Düşük nedir? Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi

Hamileliklerin neredeyse %15’i düşük ile sonlanır. Aslında bu oran bu tahminden daha da yüksektir. Zira bazı hamilelikler o kadar erken sonlanır ki, çoğu kadın gebeliğinin farkında değildir. Hamileliğin 12. haftasından önce gerçekleşen düşükler ‘erken düşük’ olarak değerlendirilirken 12. ila 20. haftası arasında gerçekleşen düşükler de ‘geç düşük’ olarak adlandırılıyor.

Gerçekleşen düşüklerin çoğunda ana neden genetik sebeplerdir. Yani genetik yapısı bozuk olan gebelik mahsulü ilk üç aydaki kalite kontrol mekanizmalarından geçemez ve düşükle sonuçlanır. İleri yaş gebelerinde genetik yapı bozukluğu olan embriyo gelişimi daha fazladır. İleri yaş gebeliklerindeki düşük riskinin fazla olmasındaki ana neden de budur.

Nedenleri;

Pek çok düşüğün sebebi, bebeğin normal şekilde gelişememesinden kaynaklanır. Düşük, bebeğin genetik yapısındaki bozukluk nedeniyle görülebilir. Fakat bu bozukluk illa anneden veya babadan geçmek zorunda değildir. Annenin hastalıklarına bağlı olarak düşük gelişir. Günlük olarak yapılan aktiviteler düşüğe neden olmaz. Buna çok şiddetli bulantı ve kusma yaşanması da dahildir. Düşme veya başka yaralanmalarda da düşük gelişmesi olacak diye bir kaide yoktur. Daha çok hayati tehlike bulunan durumlarda düşük gelişebilir.

Belirtileri;

Düşük belirtilerinin ilki kanamadır ve kanamaya kimi zaman doku parçaları da eşlik edebilir. Bu durumda düşük riski akıllara gelir ve düşük tanısı da konabilir. Çoğu zaman kanama ile beraber kasıklarda ya da bel bölgesinde arı da görülebiliyor. Kimi zaman da kanama olmadan vücudun bu bölgelerinde ağrı yaşanabiliyor. Bazı anne adaylarında ağrının sırta ya da kalçaya doğru yayılım gösterebildiğini söyleyebiliriz. Vajinal akıntının pembe renkte olması da düşük belirtilerinden biri olarak kabul edilebilir.

Belirtiler yüksek ateş ya da halsizlik gibi semptomlar şeklinde de ortaya çıkabiliyor. Ancak gebelik döneminde her belirtiyi düşük riski ile ilişkilendirmek de doğru olmaz. Mide bulantısı ve kusma düşük belirtileri arasındadır ancak her zaman düşükten kaynaklı olarak yaşanmayabilir. Gebeliğin belirli dönemlerinde de mide bulantısı ve kusma şikayetleri ortaya çıkabiliyor. Buna kokulara karşı hassasiyet de eşlik edebiliyor. Bu gibi durumlarda yapılması gereken en doğru davranış doktorunuzu bilgilendirmenizdir.

Düşük riski kaçıncı aya kadar devam eder?

Düşük tehdidi olan gebeler sıkı gözlem altında tutulurlar. Bazen haftalık kontrollerle gebelik kesesi ve fetus kalp atımları izlenir. Bazen de rahim boynu (collum) uzunluğu ölçülerek düşük riski gözlenir. Genellikle ilk üç ay içerisinde yani 12 haftanın bitimiyle işler normale dönse de bazen riski oluşturan patoloji (örneğin tedavi edilmeyen idrar yolu enfeksiyonları) ortadan kalkana kadar devam edebilir.

Teşhisi;

Vajinal kanama, lekelenme, karın veya bel bölgenizde ağrı, kramp gibi şikayetleriniz varsa mutlaka doktorunuza bildirin. Doktorunuz rahim ağzının açıklığını kontrol edecek, ultrasound ile de bebeğinizin kalp atışlarına bakacaktır. Böylelikle gelişimin normal olup olmadığı tespit edilecektir. İhtiyaç halinde kan ve idrar tahlilleri de istenebilir. Kanamanız bulunuyor ama rahim ağzı açılmamışsa bu, düşük tehdidi olduğu anlamına gelir. Böyle hamilelikler genelde başka bir sorun çıkmadan devam edecektir. Fakat kanama ile birlikte rahmin kasılması ve rahim
ağzı açılması da varsa düşük kaçınılmazdır.

Tedavisi;

Düşük tehdidi varsa kanama ve ağrı geçene kadar istirahat gereklidir. Bu sırada egzersiz ve cinsel ilişkiden uzak durulmalıdır. Seyahate çıkmanız da bir o kadar sakıncalı olacaktır. Özellikle de acil tedavi imkânı olmayan yerlere gitmeniz oldukça risk taşır. Kanama başladı ve rahim ağzı da açıksa bu düşük yapıyor olduğunuz anlamına gelir. Fakat rahminizde gebeliğe ait dokuların bir bölümü kalabilir. Bu yüzden kürtaj gibi bir işlem gerekebilir. Bu işlem esnasında rahim ağzı genişletilir ve rahimde kalan parçalar alınır.

Yeniden ne zaman hamile kalınabilir?

Düşük yaşandıktan sonra, adet düzeniniz başladığı andan itibaren. Fakat unutmayın ki fiziksel olduğu kadar duygusal açıdan da buna hazır olmalısınız. Aynı zamanda eşinizin de buna yeniden hazır olması gerekir. En azından bir adet dönemi geçmesini bekleyebilirsiniz. Yaşadığınız düşük sayısı birden fazlaysa bunun nedenlerinin araştırılması gerekir. Bu düşüklere, rahminizde bulunan sorunlar, bağışıklık sistem bozuklukları veya hormon bozuklukları neden olabilir. Belli bir neden bulunamasa bile sakın umutsuzluğa kapılmayın. Tekrarlayan düşük yaşamış kadınların pek çoğunun bebekleri olmuştur.

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

 

Paylaşın

Sarılık (İktel) nedir? Belirtileri, Tedavisi

Sarılık (İktel), kandaki bilirubin düzeyinin artması sonucu deri, göz ve mukozaların sarı renk alması durumudur. Bu sarı renge, sarı-turuncu safra pigmenti olan yüksek bir bilirubin seviyesi neden olur. Safra, karaciğer tarafından salgılanan sıvıdır. Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin parçalanmasından oluşur.

