Sabahattin Yalkın kimdir? Hayatı, Eserleri

11 Mart 1934 yılında Antakya’da dünyaya gelen Sabahattin Yalkın, ilk ve orta öğrenimini burada tamamladı. İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Fakültesi’ni bitirdi. 1960 ve 1976 yılları arasında Devlet Su İşleri, 1970-1993 arasında Elektrik İşleri Etüt İdaresi’nde çalıştı. Evli, bir çocuk babası olan şair, 1993’te emekli oldu.

Haber Merkezi / Çocuk Deliceleri isimli eseriyle 1994 yılında Çankaya Belediyesi ve Damar Dergisi Çocuk Şiirleri Dalında Birincilik Ödülü, “Beyaz Kan” adlı dosyasıyla 1994 Sabri Altınel Üçüncülük Ödülü kazandı. Edebiyatçılar Derneği ve Türkiye Yazarlar Sendikası üyesidir.

İlk şiiri “Fasa Fiso” adıyla 1954’te Antakya’da çıkan İleri Gençlik gazetesinde yayımlandı. Yalkın’ın diğer şiirleri Damar, Türk Dili, Güney Rüzgarı (Antakya), Ardıçkuşu (Adana), İmece gibi dergilerde yayımlanmıştır. 1990-94 arasında Ankara’da Yazıt adlı edebiyat dergisini çıkardı.

Antakya doğumlu şair, mesleği dolayısıyla Ankara, İstanbul’da yaşamış olmakla birlikte çocukluk ve ilk gençlik yıllarını geçirdiği Antakya’ya son derece bağlıdır. Bu bağlılık şiirlerine de yansımıştır. Çok Dualı Kent isimli şiir kitabının tanıtımında ” Çok dualı kent dediğim Antakya, benim sonsuz okulum, adım, onurum, varlığımdır. Antakya’nın o kendine özgü hamurundan çıkmış bir kişinin şiirleridir bunlar” sözleriyle eserinin içeriğini açıklamaktadır.

Şair için önemli olan bir diğer kentin İstanbul olduğu görülür. Nitekim Vakit İstanbul-du adlı eserini İstanbul üzerine kaleme aldığı şiirlere ayırmıştır. 1953-2003 arasında elli yıllık bir dönemin şiirleridir. Yalkın’ın diğer şiir kitaplarında da Antakya coğrafyasına, Akdeniz’e olan sevgisine yönelik şiirleri bulunmaktadır.

“Anılar İçinden”

Tren Haydarpaşa’ya yaklaştıkça
Bütün İstanbul beni karşılıyacakmış sanki
Yüreğim ağzımda

Şimdi nerde çatık kaşlı Fikriye ?
Yamru yumru ara sokakların birinde
Aksaraydan yokuş yukarı Fatih’e çıkarken !
Laf attıkça nasıl da yumuşardı
Hele mahalleden uzaklaştıkça.

Ya Şehremini’li Zünnire
Az mı bekletmişti beni söz verip de
Bildik yüzlere dönen tramvay durağında.

Çok oldu Kasımpaşa’lı Turan’ı görmeyeli
Odun sobalı küçük evlerinde
Hep sabahlardık sınav geceleri.
………………………………………
………………………………………

Sağlığı nasıl acaba ?
Satın alabildi mi kira evini.
İki kızı olmuştu sevimli mi sevimli,
Ya sen nasılsın sigara tiryakisi Nimet yengesi ?

Haydarpaşa bekleme boş yere
Ne yer, ne gök
Geldiğim gibi gidiyorum işte…..

“Salyangoz”

-I-

Temmuzun neresinde şimdi
Nezahat’ın eski dudağı
Nerde unutuldu
deniz kabuklu sokak
Sonunda düşüyor toprağa
Salyangozun gümüşlediği yaprak

-II-

Yosun kokulu bir güneşi alıyorum
Göğün eteği altından
Kanımda
kanlıyorum
Güzelleşiyor soyundukça
Samatya’lı Gülşen’in bel altı
Ve akşamla çekiyor boynuzlarını
Salyangoz kabuğuna

-III-

Bende kalan ne varsa
Geri veriyorum doğaya
Cide’li Sermin’in
en dolgun memesini bile
Bütün günah sevmede
Salyangoz
Salyangoz
aldığını versene

Paylaşın

Sabahattin Kudret Aksal Kimdir? Hayatı, Eserleri

25 Nisan 1920 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Sabahattin Kudret Aksal, 19 Nisan 1993 yılında İstanbul’da yaşamını yitirdi. 1937’de Özel Işık Lisesi’nden mezun oldu. 1943’te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü bitirdi.

Haber Merkezi / 1943-1948 arasında İstanbul’da çeşitli liselerde felsefe dersleri verdi. 1940’da kısa bir süre iş müfettişliği yaptı. İstanbul Konservatuvarı Müdürlüğü, belediye yazı işleri müdürlüğü, belediye iktisat müfettişliği görevlerinde bulundu. 1961’de Şehir Tiyatrosu Müdürü oldu. Belediye Konservatuarı Estetik Ve Psikoloji öğretmenliğinden emekli oldu.

