Hacı Bayram Veli Türbesi; Ankara’nın Altındağ İlçesi, Ulus Semti, Hacı Bayram Mahallesi, Sarıbağ Sokak üzerinde yer almaktadır.
Toplu taşım araçları ile ulaşım mümkündür.
Hacı Bayram Camisi’nin önündedir. Türbe iri ve kırmızı Ankara taşından yapılmıştır. Üst kısmı beyaz mermerlerle örtülmüş, kapısının kemeri ise renkli mermerlerle süslenmiştir. 1947 yılında aslına uygun bir şekilde onarılmıştır.
Ahi Elvan Camii; Ankara’nın Altındağ İlçesi, Samanpazarı Semti, Ahi Mahallesi, Koyunbaba Sokağı üzerinde yer almaktadır. Toplu taşım araçları ile ulaşım mümkündür.
Çok sade görünümlü camii, meyilli bir kayanın üzerine inşa edilmiştir. Duvarlarının alt kısmı taş, üst kısmı kerpiç, iç yapısı ahşaptır. Çatısı günümüzde kiremitle örtülmüştür. Yakın senelerde yapılan tamir ile içi ve dışı tuğla kaplama ile onarılmıştır.
İlk yapılışı 14’üncü yüzyıl sonunda olup, 15’inci yüzyıl başında yenilenmiştir. Dört sahanlı bazilikal plana sahip camii, büyük bir olasılıkla doğu giriş cephesinde tamamen yenilenerek bir sahanlık daralma görmüştür. Yenilenmiş olan minare, camiinin kuzeybatısında duvara bitişik olarak yükselir.
Kare kaidesi taş, silindirik gövdesi tuğladır ve tek şerefelidir. Dahilde ahşap düz örtü sistemi bugün üzeri boyalı olan 12 ahşap sütun tarafından taşınır. Sütunlar düzenli aralıklarla yerleştirilmemiştir. Mermer sütun başlıkları Korint ve Dor tipi Roma Dönemi devşirme malzemesidir.
Camii içinde, kuzeyde yine ahşap olarak birinci sütun sırasına kadar uzanan bir alt kat ve ikinci sütun sırasına kadar uzanan bir üst kat mahfili vardır. Sade giriş kapısı doğu cephesindedir. Kuzeyde üç mahfilde bugün kapalı olan bir kapı daha vardır.
Ahşap minber güzel bir işçilik sergiler. Minber kitabesinden camiinin 1413 yılında yenilendiği, hamisinin Elvan ey Bin Mecduddin İsa olduğu, minberi Harputlu usta Mehmet Bin Beyazit’in yaptığı anlaşılmaktadır.
Kocatepe Camii; Ankara’nın Çankaya İlçesi, Kültür Mahallesi, Dr. Mediha Eldem Sokak üzerinde yer almaktadır. Toplu taşım araçları ile ulaşım mümkündür.
16’ıncı yüzyıl estetiği ile 20’inci yüzyıl teknolojisinin bütünleşmesinden oluşan Kocatepe Camii emsali olan camilerle ortak özellikleri taşır. Dört minaresi ile Selimiye Cami’sini, merkezi kubbe ve yarım kubbeleri ile de Sultan Ahmet Cami’sini andırır.
64×67 metre (4288 metrekare) ölçüsündeki asıl cami (harem) kısmı, 48,5 metre yüksekliğinde ve 25,5 metre çapında bir ana kubbe ile örtülüdür. Ana kubbe etrafında dört yarım kubbe yer alır. Bu yarım kubbeler 12 kubbe ile genişletilmiştir. Kubbeler geleneksel tarzda kurşunla kaplanmıştır.
Asıl cami kısmına, kündekari (ahşap geçme) tarzında yapılmış bir ana kapı ve dört yan kapıdan girilir. Caminin Kuzey kısmındaki ana giriş kapısı önünde yer alan ve 2 bin 400 metrekare alanı kaplayan revaklı avluyu, bir mermer şadırvan süsler. Revaklar 14 metre yüksekliğinde 26 kubbe ile örtülüdür.
