Cumhuriyet Şehitliği; Afyonkarahisar’ın Merkez İlçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. İl merkezine 9 kilometre uzaklıktadır.
İzmir-Antalya karayolu üzerinde Özdilek Tesisleri bitişiğindedir. Cumhuriyet Dönemi’nde ve çoklukla terör örgütü (PKK) ile yapılan mücadelede şehit düşen Mehmetçik ve polisler adına yapılmıştır.
Hava Şehitliği; Afyonkarahisar’ın Merkez İlçesi, Hasan Karaağaç Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. İl merkezinden dolmuşlar mevcuttur.
Şehir Asrî Mezarlığı’nın ortasında, kübik bir kaide üzerinde yükselen kübik yükseltilerden oluşan bir anıt ile çevresinde şehitlere ait mezarların bulunduğu bir şehitliktir.
24 Temmuz 1922 sabahı Cemal ve Bahattin adındaki pilotların kırık dökük uçaklarıyla Kurtuluş Savaşı’na katılmaları ve Gazlıgöl’de uçaklarının düşmesiyle şehit olmaları anısına, 1936 yılında yapılmıştır. Daha sonraki şehitlerimiz de buraya defnedilmiştir.
Bayramaliler Kalesi; Afyonkarahisar’ın İhsaniye İlçesi’nin Döğer Kasabası ile Bayramaliller Köyü arasında yer almaktadır.
Bizans Dönemi’nde Leonto Kefal adlı bir yerleşim yeridir. Doğal bir tepe düzlüğüne yapılmış surlarla çevrili kaledir. Kalenin içinde çok sayıda yapılara ait temel kalıntıları, tepenin eteklerinde ise yer yer oyulmuş kaya yerleşim yerleri vardır.
Yüzbaşı Agâh Efendi Şehitliği; Afyonkarahisar’ın Merkez İlçesine bağlı Büyük Kalecik kasabası sınırları içerisinde yer almaktadır. Afyonkarahisar şehir merkezine 12 kilometre mesafededir.
Büyük Taarruz’un 2’nci günü, 27 Ağustos 1922’de kendilerinden çok güçlü olan 2 bin 500 kişilik düşman tümeni ile Başkomutanlık karargâhının bulunduğu Kocatepe’ye tek geçit yeri olan Kalecik ve Kurtkaya bölgesini almakla görevlendirilen 24 yaşındaki 12’nci Tümen 36’ncı Piyade Alayı 6’ncı Bölük Komutanı Bayburtlu Ziver Bey oğlu Yüzbaşı Agâh Efendi, komutasındaki 150 Mehmetçik ve Sinoplu Üsteğmen Feyzullah ile birlikte düşman kuvvetlerinin içerisine kadar dalmış ve düşmana ağır kayıplar verdirdikten sonra, Feyzullah Efendi ve 101 Mehmetçik ile birlikte kendisi de şehit düşmüştür.
Bu kahramanlar adına yapılan şehitlik, ilk olarak 26 Ağustos 1972 tarihinde Milli Savunma Bakanlığı tarafından inşa edilmiştir. Daha sonra, 1993 yılında Kültür Bakanlığı tarafından şehit kabirleri, bir anıt, tören alanı, geçiş yolları yapılmış, Ağâh ve Feyzullah Efendilerin mezarlarının üzeri Selçuklu Mimarisi tarzında kemerli bir kubbe ile kapatılarak, şehitliğe sahip olduğu manevi değere yaraşır bir görünüm kazandırılmıştır. Ayrıca yola bakan duvarının önüne çeşme yapılarak yoldan geçenlerin istifadelerine sunulmuştur.
Yıldırım Kemal Şehitliği; Afyonkarahisar’ın Sinanpaşa İlçesi Yıldırım Kemal Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır.
İstasyon binası yakınında, önde kübik bir kaide üzerinde piramidal bir anıt ve arkada mezarın bulunduğu şehitlik, 27 Ağustos 1922’de bu mevkide şehit düşen 2’nci Süvari Tümeninden Asteğmen Yıldırım Kemal ile 26-27 Ağustos 1922 tarihlerinde şehit düşen 36 şehidin anısına 1966 yılında yapılmıştır.
