Ateşbâz-ı Velî Türbesi; Konya’nın Meram İlçesi, Ateşbaz-ı Veli Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır.
Kesme taş ve tuğladan kare plan üzerine sekizgen gövdeli, piramidal külah örtülü biçimde yapılmıştır. İki katlı olan türbenin alt katı cenazelik üst katı ise ibadethanedir.
Türbenin kıblesinde yer alan niyaz penceresinin üzerindeki kitabede şunlar yazılıdır:
“Bu kabir 684 yılı recep ayı ortalarında ölen, millet ve dinin güneşi, said, şehid, merhum Ateşbaz İzzüddin oğlu Yusuf’undur. Yüce Allah rahmet etsin. Allah affedicidir.“
Bugün dünyadaki tek aşçı türbesi olma özelliğini koruyan türbe, yerli, yabancı birçok insanın ziyaret ettiği yerlerden birisi olarak da önemini hâlâ korumaktadır.
Ateşbâz-ı Velî kimdir?
Doğum yeri ve tarihi tam olarak bilinmeyen Ateşbaz-ı Veli’nin, Hz. Mevlâna’nın babası Bahaeddin Veled ile Horasan’dan Karaman’a oradan da Konya’ya geldiği kabul edilmektedir.
Asıl ismi “Yusuf Bin İzzeddin” olan Ateşbaz-ı Veli, Hz. Mevlâna’nın babasına, Hz. Mevlâna’ya ve Hz. Mevlâna’nın oğlu olan Sultan Veled’e hizmet ettikten sonra yaklaşık yüz yaşındayken 1284 yılında vefat ettiği bilinmektedir.