İlk şiiri 1938’de Varlık dergisinde, ilk öyküsü 1940’ta Küllük dergisinde çıktı. İlk oyunu Evin Üstündeki Bulut 1948’de oynandı. 1940’lardaki yeni edebiyat hareketi içinde yer aldı. Günlük yaşamın, küçük ayrıntıların avareliklerin şairi oldu.

Cahit Sıtkı Tarancı etkisiyle hece vezni ve uyak kullandığı ilk dönem şiirlerinden sonra Garip akımı ve Orhan Veli’ye yakınlaştı. 1976 sonrasında ise yalınlığı elden bırakmadan dilde derinlik arayışına başladı. Uyak tekrar şiirinin köşetaşı oldu. Bu dönemde Garip’ten de uzaklaşıp İkinci Yeni havasına girdi.

Kendisine özgü bir biçimde insan-doğa ilişkisine felsefe düzleminde yaklaştı. Şiirlerinde kent insanlarının gündelik ilişkilerini, saçmalıklarını, çatışmaya varan tartışmalarını ele aldı. Öykü ve oyunlarında ise psikolojik öğeleri ve biçim arayışlarını öne çıkardı. Çeviriler ve sanat üzerine yazılar da yayınladı.

Eserleri; 

Şiir; Şarkılı Kahve, Gün Işığı, Duru Gök, Bir Sabah Uyanmak, Elinle, Eşik, Çizgi, Zamanlar, Bir Zaman Düşü, Buluşma, Batık Kent

Öykü; Gazoz Ağacı, Yaralı Hayvan

Deneme; Geçmişle Gelecek

Oyun; Evin Üzerindeki Bulut, Şakacı, Bir Odada Üç Ayna, Tersine Dönen Şemsiye, Kahvede Şenlik Var, Kral Üşümesi, Önemli Adam, Bay Hiç, Bir Dalda Üç Ayna

Ödülleri; 1999 İstanbulu dinliyorum 1955 Sait Faik Faik Armağanı Gazoz Ağacı’yla (Haldun Taner ile haylaştı), 1957 Türk Dil Kurumu Ödülü Yaralı Hayvan ile 1965-1966 Ankara Sanatsevenler Derneği ödülü, Kahvede Şenlik Var ile, 1980 Yeditepe Şiir Ödülü Şiirler ile 1980 ve 1987 Avni Dilligil Tiyatro ödülleri, 1985 ENKA Öykü Ödülü “Vav’lar” ile, 1990 Sedat Simavi Ödülü 1990 Kültür Bakanlığı Tiyatro Onur Ödülü, 1992 Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü

Paylaşın

Sabahattin Kömürcüoğlu kimdir? Hayatı, Eserleri

5 Haziran 1924 yılında Gümüşhane’de dünyaya gelen Sabahattin Kömürcüoğlu, Eğitim hayatını Kelkit Cumhuriyet İlkokulu, Gümüşhane Ortaokulu, İstanbul Erkek Öğretmen Okulu (1944) ve İstanbul Çapa Eğitim Enstitüsü’nde (1959) tamamladı.

Haber Merkezi / 1940’ta çalışma hayatına başlayan Kömürcüoğlu; Gümüşhane, Batı Trakya, Sürmene ve İstanbul’daki çeşitli okullarda Türkçe ve edebiyat öğretmenliği yaptı. 1976’da edebiyat öğretmeni olarak görev yaptığı Suadiye Lisesi’nden emekliye ayrıldı.

Kömürcüoğlu, 1944’te “Özleyiş” ve “Ağlama” adlı ilk şiirlerini İstanbul dergisinde, daha sonra kaleme aldığı yazı ve şiirlerini Türk Dili, Beşinci Mevsim, Ozanca, Kıyı, Güzel Yazılar dergileri ile Zafer, Cumhuriyet, Milliyet, Kuşakkaya, Kadıköy, Aktüalite gazetelerinde yayımladı. Bazı şiir ve yazıları ders kitaplarında da yer aldı. “Kömürcüoğlu’nun şiirlerinde, alaycı bir yaklaşımla, düzene karşı bir başkaldırı gözlenir; fikir ön planda, dil arı, anlatım sadedir. Özgün buluşlarıyla çarpıcı bir söyleyiş özelliğine kavuşturduğu şiirlerinde sevgiyi ve barışı vurgular.”

Sabahattin Kömürcüoğlu, Sana Doğru (1971), Kasım Çiçekleri (1986), Anılarda Memleket (1994), Sönmeyen Ateş (2003) adlı kitaplarıyla şiir türünde, Gün İstanbul Üstünde (1994), Kıyıdaki Adam (1997) adlı kitaplarıyla öykü türünde, Esintiler (2003) ile deneme türünde eserler vermiştir. Ayrıca yazarın Gümüşhaneli Ozanlar (1987), Gümüşhaneli Ozanlar II (1998) adlı antoloji türünde çalışmaları mevcuttur.