Memeç Kaya Kilisesi; Afyonkarahisar’ın İhsaniye İlçesi, Döğer Kasabası sınırları içerisinde yer almaktadır.
Kasabanın 4 kilometre kadar güneydoğusunda Emre Gölü yolu üzerinde, tüf sarp kayalık yüzey ortasına oyulmuş kilisedir.
Kilisenin ön bölümünün dış duvarı yıkılmış ve açık olarak görülmektedir. Çevresine bitişik kaya odalarıyla birlikte 8-10’uncu yüzyıllar arasında yapılmış manastır yapısıdır.
Selimiye Kaya Mezarları; Afyonkarahisar’ın İscehisar İlçesi, Alanyurt Beldesi, Selimiye Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır.
Dolmuşla Selimiye (Sarıçayır) köyüne ulaşım sağlanmaktadır.
Selimiye (Sarıçayır) Köyü’nün çevresinde bulunan kayalıklarda, Bizans Dönemi’nde yapılan kayaya oyma, aile ve tek mezar odaları, mezar tekneleri vardır. Yüzeyi kabartma ve bezemelerle süslenmiş, kimlere ait olduklarını belirten kırmızı boyayla yazılar yazılmıştır.
Ebheri Kümbeti; Afyonkarahisar’ın Çay İlçesi, Eber Kasabası’nda mezarlık içinde yer almaktadır.
Sekizgen bir gövde üzerinde yükselerek sekizgen bir külahla son bulur. Kümbetin alt kesimi moloz ve devşirme taş, üstü tuğla örgülüdür. Girişi doğudadır. Kapı söve taşları Bizans Dönemi yapı taşlarından olup, devşirme olarak kullanılmıştır.
Kapı boşluğu altında ölü gömme yeri olan kaideye geçişi sağlayan bir küçük kapı bulunur. Kaide içinde iki sandukanın olduğu söylenmektedir. Esirüddin Ebheri’nin asıl künyesi Esirüddin Ebheri Mufaddal bin Ömer el-Semerkandi’dir. Adından da anlaşılacağı gibi Esirüddin, Semerkant’lı bir aileye mensup olup, Türk’tür. Meşhur mantık kitabı İsagoci’nin yazarıdır ve Çay Taş Medrese’de müderristir.
Ulu Camii; Afyonkarahisar’ın Sandıklı İlçesi’nin yerleşim sınırları içerisinde Uzun Çarşı üzerinde yer almaktadır.
Önce mescit iken sonradan camiye dönüştürülmüştür. Cami, Bahattin Ömer Bin Alaaddin tarafından Mimar Ayder’e H.780 (M.1379) yılında yaptırılmıştır. Kare planlı, tek kubbeli, minareli bir yapıdır. Daha sonra son cemaat yeri eklenmiştir.
Kadınana Türbeleri; Afyonkarahisar’ın Merkez İlçesi, Kadınana Caddesi üzerinde yer almaktadırlar. Şehir içi ulaşım araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.
Selçuklu Sultanı III. Alaaddin Keykubat’ın Afyon’a yerleşen ve Afyon halkı için hizmet eden Asiye, Melek Peyker ve Naime Gevher Hanım adlı üç kızına ait iki türbe vardır.
Bunlardan ilki Asiye Hatun için yapılmış, tek kubbeli kare planlı bir yapı olup, 1940’ta onarım görmüştür. Kemerli kapısı doğuya bakar. Türbede tek sanduka vardır. Kadınana Caddesi’ndeki bu türbede yatmakta olan Asiye Hatun, halk için çok sayıda mezar yaptırmıştır.
Mevlevi (Türbe) Camii yakınındaki kırma çatılı, kârgir yapılı türbe içinde yatan Melek Peyker, açıktan gelen şehir suyunun ark içinde gelmesi için; Naime Gevher ise şehir içindeki kanalizasyon ve köprülerin yapımı için, bilgilerini ve maddi güçlerini ortaya koymuşlardır.