Sarılık bir hastalık değil belirtidir. Birçok hastalık, sarılık belirtilerine neden olabilir. Örneğin, ana safra kanallarında taş olması sarılığa neden olabilir.

Nedenleri; 

Sarılığa neden olabilecek altta yatan durumlar şunlardır:

  • Karaciğerin akut iltihabı; Bu, karaciğerin bilirubini konjuge etme ve salgılama yeteneğini bozarak birikmeye neden olabilir
  • Safra kanalının iltihabı; Bu, safranın salgılanmasını ve bilirubinin çıkarılmasını önleyerek sarılıklara neden olabilir
  • Safra kanalının tıkanması; Bu, karaciğerin bilirubini atmasını önler
  • Hemolitik anemi; Büyük miktarlarda kırmızı kan hücresi parçalandığında bilirubin üretimi artar
  • Gilbert sendromu; Bu, enzimlerin safra atılımını işleme yeteneğini bozan kalıtsal bir durumdur
  • Kolestaz; Bu, karaciğerden safra akışını keser. Konjuge bilirubin içeren safra, atılacağı yerde karaciğerde kalır

Sarılığa neden olabilecek daha nadir durumlar şunlardır:

  • Crigler-Najjar sendromu; Bu, bilirubinin işlenmesinden sorumlu spesifik enzimi bozan kalıtsal bir durumdur
  • Dubin-Johnson sendromu; Bu, konjuge bilirubinin karaciğer hücrelerinden salgılanmasını önleyen kalıtsal bir kronik sarılık şeklidir
  • Yalancı sarılık; Bu zararsız bir sarılık şeklidir. Cildin sararması fazla bilirubinden değil beta-karoten fazlalığından kaynaklanır. Yalancı sarılık genellikle aşırı miktarlarda havuç, kabak veya kavun yemekten kaynaklanır.

Belirtileri;

  • Göz içi ve ciltte sarılık
  • Kaşıntı
  • Halsizlik/yorgunluk
  • Koyulaşan idrar
  • Açık renkli dışkı
  • Karın ağrısı
  • Kilo kaybı
  • Ateş

Tanısı;

Sarılık, kandaki ya da idrardaki bilirubin miktarının ölçülmesi ile anlaşılır. Bilirubin seviyeleri desilitre başına miligram (mg/dL) olarak ölçülür. Yetişkinler ve büyük çocuklarda kandaki bilirubin seviyeleri 0,3 ile 0,6 mg/dL arasında olmalıdır. 37. haftadan sonra doğan bebeklerin yaklaşık yüzde 97’si 13 mg/dL’den daha az seviyelerde bilirubine sahiptir. Bundan daha yüksek seviyelere sahip olan hastalar, daha fazla araştırma için ilgili birimlere yönlendirilirler.

Tedavisi;

Sarılık genellikle yetişkinlerde tedavi gerektirmez (bebeklerde daha ciddi bir sorundur). Sarılık tedavisi, sarılık semptomlarından ziyade nedeni hedefler.

Anemiye bağlı sarılık, demir takviyeleri alarak veya daha fazla demir açısından zengin gıdalar yiyerek kandaki demir miktarını artırarak tedavi edilebilir. Demir takviyeleri reçetesiz olarak temin edilebilir.

Hepatite bağlı sarılık, antiviral veya steroid ilaçların kullanılmasını gerektirir. Doktorlar tıkanıklığın neden olduğu sarılığı tıkanıklığı cerrahi müdahale ile çıkararak tedavi edebilir. Sarılık bir ilacın kullanımından kaynaklanıyorsa, tedavi alternatif bir ilaca geçmeyi içerir.

Sarılık tedavilerinin bazı komplikasyonları/yan etkileri vardır.

  • Kabızlık
  • Şişkinlik
  • Karın ağrısı
  • Gaz
  • Mide bulantısı
  • Kusma
  • İshaldir

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Paylaşın

İnmemiş testis nedir? Belirtileri, Tedavisi

Erkek çocuklarda en sık görülen ve çocuk cerrahlarının en sık takip ve tedavi ettiği gelişimsel hastalıklardan biri olan İnmemiş Testis, erkeklik hormonu ve sperm üretiminden sorumlu organ olan testislerden birinin ya da daha nadir olarak ikisinin torbaya yerleşememesi durumudur.

Anne karnındaki erkek bebeğin yumurtalıkları (testisler) karın içinde bir yandan gelişmeye devam ederken bir yandan da göç ederek kasık kanalından geçer ve doğumdan kısa bir süre önce torbaya (skrotum) yerleşirler. Testislerden birinin ya da daha nadir olarak ikisinin torbaya yerleşememesine inmemiş testis denir. Bir ya da iki testis torbada ele gelmez. Prematüre bebeklerde görülme sıklığı %60-70’leri bulmaktadır. Görülme sıklığı zamanında doğmuş bebeklerde %4’dür. Bir yaşından sonra inmemiş testis görülme oranı %1’in altına inmektedir. % 60 sağ tarafta görülmekle birlikte solda ya da iki taraflı da olabilir.

Nedenleri;

Nedeni kesin olarak bilinmemekle beraber ailesinde inmemiş testis hikayesinin olması, erken doğum, düşük doğum ağırlıklı doğmak, endokrin bozuklukları (hormonal eksiklikler veya hormonlara karşı duyarsızlık, östrojen fazlalığı) anatomik bozukluklar ve gebelik sırasında kullanılan bazi ilaçlar gibi faktörler sebep olarak gösterilebilir.

Belirtileri;

Normalde 28. Hafta itibariyle bebeklerde testisler yavaş yavaş yerine inmeye başlar. Fakat bazen hormonsal sebeplerden dolayı testis torbaya doğru inemez, karın içerisinde veya torbanın üst kısmında kalabilir.

Testis olması gerektiği gibi inmezse ve torba içerisine giremez yani vücut içerisinde kalırsa hem hacmi küçülür hem de sperm kalitesi düşebilir. Bu durumda kısırlık veya kanser gelişme riski oldukça yüksek seyreder. Yine travmalara bağlı kazalarda da zarar görme ihtimali yüksek olur. Kendi kendine inmeyen testislerde hekimin de uygun görmesi durumunda mutlaka ameliyat gerekmektedir.

