Sonbaharda Bu Vitaminle Sağlıklı Kalın

D vitamini esas olarak güneş ışığı yoluyla elde edilir; Ancak yılın ikinci yarısında güneş ışığına erişiminiz azaldığı için D vitamini eksikliğiyle karşı karşıya kalabilirsiniz.

Haber Merkezi / D vitamini, kemik sağlığı ve bağışıklık da dahil olmak üzere vücudun düzgün işleyişinde önemli bir rol oynar. Hatta depresyon, tip 2 diyabet, kalp hastalığı ve multipl skleroz gibi birçok kronik hastalığa karşı korunmaya bile yardımcı olur.

Araştırmalar, D vitamini eksikliği ile soğuk algınlığı, bronşit ve zatürre gibi solunum yolu enfeksiyonlarının yanı sıra hepatit, grip, covid-19 ve AIDS gibi çeşitli viral hastalıklar arasında bir bağlantı olduğunu gösteriyor.

Sonbahar ve kış aylarında D vitamini almanın üç önemli nedeni:

Kemik sağlığı: D vitamini vücudun kalsiyumu emmesine yardımcı olan tek vitamindir. Yeterli miktarda kalsiyum olsa bile, yeterli miktarda D vitamini alınmadan vücut bu özelliğini kullanamaz. Bu nedenle D vitamini eksikliği kemiklerin zayıflamasına (osteomalazi) ve daha ciddi vakalarda osteoporoza neden olabilir.

İnflamatuar hastalık riskinin azalması: D vitamini eksikliği kronik inflamasyon riskini artırır ve bazı kanser, kalp krizi vb. gibi ciddi hastalıklar riskini artırır.

Bağışıklık sistemini güçlendirmek: Sonbahar ve kış aylarında pek çok kişi grip ve soğuk algınlığı virüslerinden dolayı hastalanıyor. Bağışıklık sisteminin aktivasyonu için gerekli olan D vitamini, akciğerleri ve solunum sistemini güçlendirerek bağışıklık sisteminin fonksiyonlarını iyileştirir ve soğuk algınlığı, bronşit, grip ve yaygın görülen solunum yolu enfeksiyonlarını uzak tutar.

D vitamini eksikliğinin yaygın belirtileri:

Yorgunluk: Aşırı yorgunluk, D vitamini eksikliğinin bariz belirtilerinden biridir.
Kemik ve sırt ağrısı: Kemik ve sırt ağrıları D vitamini eksikliğinin belirtileri arasındadır.
Anksiyete ve depresyon: D vitamini eksikliği özellikle yaşlılarda anksiyete ve depresyonla ilişkilidir.
Yaraların yavaş iyileşmesi: Yaraların yavaş iyileşmesi D vitamini eksikliğinin belirtilerinden biridir.

Osteoporoz: D vitamini eksikliği osteoporoz ve sarkopeni (kas erimesi) gibi kemik hastalıkları riskini artırabilir.
Saç dökülmesi: Araştırmalar saç dökülmesinin D vitamini de dahil olmak üzere besin eksikliğinden kaynaklanabileceğini gösteriyor.
Kilo alımı: Obezite, D vitamini eksikliği için bir risk faktörüdür. Araştırmalar, D vitamini eksikliği ile karın yağlanması ve kilo alımı arasında olası bağlantılar ortaya koymuştur.

Paylaşın

Hiperkalsemiden Kemik Kaybına: Aşırı D Vitamininin 5 Yan Etkisi

Genellikle ‘güneş ışığı vitamini’ olarak adlandırılan D vitamini, kemik sağlığı ve bağışıklık sistemini destekleme de dahil olmak üzere birçok vücut fonksiyonu için gereklidir.

Haber Merkezi / Ancak çoğu şey gibi iyi bir şeyin de fazlası zararlı olabilir. D vitamini eksikliği büyük bir endişe kaynağı olsa da, önerilen miktarların aşılması çeşitli rahatsız edici ciddi yan etkilere yol açabilir.

İşte aşırı D vitamininin 5 potansiyel yan etkisi:

Hiperkalsemi: Aşırı D vitamini alımıyla ilişkili en önemli risklerden biri, kandaki yüksek kalsiyum seviyesi ile karakterize bir durum olan hiperkalsemidir. D vitamini vücudun kalsiyumu emmesine yardımcı olur. Bununla birlikte, çok fazla D Vitamini aşırı kalsiyum emilimine yol açarak mide bulantısı, kusma, halsizlik, sık idrara çıkma gibi semptomlara ve ciddi vakalarda böbrek taşlarına ve hatta böbrek hasarına neden olabilir.