“Anılarda Memleket”

Dağlarda bayırlarda yaşamın hızı
Bahçelerde kuş çiçek
Kan dersen akar gülden kırmızı

Baktıkça yoksul ama erdemli
Bin acıyla oluşan bir yaşam
Damarlarında uğuldar sanki

Bir yol ayrımında akşam
Silkip atamam seni ey çocuk
Bin yıl yaşasam

Baktıkça hep böyle boynu bükülü
Yansır uzaklarda bir yaban gülü

Dağlar ateşlerle gönlümüzü!…

“Yitik Çocukluk”

Koynunda uzanıp yatınca
Bahçeler içaçıcı
Dağlarsa sarp dikenli
Düşlere girince güzeldi

Çiçekler göz kamaştırmak içindi
Kuş sesleri hüzünlü mü hüzünlü
Sular girip yıkanınca serindi

Tepeler yüceydi
Dereler derin
Sönüp gittiği
Dağbaşlarında özlemlerin

Şimdi
Yamaçlarda bir dertli ana
Ağlıyor çocukluğumu
Bana…

Paylaşın

Sabahattin Ali kimdir? Hayatı, Eserleri

25 Şubat 1907 yılında Bulgaristan Gümülcine’de dünyaya gelen Sabahattin Ali, 1948’de MİT’le bağlantısı olan Ali Ertekin tarafından sınırda öldürüldü.  Subay olan babasının görevi nedeniyle ilköğrenimini İstanbul, Çanakkale ve Edremit’te tamamladı. Balıkesir Öğretmen Okulu’nda beş yıl okuduktan sonra İstanbul Öğretmen Okulu’ndan mezun oldu.

Haber Merkezi / Yozgat’ta ilkokul öğretmenliği yaptı ve Millî Eğitim Bakanlığı’nın açtığı sınavı kazanarak Almanya’ya gitti. İki yıllık eğitimden sonra Yurda döndü, Aydın ve Konya ortaokullarında Almanca öğretmenliği yaptı. Atatürk’ü yeren bir şiir okuduğu gerekçesiyle Konya’da tutuklandı, bir yıla mahkum oldu. Konya ve Sinop cezaevlerinde yattı ve Cumhuriyetin onuncu yılında çıkarılan afla özgür kaldı. M. E. Bakanlığı Neşriyat Müdürlüğü’ne atandı ve Ankara II. Ortaokul’da öğretmenlik yapmtı. Aynı yıl Aliye Hanım ile evlendi. Bir yıl sonra askere alındı, askerliğini yedek subay olarak Eskişehir’de tamamladı. Askerlik dönüşü Musiki Muallim Mektebi’ne Türkçe öğretmeni olarak atandı ve 1940 yılında tekrar askere alındı.

İkinci kez yaptığı askerlik sonrası Ankara Devlet Konservatuarı’na Almanca öğretmeni olarak atandı. “İçimizdeki Şeytan” romanı ve yazdığı bir yazı nedeniyle faşistlerin hedefi oldu. Mahkemeyi kazanmasına rağmen bakanlıkça görevden alınDI, İstanbul’a giderek gazeteciliğe başladı. Çalıştığı gazeteler, iktidarın kışkırtmasıyla meydana gelen Tan olayları sırasında tahrip edilince işsiz kaldı. Aziz Nesin ve Rıfat Ilgaz’la Marko Paşa, Malum Paşa, Merhum Paşa, Öküz Paşa gibi siyasal mizah dergilerini çıkardı.

Yazın dünyasına şiirle giriş yaptı. Halk şiiri izleri taşıyan şiirleri ‘Çağlayan’ dergisinde yayımlandı. Şiirleri sonraki yıllarda; Servet-i Fünun, Güneş, Hayat, Meşale gibi dergilerde yayımlandı. Öyküye yönelen Sabahattin Ali’nin ilk öyküsü “Bir Orman Hikayesi” Nazım Hikmet’in ön yazısı ile Resimli Ay dergisinde yayımlandı. Varlık dergisinde yayımlanan “Kanal”, “Kırlangıçlar”, “Arap Hayri”, “Pazarcı”, “Kağnı” gibi öyküleriyle dikkat çekti. Öykülerinde, tanımlamakta güçlük çektiğimiz kimi duyguları ustalıkla anlatır. İnsanın zavallılığını ve gücünü aynı sarsılmaz üslupla, zaman zaman masalsı ve destansı bir biçimde yansıtmayı başardı. Bestelenen bazı şiirleri; Hapishane Şarkısı, Leylim Ley, Hapishane Şarkısı I, Geçmiyor Günler, Çocuklar Gibi, Kız Kaçıran, Kara Yazı, Melankoli, Eskisi Gibi, Dağlardır Dağlar.