Tanısı;

Çoğu inmemiş testis bebek doğduktan hemen sonra yapılan dikkatli bir fizik muayene ile tespit edilebilir. Bazen hidrosel diye adlandırılan ve halk arasında su fıtığı olarak bilinen hastalığın varılığı testisin muayene ile bulunmasını zorlaştırabilir. İnmemiş testis şüphesi ile çocuk cerrahisi polikliniğine başvuran bebeklerin çoğunda ek tetkiğe ihtiyaç duyulmadan fizik muayene ile tanı kouyulur.

Fizik muayene ile bulunmayan hastalara ultrasonografiden yararlanılabilir. Karın boşluğunda kalan testislerin tespiti için ultrasonografinin tanı değeri düşük olması sebebi ile laparoskopik yöntemden faydalanılır. Bu yöntemde hasta genel anestezi altındayken laparoskop ile karına girilir ve karın boşluğunda, pelviste testis dokusu aranır.

Tedavisi;

Erkeklerde torbalardaki ısı vücut ısısından 2-4 derece daha düşüktür. Bu sıcaklık testisle ilgili yapıların gelişmesi ve normal işlev görmeleri için zorunludur. Vücut içinde bulunan testiste yüksek ısı nedeniyle olumsuz değişiklikler meydana gelir. Bu değişiklikler 6. ayda başlamaktadır. Giderek artan yapısal bozukluklar uzun sürdüğünde çocuk sahibi olma yeteneğinin kaybına (steriliteye) kadar varan sonuçlara yol açabilir. Ameliyatla yerine indirilen testisler normal gelişimine kaldığı yerden devam ederler.

İnmemiş testis tedavi edilmediğinde;

  • Hormon ve sperm üretiminin bozulması ile kısırlık oluşabilir
  • Testis kanseri görülme riski 4-10 kat artar
  • Testis damarları etrafında dönebilir ve testisin kanlanması bozularak kaybedilebilir
  • Yukarıda kalan testis travmaya maruz kalabilir
  • Kasık fıtığına neden olabilir
  • Testisin torbada olmamasından kaynaklı psikolojik sorunlar yaşanabilir
  • Tartışmalı olmakla birlikte inmemiş testisin, diğer tarafta bulunan ve sağlıklı olan testise de zarar vereceği gibi riskler taşımaktadır

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

 

 

Paylaşın

Bağırsak tıkanması (ileus) nedir? Detayları

Tüm yaşlarda görülebilen bağırsak tıkanması (ileus), yiyecek veya sıvının ince bağırsağınızdan veya kalın bağırsağınızdan (kolon) geçmesini engelleyen durumdur. Genel cerrahi kliniklerinin aciline başvuran hastaların % 10-20’sini oluşturur.

Tedavi edilmezse, bağırsağın tıkalı kısımları ölebilir ve ciddi sorunlara yol açabilir. Bununla birlikte, acil tıbbi bakımla, bağırsak tıkanıklığı genellikle başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.

Nedenleri;

Yetişkinlerde bağırsak tıkanmasının en yaygın nedenleri şunlardır:

  • Bağırsak yapışıklıkları
  • Abdominal veya pelvik cerrahiden sonra karın boşluğunda oluşabilen fibröz doku bantları
  • Kolon kanseri

Çocuklarda bağırsak tıkanmasının en yaygın nedeni bağırsağın iç içe geçmesidir.

Bağırsak tıkanıklığının diğer olası nedenleri;

  • Fıtıklar – vücudunuzun başka bir yerine çıkıntı yapan bağırsak bölümlerİ
  • Crohn hastalığı gibi iltihaplı bağırsak hastalıkları
  • Divertikülit – sindirim sistemindeki küçük, şişkin keselerin (divertikül) iltihaplandığı veya enfekte olduğu bir durum
  • Kolonun bükülmesi (volvulus)
  • Etkilenen dışkı

Belirtileri;

  • Gelen ve giden kramplı karın ağrısı
  • İştah kaybı
  • Kabızlık
  • Kusma
  • Bağırsak hareketine veya gaz geçişine sahip olamama
  • Karın şişmesi

Ne zaman doktora görünmeli?

Bağırsak tıkanıklığından kaynaklanan ciddi komplikasyonlar nedeniyle, şiddetli karın ağrınız veya diğer bağırsak tıkanıklığı semptomlarınız varsa derhal tıbbi yardım alın.

Teşhisi;

Bağırsak tıkanıklığı teşhisi konulacak kişinin tüm şikayetleri genel cerrahi uzmanı tarafından dinlenir, hastanın fizik muayenesi yapılır, ve teşhis konur. Bağırsak tıkanması teşhisinde en önemli tanı, hastanın yatar pozisyonda çekilen röntgen grafileridir. Tıkanıklığın ne kadar ilerlediğini, seviyesini bu grafiler ortaya koyar. Bunun dışında bazı hastalara tanı, bilgisayarlı tomografi cihazıyla konulur.

Tedavisi;

Bağırsak tıkanıklığı tedavisinde iki seçenek uygulanabilir. Birincisi medikal tedavi, ikincisi cerrahi tedavidir. Hastalık henüz ilerlememiş ve başlangıç seviyesindeyse ilaç tedavisi ile bu hastalıktan kurtulunabilir. Ancak hastalık ilerlemişse, hatta bağırsak da kangren durumu söz konusu ise, kalın bağırsak tamamen tıkanmışsa kesinlikle ameliyat şarttır.

Risk faktörleri;

  • Sıklıkla yapışıklıklara neden olan karın veya pelvik cerrahi – yaygın bir bağırsak tıkanıklığı
  • Crohn hastalığı, bağırsak duvarlarının kalınlaşmasına ve geçiş yolunu daraltmasına neden olabilir
  • Karnınızdaki kanser, özellikle karın tümörünü veya radyasyon tedavisini çıkarmak için ameliyat olduysanız

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Paylaşın

İktiyozis nedir? Belirtileri, Tedavisi

Genetik geçişli bir deri hastalık olan ve alk arasında balık pulu hastalığı olarak bilinen iktiyozis vulgaris, sürekli ölen deri hücreleri ciltte birikerek balık pulu gibi görüntüler oluşması durumudur. Toplumda oldukça nadir görülen bir hastalıktır.