Böbrek sorunları: Aşırı D vitamini takviyelerinin tüketimi böbreklere baskı yapabilir. Böbrekler vücuttaki kalsiyum seviyesinin düzenlenmesinde çok önemli bir rol oynar. D vitamini toksisitesine bağlı aşırı kalsiyum, özellikle kişinin zaten altta yatan böbrek sorunları varsa, potansiyel olarak böbrek hasarına veya işlev bozukluğuna yol açabilir.

Sindirim sorunları: Yüksek dozda D vitamini takviyesi almak mide bulantısı, kusma, ishal ve karın ağrısı gibi sindirim sorunlarına neden olabilir. Bu semptomların şiddeti bireyin toleransına ve tüketilen D vitamini miktarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. D Vitamini takviyesi aldıktan sonra kalıcı mide-bağırsak rahatsızlığı yaşıyorsanız bir sağlık uzmanına danışmanız önemlidir.

Kemik kaybı: Paradoksal olarak aşırı D vitamini seviyesi kemik kaybına yol açabilir. D vitamini kemik sağlığı ve kalsiyum emilimi için çok önemli olsa da, çok fazlası vücuttaki kalsiyum metabolizmasının hassas dengesini bozabilir ve zamanla kemikleri zayıflatabilir. Bu etkinin hiperkalsemi ve uzun süreli D vitamini toksisitesi ile birlikte ortaya çıkma olasılığı daha yüksektir.

Karışıklık ve yönelim bozukluğu: Çok fazla D vitamini kalsiyum seviyesini bozduğunda beyniniz etkilenebilir. Bu kafa karışıklığına yol açarak net düşünmeyi zorlaştırabilir. Oryantasyon bozukluğu ortaya çıkar ve kendinizi kaybolmuş ve yersiz hissetmenize neden olabilir. Ciddi durumlarda, gerçeklik algınızı bozan halüsinasyonlar bile meydana gelebilir.

Paylaşın

D Vitamini Eksikliği Kansere Neden Olabilir Mi?

D vitamini eksikliği ile kanser arasında bir bağlantı var mı? Bu soru tıp dünyasında önemli bir ilgi uyandırdı ve ortaya çıkan bulgular, D vitamini seviyeleri ile kanser riski arasında zorlayıcı da olsa bir bağlantı olduğunu ortaya koyuyor.

Haber Merkezi / Doğrudan bir neden olmasa da, bu temel besin maddesinin eksikliği, çeşitli kanser türlerinin gelişimine ve ilerlemesine katkıda bulunan bir faktör gibi görünüyor.

Araştırmalar, D vitamini eksikliği ile ileri kanser aşamaları arasında önemli bir korelasyon olduğunu ve özellikle meme kanseri ile bazı kan, yemek borusu ve mide kanserlerinde daha düşük kanser tedavi oranlarının olduğunu öne sürüyor.

D vitamini, yalnızca kalsiyum seviyelerinin ve hemostazın korunmasında rol oynamakla kalmaz, aynı zamanda hücre çoğalmasını, metastazı ve anjiyogenezi azaltmada da önemli bir etkiye sahiptir.

D vitamini kanseri önleyebilir mi?

Aslında D vitamini, kanser hücrelerinin hızlı bölünmesini engellemede ve dolayısıyla kanser hücrelerinin büyümelerini yavaşlatmada çok önemli bir rol oynamakta. D vitamini ayrıca, metastazı (kanserin yayılması) ve anjiyogenezi (yeni kan damarlarının oluşumu) azaltmakta.

Bu yararlı etkiler, vücudun kanserle mücadele yeteneğini güçlendiren bağışıklık tepkisinin arttırılması da dahil olmak üzere çeşitli yollarla elde edilir. Ayrıca D vitamini hücre ölümü oranını artırır ve kızarıklık, ateş, kilo kaybı ve iştahsızlıkla karakterize iltihaplanma gibi kanserle ilişkili semptomları hafifletir. Bu nedenle yeterli düzeyde D vitamini sağlamak bu koruyucu işlevler için çok önemlidir.

D vitamininin vücuttaki görevleri

D vitamininin çeşitli önemli rolleri vardır. Bunlardan en önemlileri muhtemelen kalsiyum ve fosfor emilimini kontrol eden ve bağışıklık sisteminin sağlıklı çalışmasını destekleyenlerdir. Normal kemik ve diş büyümesi ve gelişmesinin yanı sıra hastalıklara karşı direncin artması için yeterli miktarda D vitamini almak çok önemlidir.

Laboratuvar araştırmalarına göre D vitamini iltihabı azaltabilir, enfeksiyonları düzenleyebilir ve kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatabilir.