Eserleri;

Şiir; Dağlar ve Rüzgâr, Kurbağanın Serenadı ve Öteki Şiirler’le birlikte

Bestelenen Şiirleri; Hapishane Şarkısı V (Aldırma Gönül), Leylim Ley, Hapishane Şarkısı I (Göklerde Kartal Gibiydim), Hapishane Şarkısı III (Geçmiyor Günler), Çocuklar Gibi, Kız Kaçıran, Kara Yazı, Melankoli, Eskisi Gibi (Ben Yine Sana Vurgunum), Dağlar (Dağlardır Dağlar)

Öykü; Değirmen, Kağnı, Ses, Kağnı – Ses, Yeni Dünya, Sırça Köşk

Roman; Kuyucaklı Yusuf, İçimizdeki Şeytan, Kürk Mantolu Madonna

Çeviri; Tarihte Garip Vakalar (Max Memmerich), Antigone (Sofokles), Minna Von Barnhelm (Lessing), Üç Romantik Hikaye (H. Von Kleist – A.V. Chamisso – E.T.A. Hoffmann), Fontamara (Ignazio Silone), Gyges Ve Yüzüğü (Fr. Hebbel), Yüzbaşının Kızı (A.S. Puşkin)

Paylaşın

Sevda Zeynep Karadağ kimdir? Hayatı, Eserleri

20 Haziran 1971 yılında dünyaya gelen Sevda Zeynep Karadağ, ilk, orta ve lise öğrenimini Anadolu’nun farklı kentlerinde, yüksek öğrenimini Karadeniz Teknik Üniversitesi ve Eskişehir Anadolu Üniversitesi’nde tamamladı. Halen bir sağlık kuruluşunun biyokimya bölümünde görev yapmaktadır. 

Haber Merkezi / Kastamonu’da yaşayan Sevda Zeynep Karadağ’ın ilk şiiri 2006 yılında Bireylikler dergisinde yayınlandı. Şiirleri, yazıları ve söyleşileri Ada, Alaz, Ayraç, Berfin Bahar, Bireylikler, Cumhuriyet Kitap, Çağdaş Günce, Deliler Teknesi, Denizsuyukasesi, Ihlamur, Kar Sanat, Kıyı, Koridor, Papirüs, Radikal Kitap, Şiiri Özlüyorum, Taflan, Temrin, Yazılıkaya, Zalifre Yazıları vb. gibi dergi ve gazete eklerinde yayımlandı.

Eserleri;  Şiir: Aynalı Düşler Çarşısı, Susrevan, Beni Yanlış Anlayın

Ödülleri; 2008 Arkadaş Z. Özger Şiir Ödülleri kapsamında seçici kurul tarafından  adının anılmasına karar verildi. “Aynalı Düşler Çarşısı” adlı kitabıyla Çağdaş Şair ve Yazarlar Derneğinin düzenlediği 2. Ergin Günçe Şiir Ödülleri’nde birincilik ödülünü aldı.

“Can Yanığı”

bir yara en derin günündeyken
en ücra odalardayken ışık
solmuşken eski bir yaz sonrası
adım hercai
çıkarıp kendimi sizden
boşluğa asmaktayım

zaman dalında kurtlanan kiraz
ince bir sızıya saklanır gibi gizliden
binlerce ses
binlerce suret
yaslanır gibiyken omzuma
unuttuğum bir şey var
-ne zamandır aklımda-
küçük bir ukde belki
belki yarım kalan bir hesap
hiç biri değil belki de –olsun-
almaya geldim

okurken uyukladığınız hayat –benim-
kurşun bir ayraçla bölüp tam ortasından
bir türlü bitiremediğiniz
vedalar
ayrılıklar
kendine hayrı olmayan hoşçakallar
-bunlar da benim-

ben ki zincire son halkayım
dünyadan ağır
bir kıvılcım kadarım can yanığı
sürme çekmekteyim kör noktalarınıza
koynunuza zehrini tomurcuğun
ve sizden aldıklarımla şimdi
kendimi bir şey sanmaktayım

“Kar Davası”

sivas’ın yollarına aynanın anlattığıdır

çıkıp gelmişiz pusudan hepimiz ağacız o vakit
çam çınar söğüdüz salkımsız
yürüdük azalan orman değil
bir parça zaman avuçlarımızda bir parçacık ar

gelmeler gitmeler usulca eksilen kelimeler
tarifsiz içimi burkan sona yanmalar
hem herkesin dilinde bir telaş
yüzümüz foyası dökülen duvar

canhıraş boşlukta çırayız her şey oyuna dahil
kusursuz ve asırlardır oynanan
eski bir temmuz ayazı isli bir şehirden dönüyor
kandan adam yapan çocuklar
yeni bir sevda kazımalı şimdi her sokak başına
beyaz

