İktidar, Kamu Şirketlerini Körfezde Görücüye Çıkarıyor

İktidar, Türkiye’nin en önemli kamu şirketlerini körfezde görücüye çıkarıyor: Turkcell, Türk Telekom, Çaykur, Botaş, Eti Maden, Türk Hava Yolları, Ziraat Bankası, Kardemir Çelik gibi…

Yurttaşı yoksulluğa mahkûm eden rasyonel ekonomi politikalarına rağmen yabancı yatırımcı getiremeyen hükümet, Türkiye’nin en önemli kamu şirketlerini körfezde görücüye çıkarıyor.

Cumhuriyet’ten Ali Can Polat’ın haberine göre; En son Koza Altın’ı da bünyesine katan Türkiye Varlık Fonu (TVF), Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai ve Abu Dabi şehirlerinde 12-13 Eylül’de getirili menkul kıymet yatırımcılarıyla yüz yüze görüşme düzenleyecek.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yönetim kurulu başkanı olduğu TVF’nin bünyesinde bulunan şirketler arasında Turkcell, Türk Telekom, Çaykur, Botaş, Eti Maden, Türk Hava Yolları, Ziraat Bankası, Kardemir Çelik gibi kamu şirketleri yer alıyor. Bloomberg’in geçtiği habere göre yatırım görüşmeleri sanal ortamda da sürecek.

TVF’nin bu adımı tartışma yarattı. Uzmanların yorum ve soruları şöyle:

TVF’nin sabit getirili menkul kıymet yatırımcıları ile görüşecek olması elindeki devlet tahvilleri ile Birleşik Arap Emirlikleri’nde borç elde etmek için ihaleye çıkabileceğinin göstergesi. Ama hangi menkul kıymetlerle borç toplayacağı açıklanmadı.

Örrneğin Ziraat Bankası, THY gibi kurumların/şirketlerin menkul kıymetleri ile mi, Hazine’nin çıkardığı devlet tahvilleri ile mi yapacak?

Yatırımcılara teklif edeceği faiz oranı ve vade ne olacak? Toplayabilirse eğer bu topladığı borç para ile hangi yatırımları finanse edecek?

Bir diğer soru Türkiye Varlık Fonu bu borçları geri ödeyemezse neyi teminat olarak göstermektedir? Milli iktisadi değerlerimiz yabancı yatırımcıların eline mi geçecek? Kamuoyu aydınlatılmalı.”

Paylaşın

Kemer Sıkmaya Devam: Çaya Yüzde 18 Zam

ÇAYKUR, çay fiyatlarına ortalama yüzde 18 oranında zam yaptı. ÇAYKUR’un önümüzdeki dönemde kuru çay fiyatlarına kademeli olarak yeniden zam yapabileceği ifade ediyor.

Haber Merkezi / Yüksek enflasyon verileri gıda fiyatlarını etkilemeye devam ederken, bir zam haberi de ÇAYKUR’dan (Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü) geldi.

TBYD Başkanı Erol Dündar, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “7 Eylül 2024 tarihi itibariyle ÇAYKUR çay grubuna yüzde 18 zam geldi” ifadelerini kullandı.

ÇAYKUR’un en çok tüketilen üç çay markası Tiryaki, Rize Turist ve Filiz olarak biliniyor. Zamdan sonra, 1 kilogram tiryaki çayının tavsiye edilen satış fiyatı 262 TL’ye çıktı. Turist çayının kiloluk paketi 268 TL olurken filiz çayının kilogramlık paketi 282 TL’ye çıktı.

Sektör paydaşları, yaş çay alım fiyatını destek primi dahil yüzde 18 artıran ÇAYKUR’un önümüzdeki dönemde kuru çay fiyatlarına kademeli olarak yeniden zam yapabileceğini ifade ediyor.

Çaykur bu yıl mayıs ve temmuz aylarında çay fiyatlarına zam yapmıştı. Mayıs ayı başında yaş çay alım fiyatına destekleme bedeli dahil yüzde 68 zam yapılmasının ardından temmuz ayında yüzde 24 zam gelmişti.