Kanser riski azaltılabilir

D vitamini eksikliği ile kanser arasındaki bağlantı karmaşık olmasına ve bu konudaki araştırmaların devam etmesine rağmen, optimal D vitamini seviyelerinin korunmasının, kanser riskinin azaltılmasında ve bu yıkıcı hastalıktan etkilenenler için sonuçların iyileştirilmesinde önemli bir rol oynayabileceğine dair artan kanıtlar bulunmaktadır.

Özellikle kanser riski yüksek olan kişilerde D vitamini seviyelerinin düzenli olarak izlenmesi ve yeterli takviyenin dikkate alınması önemlidir.

D Vitamini kaynakları

Çok az gıda doğal D vitamini içerir, ancak güçlendirilmiş süt, zenginleştirilmiş tahıllar ve somon, uskumru ve sardalye gibi yağlı balıklar yüksek miktarda D vitamini içerir. Ayrıca cildiniz, güneş ışığına maruz kaldığında D vitamininin aktif bir formu olan kalsiferole dönüşen bir molekül içerir.

Paylaşın

Günlük Hangi Vitaminleri Almalısınız?

Takviyeler, sağlıklı bir vücut için ihtiyacınız olan veya önerilen günlük vitamin ve mineral miktarını tamamlamak için kullanılabilir. Vitamin ve minerallerinizi dengeli bir beslenmeyle almak en iyisi olsa da, takviyeler vücudunuza destek verebilir.

Haber Merkezi / Herkesin vitamin ve mineral ihtiyacı farklıdır, bu nedenle takviye almaya başlamadan önce doktorunuzla veya diyetisyeninizle konuşmanız iyi bir fikirdir: hangi ürünleri alacağınıza veya almanız gerekip gerekmediğine karar vermenize yardımcı olabilirler.

Her gün almanız gereken vitamin ve mineralleri ve faydalarını sizler için sıraladık.

A vitamini

A vitamini, retinol olarak da bilinen yağda çözünen bir vitamindir. A vitamini birçok süt ürününde, sarı veya turuncu renkli meyve ve sebzelerde bulunur.

A vitaminin faydaları:

  • Enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olur
  • Gözleri korur
  • Kalp, akciğer ve böbrek sağlığında anahtar rol oynar
  • Toksinlerle (serbest radikaller olarak da adlandırılır) savaşarak cildi sağlıklı tutar
  • Kemikleri ve dişleri güçlendirir

B vitamini

B vitaminleri yapraklı yeşil sebzelerde , hayvansal proteinlerde ve tam tahıllarda bulunur.

B vitamini faydaları:

  • Beyin fonksiyonlarını ve hafızayı korur
  • Karbonhidrat, protein ve yağ metabolizması için gereklidir
  • LDL’yi (kötü kolesterol) düşürerek ve HDL’yi (iyi kolesterol) artırarak kolesterolü iyileştirir
  • Kalp hastalığı riskini azaltır
  • Felç riskini azaltır
  • Normal kan hücresi üretimi ve sinir sistemi fonksiyonu için gereklidir

C vitamini

C vitamini, sağlıklı doku büyümesini destekleyen antioksidanlar içeren suda çözünür bir vitamindir.

C vitamini faydaları:

  • Soğuk algınlığına yakalanma riskini azaltır
  • Cilt ve doku sağlığını korur
  • Kemikleri ve dişleri güçlendirir

D vitamini

D vitamini, ultraviyole (UV) ışıkla aktive olan ve yağda çözünen önemli bir vitamindir. D vitamini güneşe maruz kalmanın yanı sıra morina karaciğeri yağı, yağlı balıklar, güçlendirilmiş meyve suları, süt ve tahıllarda da bulunur. 

D vitamini faydaları:

  • Bağışıklık hücre fonksiyonunu etkiler
  • Sinir sistemi fonksiyonlarını korur
  • Kemik sağlığı için gereklidir
  • Kandaki kalsiyum ve fosfor seviyelerini düzenler

E vitamini

E vitamini, organ fonksiyonu için önemli bir vitamindir.

E vitamini faydaları:

  • Hücreleri toksinlerin zararlarından korur
  • Kas fonksiyonunu korur
  • Kanser riskini azaltır
  • Kalp hastalığı riskini azaltır
  • Alzheimer hastalığı riskini azaltır

K vitamini

K vitamini kanın pıhtılaşması için gereklidir.

K vitamini faydaları:

  • Yara iyileşmesine yardımcı olur
  • Kemikleri güçlendirir
  • Kalp hastalıklarına karşı korumaya yardımcı olur

Kalsiyum

Kalsiyum sağlıklı kemik gelişimi için gerekli bir mineraldir.