külün bildiğidir yüzün kızardığı

hayat dediğin ikircikli tavırmış ne tuhaf
ölümden öte köymüş mühür bozulsun
belki bir şiir daha üşür dağılıp tutuşmuş mevsiminden
eskikitaplar arasında tütsüdür belki rengini böyle düşürür gül
başlar yaz ortasında korkak bir kardavası
elinde çakmak piyondur tekbir dizeler yarıya çekilir

katil evin kedisidir hepimizin bildiği
şimdi bütün gemileri tek tek…

Paylaşın

Süreyya Aylin Antmen kimdir? Hayatı, Eserleri

22 Haziran 1981 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Süreyya Aylin Antmen, İstanbul’da ve kısa süreli olarak Datça’da yaşadı. İlk ve orta öğreniminden sonra, Anadolu Üniversitesi, Açık Öğretim Fakültesi Sosyoloji ve Felsefe Bölümlerinde okudu.

Haber Merkezi / Şiir yazmaya 13 yaşında başlayan, şiirlerinde serbest ölçü kullanan, aşk, insan, doğa sevgisi ve hasret gibi tema ve konuları işledi. İlk şiiri 2004 yılında Patika dergisinde görüldü. Şiirleri ve yazıları Şiir Ülkesi, Patika, Öteki-siz, Damar, NO Edebiyat, Cumhuriyet Kitap, Varlık, Özgür Edebiyat, Cin Ayşe ve Yeni E gibi pek çok dergide yayımlandı.

Şiirleri ayrıca İngilizce, Zazaca, Urduca, Kürtçe ve Fransızcaya çevrildi. Neil Patrick Doherty tarafından İngilizceye yapılan çeviriler, Ingiltere’de Turkish Poetry Today 2017’de yer aldı. Bir şiiri Can Evren çevirisiyle Amerika’da çıkan Mantis dergisinde yayımlandı (Mayıs 2019). 2006 yılında, Aykut Osman Antmen’in şiirlerini, Kozmik Çekirdek adıyla onun anısına kitaplaştırdı. 2008 Yaşar Nabi Nayır Gençlik Ödülleri’nde, Sonsuzluğa Kiracı adlı şiir dosyası ile dikkate değer görüldü.

“Dilek Oturması”

ekose gülüşleri var tanrınızın
en olmasız, tiz bir ses / belleklere
uykularda bölük pörçük sırıtan
güz çeşmesinde bir dilek oturması
akan suya ters duâlar, ondandır

bilinç ortasına dikili anıt bırakan
bir git-gel / yengeçli motiflerinize ait
takma dişlerinizle kemirdiğiniz
yüzyıllık bir sızıyım / hatırşinas
tanrınızın yanında suskum / avaz
suyu akmayan çeşmeye
naat (d)okumak, ondandır

“Ölüye Dair”

Kaç yeryüzü tavaf eder adımlar?
Yalnızca tane olup dağ tepesinde
Güneşin kar/tenini eritmesi için

Balta yiyen bir ağaç gövdesi -kadar-
Aldanır güneşe
Islanırlar serinlik içinde
Aktığı yerde su kollarının; denize
içgüdüsüyle kuru bir yaprak olmanın

Kimi şeytani kuşlar
Elektrik teline yuva kurup
Kene avlar! Otlayan öküzlerin derilerinde
En çok da kemirmek için kuru dalları
-Kağnıları öksüz bırakanlar-

Sık ve gür ormanlardır düşünceler
Dallanıp birbirine giren, kara humma havalarda

Zordur ağ ile balık avlamak -zehir gerekir suyuna-
Atları yaklaştırmadan, uzaklaştırmadan yalaklara
Yalnızca kurak bilinene ölüm sunmak

Bir ölüyü kaç kez deşer dudaklar, kandan haz aldıkça?
Buldukça yaşam belirtisi / Suya yazılır mı ki kan!

Kuş yuvasına asılmalıyım…
Doğa verdiğini bir gün alırken;
Yenilmeli insan eşsiz hükme
Hissiyle…

Paylaşın

Ş. Avni Ölez kimdir? Hayatı, Eserleri

1932 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Şecaeddin Avni Ölez, 18 Aralık 2010’da İzmir’de hayatını kaybetmiştir. Ş. Avni Ölez, Nişantaşı 52. İlkokulu, Nişantaşı Ortaokulu ve Taksim Lisesi’nde okumuştur. Ortaokul ve lise yıllarında Salah Birsel, Zahir Güvemli, Reşat Nuri Güntekin ve Esat Mahmut Karakurt’tan dersler almıştır. İlk şiiri 1955’te Onüç dergisinde yayımlanmıştır.

Haber Merkezi / Şiire yönelmesinde Tevfik Fikret’in süt anneliğini yapmış ninesinin büyük rolü olmuştur. 1957-1958 yıllarında yaptığı askerliğinin ikinci yılını Kore’de geçirmiştir. 1958 -1965 yılları arasında İstanbul’da bir sanayi firmasında yönetici olarak çalışmıştır.

