1855 yılında Thomas Addison tarafından tanımlanan Addison Hastalığı, böbrek üstü kabuğunun zarar görmesi ve böbrek üstü bezlerinin steroid hormonlarını yeteri kadar üretememesi sonucunda ortaya çıkan bir hastalıktır.

Her 100.000 kişide 1 görülen ve nadir bir hastalık olan Adrenal yetmezliğinin iki çeşiti bulunmaktadır. Bunlar:

Birincil böbrek üstü bezi yetmezliği
İkincil böbrek üstü bezi yetmezliğidir.

Birincil böbrek üstü bezi yetmezliğinin nedenleri:

Glukortikoidlerin uzun süreler boyunca vücuda alınımı
Vücuttaki enfeksiyonlar Addison hastalığına neden olabilir. Mantar enfeksiyonları da hastalığa katkıda bulunabilir.
Kanser ve tümörlerin kontrolsüz büyümesi
Pıhtılaşmayı kontrol etmek için kullanılan kan sulandırıcılar zamanla böbrek üstü bezlerini etkileyebilir.

İkincil böbrek üstü bezi yetmezliğinin nedenleri:

İkincil böbrek üstü bezi yetmezliği doktor tavsiyesiyle kullanılması gereken kortikosteroid ilaçların kullanılmaması durumunda da görülebilir.
İkincil böbrek üstü bezi yetmezliği doktor tavsiyesiyle kullanılması gereken kortikosteroid ilaçların kullanılmaması durumunda da görülebilir.
Ayrıca kanser hastaları ve tüberküloz hastalarının da Addison hastalığına yakalanma riski vardır.

Belirtileri nelerdir:

Halsizlik, yorgunluk, iştahsızlık, bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal
Kilo kaybı
Açlık hipoglisemisi
Ağız mukozasında ve deride özellikle ameliyat ve yara izlerinde, meme başla+rında ve genital bölgelerin renginde koyulaşma (pigmentasyon artışı)
Kan basıncında düşme
Terlemede azalma
Koltukaltı ve genital kıllanmada azalma Nedenleri nelerdir?
Otoimmünite
Tüberküloz
Kanser metastazları
Amiloidoz

Adrenal yetmezliğin teşhisi nasıl yapılır?

Adrenal yetmezliği olan kişiler, belirtilerinden hastalığı anlamayabilir. Bu nedenle rahatsızlık ilerleyebilmektedir. Adrenal yetmezliğini diğer hastalıklardan ayıran belirgin semptomlar şunlar:

Belde, karın bölgesinde veya bacaklarda ani gelişen şiddetli ağrılar
Şiddetli kusma ve ishali takiben aşırı sıvı kaybı
Hızla düşen kan basıncı
Bilincin kaybolması
Böbreklerin görevini yapamaz hale gelmesi

Addison hastalığı nasıl tedavi edilir?

Adrenal yetmezlik, böbrek üstü bezlerinde üretilen hormonların eksikliğinden kaynaklandığı için, hastalığın tedaviside bu eksik hormonlara takviye yapılması şeklinde gerçekleşir. Bu nedenle hidrokortizon steroid hormon tabletleri alınmaktadır. Bu tabletler hastalığın durumuna göre günde 1 ya da 2 tane alınmaktadır. Bazı durumlarda aldosteron fludrokortizon asetat isimli sentetik steroidle değiştirilebilmektedir. Bu ilaçlar bazen doktor müdahalesiyle stres, ameliyat, enfeksiyon ya da sakatlık gibi durumlardan dolayı dozları arttırılabilmektedir.

Adrenal yetmezliğin tedavisi için ilaçlar her zaman başarılı sonuçlar alınmaktadır. Tedavilerin düzenli olarak devam etmesi gerekmektedir. Ancak ilaçların tek bir dozunu bile kaçırmak tehlikeli durumlara yol açabilir. Bu nedenle hastalar hayat boyu hiçbir şekilde aksatmaksızın ilaçlarını kullanmalıdır. Adrenal yetmezliği olan kişiler, kriz geçirdikleri sırada doktor tarafından reçeteli olarak yazılmış tuz, sıvı ve glukokortikoid hormonları hızlı bir şekilde enjeksiyon yöntemi ile hastaya verilmelidir.