Kalsiyumun Faydaları:

  • Kas fonksiyonunu iyileştirir
  • Sağlıklı tansiyona yardımcı olur
  • Hormon salgılanmasına yardımcı olur
  • Güçlü kemikler için yardımcı olur
  • Güçlü dişlere yardımcı olur
  • Osteoporoz riskini azaltır

Demir

Demir, kandaki oksijenin taşınmasına yardımcı olur. Yetersiz demir, zayıf bir bağışıklık sistemine ve yorgunluğa neden olabilir. 

Demirin Faydaları:

  • Bağışıklık sistemini iyileştirir
  • Enerji sağlar
  • Beyin fonksiyonunu iyileştirir
  • Konsantrasyonu artırır
  • Kanda oksijen taşır

Çinko

Çinko sadece küçük miktarlarda gereklidir.

Çinkonun Faydaları:

  • Kanser riskini azaltır
  • Bağışıklık sistemini geliştirir
  • Hafızayı güçlendirir
  • Soğuk algınlığı semptomlarını azaltır

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır.

Paylaşın

Domatesin Genetiğini Değiştirerek ‘D Vitamini’ Deposu Yaptılar

Bilim insanları, gen düzenleme teknolojisi CRISPR’ı kullanarak, domatesleri D vitamini deposuna çevirdi. Birleşik Krallık’taki araştırma merkezi The John Innes Center’da yapılan çalışmada provitaminlerle (doğal yollarla vitamine dönüşebilen madde) donatılmış özel domatesler tasarlandı.

Düzenlemenin ardından domatesin etli kısmı ve kabuğu, iki yumurta veya 28 gram ton balığıyla aynı D vitamini seviyelerine ulaştı.

The John Innes Center’da görev alan botanikçi Cathie Martin, “Gen düzenleme teknolojisini kullanarak domatesleri provitamin D3’le güçlendirebileceğinizi gösterdik” dedi:

Bu da domateslerin bitki bazlı, sürdürülebilir bir D3 vitamini kaynağı olarak geliştirilebileceği anlamına geliyor.

Domatesin 7-DHC diye bilinen bir D vitamini öncüsünü doğal olarak içerdiği biliniyor. Ancak bu provitamin domateste çok düşük seviyelerde ve sadece yeşil yapraklarında yer alıyor.

Araştırmacılar bu durumu değiştirmek için domates genomunda 7-DHC’yi başka moleküllere dönüştüren bir enzimi susturdu.

Bu enzim aradan çıkarıldığında 7-DHC, domatesin etli kısmında, kabuğunda ve yapraklarında çok daha yüksek seviyelerde birikti.

Daha da önemlisi, bu enzimin bloke edilmesinin bitkinin gelişimini veya verimini etkilemediği görüldü.

Daha sonra bir saat boyunca Güneş ışığına maruz bırakılan domateslerdeki 7-DHC provitaminlerinin kolaylıkla D3 vitaminine dönüştüğü anlaşıldı. Bu sayede güneşte kurutulmuş domateslerin vitamin deposu haline gelebildiği tespit edildi.

Bu keşif, domates bitkisinin meyvesini daha besleyici hale getirmenin yanı sıra, normalde çöpe atılan yeşil yaprakların da takviye üretimi için kullanılabilmesini sağlayacak.

Bulgularını hakemli bilimsel dergi Nature’da yayımlayan araştırmacılar, keşfin insanlarda yaygın görülen D vitamini eksikliğine çare olabileceğine inanıyor.

“Avrupalıların yüzde kırkında D vitamini eksikliği var ve dünya çapında bir milyar insan da bununla mücadele ediyor” diyen Martin, sözlerini şöyle sürdürdü:

Sadece büyük bir sağlık sorununu ele almakla kalmıyoruz, üreticilere de yardımcı oluyoruz. Çünkü şu anda çöpe giden domates yaprakları, D vitamini takviyesi üretmek için kullanılabilir.

Araştırmacılar, genetiğiyle oynanmış domateslerin yenebilir yeşil yapraklarının gram başına 600 mikrogram provitamin D3 içerdiğini tespit etti.

Bu, yetişkinler için önerilen günlük dozdan 60 kat fazla.

İnsan vücudundaki D vitamini düzeylerini artırmanın en önemli yolu, tıpkı güçlendirilmiş domateslerde olduğu gibi Güneş ışığı almaktan geçiyor.

Beslenme de bir başka önemli kaynak ama bu vitamini içeren çok az gıda mevcut. Yani yalnızca yiyeceklerle yeterli D vitaminini almak mümkün değil.