Normal bireylerde cildin yüzeyindeki epidermis hücreleri sürekli yenilenir; oluşan ölü epidermis hücreleri dökülerek cilt yüzeyi sürekli yenilenir. Balık pulu hastalığına sahip bireylerde ciltte oluşan ölü deri hücreleri dökülemez ve atılamaz. Bu durumda ölü deri hücreleri cilt yüzeyinde birikip yamalar halinde kalın, kuru bir tabaka oluştururlar. Yamalar halinde oluşan bu ölü hücre katmanları balık puluna benzediği için bu hastalığa balık pulu hastalığı ismi verilmiştir.

Çeşitleri;

Genetik geçişli bir hastalık olan balık pulu hastalığının semptom ve klinik tabloları benzer olmakla birlikte genetik geçiş açısından farklılıklar taşıyan bir kaç tipi mevcuttur. Genellikle otozomal dominant geçiş gösteren tipi yaygın olarak görülmesine rağmen Y kromozumuna bağlı olarak taşınan bir formu da mevcuttur. Bu formda sadece erkek çocuklar hasta olurlar. Genetik geçişin haricinde bazı hastalıklar sonrasında kazanılmış hastalık çeşitleri de mevcuttur.

Belirtileri;

Kuru cilt yapısı, balık pulu biçiminde oluşumlar, derinin kalınlaşması biçiminde sıralanır. Bu kalınlaşmalar genellikle dirsek ve dizde olurken bazen de kollara ve ellere kadar yayılmış olabilir.

Kafa derisinde pullanma, ciltte kaşıntı, ciltte poligan şekilli pullar, çok kuru ve kalınlaşmış cilt, kahverengi, gri veya beyaz pullar…

Tanısı;

Cilt hastalıkları konusunda uzmanlaşan dermatologlar ilk gördükleri anda bu hastalığın tanısını koyabilir. Hastaların aile hikayeleri, çocukluk çağına ait anamnezleri sorgulanarak tanı kesinleştirilir. Kan testleri uygulanabilir. Ciltte görülen lezyonlardan biyopsi yapılarak kein tanı konulur. Ayırıcı tanı özellikle benzer lezyonlara sahip olabilecek Psöriazis yani Sedef Hastalığı arasında yapılır. Cilt biyopsisi bu iki hastalığın ayrımını yapar.

Tedavisi;

Maalesef iktiyozis tekrarlayıcı kronik bir deri hastalığıdır ama çok yoğun olduğu durumlarda cildiye uzmanları tarafından önerilen ilaçlarla yoğunluğu azaltılabilmektedir. Özellikle gen tedavisindeki gelişmeler umut vadetmekte yakın bir gelecekte bu hastalığın tamamen tedavi edilmesi için yoğun bilimsel çalışmalar yapılmaktadır.

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Paylaşın

Sistit nedir? Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi

İdrar yolu enfeksiyonunun ikincil etkisi olarak ortaya çıkan Sistit, mesanenin bir tür enfeksiyonudur. İdrar yolları ve üreme sisteminde en sık görülen hastalıklardan biridir. Kadınlarda daha fazla görülen sistit; ağrılı ve acılı geçebilir.

Hafif sistit vakaları genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşebilmektedir. Ancak sık sık sistit geçiren kişilerin düzenli veya uzun süreli tedavi ihtiyaçları olabilir. Sistite neden olan bakterilerin çoğu sağlıklı bağırsak florasını oluşturur.

İdrar yolu enfeksiyonlarının büyük bir çoğunluğu bağırsakta bulunan ve idrar yoluna ulaşan bakterilerden kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla hem tedavide hem de sistitin tekrarlamasını engellemede bu geçişi engellemek önemlidir.

Nedenleri;

Farklı etkenler sistit nedenleri arasında sayılabilmektedir. Ancak genellikle sistit nedeni bakteriyeldir. Normalde bağırsak ve sindirim sisteminde bulunan ve zararsız olan bakterilerin mesaneye ulaşması sistit nedeni olmaktadır.  Sistite en çok Escherichia coli (E. coli) bakterisi yol açmaktadır. Bakteriyel sistitin haricinde mesanenin zarar görmesi veya tahriş olması da sistit neden olabilir.

Belirtileri;

En sık belirtiler idrar yaparken yanma ve sık idrara çıkma isteğidir. İdrar yaparken yanma bazı bayanlarda çok şiddetli olabilir. Ateş basit sistitte sık rastlanan bir bulgu değildir. Ateşiniz 38 derece ve üstünde ise hemen doktora başvurmalısınız. Eğer ateş ile beraber böğür ağrısı da varsa böbrek iltihabı şüphesi ile hastaneye yatmanız gerekebilir.

Teşhisi;

Bir ürolog şikayetlerin tarifine ve testlere dayanarak teşhis koyabilir. Bu testler idrar analizleri, sistoskopi (özel bir aletle uretra ve mesanenin gözlenmesi) ve damar içi pylogram denilen özel bir röntgen çekimini kapsar. Enfeksiyona neden olan bakteriyi tanımlayabilmek için de idrar kültürü gerekebilir. Sistit hemen ve uygun şekilde tedavi edilirse önemli bir hastalık değildir. Sistit ve altında yatan neden tedavi edilmezse, kronik bir hal alabilir.

Tedavisi;

Basit sistit tedavisi sıklıkla 3-5 günlük antibiyotik kullanımı ile yapılabilir. Ancak doktorunuzun önerisine göre bu süre uzatılabilir.

Basit sistit tekrarlar mı?

Sistit atakları bayanların çoğunda tekrarlamaz. Tekrarlayan sistit atakları için mutlaka üroloji uzmanına danışılmalı ve gerekirse ileri tetkikler yapılmalıdır.

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Paylaşın

İrritabl (huzursuz) bağırsak sendromu nedir? Detaylar

Yapısal (organik) değil fonksiyonel bir bozukluk olarak değerlendirilen Irritabl (Huzursuz) Bağırsak Sendromu (IBS), bağırsakların gerektiği gibi çalışmasını engelleyen bir hastalıktır. Dünya nüfusunun %7 ile %10’unu etkileyen bir rahatsızlıktır.