Paylaşın

Çaya Bir Zam Daha!

Bu hafta itibarıyla çaya yeni bir zam daha geldi ve marketlerde ÇAYKUR’un (Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü) en çok tüketilen çayının bir kilo fiyatı 147 – 155 lira bandına çıktı.

Bu artışın, ÇAYKUR’un toptan fiyatlara yaptığı zamdan mı yoksa marketlerin re’sen yaptıkları zamdan mı kaynaklandığı bilinmiyor. Haziran ayından bu yana çaya yapılan zam yüzde 110’u geçmiş durumda.

Trabzon Ticaret Borsası verilerine göre Türkiye’de günde 245 milyon bardan çay içiliyor. Başka bir ifade ile ayda 735 milyon, yılda ise 8 milyar 820 milyon bardan çay tüketiliyor.

Ekonomim’in haberine göre, bu hafta itibarıyla çaya yeni bir zam daha geldi ve marketle ÇAYKUR’un en çok tüketilen çayının fiyatı 147-155 lira bandına çıktı. Bu artışın, ÇAYKUR’un toptan fiyatlara yaptığı zamdan mı yoksa marketlerin re’sen yaptıkları zamdan mı kaynaklandığı bilinmiyor. Haziran ayından bu yana çaya yapılan zam yüzde 110’u geçmiş durumda.

Türkiye’de çay fiyatlarının temel belirleyicisi ÇAYKUR. Gerek yaş çay alımlarında, gerekse kuru çay satışında özel sektör firmaları hemen ÇAYKUR’u takip ediyor. Bu yıl yaş çay alım fiyatları Cumhurbaşkanı seçiminden yaklaşık 10 gün önce AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanmıştı.

Yaş çay fiyatı geçen yıla göre yüzde 64 oranında artırılarak 11,3 liraya çıkarıldı. Yaş çay alım fiyatındaki yüzde 64’lik artışa karşılık, kuru çayın nihai fiyatına yapılan zammın yüzde 120’yi geçmesine rağmen, çay sanayicileri fiyatı yine de yetersiz buluyorlar. Hatta çay fiyatının 200 liraya yükselmesi gerektiğini dile getiriyorlar.

Enflasyon hesaplanırken, endeksin içindeki gıda ve alkolsüz içeceklerin payı son 3 yıldır yüzde 25’in üzerine çıkarıldı. 2021’de yüzde 25,94 olan pay, geçen yıl yüzde 25,32, bu yıl ise yüzde 25,43 olarak uygulanıyor. Tüketicilerin en çok tükettiği ürünlerin başında çay geliyor.

Trabzon Ticaret Borsası verilerine göre Türkiye’de günde 245 milyon bardan çay içiliyor. Başka bir ifade ile ayda 735 milyon, yılda ise 8 milyar 820 milyon bardan çay tüketiliyor. Yani çok çok özel durumlar hariç Türkiye’de çay içmeyen kişi bulmak neredeyse imkansız.

Paylaşın

Çaya Üç Ayda Yüzde 63.6 Zam

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 3 Mayıs tarihinde yaş çay alım fiyatını açıklamasının ardından, kuru çay fiyatlarına ardı ardına zam geldi. ÇAYKUR’un kuru çay fiyatları 8 Haziran’dan bu yana son 3 ayda toplam yüzde 63.6 oranında zamlandı.

Sektör paydaşları eylül ayında çaya yüzde 15 civarı üçüncü bir zam beklediklerini dile getirmişti. Ancak eylül ayı öncesinde gerçekleştirilen yüzde 4.5’lik zam, eylül ayında da zammın devam edeceği şeklinde yorumlanıyor.

Sektör paydaşları, daha önceki yıllarda buna benzer bir uygulamaya şahit olmadıklarını belirtiyor.

Şeker fiyatlarına yapılan art arda zamların ardından çay fiyatları da yükseldi. ÇAYKUR, çay fiyatlarına haziran başından bu yana üçüncü kez zam yaptı.