Öte yandan D vitamini eksikliği kanser, Parkinson hastalığı, depresyon ve bunama gibi sağlık sorunlarına yakalanma riskini artırabiliyor. Bu nedenle meyve ve sebzeleri vitamin açısından güçlendirmek halk sağlığını iyileştirmede önemli rol oynayabilir.

Martin’in laboratuvarında doktora sonrası araştırmacı olarak çalışan bitki bilimcisi Jie Li, “Provitamin D’yle zenginleştirilmiş domatesler, Güneş ışığına bağlı ve vücudun çok ihtiyaç duyduğu vitamin için bitki bazlı bir kaynak sunuyor” diye konuştu:

Bu, bitki açısından zengin, vejetaryen veya vegan beslenmeyi benimseyen ve dünya çapında D vitamini eksikliği sorunu yaşayan artan sayıda kişi için harika bir haber.

Ekip, yöntemin patlıcan ve patates gibi provitamin içeren başka bitkilere de uygulanabileceğini belirtiyor.

(Kaynak: Independent Türkçe)

Paylaşın

D Vitamini Ve Tip 2 Diyabet

D vitamini, öncelikle kemik sağlığını ve bağışıklığı korumak için gerekli olan, yağda çözünen temel bir organik moleküldür. Son zamanlarda, D vitamini eksikliğinin artan tip 2 diyabet riski ile ilişkili olduğu ilgi odağı haline geldi.

İnsan vücudu güneşten gelen ultraviyole-B ışınlarını kullanarak D vitamini sentezleyebilir. Cildin yeterli D vitamini üretmesi için günlük 15 – 20 dakika güneş ışığına maruz kalmak yeterlidir. Bununla birlikte, çok fazla güneşe maruz kalmak cilt yaşlanmasına ve cilt kanserine neden olabilir.

Ayrıca D vitamini, yumurta sarısı, tuzlu su balığı, hayvan karaciğeri, peynir, kuruyemişler ve D vitamini ile güçlendirilmiş süt ürünleri ve tahıllar gibi belirli gıdalar yoluyla da tüketilebilir.

Öncelikle D vitamini vücutta kalsiyum emilimini kolaylaştırarak kemikleri, dişleri ve eklemleri korur. Ayrıca sinirlerin, kasların ve bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için gereklidir.

D vitamini eksikliğinin (D vitamini düzeyi <50 nmol/l) kısa vadeli etkileri arasında kemik/eklem ağrısı, kas zayıflığı, bağışıklıkta bozulma, depresyon vb. bulunur. Bununla birlikte, uzun süreli D vitamini eksikliği, = daha ciddi komplikasyonlarla ilişkilidir, osteoporoz, kronik yorgunluk, yüksek tansiyon, obezite, Alzheimer hastalığı, tip 2 diyabet ve hatta kanser dahil.

D vitamini tip 2 diyabeti nasıl etkiler?

D vitamininin kan şekerini korumak için gerekli bir hormon olan insülinin duyarlılığını artırmada önemli bir rol oynadığını iddia eden birçok bilimsel çalışma ve klinik çalışma bulunmaktadır. Normal glukoz homeostazını korumak için 80 nmol/l veya üzerinde bir D vitamini seviyesinin korunmasının uygun olduğu bilinmektedir.

D vitamininin tip 2 diyabet üzerindeki etkileri, birden fazla mekanizma tarafından yönlendirilebilir. Örneğin, araştırmalar pankreasın, pankreas beta hücreleri tarafından insülin sentezi ve salgılanması için gerekli olan 1,25-dihidroksivitamin D adı verilen aktif D vitamini metaboliti için reseptörler içerdiğini bulmuştur.

Tip 2 diyabetin D vitamini takviyesi ile olumlu yönetimini gösteren çalışmaların çoğu, vitaminin diyabetin ana nedensel faktörü olan insülin direncini azaltarak normal bir glisemik durumun korunmasına yardımcı olduğunu iddia etmiştir.

Bu çalışmalar, kandaki optimal 25-hidroksivitamin D (25(OH)D) seviyesini (>80 nmol/l) tutmak için 2000 IU’dan fazla günlük D vitamini dozunun gerekli olduğunu önermektedir. Bu seviyede diyabet riskinin en düşük olduğu tespit edilmiştir. 25(OH)D’nin kan seviyesi tipik olarak hem güneşten hem de gıda kaynaklarından alınan D vitamini durumunu temsil eder.