1965’te Almanya’ya giden şair, 34 yıl burada çeşitli işlerde işçi olarak çalışmış, bu sürede yazı çalışmalarını da sürdürmüştür. 1999’da yurda dönen şairin şiirleri Onüç, Çağrı, Pazar Postası, Yelken, Beşgen, Denge, Varlık, Beşkaza, Kıyı, Su, Karşı, Çağdaş, Çatı, İnsancıl, İmece, Ataç, Yeni İnsan, Yaprak, Edebiyat Gazetesi, Kök, Düzlem, Aydınlık, Otağ, Çığ, Ayça, Oturum, Gençlik, Beşparmak, Şiir Ok’u, Evrensel Kültür, Çağdaş Türk Dili, Papirüs, Ardıçkuşu, Berfin Bahar, Söylem, Pencere, Yaba Edebiyat, Türk Dili, Bahçe, Islık, Dize, Haliç gibi dergilerde şiirleri ve kısa hikâyeleri yayımlanmıştır.

Ş. Avni Ölez, bütün şiirlerini Gülün Kara Yazıtı ve Yaprakdökümü adlı kitaplarda toplamıştır. İçerik olarak toplumcu, biçimce yenilikçi bir şiir anlayışına  ve kendine özgü bir dile sahip sahip olan Ölez, kendi kulvarında yalnız koşan bir şair görünümündedir. Şiirlerine dikkat çekici, farklı adlar veren şairin kendine has bir şiir dili, anlatım tekniği ve dize yorumu vardır.

Yoksulların yaşantısından izler taşıyan şiirlerinde umut, umutsuzluk, özgürlük gibi izlekleri, uzun dizelerden oluşturduğu uzun şiirlerde soyut söyleyişlerle ve kendine özgü sözcüklerle vermiştir. Şiirlerinde imge ile şiir dilinin sıkı bir ilişki içinde olduğu görülür. Şiirde harf, sözcük ve dize sayısına özen gösteren, şiirde matematiği ve biçimi önemseyen bir şair olan Ölez, şiirlerini oluştururken uzun dizelerin yanı sıra, kırık mısralara ve kesik cümle yapılarına da başvurarak yer yer Nazım Hikmet’in ve Ercüment Behzat Lav’ın şiirlerini hatırlatan bir şiir tekniği kullanmıştır. Şair, gündelik Türkçede kullanılmayan farklı sözcük ve sözcük gruplarına şiirlerinde yer vererek kendine özgü bir dil kurmuştur.  (Kaynak: teis.yesevi.edu.tr)

Paylaşın

Şaban Akbaba kimdir? Hayatı, Eserleri

10 Ocak 1954 yılında Kars’ın Arpaçay İlçesine bağlı Bardaklı Köyü’nde dünyaya gelen Şaban Akbaba, Şahin Akyurt, Ş. Akyurt, Şaban Akyurt gibi takma isimler kullandı. İlk öğrenimini köyünde, orta öğrenimini Arpaçay’da, yüksek öğrenimini Kars’ta ve Ankara’da tamamladı. 1976 yılında Kars Dede Korkut Eğitim Enstitüsünden ilkokul öğretmeni olarak mezun oldu.

Haber Merkezi / Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesinin Eğitim Yönetimi Teftişi Planlaması bölümünde lisans eğitimini (1983) tamamladı. Türkiye’nin çeşitli yörelerindeki köylerde ilkokul öğretmeni olarak görev yaptı. Milli Eğitim Bakanlığının yurtdışı öğretmenlik sınavını kazandı. MEB öğretmeni olarak Almanya’nın Hamburg kentine atandı. Hamburg’da Türkçe ve Kültür Dersleri öğretmeni olarak beş yıl (1994-1999) görev yaptı. Türkiye’ye döndükten sonra Bursa’ya yerleşti. Üstün/özel yetenekli çocukların eğitim aldığı Bursa Bilim ve Sanat Merkezinde dokuz yıl öğretmen, beş yıl müdür başyardımcısı olarak çalıştı.

Birkaç arkadaşıyla birlikte, kısa adı BUYAZ olan Bursa Yazın ve Sanat Derneğini kurdu. Bu oluşumu Bursa yazın tarihinde önemli bir gelişme olarak değerlendirmektedir. Yıldırım’dan Yanılsamalar dergisi yayın kurulu üyeliği (2002-2003) yaptı, Bursa Kültür bültenini yayına hazırladı. Çinikitap yayın kurulu üyesi, Pen Türkiye Merkezi üyesi, Türkiye Yazarlar Sendikası üyesi ve Bursa temsilcisi, Bursa Yazın ve Sanat Derneği (BUYAZ) kurucu başkanı ve yönetim kurulu üyesidir. Bursa Çocuk Yazını Atölyesini Fehmi Enginalp ile birlikte yönetti. Kestel Çocuk Yazını Atöyle çalışması devam etmektedir. Alp yayınlarında editör olarak çalışmaktadır. Bursa’da yaşamaktadır.