Bloomberg HT’de İrfan Donat‘ın derlediği habere göre, 8 Haziran’da kuru çay fiyatlarına yüzde 43 zam yapan ÇAYKUR, ikinci zammını 14 Temmuz’da yüzde 9.5 oranında gerçekleştirmişti.

15 Ağustos itibariyle çaya yüzde 4.5 oranında üçüncü bir zam daha geldi. Böylece ÇAYKUR’un kuru çay fiyatları 8 Haziran’dan bu yana son 3 ayda toplam yüzde 63,6 oranında zamlandı. Yeni fiyat listeleri, toptan satış yapan şirketlere gönderilmeye başlandı.

Hatırlanacağı üzere seçim öncesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 3 Mayıs tarihinde Rize’de gerçekleştirdiği mitingde yaş çay alım fiyatını açıklamıştı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biliyorsunuz, geçtiğimiz yıl destek ödemesi ile birlikte yaş çaya kilo başına 7 lira alım vermiştik. Bu yıl için destek ödemesi ile birlikte yaş çay alım fiyatını kilo başına yüzde 64 arttırarak 11 lira 30 kuruşa çıkartıyoruz” açıklamasında bulunmuştu. Bu açıklamaların ardından kuru çay fiyatlarına ardı ardına zam geldi.

Çaya yapılan ikinci zammın ardından temmuz ayında sektör paydaşları eylül ayında çaya yüzde 15 civarı üçüncü bir zam beklediklerini dile getirmişti. Ancak eylül ayı öncesinde gerçekleştirilen yüzde 4.5’lik zam, eylül ayında da zammın devam edeceği şeklinde yorumlanıyor.

Sektör paydaşları, daha önceki yıllarda buna benzer bir uygulamaya şahit olmadıklarını belirtirken, ÇAYKUR’un da tıpkı Türkşeker gibi zamları bölerek aylara yaymaya başladığını düşünüyor.

Paylaşın

Çaya Yüzde 43 Zam!

Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR), kuru çay fiyatlarında artışa gitti. Çaya ortalama yüzde 43 zam yapılırken, sektör paydaşları, önümüzdeki aylarda çaya yeniden yüzde 10-15 oranında bir zam daha yapabileceğini ifade etti.

Ocak 2023’te yayınlanan eski listede 1 kilogramlık Rize Turist çayının tavsiye edilen perakende satış fiyatı 97,81 TL iken bugün şirketlere gönderilen yeni listede aynı çayın fiyatı 141,54 TL olarak belirlendi.

2023 ürünü yaş çay alım fiyatının yüzde 64 artışla destek primi dahil kilogramda 11.30 TL olarak açıklanmasının ardından Çaykur, kuru çay fiyatlarında artışa gitti.

Bloomberg HT’den İrfan Donat’ın haberine göre Çaykur, çaya ortalama yüzde 43 oranında zam yaparken, yeni fiyat listeleri toptan satış yapan şirketlere gönderildi.

Çaykur’un en çok tüketilen iki çay markası Tiryaki ve Rize Turist olarak biliniyor.

Ocak 2023’te yayınlanan eski listede 1 kilogramlık Rize Turist çayının tavsiye edilen perakende satış fiyatı 97,81 TL iken bugün şirketlere gönderilen yeni listede aynı çayın fiyatı 141,54 TL olarak belirlendi.

Böylece Rize Turist çayı yüzde 44,7 zamlandı. Çaykur’un tüm kategorilerindeki çaylara yapılan zamların ortalaması ise yüzde 43’e tekabül ediyor.

TÜİK’in mayıs ayı verilerine göre çay ve diğer demlendirilen içecek çeşitleri grubu aylık bazda yüzde 1.48 artarken, yıllık bazda yüzde 47.25 yükseldi. Haziran ayında gelen bu zammın etkisi temmuz ayı enflasyon rakamlarında görülecek.

Benzin, motorin ve LPG’ye zam geliyor

Öte yandan benzin, motorin, otogaz fiyatlarına bu gece yarısı itibarıyla geçerli olmak üzere zam geliyor.

Dolar kurunda son günlerde yaşanan sert artış zamda etkili oldu.