Toplumda yaygın olarak rastlanıyor ve IBS’nin sebepleri bilinmediği gibi kesin bir tedavisi de bulunmuyor. IBS büyük ölçüde rahatsızlığa ve sıkıntıya yol açmakla beraber bağırsaklara kalıcı bir zarar vermiyor, kanamaya yol açmıyor ve kanser gibi ciddi hastalıklara neden olmuyor. Sıklıkla hafif bir sıkıntıya yol açan IBS bazı kişiler için hareketi kısıtlayıcı olabiliyor.

Bu bağlamda da yaşam kalitesi etkileniyor. IBS’li kişiler sosyal ortamlara girmekten kaçınabiliyor, işe gitmekten çekinebiliyor ya da bazen hastalığın yol açtığı ishal , acilen tuvalete koşma ihtiyacı ya da kabızlık gibi belirtiler nedeniyle kısa mesafelere bile yolculuk etmekten korkabiliyor. Yine de IBS’li bir çok kişi diyet, stres yönetimi ve bazen de hekimler tarafından önerilen ilaç tedavileri ile belirtilerini kontrol altında tutabiliyor.

Nedenleri;

Uzun yıllar yapılan araştırmalara rağmen IBS’nin nedeni tam olarak belirlenememiştir. Hastalarda yapılan tetkikler sonucunda organik olarak tamamen normal olunması, psikolojik, fizyolojik ve beslenme şeklinden kaynaklanan nedenlere bağlı olabileceğini düşündürmektedir. Kişiden kişiye şikayetlerin artma nedenleri farklılık gösterse de, sindirim sistemi ile ilgili bir bozukluk olduğundan, yiyecekler büyük önem taşımaktadır. Bununla beraber en sık görülen tetikleyiciler:

  • Liften yetersiz beslenme
  • Belirli yiyeceklere karşı hassasiyet
  • Stres
  • Sigara
  • Alkol
  • Adet dönemi
  • Öğün atlama ve birden çok yemek yeme
  • Enfeksiyonlar
  • Antibiyotik kullanımı ve diğer ilaçlar Ayrıca genel hasta eğilimlerinden yola çıkarak mevsimsel değişiklikler, soğuk hava gibi nedenlerin de IBS belirtilerini tetiklediği öngörülebilir

Belirtileri;

  • İshal (genellikle şiddetli ishal atakları olarak tarif edilir)
  • Karın ağrılar veya kramplar, genellikle karın alt yarısında, yemeklerden sonra kötüleşir ve bağırsak hareketinden sonra daha iyi hissedilir
  • Aşırı gazve şişkinlik
  • İshal veya kabızlık – bazen ishal ve kabızlık dönüşümleri
  • Dışkıda mukus
  • Normalden daha sert veya gevşek dışkı
  • Dışarı çıkmış göbek
  • Stres semptomları daha da kötüleştirebilir

Teşhisi;

IBS genellikle doktorlar daha ciddi organik hastalık olasılıklarını dışladıktan sonra  teşhis edilir. Doktorunuz belirtilerin dikkatli bir tanımlanmasını içeren tam bir tıbbi öykünüzü alır. Fiziksel muayene ve laboratuar testleri uygulanır. Kanamanın olup olmadığını anlamak için dışkı örneği test edilir. Doktorunuz ayrıca organik bir hastalık olup olmadığından emin olmak için röntgen ya da kolonoskopi (kalın bağırsağı esnek bir tüp aracılığıyla izleme) gibi tanı yöntemleri uygulayabilir.

Tedavisi;

IBS tamamen ortadan kaldıran bir tedavi yoktur. Ancak tedavi, belirtilerin şiddetini azaltmaya ve tekrarlamasını önlemeye yönelik olarak başarılı olmaktadır. Amaç hastaların günlük yaşamlarını sürdürmeleri ve yaşam kalitelerinin bozulmamasının sağlanmasıdır. Bu nedenle şikayetler olduğu dönemde hastalara medikal tedaviler önerilir. Ayrıca ilaç tedavisinin yanında kişilerin özellikle yedikleri besinlere dikkat etmeleri de rahatsızlığı azaltıcı bir unsurdur.

Ne zaman doktora görünmeli?

Bağırsak alışkanlıklarında veya İBS’nin belirtilerinde kalıcı bir değişiklik ortaya çıkan hastaların doktora görünmesi önerilir. Çünkü bu işaretler kalın bağırsak kanseri gibi daha ciddi bir durumun göstergesi olabilir. Aşağıdaki belirtiler varsa ileri tetkik yapılması için mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir:

  • Kilo kaybı
  • Geceleri ishal
  • Rektal kanama
  • Demir eksikliği anemisi
  • Açıklanamayan kusma
  • Yutma zorluğu
  • Gaz çıkarma veya dışkılama ile geçmeyen karın ağrısı

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

 

Paylaşın

Huzursuz bacak sendromu nedir? Belirtileri, Tedavisi

Yaygın bir sinir sistemi hastalığı olan ve kalıtsal olduğu düşünülen huzursuz bacak sendromu, çoğunlukla yaşlılarda görülürken, orta yaş grubunda da sıkça görülmektedir. Huzursuz bacak sendromu şikayeti ile giden genç hastalarda bulunmaktadır.

Hastalar tarafından genellikle tam olarak tariif edilemeyen bir hastalık olmakla birlikte ayak ve bacak bölgesinde, bazı hastalarda ise kollarda kaşıntı, ürperme, ağrı, yanma ve karıncanma gibi semptomlarla karakterize bir hastalıktır. Huzursuz bacak sendromu, bazı durumlarda kaslarda meydana gelen kramplar ve uyuşma ile karıştırılabilmektedir. Bu da hastalığın tanısının koyulması ve tedavi sürecinin başlatılmasını geciktirir. Bu nedenle huzursuz bacak sendromu belirtilerinin görüldüğü hastalarda detaylı bir muayene ile sorunun kaynağının tespit edilmesi büyük önem taşır.

Nedenleri;

Huzursuz bacak sendromunun kesin nedeni birçok vakada belirlenmemiştir. Araştırmacılar, durumun kas hareketlerini kontrol etmek için beyin tarafından salgılanan dopaminde bir dengesizlikten kaynaklandığını düşünmektedir.