İlk şiiri Biz Öğretmeniz, Eğitim Mücadelesi dergisinde (Haziran 1980) yayımlandı. Daha sonra şiir, öykü ve düzyazıları Edebiyat’81, Dönem, Yamaç, Yeni Olgu, Öğretmen Dünyası, Cumhuriyet Dergi, Sanat Rehberi, Abece, Yazıt, İmece, Yeni Şiir, Kıyı, Şiir Okulu, Yaba/Öykü, Amatör Sanat, İnsancıl, Milli Kültür, Mut Haber Bülteni, Eğitim-Sen, Eğitim-Sen Kültür ve Yaşam, Yeni Biçem, Agora, Düşün, Damar, Aykırısanat, İmgelem, Berfin Bahar gibi dergilerde; Zonguldak Yenice, Yeni Adana, Adana Hürsöz, Gemlik Körfeze Bakış, Kars Mücadele, Cumhuriyet, Cumhuriyet Avrupa gibi gazetelerde yayımlandı. Körfeze Bakış gazetesinin (Gemlik, 1991-93) sanat sayfasını düzenledi.

Eskişehir Uluslararası Yunus Emre’nin Felsefesi konulu şiir yarışmasında (1989) birinci ve yine aynı yarışmada Bir Giz Biliyorum adlı şiiriyle üçüncü (1993) oldu. 1990 Kırıkkale Petrol İş Sendikası 2. Geleneksel Şiir Yarışmasında seçici kurul özel ödülü, 1990 İstanbul Cumhuriyet gazetesi Yunus Nadi yayınlanmamış röportaj üçüncülük ödülü, 1986 Oluşum dergisinin Atatürkçü Düşünce ve Gençliğin Eğitimi konulu yarışmasıda başarı ödülü aldı. 1995 yılında Damar dergisi ve Çankaya Belediyesinin ortaklaşa düzenlediği şiir yarışmasında çocuk şiirleri dalında üçüncü oldu. Birçok yazısında, birçok kitabında Bursa’yı; köylerini, kasabalarını, kentini, doğasını, insanını konu etti. (Kaynak: teis.yesevi.edu.tr)

Paylaşın

Şavkar Altınel kimdir? Hayatı, Eserleri

12 Eylül 1953 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Şavkar Altınel, 1959’da Nilüfer Hatun İlkokulu’nda başlayan öğrenim hayatına 1959-1964 yılları arasında İngiliz Erkek Ortaokulu’nda, lise öğrenimini ise Robert Kolej’de tamamlamıştır (1972). Aynı yıl kazandığı bursla Amerika’ya gitmiş ve Chicago Üniversitesi’nde dört yıl İngiliz Edebiyatı öğrenimi görmüştür.

Haber Merkezi / 1976 yılında kazandığı doktora bursuyla Glasgow’a giden Altınel, 1979’da doktorasını tamamladıktan sonra evlenmiş ve on yıl burada yaşamıştır. 1980-1994 arasında serbest editör olarak çalışmış, 1994’ten sonra da serbest tercümanlık yapmıştır. Türkiye’ye çok sık gelmeyen Şavkar Altınel Londra’da yaşamını sürdürmektedir. 2009’da yayımlanan Tepedeki Yabancı kitabıyla deneme alanında Memet Fuat Ödülü’nü; 2011 yılında ise “Edebiyat değerlerine sürekli bağlılığı ve farklı edebiyatlar arasında köprü oluşu” gerekçesiyle Erdal Öz Edebiyat Ödülü’nü aldı.

İlk yazısı 1971’de Yeni Dergi’de yayımlanan “Taymis ya da Thames” başlıklı bir eleştiri olan Altınel’in şiirleri, yazıları ve çevirileri Tan, Varlık, Gösteri, Adam Sanat, kitap-lık, Sözcükler ve Öküz gibi dergilerde yayımlanır. İsmi 1980 Kuşağı şairleri arasında gösterilmesine rağmen kuşakta hâkim olan imge şiirine yönelmeyen Altınel, 19. Yüzyıl İngiliz romantik şairlerinden etkilenir ve anlatımcı (narrative) şiiri benimser. Bunun yanında şiirinin beslendiği önemli bir kaynak da deneyimi şiirin odağına yerleştirebilmiş olan Yahya Kemal’dir.

Altınel’in şiirlerinde öne çıkan temalar hemen her kitabında genişletilerek işlenen “yolculuk”, “yabancılık”, “anılar” ve “geçmişin hüznü”dür. Şiirlerinde sade bir anlatımı seçtiği ve sözcükleri çoğunlukla ilk anlamları ile kullanarak kendi benliğindeki düşünceleri lirizmden uzak bir çizgi üzerinden okura yansıtmak istediği görülür. Hayat dair tecrübelerini gerçeğe en yakın şekilde yaşatmak isteyen şair, bunun için betimleme ve sinematografiyi şiirlerinde kullanır. Özellikle şimdi ile geçmiş arasındaki geçişlerde bu yönteme başvuran şair, yer yer keskin zamansal sıçrayışlara da başvurur.

