Diyarbakır Barosu, birçok ürünün fiyatlarının artmasına neden olan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) düzenlemesi Anayasa’ya aykırı olduğu iddiasıyla Danıştay’a ‘yürütmeyi durdurma’ ve kararnameyi ‘iptal’ başvurusu yaptı.
Baro dilekçesinde, artış yetkisinin Meclis’te olduğuna dikkat çekerek, “Vergi koyma, değiştirme ve kaldırma yetkisi, Anayasa’nın 73’üncü maddesine göre, Yasama Organı’nın mutlak yetkisi içerisindedir. Dolayısıyla; 167’nci madde uyarınca Cumhurbaşkanı’na verilecek yetkinin, vergi ve benzeri mali yükümlülüklerin konulması ve kaldırılmasıyla ilgili olmaması gerekmektedir.
Aksi halde; verilecek yetki, Anayasa’nın anılan maddelerine aykırı olacağı gibi; yine, yukarıda söylemiş olduğumuz üzere, bu yetki kullanılarak vergi koyma ve kaldırma konusunda yapılan idari düzenleme, fonksiyon gaspı ile yetki yönünden hukuka aykırılık teşkil etmektedir” dedi.
Pazar günü sabaha karşı Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı’yla hem akaryakıtta hem de doğalgazda ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) artırıldı. Bu artış birçok ürünün fiyatının da yükselmesine yol açtı. Artıştan önce 27,5 lira olan bir litre kurşunsuz benzin 35 lira, 26 lira olan motorinin fiyatı da 33 liraya çıktı. Doğalgazdan alınan ÖTV ise yüzde 224 oranında arttı.
Birçok kesimin tepkisine neden olan artışlar üzerine Danıştay’a başvuran Baro, öncelikle ÖTV artışını düzenleyen kararnamenin yürütmesinin durdurulmasını ve iptalini talep etti.
VOA Türkçe’den Mahmut Bozarslan’nın aktardığına göre başvuruda, artışların Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle değil kanunla olması gerektiğine vurgu yapılarak, şu görüşlere yer verildi: “Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerin, konuluşları da, konulmuş vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüğün değiştirilmesi de, konulmuş olan verginin kaldırılması da kanunla olmak zorundadır.
Bu anayasal düzenlemede sözü edilen ‘kanun’dan kasıt, Anayasa’nın 88 ve devamı maddelerinde öngörülen yöntem uyarınca kabul edilip yürürlüğe konulan ve şekli ve maddi anlamda kanun olarak adlandırılan metinlerle, usulüne uygun olarak yürürlüğe konulmuş olup, Anayasa’nın 90’ıncı maddesinin son fıkrasına göre kanun hükmünde kabul edilen uluslararası antlaşmalardır.”
Baro dilekçesinde, artış yetkisinin Meclis’te olduğuna dikkat çekerek, “Vergi koyma, değiştirme ve kaldırma yetkisi, Anayasa’nın 73’üncü maddesine göre, Yasama Organı’nın mutlak yetkisi içerisindedir. Dolayısıyla; 167’nci madde uyarınca Cumhurbaşkanı’na verilecek yetkinin, vergi ve benzeri mali yükümlülüklerin konulması ve kaldırılmasıyla ilgili olmaması gerekmektedir.
Aksi halde; verilecek yetki, Anayasa’nın anılan maddelerine aykırı olacağı gibi; yine, yukarıda söylemiş olduğumuz üzere, bu yetki kullanılarak vergi koyma ve kaldırma konusunda yapılan idari düzenleme, fonksiyon gaspı ile yetki yönünden hukuka aykırılık teşkil etmektedir” dedi.
Baro, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne de aykırı olduğunu savunduğu artışlarla ilgili Danıştay’a yürütmeyi durdurma ve iptal için başvurdu.
Talep dilekçesinde şu şekilde yer aldı: “Yukarıda açıklandığı ve resen gözetilecek hususlarla birlikte; 1-T.C. Cumhurbaşkanlığı’nın 16.07.2023 tarihli resmi gazetede yayımlanan 7390 sayılı Cumhurbaşkanlığı’nın kararının öncelikle Yürütmesinin Durdurulmasına ve iptaline karar verilmesi, 7456 sayılı Kanun m.12’sinin Anayasanın 5, 10, 35, 36, 73 ve 167. maddesine aykırı olması nedeniyle iptali için Anayasanın 152. maddesi uyarınca Anayasa Mahkemesi’ne başvurulmasını arz ve talep ederiz”
Başvuruda vurgu yapılan 7390 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararı ÖTV ile ilgili yeni düzenlemeleri içerirken, 7456 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararı ise, Cumhurbaşkanına artış yetkisi veriyor. Baro, kanun iptali için doğrudan AYM’ye başvuramıyor. Eğer Danıştay, Baro’nun talebini haklı bulursa Cumhurbaşkanına artış yetkisi veren kanunun iptali için AYM’ye başvurabiliyor.
