru ve kaşıntılı cilt, koyu lekeler vb.) oluşana kadar yüz bakımı yaptırmayı erteler.

Haber Merkezi / Daha önce bir yüz bakımı yaptırdıysanız, bunun ne kadar iyi hissettirdiğini biliyorsunuz demektir.

İşte sizin de bildiğiniz aylık yüz bakımının yedi faydası:

Cildi iyileştirir: Ölü deri hücrelerinin temizlenmesine ve yeni deri hücrelerinin oluşmasına yardımcı olan peeling, aylık yüz bakımının önemli bir parçasıdır.

Peeling, cildin tonunu ve dokusunu iyileştirmenin yanı sıra, cildi de iyileştirir. Sık sık peeling yaptırmak, yaş almayla birlikte ortaya çıkan kırışıklıkların ve ince çizgilerin görünürlüğünü de azaltabilir.

Stres seviyesini düşürür: Sakinleştirici bir müzik eşliğinde yaptıracağınız bir yüz bakımı seansı, sizi günlük yaşamın stresinden uzaklaştırabilir.

Kan akışını artırır: Yüz bakımları genellikle yüz masajını da içerir. Bu masajlar kan akışını artırır, bu da cildin oksijen ve besin alma özelliğini iyileştirir.

Cildi nemlendirir: Nemlendirici maskeler ve serumlar, yüz bakımı uygulamalarının yaygın bir bileşenidir. Bu ürünler cildin nemlenmesini ve nem dengesinin yeniden sağlanmasını destekler. Yeterli nemi alan cilt daha sağlıklı olur ve doğal olarak parlar.

Yaşlanma belirtilerini azaltır: Yüz bakımı uygulamaları yaşlanma sürecini geciktirmeye yardımcı olabilir.

Ayrıca, ince çizgilerin ve kırışıklıkların görünümünü azaltmaya yardımcı olan retinol ve peptitler gibi yaşlanma karşıtı tedaviler, profesyonel yüz bakımı uygulamaları sırasında sıklıkla kullanılır.

Detoksifikasyon: Aylık yüz bakımı cildin detoksifikasyonuna yardımcı olur. Bu detoksifikasyon süreciyle donukluk ve akne gibi cilt rahatsızlıkları önlenebilir.

Derinlemesine temizlik: Evde yapılan cilt bakımı prosedürleri, aylık yüz bakımı uygulamalarının sunduğu temizlik seviyesine ulaşamaz.

Uzman estetisyenler, özel araçlar ve yöntemler kullanarak ciltteki gözeneklerin derinliklerindeki kalıntıları, yağı ve kirleticileri ortadan kaldırır.

Paylaşın

Evlenen Kadınların Soyadına İlişkin Teklif Geri Çekildi

9. Yargı Paketi içerisinde yer alan, evlenen kadınların kocasının soyadını almasını zorunlu kılan teklifin geri çekildiği açıklandı. Kadın hakları savunucuları yasa teklifinin TBMM’ye sunulmasına tepkili.

Haber Merkezi / Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda görüşülen 9’uncu Yargı Paketi’nde yer alan kadınların soyadına ilişkin düzenlemenin geri çekildiğini açıkladı.

Ali Mahir Başarır, “İki gündür CHP bir direnç gösteriyor. Kadın istediği soy ismini kullanır. Bu kadının takdirindedir. Buna müdahale etmek AK Parti iktidarının ya da grubunun haddi değildir” dedi.

Mücadele sonucunda söz konusu düzenlemenin tekliften çıkarıldığını belirten Başarır, “Ben grubuma, milletvekili arkadaşlarıma, kadın milletvekillerine, kadın örgütlerine, derneklerine, bu maddeye karşı çıkan milyonlarca Türk kadınına çok teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı.

Ne olmuştu?

İstanbul 8’inci Aile Mahkemesi, “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir” düzenlemesinin iptali için 2023 yılında AYM’ye başvurdu.

Mahkeme, başvurusunu erkeğin doğumla kazandığı soyadını ömrü boyunca kullanması mümkünken aynı hakkın kadına tanınmamasının eşitlik ilkesine bağdaşmadığı şeklinde gerekçelendirdi.