Bu geceden itibaren geçerli olmak üzere litre fiyatı benzinde 2 lira 70 kuruş, motorinde 1 lira 37 kuruş, otogaz 67 kuruş zamlanacak.

Dünya gazetesine sektör kaynaklarının verdiği bilgiye göre, bu geceden itibaren geçerli olmak üzere litre fiyatı benzinde 2 lira 70 kuruş, motorinde 1 lira 37 kuruş, oto gazda 67 kuruş zamlanacak.

Sözcü’nün haberine göre, bu geceki zamla birlikte benzinin litre fiyatı yaklaşık olarak İstanbul’da 23,99 TL’ye, Ankara’da 24,35 TL’ye, İzmir’de 24,38 TL’ye yükselecek.

Paylaşın

ÇAYKUR’un Borcu 5 Milyar 200 Milyon Liraya Yükseldi

ÇAYKUR’un borcu, 2021 dönem sonunda bir önceki yıla oranla yüzde 26 oranında artarak 5 milyar 200 milyon liraya yükseldi. 2021’de ticari bankalardan kullanılan kredilerinden dolayı tahakkuk eden faiz veya finansman gideri tutarı da 588 milyon lira oldu.

Sayıştay, Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne (ÇAYKUR) yönelik 2021 denetim raporunu tamamladı.

Cumhuriyet’ten Sefa Uyar’ın haberine göre raporda, ÇAYKUR’un borçlanma ihtiyacının çok yüksek olduğu ve finansman giderlerinin dönem sonucunu olumsuz etkilediği vurgulandı.

Raporda, 16 milyar liralık ticari banka kredisi kullanıldığı ve 15 milyar lira kredi anapara geri ödemesi yapıldığı ancak kalan 1 milyar TL ve faizlerinin ödenemediği ifade edildi.

Raporda şunlar kaydedildi: “Dolayısıyla 2020’den devreden 4 milyar 200 milyon lira tutarında mali borçlar, 2021 dönem sonunda yüzde 26 oranında artarak 5 milyar 200 milyon liraya yükselmiştir. 2021’de ticari bankalardan kullanılan kredilerinden dolayı tahakkuk eden faiz veya finansman gideri tutarı da 588 milyon lira oldu.”

Kurumun, TVF’ye devredildiği 2017’den bu yana işletme faaliyeti zararlarının devamlılık göstermeye başladığı ve kalıcı borçlanma ihtiyacının doğduğu vurgulanan raporda, borcun borçla kapatılmaya başlandığı kaydedildi.

Raporda, “ÇAYKUR’un kredi anapara ve faiz borcu ödemesi için ne kadar borçlanma yapıldığını ifade eden borç çevirme oranı 2021’de yüzde 106 seviyesinde gerçekleşmiştir. Başka bir ifadeyle, ÇAYKUR 2021’de 100 birim anapara ve faiz borcu ödemek için 106 birim borçlanmıştır” ifadeleri kullanıldı.

Paylaşın

Çaya Son İki Ayda Üçüncü Zam Geldi

Mayıs ortasında yüzde 43.7 zamlanan çayda fiyat artışı sürüyor. Geçen hafta fiyatı yüzde 2.5 artan çaya bugün de yüzde 9.5’lik bir zam daha geldi. Sektör paydaşları, yeni zamların gelebileceğini öne sürüyor.

Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğünün (Çaykur) 16 Mayıs tarihinde çaya ortalama yüzde 43.71 zam yapmasının ardından fiyat artışları sürüyor.

Bloomberg HT’nin haberine göre, geçen hafta fiyatı yüzde 2.5 artırılan çaya bugün de yüzde 9.5 zam daha geldi.

Böylece çaya iki aydan daha az bir sürede toplam yüzde 61.3 zam yapılmış oldu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 14 Mayıs tarihinde 2022 yılı yaş çay taban alım fiyatını açıklamıştı. Yaş çayda geçen yıl 3,87 TL olan alım fiyatı yüzde 73 artışla 6 lira 70 kuruşa, kilogramda 13 kuruş olan destekleme primi de yüzde 130,8 artışla 30 kuruşa çıkarılarak fiyat 7 TL seviyesine yükseltilmişti.