Yaşlı insanlar (yaş: >70 yaş) üzerinde yapılan araştırmalar, <50 nmol/l kan D vitamini seviyesinin iki kat artmış diyabet riski ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Ayrıca, D vitamini durumu ile bozulmuş glukoz metabolizması için iyi bilinen bir belirteç olan HbA 1C düzeyi arasında ters bir korelasyon vardır.

D vitamininin diyabet yönetimiyle ilgili bazı ikincil etkileri de vardır. Örneğin, araştırmalar, uzun vadede optimal bir D vitamini seviyesinin korunmasının, her ikisi de diyabet riskini azaltan kilo kaybı ve obezite riskinin azalmasıyla ilişkili olduğunu göstermiştir.

D vitamini obezite riskini iki şekilde azaltabilir. Yağ depolamasını kontrol etmek ve tokluğu indüklemek için gerekli olan kan leptin seviyesini artırarak iştahı düzenleyebilir. Ayrıca, uzun vadede kilo verme mekanizmalarını tetikleyebilen paratiroid hormonunun kan seviyesini azaltabilir.

Tutarsızlık

D vitamini ve tip 2 diyabet üzerine kapsamlı araştırmalara rağmen, D vitamininin diyabetin önlenmesindeki rolü tartışmalıdır. İyi tasarlanmış, iyi kontrol edilen birçok klinik çalışma, D vitamininin hipergliseminin kontrolünde önemli bir rol oynamadığını açıkça göstermiştir.

Bu tür çalışmalar, obez olmayan ve D vitamini eksikliği olan kişilerin, açlık ve genel kan şekeri düzeylerini düşürmede D vitamini takviyesinden maksimum fayda sağladığını göstermektedir. Buna karşılık obez olan ve D vitamini eksikliği olmayan kişiler D vitamini takviyesinden fayda görmezler.

Maksimum fayda, insanlara 12 haftadan uzun bir süre boyunca günde ≥1000 IU D vitamini takviyesi yapıldığında gözlemlenmiştir.

2423 yetişkin (yaş: ≥30 yaş) üzerinde yapılan yakın tarihli bir araştırma, günlük 4000 IU D vitamini dozunun diyabet geliştirme riski yüksek olan kişilerde tip 2 diyabeti önlemediğini göstermiştir. Çalışma, olası kafa karıştırıcı etkilerden kaçınmak için yaş, cinsiyet, ırk ve etnik köken ve vücut kitle indeksi dahil olmak üzere çeşitli fiziksel özelliklere sahip çok çeşitli insanları içeriyordu.

Çalışmanın sonunda bulgular, D vitamini destekli grup ile kontrol grubunda tip 2 diyabet gelişen kişilerin yüzdelerinin benzer olduğunu ortaya koymaktadır.

Diyabet ve düşük D vitamini seviyeleri arasındaki ilişki için başka olası açıklamalar da var. Yeterli D vitamini düzeyine sahip kişilerin açık havada fiziksel aktiviteye katılma olasılıklarının daha yüksek olması, tip 2 diyabet riskini de azaltacaktır.

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır.

Paylaşın

Koronavirus: D Vitamininin Önemi

D vitamini, birçok uzman tarafından Kovid 19 enfeksiyonu için önleyici bir tedavi olarak önerilmiştir. D vitamini, cilt güneş ışığına maruz kaldığında vücut tarafından üretilir. Kapalı alanda kalmak vücuttaki D vitamini seviyesini düşürür.

Haber Merkezi / Kovid 19 salgını sırasında herkesin evde kalması önerildiğinde, vücuttaki D vitamini seviyesinin kontrol edilmesi çok önemlidir.

D vitamininin Kovid 19 tedavisindeki etkisine dair doğrudan bir kanıt bulunmamakla birlikte, inflamasyonu kontrol etmedeki rolü nedeniyle uzmanlar tarafından koruyucu bir tedavi olarak değerlendirilmektedir. Kovid 19 enfeksiyonu, tümü inflamasyon içeren miyokardit, mikrovasküler tromboz ve/veya sitokin fırtınalarına yol açar.

D vitamininin birincil rolü bağışıklığı artırmak ve iltihabı hafifletmektir ve muhtemelen bu nedenle Kovid 19‘u önlemek için D vitamini alımını artırmaya yönelik öneriler vardır. Düşük D vitamini seviyeleri, inflamatuar sitokinlerde bir artış ile ilişkilendirilmiştir.

İnsanlar bu günlerde kapalı kalmayı tercih ediyor. Bu durum, koronavirüs yayılımının bir dereceye kadar durdurulması için bulunmaz bir nimet iken, diğer yandan vücuttaki D vitamini seviyesinde de bir düşüşü tetikleyebilir.

Uzmanlar ne diyor?