AYM de bu başvuruyu değerlendirerek hükmün iptaline karar vermiş, kadın ve erkeğin eşit haklara sahip olduğunu ailenin “eşler arası eşitliğe” dayandığını vurgulamıştı. Kararda ayrıca kadının yargı yoluna başvurarak evlenmeden önceki soyadını kullanabildiği anımsatılmış, kadınların mahkeme kararı olmadan da evlenmeden önceki soyadını kullanabilmesinin önü açılmıştı.

Nisan 2023’te çıkan kararın 9 ay sonra uygulamaya geçmesi öngörülmüştü. Temmuz ayında TBMM’ye sunulan 9. Yargı Paketi olarak bilinen “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, AYM’nin karınların soyadına ilişkin kararını dikkate almayarak eski uygulanın devamını öngören bir kanun maddesi önerdi.

Yeni pakette kadının evlenmeden önceki soyadının ancak kocasının soyadıyla birlikte kullanması yer aldı. Maddenin gerekçesinde ise “anne babanın ayrı soyadı kullanmalarının çocuk üzerinde olumsuz etkiler oluşturabileceği ve çocuğun hangi soyadını kullanacağı tartışma konusu haline gelebileceği” ifadeleri kullanıldı.

Peki hangi ülkelerde kadınlar evlenmeden önceki soyadını kullanmaya devam edebiliyor?

ABD, Birleşik Krallık, Hollanda, Fransa, Belçika ve İtalya gibi ülkelerde kadınlar evlendikten sonra evlenmeden önceki soyadlarını kullanmaya devam edebiliyorlar. Pek çok ülkede çocuklar babanın soyadını alıyor. Fransa gibi kimi ülkelerde çocukların hangi soyadını kullanacaklarına ebeveynler birlikte karar veriyor.

Paylaşın

Evlenen Kadının Kocasının Soyadını Almasını Zorunlu Kılan Teklif TBMM’de

Eşitlik için Kadın Platformu’ndan (EŞİK) avukat Sema Yurtbilir, 9. Yargı Paketi içerisinde yer alan, evlenen kadınların kocasının soyadını almasını zorunlu kılan teklifin eşitlik ilkesine aykırı olduğunu ifade etti.

Yurtbilir, “Bu teklif Temmuz ayında meclise geldiğinde Adalet Komisyonu’nda hararetli tartışmalar yaşandı. Görüşmeler Adalet Komisyonu Başkanı Cüneyt Yüksel’in maddeyi genel kurula bu şekilde getirmeyeceklerini ve Anayasa Mahkemesi kararına uygun şekilde değiştireceklerini söylemesiyle tamamlandı” diye konuştu.

Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) eşitlik ilkesine aykırı bularak iptal ettiği kadının eşinin soyadını alma zorunluğuna dair yeni yasanın görüşmeleri bugün TBMM genel kurulunda başladı.

Ancak yasa, AYM’nin iptal ettiği haliyle yeniden düzenlenmedi. Yasa 9. Yargı Paketi’nde ufak değişiklikler yapılarak eski halini aldı. Eğer yasa bu haliyle kabul edilirse kadınlar evlendikleri zaman eşlerinin soyadlarını zorunlu olarak almaya devam edecekler. Peki AYM bu kararı nasıl vermişti? AYM’nin kararı neden uygulanmıyor?

İstanbul 8’inci Aile Mahkemesi, “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir” düzenlemesinin iptali için 2023 yılında AYM’ye başvurdu.

Mahkeme, başvurusunu erkeğin doğumla kazandığı soyadını ömrü boyunca kullanması mümkünken aynı hakkın kadına tanınmamasının eşitlik ilkesine bağdaşmadığı şeklinde gerekçelendirdi.

AYM de bu başvuruyu değerlendirerek hükmün iptaline karar vermiş, kadın ve erkeğin eşit haklara sahip olduğunu ailenin “eşler arası eşitliğe” dayandığını vurgulamıştı. Kararda ayrıca kadının yargı yoluna başvurarak evlenmeden önceki soyadını kullanabildiği anımsatılmış, kadınların mahkeme kararı olmadan da evlenmeden önceki soyadını kullanabilmesinin önü açılmıştı.

