B kompleks grubu vitaminlerinden olan Biotin (Biyotin), vücutta yağ, karbonhidrat ve şeker gibi maddeleri parçalayan enzimlerin önemli bir bileşenidir.
B vitamini kompleksi sağlıklı bir metabolizma, bağışıklık, sindirim ve dolaşım sistemi için hayati önemi olan önemli bir besin grubudur.
Tüm organizmalar için gerekli olan Biotin (Biyotin), hücreler tarafından sentezlenemez ve dış kaynaklardan elde edilmelidir.
Özellikleri;
- Vücutta biyotin rezervleri birikmez; suda çözünebildiği için kan dolaşımında hareket eder ve fazlası idrar yoluyla vücuttan atılır. Bu nedenle toksik seviyeler çok nadirdir.
- Vücudumuz biotini doğal olarak üretmez, ancak bağırsak florası olarak adlandırılan bakteriler üretebilirler ve sağlığımız üzerinde olumlu bir etki yaratırlar.
- Biotin genellikle cilt, saç ve tırnak bakımı için kullanılan kozmetik ürünlerine eklenir.
- Çiğ yumurta beyazı, biyotini bağlayan ve emilimini engelleyebilen avidin olarak bilinen antimikrobiyal bir protein içerir.
- Sekiz farklı H vitamini türü vardır, fakat sadece D-Biyotin olarak adlandırılan türü doğal olarak meydana gelir.
- Vücut tarafından yakıt olarak kullanılan yağ asitleri ve glikozun oluşumu için gereklidir.
Hangi besinlerde bulunur;
- Yumurta sarısı
- Karaciğer ve böbrek gibi sakatatlar
- Tam buğday ekmeği
- Kırmızı et
- Somon ve diğer deniz ürünleri
- Avokado
- Karnabahar, havuç, mantar gibi bazı sebzeler
- Süt, peynir ve yoğurt dahil olmak üzere süt ürünleri
- Fındık, badem, fıstık, ceviz gibi kuruyemişler
- Soya fasulyesi, yeşil bezelye, mercimek ve diğer baklagiller
- Ayçiçeği tohumu ve ayçiçek yağı
- Arpa ve mısır dahil bütün tam tahıllar
- Muz, çilek, ahududu
- Maya
Biotin faydaları nelerdir?
Biotin vücutta birçok metabolik faaliyette ihtiyaç duyulan bir vitamindir. Yağ, karbonhidrat ve amino asit metabolizmalarında görev alır. Kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olabileceğine dair çalışmalar bulunan biotin;
- Enerji oluşum metabolizmasına katkıda bulunur.
- Makro besin öğeleri metabolizmasına katkıda bulunur.
- Saçın korunmasına katkıda bulunur.
- Mukozanın korunmasına katkıda bulunur.
- Cildin korunmasına katkıda bulunur.
Ayrıca biotin, hamilelik döneminde kadınların ihtiyaç duyabileceği besinler arasındadır. Ender de olsa hamilelikte biotin eksikliği kadınlarda görülebilmektedir. Bazı folik asit takviyeleri bu sebeple hamilelere özel olarak biotin ile desteklenmektedir.
Bazı hayvan deneylerinde biotinin tip 2 diyabet açısından önemli olduğu ve kandaki glukoz seviyelerini düzenlemeye yardımcı olabileceği gözlemlenmiştir (1, 2). Ancak bu gibi deneyler henüz net bir sonuca ulaşamamıştır.
Günlük ne kadar Biotin almalıyım?
Yetişkinlerde;
- 18 yaşın üzerindeki yetişkinler için 30 ila 60 mcg (mikrogram)
- Hamilelerde ve emziren kadınlarda 35 mcg ve daha fazlası gerekebilir.