Minnesota Üniversitesi’nden uzmanlar, konuya ilişkin yaptıkları açıklamada, “D vitamini aslında zatürre/ARDS, iltihaplanma, inflamatuar sitokinler ve tromboz ile ilgili olarak Kovid 19‘un şiddetini azaltırsa, o zaman takviyeler pandeminin etkisini azaltmak için nispeten kolay bir seçenek sunacaktır.” diyorlar.

D vitamini takviyeleri konusunda uzman önerileri alınmalıdır. Bunun dışında cildi her gün birkaç dakika güneş ışığına maruz bırakmak gerekir. Günlük beslenmede D vitamini yönünden zengin besinler eklenmelidir.

Somon balığı, morina karaciğeri yağı, mantar, inek sütü, soya sütü ve yumurta gibi yağlı balıklar gibi besinler D vitamini açısından zengindir. Genellikle yaşlı bireylerin her zaman mikro besinlerde eksik olduğu görülür. Takviye, bu yaş grubuna ait kişiler için bir zorunluluktur.

Paylaşın

D vitamini nedir, hangi besinlerde bulunur?

Çoğu zaman “güneş ışığı vitamini” olarak da adlandırılan D Vitamini, vücudumuzda kalsiyum ve fosfor metabolizmasında çok önemli rolü olan,iskelet sistemimizin gelişimi ve kemik mineralizasyonunun sağlıklı devamı için gerekli  bir vitamindir. Kalsiferol olarak da bilinir.

D vitamini aktif formuna dönüşürken iki aşamalı bir süreç geçirir. İlk olarak, karaciğerdeki kalsidiol depolama formunda oluşturulur. Daha sonra, böbreklerdeki aktif formuna dönüştürülür. D vitamini kalsiyumun normal emilimine, kas ve kemiklerin normal fonksiyonlarının korunmasına katkıda bulunur.

Günlük D vitamini ihtiyacı ne kadar?

Günlük D vitamini ihtiyacı yasa ve kişiye göre değişir. Bu nedenle günlük takviye mutlaka doktor önerisiyle ve doktor kontrolünde olmalı. Yine D vitamini alırken günlük kalsiyum alımının da optimal düzeyde olması gerekir. D vitamini mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalı.

Hangi besinlerde bulunur?

D vitamini nelerde var sorusu pek çok cevaba sahip olmakla birlikte, kişinin kendi olanaklarına ve zevklerine göre seçim yapabileceği kadar da yaygındır. D vitamini içeren besinler aşağıdaki gibi sıralanmaktadır.

  • Yağlı balık
  • Ton balığı
  • Mantarlar
  • Süt
  • Portakal suyu
  • Yumurta sarısı
  • Tahıl
  • Sığır karaciğeri
  • Morina yağı

D vitamini olan yiyecekler bu şekilde listelenebilirken, güneş ışığı da D vitamini kaynakları arasında yer almaktadır.

D vitamini eksikliği belirtileri;

D vitamini eksikliği en sık yorgunluk, halsizlik, tüm vücutta genel ağrı, kemik ağrıları, eklemlerde ağrı, depresif ruh durumu, bağışıklık sisteminde zayıflamaya bağlı enfeksiyonlara duyarlılıkta artma, sık enfeksiyon geçirme, sarkopeni olarak adlandırdığımız kas kütlesinde azalma ve yaşlı kişilerde yatağa bağımlılığa kadar giden daha ciddi tablolarla kendini gösterebilir. Yine osteoporoz ve düşme, kırıklara neden olabilir.

D vitamini eksikliği nedenleri;

Pek çok sebeple D vitamini eksikliği ortaya çıkabilir. Bu sebeplerden bazıları şunlar:

  • Yeterli güneş ışığı almamak, D vitamini eksikliği nedeni olabilir. Oysa güneş ışığına doğrudan ve yeterince maruz kalan deride vücutta ihtiyaç duyulan tüm D vitamini karşılanabilir. Ancak çoğu insan, kapalı alanda çok vakit geçirdiğinden ya da fazla güneş kremi kullanımından dolayı yeterince güneş ışığı alamaz. Özellikle kış aylarından güneşten alınacak D vitamini oranı oldukça düşer.
  • Takviye olarak D vitamini kullanmamak diğer bir eksiklik nedenidir çünkü sadece diyetle alınan yiyeceklerle vücudun ihtiyacı olan miktarı karşılamak oldukça zordur.
  • Vücutta gebelik, obezite gibi nedenlerle artmış ihtiyaç, D vitamini eksikliğini tetikleyebilir.