Sektör paydaşları, Temmuz ve Ağustos aylarında çaya yeni zamların gelebileceğini öne sürüyor.

Paylaşın

ÇAYKUR’un Reklam Harcaması 104 Milyon TL

Yaş çay alım fiyatlarının açıklanmasının ardından çaya zam kararı alan Varlık Fonu bünyesindeki ÇAYKUR’un, reklam için 3 yılda toplam 104,7 milyon TL harcadığı ortaya çıktı.

Türkiye Varlık Fonu (TVF) bünyesindeki ÇAYKUR, bu yıl yaş çay alım fiyatının kiloda 6,70 TL ve destekleme primininin de 30 kuruş artırılacağının açıklanmasının hemen ardından çaya yüzde 43,7 zam yapmıştı. Sektör paydaşları, çaya yakın zamanda yüzde 15 oranında yeni bir zam daha yapılabileceğini iddia ederken, kurumun reklam giderleri de gündeme geldi.

Varlık Fonu bünyesine alınmasının ardından düzenli olarak zarar etmeye başlayan kurum, yıllar içinde reklama milyonlarca lira harcadı. ÇAYKUR’un mali raporlarına göre, idarenin 2019, 2020 ve 2021 yıllarındaki toplam reklam gideri 104 milyon 771 bin TL oldu. 3 yıllık reklam giderinin yıllara göre dağılımı ise 2019, 2020 ve 2021 yıllarında sırasıyla 36 milyon 367 bin TL, 30 milyon 264 bin TL ve 38 milyon 139 bin TL olarak gerçekleşti.

BirGün’den Mustafa Bildircin’in haberine göre ÇAYKUR’un 503 milyon TL zarar açıkladığı geçen yıl yaptığı 38 milyon 139 bin TL’lik reklam harcamasının detayları da mali raporlarda paylaşıldı. Ulusal, bölgesel ve yerel televizyonlar ile radyolara 2021 yılında 8 milyon 841 bin TL’lik reklam veren ÇAYKUR, gazeteler ile dergilere de 127 bin TL’lik reklam verdi.

Festivale 1 milyon TL harcandı

İdarenin reklam giderindeki en maliyetli kalemi ise “Spor kulüpleri, stadyum ve spor salonları” kalemi oluşturdu. ÇAYKUR’un bu kalemden yaptığı reklam harcaması kayıtlara 28 milyon 357 bin TL olarak geçti. 2021 yılında gerçekleştirilen fuar, festival ve etkinlikler için de ÇAYKUR’un kasasından 1 milyon 14 bin TL çıktığı belirtildi.

Paylaşın

ÇAYKUR’dan Çaya Yüzde 43.7 Zam

2022 ürünü yaş çay alım fiyatının yüzde 76 artışla kiloda 6,70 lira ve kilogramda 30 kuruş destek pirminin açıklanmasının ardından Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR), çaya yüzde 43.7 zam yaptı.

BloombergHT’de İrfan Donat’ın haberine göre ÇAYKUR, çaya ortalama yüzde 43.71 oranında zam yaptı. Yeni liste toptan satış yapan şirketlere gönderildi.

Sektör paydaşları, ÇAYKUR’un haziran ayında çaya yüzde 10-15 oranında bir zam daha yapabileceğini iddia ediyor.

Hatırlanacağı üzere Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 14 Mayıs tarihinde yaş çay alım fiyatını açıklamıştı. Yaş çay fiyatı kilogram başına 30 kuruşluk destek primi ile 7 lira olmuştu.

TÜİK’in enflasyon sepetinde çayın ağırlığı yüzde 0,5464 olarak gözüküyor. Buna göre yüzde 43.7’lik zammın manşet enflasyona etkisi 1.25 puan olacak hesaplanıyor. Zammın ay ortasında gelmesinden dolayı bu etki mayıs ve haziran enflasyon rakamlarında görülecek.

Paylaşın