Nisan 2023’te çıkan kararın 9 ay sonra uygulamaya geçmesi öngörülmüştü. Temmuz ayında TBMM’ye sunulan 9. Yargı Paketi olarak bilinen “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, AYM’nin karınların soyadına ilişkin kararını dikkate almayarak eski uygulanın devamını öngören bir kanun maddesi önerdi.

Yeni pakette kadının evlenmeden önceki soyadının ancak kocasının soyadıyla birlikte kullanması yer aldı. Maddenin gerekçesinde ise “anne babanın ayrı soyadı kullanmalarının çocuk üzerinde olumsuz etkiler oluşturabileceği ve çocuğun hangi soyadını kullanacağı tartışma konusu haline gelebileceği” ifadeleri kullanıldı.

Kadın hakları savunucuları ise yasa teklifinin bu şekilde TBMM’ye sunulmasına tepkili.

Türkiye CEDAW imzacısı

DW Türkçe’den Ece Çelik‘e konuşan Eşitlik için Kadın Platformu’ndan (EŞİK) avukat Sema Yurtbilir, Türkiye’nin Uluslararası Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Yok Edilmesi Sözleşmesi’nin (CEDAW) imzacısı olduğunu hatırlatıyor. Sözleşmenin devletlere eşitliği sağlama yükümlülüğü verdiğini belirten Yurtbilir, AYM’nin iptal kararından sonra yeni bir kanun maddesine ihtiyaç duyulmaksızın kadınların evlenmeden önceki soyadlarını kullanabileceklerini ancak nüfus memurluklarının bunu uygulamadıklarını söylüyor:

“Aslında AYM kararının ardından yeni bir yasa çıkmaksızın kadınlara istedikleri soyadını kullanma hakkını tanımaları gerekirdi. AYM, kararın 9 ay sonra yürürlüğe gireceğini söylemişti. Bu süre meclisin konuyla ilgili yeni bir kanun çalışması için tanınıyor. Ancak TBMM konuyla ilgili bir çalışma yapmadı. Biz de hukukçular olarak bunu zaten CEDAW’ın düzenlediğini ve yeni bir yasaya ihtiyaç olmadığını dile getirdik. EŞİK gönüllüleri olarak nüfus müdürlüklerine ve farklı kurumlara başvurular yaptık ancak hiçbir nüfus müdürlüğü ve kurum olumlu yanıt vermedi.”

Temmuz ayında AKP’nin getirdiği 9. Yargı Paketi içerisinde yer alan teklifin eşitlik ilkesine aykırı olduğunu ifade eden Yurtbilir, “Bu teklif Temmuz ayında meclise geldiğinde Adalet Komisyonu’nda hararetli tartışmalar yaşandı. Görüşmeler Adalet Komisyonu Başkanı Cüneyt Yüksel’in maddeyi genel kurula bu şekilde getirmeyeceklerini ve Anayasa Mahkemesi kararına uygun şekilde değiştireceklerini söylemesiyle tamamlandı” diye konuşuyor.

Ancak bugün yasanın hiç değiştirilmeden TBMM genel kuruluna getirildiğini söyleyen Yurtbilir, “Bugün bir hukuk devletinde anayasaya aykırı bir yasama faaliyeti yapıldığını söyleyebiliriz” diyor. İktidar bloğunun sayısal olarak çoğunluğa sahip olduğu için insan hakkı sözleşmelerini, AYM’yi dinlemeksizin her maddeyi meclisten geçirebildiklerini ifade eden Yurtbilir, muhalefetin ve komisyonların hiçbir anlamı kalmadığı görüşünde.

EŞİK Platformu olarak muhalefet partilerine ve bağımsız vekillere oylamaya katılmama çağrısında bulunduklarını ve “Kendileri çalsın kendileri oynasın” başlıklı bir kampanya başlattıklarını söyleyen Yurtbilir, bu kararın iktira partisinin kadın ve aile politikalarının iz düşümü olduğunu vurguluyor. Yurtbilir, yurt dışında soyadı konusunda eşit çözümler bulmuş pek çok ülke olduğunun altını çiziyor.