Huzursuz bacak sendromu ortada bilinen herhangi bir neden olmaksızın ortaya çıkabileceği gibi, demir metabolizmasında oluşan bozukluklar, bir takım kronik hastalıklar ve çeşitli ilaçların yan etkileri sebebiyle de ortaya çıkabilmektedir

Huzursuz bacak sendromu çocukluk dönemi de dahil olmak üzere herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Hastalık artan yaşla birlikte daha yaygın olarak görülür ve kadınlarda erkeklerden daha yaygındır.

Özellikle 40 yaş altında görülen vakalarda huzursuz bacak sendromunun kalıtsal olarak aileden geldiği düşünülmektedir. Bununla birlikte hamilelik veya benzeri hormonal değişiklikler huzursuz bacak sendromunun semptomlarını geçici olarak ağırlaştırabilir.

Bazı kadınlar hamilelikleri sırasında, özellikle son üç ayda ilk defa huzursuz bacak sendromu belirtileri yaşamaya başlayabilirler. Bu tür vakalarda genellikle doğumdan sonra, hormonal dengelerin normale dönmesiyle birlikte semptomlar kaybolur.

Huzursuz bacak sendromu genellikle altta yatan ciddi bir tıbbi problemle ile ilişkili değildir, ancak bazı vakalarda diğer koşullara eşlik edebilir:

  • Bazen diyabet ve alkolizm gibi kronik hastalıklardan bireyin elleri ve ayaklarındaki sinirlerde hasar meydana gelebilir. Bu hasar periferik nöropatiye yol açar
  • Anemi sorunu olmadan bile, demir eksikliği huzursuz bacak sendromuna neden olabilir veya var olan bir durumu daha ağır bir hale getirebilir. Bireyin mide veya bağırsaklardan kanama öyküsü varsa, ağır adet dönemleri yaşıyorsa veya sık aralıklarla kan bağışı yapıyorsa demir eksikliğini olabilir
  • Eğer bireyde böbrek yetmezliği varsa, yine anemi ile birlikte demir eksikliği de olabilir. Böbrekler düzgün çalışmadığında, kandaki demir depoları azalabilir. Bu ve vücut kimyasında meydana gelen diğer değişiklikler huzursuz bacak sendromuna neden olabilir veya var olan bir durumu daha ağır bir hale getirebilir
  • Hasar veya yaralanma sonucu omurilikte meydana gelen lezyonlar huzursuz bacak sendromu ile ilişkilendirilmiştir. Omuriliğe anestezi verilmesine neden olan tıbbi müdahaleler de huzursuz bacak sendromuna yol açabilir

Belirtileri;

  • Bacaklarda ve ayaklarda huzursuzluk hissi
  • Huzursuzluk hissiyatından kaynaklı sürekli olarak hareket etme ihtiyacı
  • Gece saatlerinde artış gösteren ağrı ve rahatsızlık hissi
  • Hissedilen ağrı ve huzursuzluğun hastalıktan etkilenen bölgenin hareket ettirilmesi ile kısa süreliğine azalması hissi
  • Bacaklarda istemsiz seğirmeler

Tanısı;

Hastanın bacaklarında uzun süreli hareketsizlikte ve uyumadan önce ortaya çıkan rahatsız edici bir his varsa ve bu rahatsız edici his bacaklarda karşı konulamaz bir hareket ettirme dürtüsüne neden oluyorsa, bu durum uyku kalitesini bozup uykusuzluğa ve gün içinde dikkat eksikliği, baş ağrısı, uyku haline neden oluyorsa mutlaka bir hekime başvurması gerekir. Bu hastalarda huzursuz bacak sendromuna neden olabilecek sebepler araştırılır, hastanın öyküsü öğrenilir ve nörolojik muayene ile ayrıntılı kan tahlilleri yapılır. Alta yatan periferik nöropatiyi araştırmak için EMG incelemesi yapılır. Tüm bu incelemelerden sonra hastaya uyku bozukluğunu araştırmak için uyku testi gerekebilir.

Tedavisi;

Huzursuz bacak sendromunun tedavisinde ilk prensip hastalığın alevlenmesine neden olan madde veya gıdalardan kaçınmaktır. Alkol, kafein ve nikotin gibi maddelerden kaçınmak belirtileri azaltabilir. Hastanın ilaçları gözden geçirilmeli ve huzursuz bacak sendromunun belirtilerini artırabilecek ilaçlar kesilmelidir. Kansızlık, şeker hastalığı, beslenme bozuklukları, böbrek hastalığı, guatr, varis ya da parkinson hastalığı gibi hastalıklar tedavi edilmelidir. Bu önlemlere yanıt alınamazsa ilaç tedavisi başlanmalıdır.

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Paylaşın

Hipotermi nedir? Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi

Genellikle yağmur, rüzgâr, kar veya soğuk suya maruz kalma gibi faktörler tarafından tetiklenen Hipotermi, 37 °C olan normal vücut sıcaklığının, 35 °C’nin altına düşmesi durumudur. Vücut ısısı kaslar tarafından oluşturulur ve beyinde Hipotalamus denilen bir bölge tarafından kontrol edilir. 

Bir yetişkinin normal vücut ısısı yaklaşık olarak 37°C’dir. Bu ısı 35°C’nin altına düştüğünde Hipotermi ortaya çıkar. Hipotermi, vücudun uzun bir süre boyunca üretebileceğinden daha daha fazla miktarda ısı kaybetmesi sonucunda oluşur. Bu durum genellikle soğuk, rüzgarlı havalarda, soğuk sularda veya soğuk evlerde uzun süre vakit geçirenlerde ortaya çıkar. Ancak, yağmur ve ter bile vücut doğru giysiler tarafından yeterince korunmadığı takdirde vücut ısısında olağan dışı düşüşlere yol açabilir. Şiddetli hipotermi yaşamı tehdit eden önemli ve acil bir durumdur çünkü kişinin yaşamsal faaliyetleri için önemli organların çalışmamasına sebep olarak hayati risk oluşturabilir.