Bazı bireyler ise eksiklik geliştirmeye daha yatkındır. D vitamini eksikliği için risk grubunda yer alanlar:

  • Koyu ten rengine sahip bireyler. Ten renginiz koyulaştıkça aynı miktar güneş ışığına maruz kalan daha açık tenli bireylere göre vücutta daha az D vitamini üretilir.
  • Gün içerisinde zamanının büyük kısmını kapalı alanlarda geçiren kişiler. Örneğin; hastane personeli, gece çalışanlar ya da çeşitli nedenlerle evden çıkamayanlar
  • Sürekli cildini kapalı tutan insanlar. Örneğin; sürekli güneş kremi kullanıyorsanız veya cildiniz tamamen giysilerle örtülüyse eksiklik geliştirmeye yatkın olabilirsiniz.
  • Amerika veya Kanada’nın kuzeyinde yaşayan insanlar. Bunun nedeni, ekvatordan uzaklaştıkça güneş ışığının daha kısa sürelerle yeryüzüne ulaşmasıdır.
  • Yaş ilerledikçe cilt incelir, dolayısıyla D vitamini üretimi azalır. Dolayısıyla ileri yaştaki insanlar da risk gubundadır.

Anne sütü ile beslenen ve D vitamini takviyesi verilmeyen bebekler de risk grubundadır. Bebek ya da anne takviye almıyorsa yüksek oranda risk taşır.

  • Gebeler
  • Aşırı kilolu bireyler

D vitamini eksikliği kimlerde görülür?

  • Açık tenliler
  • Kapalı ortamda çalışan kişiler
  • Yaşlı kişiler
  • Beslenme bozukluğu olanlar
  • Güneş ışığından korunmak için yüksek faktörlü güneş koruyucu krem kullananlar
  • Kapalı giysiler giyenler
  • Gebe ve emziren kadınlar
  • Böbrek hastalığı olanlar
  • Karaciğer hastalığı olanlar

Tedavisi;

Tedavi enjeksiyon ya da ağızdan D vitamini verilerek yapılabilir. Durumunuza, yaşınıza ve eksikliğin şiddetine göre en uygun tedavi seçeneği ve dozu doktorunuz tarafından belirlenir. Enjeksiyon, her gün ilaç almayı sevmeyen ya da unutan bireyler için daha uygun bir seçenek olabilir. Tek doz ilaç enjeksiyonu 6 aylık ihtiyacı karşılayabilir. Ağızdan tedavilerde ise ilacın günlük, haftalık ya da aylık düzenli olarak uzunca bir süre alınması gerekir.

D vitamini takviyelerinin, yağ içeren bir yemekle birlikte alınması öneriliyor. Çalışmalara göre yağ içeren bir yemekle alındığında, aç karnına alınıma göre ortalama %32 daha fazla emilim olduğu bildiriliyor. Eksikliği tedavi etmek için ihtiyaç duyulan D vitamini miktarı, eksikliğin ciddiyetine ve bireysel sağlık risklerine bağlı olarak değişir. Tedaviyle D vitamini depolarını güvenli aralığa getirmek ve düşmeyi engellemek hedeflenir.

Çocuklarda D vitamini alımı nasıl olmalı?

Çocuklarda ve bebeklerde D vitaminini sabah saatlerinde tüketilebilir. Güneşle temas yaz aylarında çok önemli. Güneş koruyucu ürünler vücudumuza D vitamini girilmesini engellediği için en azından 15-20 dakika kadar koruyucu krem sürmeden D vitamini alınmalıdır.

Çocuklarda D vitamini kullanımı yeni doğan döneminden itibaren başlaması gerekiyor. Geçmişte sağlık ocakları tarafından yeni doğanlarda ilk 14 günden sonra başlatılıyordu. Ancak günümüzde bebek hastaneden çıkıp evine giderken D vitamini 400 ünite şeklinde başlatılıyor. Bunun farklı preparatları bulunmakta. Her kullandığınız preparattaki 400 ünite miktarı ilaçtan ilaca değişkenlik gösterebiliyor. Kimisinde bir damla kimisinde 3 damla kimisinde bir puf şeklinde ama sonuçta tüketilmesi gereken miktar 1 yaşına kadar 400 ünitedir.

D vitamini alımı çocukluk döneminde profilaksi yani koruyucu hekimliğe de giriyor. Bu nedenle çocuğa 1 yaşına kadar kesilmeden D vitamini verilmesi gerekiyor. Ancak D vitamininin hekime başvurulmadan alınmamalıdır. Çocuğa D vitamini testi yaptırılmalı, eksiklik varsa verilmelidir. Sonuçta yüksek dozda D vitamini kullanımında zehirlenme olasılığı mevcuttur.

 

Paylaşın