Revaklı avluyu çevreleyen kubbelerle, caminin yan giriş kapıları kubbelerinin alemleri mermerden, ana ve yan kubbelerle minarelerinin alemleri altın varak ile kaplı bakırdan yapılmıştır. 88 metre yükseklikteki üçer şerefeli dört minareye hem merdiven hem asansörle çıkılır. Asıl cami bölümü olan ana mekanı “U“ şeklindeki mahfiller sarar. Bu mahfiller iki kat olarak uygulanmıştır.
Böylece hem harem kısmına özel bir görünüm, hem de mekan kazandırılmıştır. Mahfillere, ana mekana bakan yüzleri mermerle kaplı altı merdivenden çıkılır. Merdivenlerden çıkarken, sahanlıklar hizasına, ana mekana bakan balkoncuklar yapılmıştır. Bu suretle merdiven çıkışlarına ferahlık getirilmiştir.
Mihrap, 10 metre yüksekliğindedir ve beyaz mermerden imal edilmiştir. 8,70 metre yüksekliğindeki minber, özel süslemelerle işlenmiş mermerden yapılmıştır. İç süslemede klasik Osmanlı mimarisi örnek alınmış; malzeme olarak çini, mermer, sarı maden, altın varak ve özel boyalar kullanılmıştır.
Ana kubbe ve aslan göğsü yazıları pirinç malzemeden dekope tekniğiyle yazılmış ve altınla kaplanmıştır. Kuşak yazıları ise mermer kaplama olup, yine altın kaplamadır. Caminin iç süslemeleri arasında ayrı bir yeri olan vitraylar, özel camdan imal edilmiş olup, klasik Osmanlı tarzı ile modern tarz arasında bir geçiş teşkil ederler. İç aydınlatma için bir adet ana avize, 32 adet uydu avize, 4 adet köşe avize kullanılmıştır.
Isıtma sistemi, tabandan ısıtma tarzında, merkezi Hacı Bayram Camii sistemle gerçekleştirilmiştir. Projesi Hüsrev Tayla ve Fatih Uluengin’e ait olan caminin klasik Osmanlı mimarisini yansıtmasına karşın, konferans salonu, otopark, süpermarket, idari büro gibi yan bölümler çağdaş mimariye göre yapılmış, ancak caminin klasik üslubuna uydurulmuştur.
Hacettepe Camii; Ankara’nın Altındağ İlçesi, Hacettepe Mahallesi, Sarıkadın Sokak üzerinde yer almaktadır.
Toplu taşım araçları ile ulaşım mümkündür.
Kerpiç duvarlı, ahşap hatıllı, kaş kaideli ve kiremit çatılı sade bir yapıdır. Kuzeydoğuda ahşap bir minaresi vardır.
Kadınlar mahfili ve tavanı son yüzyıllarda yenilenmiş olup, günümüzde üzeri yağlı boyadır. Yenilenmiş olan bu camii 14 ve 15’inci yüzyıl tipindeki mihrabı ile önem kazanmaktadır.
Hacı Arap Camii; Ankara’nın Altındağ İlçesi, Samanpazarı Semti, Asker Sokağı üzerinde yer almaktadır.
Toplu taşım araçları ile ulaşım mümkündür.
Taş kaideli, ahşap hatıllı, kerpiç duvarlı ve çok sade bir yapıdır. Mihrap stiline göre 14’üncü veya 15’inci yüzyıldan kalma bir eser olduğu tahmin edilmektedir.
Planı enine dikdörtgen olup, doğuya doğru büyütülmüştür ve minaresi yoktur. Mihrabı haricinde yenilenmiş, eski karakterini kaybetmiş bir camiidir.
Ahi Yakup Camii; Ankara’nın Altındağ İlçesi, Hacı Bayram Mahallesi, Selman-i Farisi Sokak üzerinde yer almaktadır. Toplu taşım araçları ile ulaşım mümkündür.
Doğu cephesinde yer alan 11 basamaklı bir merdivenle çıkılan cami, taş temel üzerine kerpiçle yapılmış ve sıvanmış olup, kiremit çatılı sade görünüşlü bir yapıdır.