Çeşitleri;

  • Hafif hipotermi (32,2 – 35 Cº arası): Hafif hipotermide, vücudun savunma mekanizmaları devreye girerek ısı üretmeye çalışılır. Bu yüzden tansiyon yükselir (hipertansiyon), kalp atımı sayısı artar (taşikardi), nefes alışverişi hız kazanır (taşipne) ve damarlar büzüşmeye (vazokonstrüksiyon) başlar
  • Ilımlı (orta) hipotermi (28 – 32,2 Cº arası): Ilımlı hipotermide vücudun soğuğa karşı koyan mekanizmaları yavaş yavaş yetersiz hale gelmeye başlar. Artan ısı kaybıyla beraber görülen belirtiler daha da şiddetlenir
  • Şiddetli hipotermi (28 Cº altı): Vücut ısısının 28 Cº ve altına düşmesi, hipoterminin artık ciddi sonuçlara yol açmasına sebep olur. Bu derecelere düşen vücut sıcaklığı nedeniyle ölüm olabilir veya tedavi edilmesine karşın ciddi sonuçlar bırakabilir

Nedenleri;

  • Yetersiz giysi ya da düşük dış ortam sıcaklığı
  • Soğuk havalarda yetersiz hareket etme
  • Sıcak havalarda bile suda uzun sürelerle kalmak
  • Soğuk suya düşmek
  • Özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda: ıslak veya nemli giysiler
  • Vücutta geniş çaplı yanıklar
  • Karlı havalarda kaza geçirmek

Belirtileri;

  • Aşırı titreme
  • Solunumda yavaşlama
  • Konuşmada yavaşlama
  • Kafa karışıklığı ve hafıza kaybı
  • Nabız zayıflığı
  • Sakarlık ya da koordinasyon eksikliği
  • Aşırı yorgunluk
  • Bilinç kaybı
  • Bebeklerde cildin parlak kırmızı bir renk alması ve soğuma

Tanısı:

Hipotermi tanısı genellikle kişinin fiziksel belirtilerine ve hastalandığı ortam ve koşullara bağlı olarak kolayca konabilir. Hipotermik bir hastaya dışarıdan bakıldığında; titrediği, vücudunun soğuk olduğu, mukoza ve derisinin soluklaştığı, konuşmakta zorluk çektiği, çevreye duyarsızlaştığı, nefes alımında değişikliklerin olduğu, söylenenlere istenen düzeyde cevap veremediği ve hareketlerinin yavaşladığı görülür. Vücut ısısı ölçülür ve acil müdahaleye başlanır. Kan testleri hipoterminin şiddetini belirlemeye yardımcı olabilir.

Hipotermi ilk yardım önlemleri; Hipotermi hastaları ilk yardım konusunda donma vakalarına göre her zaman önceliğe sahiptir. Hipotermi için ilk yardım önlemleri şöyle sıralanabilir:

  • Özellikle çevreye ilgisizlik veya zihinsel karışıklık gibi ileri hipotermi belirtileri varsa derhal 112 numaralı acil çağrı merkezi aranmalıdır
  • Hasta ile konuşularak ya da hafifçe sarsarak bilinci kontrol edilmelidir
  • Bilinç kaybı durumunda solunum ve dolaşım yani nabzı ​​kontrol etmek gerekir. Gerekliyse kalp masajı ve suni solunuma başlanmalıdır
  • Eğer mümkünse hasta sıcak bir ortama taşınmalıdır
  • Hasta için sıcak bir ortam temin edilemiyorsa hastayı rüzgar ve soğuktan korumak için önlem alınmalıdır. Özellikle baş ve boyun bölgesi sıcak tutulmaya çalışılmalıdır
  • Hasta yerde yatıyorsa, battaniye ya da benzeri başka birşey kullanarak yer ile teması engellenmelidir

Hasta sıcak bir ortama taşındıktan sonra;

  • Üzerindeki kıyafetler ıslaksa çıkarılmalı, yerlerine kuru olanları giydirilmelidir
  • Etkilenen kişi, vücudun göğüs, boyun ve kasık gibi orta bölgelerinden ve başın üstünden sıcak havluyla yavaşça ısıtılmalıdır
  • Hastanın bilinci açıksa sıcak, şekerli ve alkolsüz içecekler içirmek iyi olacaktır
  • Acil yardım ekibi gelinceye kadar hastanın yanından ayrılmamak ve sık sık solunum, dolaşım ve bilincini kontrol etmek çok önemlidir

Hastanede tedavi;

Hipotermi nedeniyle hastaneye getirilmiş hastaların müdahalesi hipoterminin nedenine bağlı olarak değişebilir. Örneğin alkol nedeniyle hipotermi yaşayan biriyle, soğuk suya düşen birinin tedavileri aynı olmayacaktır. Hastane içerisinde uygulanacak tedaviler şunlardır:

  • Öncelikle acil müdahale basamakları takip edilir
  • Soğuk nedeniyle hastanın glikoz depoları hızlıca azalır ve hipoglisemi ortaya çıkar. Bu yüzden glikoz takviyesi gerekebilir
  • Hastanın yoğun alkol kullanımı öyküsü varsa tiamin başlanır
  • Hastaya gerekmediği sürece nazogastrik tüp takılmamalı. Ventriküler fibrilasyon riskini arttırmaktadır
  • Hastada soğuğa bağlı aşırı idrara çıkma nedeniyle yoğun sıvı kabı oluşur. Kaybedilen sıvı takviye edilir
  • Steroid takviyesi her hastaya yapılmamalıdır. Stres dozunda uygulanacak steroidler, bilinen adrenal yetmezliği olan ve vücut ısısı uygulanan tedavilere rağmen düzelmeyen hastalara uygulanmalıdır
  • Hipotermisi olan hastalarda, taşikardi (çarpıntı), bradikardi (kalp yavaşlaması), ventriküler fibrilasyon (kalp atım bozukluğu), asistol (kalp kası kasılması yetersizliği) gibi çok sayıda elektrokardiyografik değişiklik görülebilir. Dikkatli olunmalıdır
  • Hastanın altta yatan patolojileri için araştırmalar yapılmalı ve tedaviler ona göre düzenlenmelidir.

İlk yardım yaparken nelere dikkat etmek gerekir?