Altınel’in ilk eserinde kafiyeye başvurması ve nazım birimi olarak da dörtlüğü kullanması yolundaki ahenk unsurları, sonraki eserlerde ortadan kalkar ve serbest şiir yönelme görülür. Altınel, şiirde olduğu gibi gezi yazılarında da bir arayış insanı olduğunu gösterir. Yolculuk izleğinin arka planını bizzat deneyimlediği gezilerin önemli bir payı vardır. Şair, gezi kitaplarında özellikle hayat karşısında yabancılaşmış ve bu yabancılaşmayı da hayatı dışarıdan bir gözle ve kuşbakışı, tüm varlığı içine alacak düzeyde seyredebilmiş bir karakter sergiler. Şavkar Altınel, Türk şiirinde 1980 Kuşağı olarak adlandırılan şairler arasında anlatımcı şiirin önemli bir ismi olarak konumlandırılır. (Kaynak: teis.yesevi.edu.tr)

Paylaşın

Şemsettin Ünlü kimdir? Hayatı, Eserleri

1 Eylül 1928 yılında Elazığ’ın Harput İlçesi’nde dünyaya gelen Şemsettin Ünlü, ilk ve orta öğrenimini Elazığ’da tamamladı. 1946’da Kuleli Askeri Lisesi’nden mezun oldu.1948 yılında subay olan yazar, 1950’de İzmir Gaziemir Ulaştırma Okulu’nda ulaştırma temel eğitimi gördü ve mezun oldu.

Haber Merkezi / 1965’te ODTÜ İdari Bilimler Fakültesi Ekonomi-İstatistik Bölümü’nden mezun oldu. 1970’te albay iken emekli olan Ünlü, Tübitak Yöneylem Araştırması Ünitesi’nde araştırmacı (1970-1972), GİMA’da genel müdür yardımcısı (1972-1974), OYAK’ta genel müdür yardımcısı (1974-1983), Türk Otomotiv Endüstrileri A.Ş.’de genel müdür olarak görev yaptı. Evli ve iki çocuk babası olan Ünlü, Bursa’da yaşamaktadır.

Sanat hayatına şiirle başlayan Ünlü, 1950’den itibaren dergilerde şiirler, denemeler ve incelemeler yayımlar. İlk şiiri, 1952 yılında Varlık Dergisi’nde yayımlanan yazar, asıl ününü romanlarıyla yakalar. 1986 yılında yayımladığı ilk romanı Yukarışehir Orhan Kemal Roman Armağanı’nı alır. 1988’de yayımlanan Toprak Kurşun Geçirmez adlı ikinci romanı ile Madaralı Roman Ödülü’ne layık görülür. Yukarışehir, Toprak Kurşun Geçirmez ve Yüz Uzun Yıl “ırmak romanlar” niteliğindedir.

Yazar, bu romanlarda Harput kültürünü, tarihini, coğrafyasını, Harput’a ait efsaneleri, türküleri romanın konusu ile kaynaştırarak sunar. Ünlü’nün ırmak romanlarında dikkati çeken özellik, “Türk tarihinin ‘romanlaştırdığı’ bu dönemlerini, eski bir kültür, sanat merkezi olmakla beraber İstanbul’un çok uzağına düşen, kaleli taşra şehri Harput’tan vermesidir.”. Bu üç eser, 1860-1908 dönemi siyasi ve sosyal hayatını, kenarda kalmış bir şehir üzerinden vermesi bakımından ayrı bir önem arz etmektedir.

Yazar, eserlerinde kendine has bir dil oluşturmaya çalışmıştır. Romanlarındaki cümleler titizlikle kurulmuştur. Şiirselliği yakalamak adına devrik cümleleri tercih etmiştir. Romanlarında tasvirli anlatıma sıkça başvuran yazar, halk dilinde kullanılan kelimeleri, atasözlerini, deyimleri, eski Türkçe sözcükleri anlatımın birer unsuru olarak kullanmıştır. Ayrıca yazarın, her üç romanında da “ve” bağlacını hiç kullanmaması oldukça dikkat çekicidir: “’Ve’yi kullanmamak, vaktiyle Nurullah Ataç’ın önerisi ve uygulaması idi.”

Şiirlerinde aşk, sevgi, dostluk, ölüm, yaşama sevinci, barış, özgürlük, tabiat gibi temaları işler. Ünlü’ye göre şiir: “Duygu ve düşünce yoğunluğu ile ortaya çıkan bir üründür. Şiir, salt duygularla oluşturulmaz. Düşüncelerden, sezgilerden, arayışlardan, yapma yaratma unsurlarından faydalanılarak oluşturur.” Edebiyatın çeşitli türlerinde eserler veren Ünlü, topluma ait unsurları yalın ve anlaşılır bir dil ile aktarır.

Paylaşın