1392 yılında Ahi Sinan oğlu Ahi Çelebi’nin oğlu Ahi Yakup imar ettirmiştir. 14’üncü yüzyıl Ankara camileri için tipik olan mihrabı ile dikkati çeker. Yenilenme sonucu ilk karakterini kısmen kaybetmiştir.
Karacabey Camii; Ankara’nın Altındağ İlçesi, Hacettepe Mahallesi, Mehmet Akif Ersoy Sokak üzerinde yer almaktadır. Toplu taşım araçları ile ulaşım mümkündür.
Türbesi, çeşmesi ve Hamamönü semtinde yer alan Çift Hamamı ile birlikte bir külliyedir. Günümüzde ortadan kalkmış olan hamamın yanında iki medrese ve cami yanından Hacettepe’ye kadar uzanan ambarlarla birlikte külliye çok geniş bir alan kaplar. Taş ve tuğla karışımı bir yapıdır.
Üzeri kiremit çatıyla kaplıdır. Ankara’nın en önemli dini yapılarındandır. Bu camii beş kubbeyle örtülüdür. Çokgen gövdeli tuğla minare ile yükselir. Şerefeden sonrası yenilenmiştir. Minare kaidesi yarıya kadar kesme taşlı, yarıdan sonra minarenin pabuçluk kısmını meydana getirmek üzere tuğladandır ve her yüzde iç içe çift sıra nişlere sahiptir. Minaresi sırlı tuğla ve çini işçiliği ile önemli bir örnektir.
İbadullah Camii; Ankara’nın Altındağ İlçesi, Doğanbey Mahallesi, Çerkeş Sokak üzerinde yer almaktadır. Toplu taşım araçları ile ulaşım mümkündür.
İbadullah Camii, taş kaideli, ön cephesi tuğla duvar örgülü, ahşap hatıllı, yan duvarları kerpiç ve kiremit çatılı bir eserdir. Kitabesi yoktur. Planı uzunlamasına dikdörtgen şeklinde olup, son cemaat yeri vardır. Caminin silindirik tuğla gövdeli, tek şerefeli minaresi haremin kuzeydoğusunda yükselir.
Ortada yer alan daha küçük üç sivri tuğla kemerli son cemaat yeri bugün kapatılmıştır. Cami cephe düzeni, tavan işçiliği, mihrap ve tavan stili bakımından 17’nci yüzyıl sonu veya 18’inci yüzyıla tarihlenen bir eserdir. Yapılan tamirler sonucu bezemeler değerlerini kaybetmişlerdir.
Karyağdı Türbesi; Ankara’nın Altındağ İlçesi, Anafartalar Mahallesi, Doğan Sokak üzerinde yer almaktadır. Toplu taşım araçları ile ulaşım mümkündür.
İtfaiye meydanında olup, kapısının üstünde kaba bir yazı ve onun altında da 1477 tarihi görülmektedir. Kurşunları sökülmüş, kubbesi yer yer çatlamıştır. Duvarlarında birçok onarım izleri görülmektedir. Halk arasında türbede yatanın bir kız olduğuna dair rivayetler vardır.
Ağaç Ayak Camii; Ankara’nın Altındağ İlçesi, Ziraat Mahallesi, Merkez Sokak üzerinde yer almaktadır. Toplu taşım araçları ile ulaşım mümkündür.
Camii, geniş bir avlu içinde yer alır. Su basmanı kısmına kadar moloz taş malzeme, onun üzerine ahşap hatıllı ve tuğla kerpiç duvarlıdır. Kitabesi olmayan camiinin 1705 tarihli olduğu tahmin edilmektedir. Camii, ahşap minberi ve boyalı nakışları ile dikkati çeker.
Ahşap işçiliği, geç devir üslubu gösteren desenleri ve alçı mihrap stili nedeniyle 17’inci yüzyıl sonu ile 18’inci yüzyıl başına tarihlenir. Eser ahşap boyamalı minberi ve mihrabı ile önem kazanan geç dönem Ankara eserleri için tipik bir yapıdır.