  • Hastayı sıcak banyo ya da benzeri bir yöntemli hızlı bir şekilde ısıtmaktan kaçınmak gerekir
  • Asla elektrikli battaniye veya sıcak su gibi doğrudan ısı kaynakları kullanılmamalıdır
  • Soğuk kan, kalp ve dolaşım sistemi rahatsızlıklara neden olabileceğinden kol ve bacaklara masaj yapılmamalı veya ısıtılmalıdır
  • Hasta alkol veya sigara kullanmamalıdır çünkü bunlar damarlarda genişlemeye yol açarak ısı kaybında artışa yol açar

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır.

Paylaşın

Hipertansiyon nedir? Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi

Hipertansiyon (yüksek tansiyon) kan basıncının sürekli olarak yükselmesidir. Normal değer olarak kabul edilen 120/80 kan basıncının her ikisinin ya da sadece birinin 140/90 değerlerinde olması hipertansiyon olduğunu gösterir. Basit bir tanımla kanın damarlarda dolaşırken oluşturduğu basınçtır.

Kan kalpten pompalanır ve damarlarda dolaşırken damarlara bir basınç uygular. Tansiyon olarak tanımlanan kan basıncı değeri kişiden kişiye değişiklik gösterir. Kan basıncı sistolik ve diastolik olmak üzere ikiye ayrılır. Kalp kasılır ve damarlara doğru kanı atar. Kanın damarlara attığı kan basıncına sistolik denir. Kalp gevşediğinde ise hâlâ damarlarda kan basıncı bulunur. Bu basınca diastolik denir. Sistolik kan basıncı büyük tansiyon; diastolik küçük tansiyon olarak da bilinir.

Nedenleri;

  • Aşırı sigara kullanımı
  • Dengesiz ve düzensiz beslenme
  • Aşırı fastfood tüketimi
  • Kronik alkol kullanımı
  • Obezite
  • Genetik faktörler
  • Stres
  • Tuzlu yeme alışkanlığı
  • Böbrek hastalıkları
  • Doğuştan gelen ve sonradan oluşan kalp ve damar hastalıkları
  • İleri yaş
  • Diyabet
  • Gebelik
  • Hareketsiz yaşam
  • Kullanılan bazı ilaçlar

Belirtileri;

  • Aniden oluşan baş ağrısı
  • Bulanık görme
  • Kulak çınlaması
  • Çarpıntı
  • Ayaklarda ve bacaklarda şişkinlik
  • Çift görme
  • Baş dönmesi
  • Burun kanaması
  • Ritim bozukluğu
  • Nefes darlığı
  • Kalp sıkışması
  • Kalpte ağrı
  • Halsizlik
  • Sık sık idrara çıkma

Tanısı;

Uygun şartlarda yapılan düzenli tansiyon ölçümü ile konulmaktadır; en az 5 dakikalık dinlenme sonrası her iki koldan yapılan ölçümlere göre hipertansiyon tanısı konulur. Ayrıca ölçümden 1 saat önce sigara, çay, kahve vb. tüketilmemelidir. Bazı durumlarda yüksek tansiyon problemi olmadığı halde hastane ortamında tansiyon değerleri yüksek çıkabilmektedir. “Beyaz Önlük Hiperansiyonu” denilen bu durumda tansiyon takipleri veya tansiyon holter cihazı ile tanı konulabilmektedir. Çok nadir rastlansa da, kişi de yüksek tansiyon olduğu halde tansiyon değerleri normal olarak ölçülebilmektedir. Böyle bir durumda damar içine girilerek doğrudan basınç ölçümleri yapılabilmektedir.

Tedavisi;

Yüksek tansiyon hastalarının tedavisi için öncelikli olarak hastaların yaşam tarzında değişiklikler yapması istenir. Tansiyon hastası ideal kilonun üzerindeyse ideal kilosuna dönmesi için yeterli ve dengeli bir diyet programı uygulaması önerilir. Tuz tüketimi kısıtlanır ve meyve, sebze tüketimi artırılır. Margarin, tereyağı ve kuyruk yağı gibi doymuş yağ oranı yüksek gıdalar diyetten çıkarılır. Alkol ve sigara kullanımı kesinlikle bırakılmalıdır.

Tansiyon hastalarının düzenli fiziksel aktivite yapması, kan basınçlarının düzenlenmesini sağlar. Yaşam tarzındaki değişikliklere uyum sağlayamayan ya da değişikliklere rağmen tansiyonu düşürülemeyen hastalara ila tedavisi uygulanır. Kronik bir hastalık olan hipertansiyon yaşam boyu belirli aralıklarla doktor kontrolü gerektirir. Doktor tarafından önerilen ilaçların düzenli olarak alınması ve doktora danışılmadan dozunda oynamalar yapılmaması gerekir.

Tansiyonu ne düşürür?

  • Yüksek tansiyon durumunda hastanın ellerini, ayaklarını ve kollarını normal musluk suyu ile yıkaması önerilir. Soğuk su ile yapılan duş da kan basıncının düşürülmesine yardımcı olur
  • Tansiyon yükseldiği zaman hemen bir limonun suyunu sıkıp sulandırarak içmek kan basıncını düşürebilir
  • Tuzsuz yoğurt ve ayran da tansiyonu düşürücü etki gösterir. Ancak yoğurt ya da ayranın tuzsuz olmasına ekstra özen gösterilmelidir
  • Nar suyu ve greyfurt gibi meyvelerin suları ve kekik suyu da tansiyon düşürücüdür
  • Halk arasında da tansiyon yüksekliğinde kullanılan sarımsağın da kan basıncını düşürücü etkisi vardır

Hipertansiyon hastalarının yapması gerekenler?

  • Egzersiz yapmalı
  • Tuzlu beslenmekten kaçınılmalı
  • Spor aktiviteleri yapılabilir
  • Yağlı ağır yiyecekler tüketilmemeli
  • Stresten uzak durulmalı
  • Sigara ve alkol kullanılmamalı ya da azaltılmalı
  • Hangi hastalıklardan kaynaklanıyorsa o hastalıklar tedavi edilmeli
  • Tansiyonu yükselten gıdalar tüketilmemeli
  • Fazla kilolar verilmeli
  • Karbonhidrat tüketimi azaltılmalı
  • Bol sıvı tüketilmeli
  • Kafein tüketirken aşırıya kaçılmamalı

Dikkat: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

 

Paylaşın