Çocuklarda;
- 0-12 aylık bebekler için 7 mcg
- 1-3 yaş arası çocuklar için 8-10 mcg
- 4-8 yaş arası çocuklar için 12-20 mcg
- 9-13 yaş arası çocuklar için 20-25 mcg
- 14-18 yaş ergenler için 25-30 mcg
Biotin eksikliği belirtileri;
- Saçlarda beyazlık, kırılma veya saç dökülmesi
- Göz, burun ve ağız çevresinde pul pul kırmızı deri döküntüleri
- Cilt ve göz kuruluğu
- Tırnaklarda kırılma
- Depresyon, halüsinasyon, ataksi, nöbetler ve diğer nörolojik bozukluklar
- El ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma
- Bakteriyel ve mantar enfeksiyonlarına karşı artan duyarlılık
- Kronik yorgunluk, uykusuzluk
- İştah kaybı
- Mide bulantısı
- Kas ağrısı
- Sindirim ve bağırsak sistemi sorunları
- Bilişsel bozukluklar
- Altı aydan küçüklerde seboroik dermatit (yağlanma ve kepeklenmeye neden olur)
Biotinidaz eksikliği tedavisi;
Biyotinidaz eksikliği, vücudun biotini geri dönüştüremediği kalıtsal bir hastalıktır. Tedavi edilmezse, ciddi sorunlara neden olabilir ve belirtiler çocuklukta artabilir.
- Biyotinidaz eksikliğinde günlük olarak 5 ila 10 mcg biotin ile oral takviye gereklidir.
- Holokarboksilaz sentetaz eksikliğinde günlük olarak 10-80 mcg gibi yüksek dozlarda biotin takviyesi alınması gereklidir.
Yetişkinler, gençler ve çocuklar için tedavi dozu, her bir birey için eksiklik şiddetine göre reçeteyle belirlenir. Bir hastalık şüphesiyle kan tahlili yaptıracaksanız ve biotin takviyeleri alıyorsanız mutlaka doktorunuza söyleyin çünkü sonuçlarını etkileyebilir.
Sıkça sorulan sorular
Biotin eksikliği neden olur?
Biotin eksikliği doğuştan gelen emilim problemleri ile ya da biotin yönünden fakir gıdalar tüketmek ile ilişki olabilir. Biotin eksikliğinin ciltte ve saçlarda gözlenen çeşitli belirtileri olsa da bu konuda en güvenilir yöntem, laboratuar tetkikleri ile vitamin ölçümünün yapılması yönündedir. Biotin eksikliği belirtilerine sahip olduğunuzu düşünüyorsanız bir hekime danışarak kan tahlili yolu ile biotin seviyelerinizi kontrol takip edebilirsiniz.
Biotinin saç ile ilişkisi nedir?
Biotin, saç, tırnak ve cilt yapısında bol bulunan keratin proteinin yapımında kullanılır. Bu nedenle de saç için biotin her zaman önemli kabul edilmiştir. Ciddi miktarlarda biotin eksikliği sık görülmese bile biotin eksikliğine sahip kişilerde sık sık saç dökülmesi ve ciltte pul pul kırmızı döküntü oluşumu gözlemlenmiştir.
Biotin vitamini saç uzatır mı?
Yapılan bazı araştırmalara göre biotinin saç uzatabileceği gözlemlenmiştir. 2015 yılında yapılan bir çalışmada, saçları incelmiş kadınlar iki gruba ayrılmış ve ilk gruba 90 gün boyunca günde iki kez biotin içeren bir oral deniz proteini takviyesi (MPS) verilmiştir ve ikinci gruba ise plasebo uygulaması yapılmıştır.
Çalışmanın başında ve sonunda, kafa derisindeki etkilenen bölgelerin dijital görüntüleri çekilmiş, her katılımcının saçı yıkanmış ve dökülen saçlar sayılmıştır. Araştırmacılar, MPS alan kadınların saç dökülmesinden etkilenen bölgelerde önemli miktarda saç büyümesi gözlemlemişler ve daha az saç dökülmeleri yaşandığını belirtmişlerdir. Yine de bu gibi araştırmaların bir kesinliği olduğunu söyleyemeyiz. Saç dökülmesi ya da farklı bir saç sorununuz var ise bir hekime başvurmanız gerekir.