Peki hangi ülkelerde kadınlar evlenmeden önceki soyadını kullanmaya devam edebiliyor? ABD, Birleşik Krallık, Hollanda, Fransa, Belçika ve İtalya gibi ülkelerde kadınlar evlendikten sonra evlenmeden önceki soyadlarını kullanmaya devam edebiliyorlar. Pek çok ülkede çocuklar babanın soyadını alıyor. Fransa gibi kimi ülkelerde çocukların hangi soyadını kullanacaklarına ebeveynler birlikte karar veriyor.

Paylaşın

Kepekten Bıktınız Mı? İşte En Etkili Beş Çözüm

Kepekle mi mücadele ediyorsun? İster yeni bir ürün deniyor ister yaşam tarzınızda değişiklik yapıyor olun, kepekle mücadelenin tutarlı olmakla ilgili olduğunu unutmayın.

Haber Merkezi / Saç derinize karşı sabırlı olun ve bu çözümleri deneyin:

Doğru şampuanı seçmek: Kepek için özel olarak formüle edilmiş şampuanlar, mantar enfeksiyonlarıyla mücadele eder ve yağ dengesini düzenleyerek kepeğin azalmasına yardımcı olur.

Saç derisine düzenli bakım yapmak: Saç derisini düzenli olarak nemlendirmek ve temiz tutmak kepeği önleyebilir. Haftada bir kez saç derisi maskeleri kullanmak da faydalı olabilir.

Doğal çözümler: Elma sirkesi, çay ağacı yağı ve aloe vera gibi doğal ürünler, anti-inflamatuar ve antimikrobiyal özellikleri sayesinde kepekle mücadelede etkilidir.

Sağlıklı beslenme: Sağlıklı bir beslenme saç derisinin sağlığını destekler. Omega-3 yağ asitleri, vitaminler ve mineraller içeren yiyecekler tüketmek kepeği azaltmaya yardımcı olabilir.

Stresi yönetmek: Stres kepeği tetikleyebilir. Yoga, meditasyon ve düzenli egzersiz yaparak stres seviyenizi azaltabilirsiniz.

Unutmayın, ciddi ve kontrol edilemeyen kepek sorunları için en iyi adım bir dermatoloğa danışmaktır. Sağlıklı saçlar ve kepeksiz günler dileriz!

Paylaşın

En Popüler Erkek Saç Kesimi Modelleri

2024 yılında, erkek saç modelleri, klasik ve modern unsurların bir arada yer aldığı bir yapıya bürünerek farklı tercihlere ve tarzlara uygun geniş bir yelpazede seçenekler sunuyor.

Mürettebat Saç Kesimi: Her yüz şekline ve saç tipine uygun, klasik ve çok yönlü erkek saç kesimi.

Undercut Saç Kesimi: Yanları kısa, üstleri daha uzun olan, cesur ve sıra dışı bir görünüm sunan şık bir saç kesimi.

Fade Saç Kesimi: Fade saç kesimi, kısa saçtan uzun saça doğru kademeli bir geçiş sağlayarak şık ve modern bir görünüm yaratır.

Pompadour Saç Kesimi: Üstte hacimli saçların yukarı ve arkaya doğru taranarak sofistike bir görünüm kazandırıldığı zamansız bir stil.

Buzz Saç Kesimi: Temiz ve minimalist bir stil için ideal, eşit derecede kısa saç uzunluğuna sahip, bakımı kolay ve pratik bir saç kesimi.

Quiff Saç Kesimi: Hacim ve dokuyu bir araya getiren, üstte daha uzun olan saçların yukarı ve arkaya doğru şekillendirildiği popüler bir erkek saç modeli.

Mohawk Saç Kesimi: Ortada uzun bir saç şeridi bulunan, yanların ise kazınmış veya kısa kesilmiş olduğu maceracı ve cesur bir saç kesimi.

Taper Saç Kesimi: Üstten yanlara ve arkaya doğru uzunluğu giderek azalan, temiz ve bakımlı bir görünüm sağlayan saç kesimi.

Yandan Ayrılmış Saç Kesimi: Saçın tek taraftan ayrıldığı, hem resmi hem de günlük kullanıma uygun, zamansız ve çok yönlü bir saç modeli.

Geriye Taralı Saç Kesimi: Geriye taranmış saç modeli, saçı geriye doğru tarayıp, şık ve cilalı bir görünüm için şekillendirici bir ürün uygulamayı içerir. Orta ila uzun saçlarda iyi sonuç verir.

Paylaşın