ABD Havacılık ve Uzay Ajansı’na (NASA) ait Çift Asteroid Yönlendirme Testi (DART), misyonu kapsamında fırlattığı uzay aracı, Dünyadan yaklaşık 11 milyon kilometre uzaktaki Dimorphos adlı bir asteroide tam isabetle çarptı.
Haber Merkezi / Çarpma anı ile birlikte DART aracının tüm sinyalleri de durdu. Çarpmanın amacı dünyanın potansiyel asteroit veya kuyruklu yıldız tehlikelerine karşı savunma teknolojisini test etmek.
Uzmanlar, bu görevle söz konusu gök cisminin yörüngesinin değişip değişmediğini anlamak için birkaç aylık bir süre gerektiğini belirtiliyor.
NASA, Dimorphos’un Dünya için herhangi bir tehlike oluşturmadığını ve bu denemenin de asteroidi bize doğru yönlendirmeyeceğini belirtti.
Dart’ın üzerindeki kamera, 160 metre genişliğindeki Dimorphos’a çarptığı ana kadar her saniye bir fotoğraf yolladı.
Gelecekteki potansiyel tehdit oluşturabilecek gök cisimlerini ölçümlemek ve önlemek için ilk defa gerçekleştirilen deneme amaçlı çarpışma, DART’ın üzerine yerleştirilen kamera ile Hubble, Webb ve Lucy teleskopları tarafından da kayda alınırken, çarpışmayı canlı takip edenler görüntüleri yaklaşık 45 saniye gecikmeli olarak seyredebildi.
Aynı zamanda Dart aracılığıyla taşınan ve birkaç gün önce uzaya bırakılan 14 kilogram ağırlığında, İtalya yapımı LiciaCube adlı bir nano uydu da uzay aracının Dimorphos’ta oluşturduğu krateri fotoğraflayacak.
LiciaCube’un çektiği fotoğraflar önümüzdeki günlerde dünyaya ulaşacak.
Uzmanlar gökyüzü araştırmaları ve istatistiksel analizler sayesinde Dünya’ya çarpması durumunda tüm yaşamı yok edebilecek asteroidlerin yüzde 95’inin tespit edildiğini ve bunların herhangi bir tehlike oluşturmadığını söylüyor.
Ancak insanlık üzerinde çok büyük etkileri olabilecek ve henüz tespit edilmemiş daha küçük asteroidler olabilir.
Dimorphos gibi bir asteroidin Dünya’ya çarpması durumunda 1 kilometre çapında ve yüzlerce metre derinliğinde bir krater oluşabilir ve bunun etkisi oldukça büyük olur.
Bundan dört yıl sonra Avrupa Uzay Ajansı’na ait üç uzay aracı, Hera adlı bir misyonla Didymos ve Dimorphos’ta takip çalışmaları gerçekleştirecek.
DART’ı geliştiren Maryland’deki Johns Hopkins Uygulamalı Fizik Laboratuvarı’ndan yönetilen planlı çarpışma sonrası, NASA yetkilisinin canlı yayında, “Bu, insanlığın bir gök cisminin rotasını değiştirmek üzere yaptığı ilk girişimdi.” şeklindeki sevinç ifadeleri duyuldu.
Başarılı deneme sonucu bir uzay aracının, yörüngesini yer tabanlı teleskoplar kullanılarak ölçülebilecek şekilde değiştirmek için kasıtlı olarak, hedeflenen bir asteroidle çarpışabileceği ispatlanmış oldu.